۲۲ خرداد ۱۳۹۵، ۱۰:۲۴
کد خبر: 82107810
T T
۰ نفر

رمزطبیعت سحرانگیز زاگرس در ریشه های « ارس »

۲۲ خرداد ۱۳۹۵، ۱۰:۲۴
کد خبر: 82107810
رمزطبیعت سحرانگیز زاگرس در ریشه های  « ارس »

اصفهان - ایرنا- بسیاری درخت «ارس » را ندیده یا حتی نام آن را هم نشنیده اند ، ارس یا همان (سرو كوهی- ores) ، درختی دو پایه از خانواده سرو با برگ های سوزنی است كه در رویشگاهش ، ارتفاعات رشته كوه های زاگرس با خظر انقراض روبه روست.

پایداری طبیعت سحرانگیز رشته كوه زاگرس، در پراكندگی ریشه های این نوع درخت است؛ ارس ، از معدود گونه های جنگلی است كه در ارتفاعات زاگرس می روید و نواحی زاگرس میانی بویژه قله دنا مهمترین رویشگاه این درخت است .
در مناطق جنوبی و غربی اصفهان از جمله شهرستان سمیرم، درختان ارس سالهاست كه كار نگهبانی محیط زیست این منطقه را برعهده دارند و مانع فرسایش خاك و طبیعت بكر این منطقه شده است.
هرچند خشكسالی، صدای خروشان رودخانه ها و چشمه سارهای این عروس زیبا روی سمیرم را در قفا خوابانده، اما منطقه ' چالقفایش ' ، تصویری زنده از شهر هزار چشمه است.
منطقه چالقفا ، قطعه ای از طبیعت بكر زاگرس در شهر ستان سمیرم است كه با درختان ارس و آب های جوشان چشمه سارها خو گرفته است.
این منطقه با دیوارهای سنگی اطراف، تنه های زمخت و قدیمی درختان ارس، با تنی سرسبز از گل و بوته های كمیاب و گونه های گیاهی چون جاشیر به منسوجی زربفت با رنگینه سبز تبدیل شده است كه آفتاب از لابه لای قله های سربه فلك كشیده دنا این منسوج زیبای طبیعی را براق تر نشان می دهد و روح لطیف هر رهگذری را تحت تاثیر قرار می دهد.
درختچه های استوار ارس در منطقه چالقفا نه تنها از فرسایش این منطقه جلوگیری كرده بلكه مهمترین پناهگاه وحوش و پرندگانی نظیر تیهو، پرستو و كبك است . این منطقه با همه طراوت و بخشندگی اش زیستگاه حیواناتی چون خرس قهوه ای، كفتار، گراز و گربه های وحشی است.
یكی از دوستداران محیط زیست منطقه زاگرس كه سالهاست درمعرفی این طبیعت با سازمان های مردم نهاد همكاری داشته معتقد است: برای حفظ و نگهداری این گونه ها، فقط سازمان های دولتی نمی توانند تاثیر گذار باشند ودر این راستا دولت باید برای فرهنگ سازی از این تشكل ها كمك بگیرد.
موسی بهرامیان بر این باور است كه سازمان های دولتی چون محیط زیست و منابع طبیعی كه مسئولیت محافظت از گونه های گیاهی وحیات وحش را برعهده دارند، می توانند با همراهی مردم طرح هایی را برای حفظ این گونه ها اجرا كنند .
وی كه با عبور از صخره های چالقفا موفق به ثبت زیباترین تصاویر حیات در دامنه های دنا شده است افزود: وقتی درخت ارس را می بینیم، انگار ستون هایی بر صخرهای این منطقه برافراشته شده است اما رهگذرانی ناآگاه كه تنها آتش زدن درختچه ها به مذاق شان خوش است باعث از بین رفتن بخشی از طبیعت این منطقه می شوند.
یكی از كارشناسان اداره كل منابع طبیعی استان اصفهان كه زمانی در سمت مسئولیت اداره منابع طبیعی سمیرم ، سالها دغدغه حفاظت از این گونه های نادر را دراین شهرستان و منطقه چالقفا داشته بر این عقیده است كه خشكسالی نه تنها بر مراتع جنگلی منطقه چالقفا خسارتی جدی وارد نكرده است ، علی حسین بهرامیان گفت: در این مراتع چون آب به اندازه كافی نبوده است دامداران از مراتع خارج شده و ما هیچگاه شاهد خسارتی بر این منطقه نبوده ایم.
وی درخت های ارس را از گونه های نادر در حال انقراض معرفی كرد و افزود: 600 هكتار ذخیره جنگلی ارس در منطقه چالقفا ، توسط منابع طبیعی محصور شده، اما مساحت توده جنگل در شهرستان سمیرم كه دارای پوشش ارس است به سه هزارهكتار می رسد .
بهرامیان همچنین از دو هزار هكتار گونه جنگلی ارس در منطقه بخش مركزی سمیرم، شهر ونك و قسمتی از پادنا خبرداد و گفت : در روستای سرباز و جنب رشته كوه دنا درختچه های ارس بصورت پراكنده وجود دارد اما در چالقفا این درختها محصور شد ه اند
وی با ابراز امیدواری از بقای گونه های گیاهی واقدامات انجام شده دراین منطقه تصریح كرد : این گونه ها ی تك پایه و مادر، برخلاف سایر درختان در مجاورت به حیات خود ادامه می دهد و چون در ارتفاع می روید نه تنها خشكسالی آسیبی بر این گونه گیاهی وارد نكرده ، بلكه مقاوم تر می شود .
این كارشناس منابع طبیعی اظهار كرد: آب به اندازه كافی در ارتفاعات توسط ریشه های این درختچه ها حفظ شده و مشكلی در این زمینه وجود ندارد، تنها كمبود اعتبار برای حصاركشی مراتع و ذخیره گاه جنگلی است كه توجه مسوولان را می طلبد.
وی همچنین به طرح بلند مدت صیانت از ذخیرگاه جنگلی دراستان اصفهان اشاره كرد و گفت :این طرح اكنون در فریدونشهر اجرا شده و انتظار می رود در حوزه زاگرس و سمیرم نیز اجرا شود.
وی مشخص شدن بهره برداران اجتماعی دراین طرح و ایجاد و ترمیم شغل و قابلیت هایی كه در این نوع از جنگل ها وجود دارد را از مزایای اجرای این طرح عنوان كرد .
بهرامیان یكی دیگر از فواید حفظ جنگلهای ارس در ارتفاعات را نگه داری از آبهای زیر دست اعلام كرد و گفت: این اقدام باعث می شود چشمه ها یكنواخت بیرون بیایند و آب خوب نگهداری شود.
درخت ارس از گونه سرو كوهی بوده كه پنج گونه از این جنس در ایران شناسایی شده و از معدود سوزنی برگان بومی و درختان ناحیه رویشی ایران است.
رویشگاه این درخت دامنه های جنوبی رشته كوه البرز و ارتفاعات زاگرس است.
چالقفا اتفاعاتی است در منطقه زاگرس میانی كه دشتی زیبا و سبز بربالای آن قرار دارد و در گذشته یكی از مهم ترین شكار گاه های سمیرم بوده كه متاسفانه به علت شكار بی رویه ، وجود حیات جانوران در آن بسیار محدود شده، ولی باز هم حیوانات وحشی مثل خرس، گرگ، شغال و حتی پلنگ در كوه های آن نواحی دیده شده است.
این طبیعت زیبا، دارای درختان سرو كوهی و دیوار ه های سنگی و صخره های بلند و كوهستانی است كه در زمستان بسیار سرد و بهار و تابستانی همیشه خنك دارد .
سمیرم نیز به عنوان اولین ذخیره گاه ارس در كشور در جوار زاگرس مركزی و دنا با افزون بر 527 هزار هكتار مساحت جغرافیایی، 455 هزار هكتار عرصه ملی، مرتعی و جنگلی و 81 هزار هكتار رویشگاه جنگلی بعنوان حوزه الگویی سازمان جنگل های كشور در 160 كیلومتری جنوب اصفهان قرار دارد.
گ/7141/ 6022 / 1339