گندمكاران آذربایجان غربی در این روزها كه فصل برداشت گندم در منطقه آغاز شده، انتظار دارند تا همزمان كه خرمن های طلایی گندم را در گونی ها كرده و تحویل سیلوها می دهند، بهای محصول خود را نیز به صورت نقدی دریافت كنند تا دسترنج چندین ماه تلاش را با خوشی و شیرینی و به موقع دریافت كنند و خستگی این كار و تلاش از جان بی رمقشان به در شود.
چند سالی است كه پرداخت دیرهنگام بهای گندم خریداری شده تضمینی و نیز خسارتهای بیمه اراضی كشاورزی، وارد شدن خسارتهای جدید به محصولات زراعی و خشكسالی، ارائه نشدن تسهیلات كم بهره از سوی بانكها به كشاورزان و گرانی نهاده های كشاورزی از جمله بذر، كود و سم به مشكلات معیشتی تولید كنندگان گندم استان اضافه شده است و كشاورزان استان با آنها دست و پنجه نرم می كنند.
نباید از این نكته غفلت كرد كه با وجود افزایش قیمت خرید تضمینی، اعتماد كشاورزان به مسئولان از بابت دیركرد در پرداخت بهای گندم های خریداری شده در حال رنگ باختن است.
پارسال تكرار و ادامه این موضوع زمینه را به سمت فروش گندم تولیدی در بازار آزاد و به دلالان تقویت كرد چرا كه كشاورزان برای تامین نیازهای خود ناچار به فروش نقدی گندم و زیر قیمت بازار به دلالان بودند.
امسال هم دل نگرانی كشاورزان به مانند سالهای قبل همچنان پا برجاست.
نگرانی كه علت آن كشاورزان نیستند بلكه نبود هماهنگی یا بی تدبیری مسئولان متولی خرید گندم تضمینی در استان و حتی رده های بالاتر است.
كارشناسان بخش كشاورزی استان بر این باورند كه برداشت دیر هنگام گندم از سطح گندمزارهای منطقه در مقایسه با سایر استانها و اتمام اعتبارات خرید دولت از علت های اصلی مشكل پرداخت دیرهنگام بهای گندم های تولیدی در خرید تضمینی است كه نمی تواند دلیل موجهی بر بی توجهی مسئولان به این موضوع باشد.
همچنین كارشناسان بخش كشاورزی این امر را علتی مهم در كاهش اراضی زیر كشت گندم استان در سالهای آینده پیش بینی می كنند كه می تواند آسیبهای جدی به بخش زراعت گندم استان و به تبع آن كشور وارد كند.
بر اساس آمارهای موجود از مجموع 700 تا 800 هزار هكتار از اراضی باغی و زراعی قابل كشت در این استان، 50 درصد به زراعت گندم اختصاص دارد.
بر مبنای گزارش های جهاد كشاورزی استان آذربایجان غربی، برنامه ابلاغی كشت گندم پائیزه توسط وزارت كشاورزی برای استان در سال زراعی جاری در مجموع 335 هزار هكتار بود كه 81 هزار هكتار آن به شكل آبی و 254 هزار هكتار آن نیز به صورت دیم كشت شد.
كارشناسان بخش گندم استان بر این عقیده اند كه با افزایش هفت درصدی سطح زیر كشت ابلاغی، در شرایط مطلوب در حدود 700 هزار تن گندم در استان تولید می شود.
همچنین در سال زراعی جاری با جایگزینی ارقام پربازده و معرفی شده توسط محققان مراكز تحقیقاتی با ارقام قبلی، انتظار افزایش قابل توجه میانگین تولید در واحد سطح نسبت به سال گذشته وجود دارد.
اكنون مراكز خرید استان نیز كه بیشتر زیر نظر تعاون روستایی و اداره غله و خدمات بازرگانی هستند، خرید این محصول را از اول تیرماه در آذربایجان غربی آغاز كرده اند.
كارشناسان بر این عقیده اند كه گندم نیاز آبی اندكی داشته و محصولی كم توقع و مقاوم در برابر سرمازدگی و بسیاری از مسائل مورد تهدید كشتزارهاست و حمایت دولت از گندمكاران، خرید تضمینی و وجود سرمایه در گردش مطلوب آن می تواند موجب گرایش بیشتر به كشت این غله ارزشمند در میان كشاورزان شود.
دبیر خانه كشاورز آذربایجان غربی در مصاحبه با خبرنگار ایرنا گفت: پرداخت نكردن به موقع بهای گندم خریداری شده توسط دولت در استان تكراری هرساله كشاورزان استان است.
محمد رئوف سپهرالدین بیان كرد: دولت باید در این زمینه با به كارگیری تدابیری اعتبارات لازم برای خرید تضمینی گندم در استان را تامین كند.
وی اظهار كرد: بیشتر گندم زارهای استان در اراضی دیم كشت می شوند و بیشتر كشاورزان از بیكاری به كشت این محصول روی می آورند و این موضوع باید مورد توجه مسئولان باشد.
سپهرالدین گفت: گندم جزء كشت های استراتژیك با مصرف آبی اندك است كه اگر كشاورزان رغبتی برای كشت این محصول نداشته باشند، كشور می تواند متضرر شود.
وی اضافه كرد: مشكلات دیگری نیز در این حوزه برای گندم كاران وجود دارد كه این مشكل نبود هماهنگی شركت غله و خدمات بازرگانی با مراكز تعاون روستایی است.
دبیر خانه كشاورز آذربایجان غربی در تشریح این موضوع گفت: شركت غله باید در قبال گندم خریداری شده به مراكز تعاون روستایی مبالغی را پرداخت كند كه به علت پرداخت دیر هنگام این مبلغ، تعداد بسیار اندكی از مراكز خرید تعاون روستایی در این كار مشاركت می كنند.
وی اظهار كرد: این در حالی است كه مراكز خرید و انبارهای تعاون روستایی هر 15 تا 20 روستای استان را می توانند پوشش دهند و كشاورزان نیز نیازی به تقبل هزینه های بالای حمل و نقل محصول و نیز صف بستن چند روزه در برابر سیلوها نخواهند داشت.
سپهر الدین بیان كرد: اكنون از كشاورزانی كه می خواهند محصول گندم خود را به مراكز خرید تعاون روستایی تحویل دهند، حمایتی نمی شود ولی از دلالانی كه محصول را از كشاورزان خریده اند، گندم را تحویل می گیرند.
وی اظهار كرد: انبارهای تعاون روستایی هم اكنون خالیست و مراكز خرید سازمان تعاونی روستایی می تواند گندمهای تولیدی را با بهترین كیفیت و در كوتاه ترین زمان جمع آوری و به صورت یكجا به سیلوها تحویل دهد.
رئیس جهاد كشاورزی آذربایجان غربی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: برای خرید گندم مازاد بر مصرف زارعان این استان حدود هشت هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است.
اسمعیل كریم زاده اظهار كرد: قرار است این اعتبار زودتر از موعد تخصیص یابد تا امسال مشكلات سالهای گذشته تكرار نشود.
وی افزود: پیش بینی خرید گندم مازاد بر مصرف استان برای سال زراعی جاری 590 هزار تن است و با توجه به شرایط مطلوب مزارع گندم، میزان تولید و خرید بیش از این خواهد بود.
وی بیان كرد: برنامه ابلاغی كشت گندم پائیزه توسط وزارت كشاورزی برای استان در سال زراعی جاری در مجموع 335 هزار هكتار بود كه 81 هزار هكتار آن به شكل آبی و 254 هزار هكتار آن نیز به صورت دیم كشت شد.
وی اضافه كرد: با افزایش هفت درصدی سطح زیر كشت ابلاغی، پیش بینی می شود در شرایط مطلوب در حدود 700 هزار تن گندم در استان تولید شود.
كریم زاده ادامه داد: در سال زراعی جاری با جایگزینی ارقام پربازده و معرفی شده توسط محققان مراكز تحقیقاتی با ارقام قبلی، انتظار افزایش قابل توجه میانگین تولید در واحد سطح نسبت به سال گذشته وجود دارد.
رئیس جهاد كشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به اجرای سیاست خرید تضمینی گندم در استان گفت: امسال 107 مركز خرید تعاون روستایی و 25 مركز خرید شركت غله و خدمات بازرگانی با ظرفیت ذخیره سازی 815 هزار تن از اواخر خرداد و اوایل تیر ماه، كار خرید گندم را از كشاورزان استان عهده دار شده اند.
مدیر زراعت جهاد كشاورزی آذربایجان غربی نیز گفت: پیش بینی تولید نیز با توجه به بارندگی های مناسب فصل پاییز و كشت به موقع مزارع و استفاده از تغذیه مناسب مزارع و ماشین آلات و ادوات كشت مكانیزه و ارقام اصلاح شده بیش از سال گذشته است چرا كه مزارع امسال از سطح سبز مطلوبی برخوردار بوده و تراكم مزارع بسیار عالی است.
جمشید دارا اظهار كرد: در سال زراعی جاری پیش بینی تولید 700 هزار تن بوده و خرید مازاد بر مصرف كشاورزان 580 هزار تن خواهد بود.
وی اضافه كرد: از این میزان 24 هزار تن به خرید بذر تعلق دارد كه امسال 6 هزار تن نسبت به پارسال افزایش خرید خواهیم داشت.
مدیر زراعت جهاد كشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: ارقام گندم آبی شامل پیشگام، زرین، میهن و اروم و ارقام دیم شامل سرداری، آذر2، هما و باران است.
دارا بیان كرد: برای كشت امسال میزان بذر اصلاحی توزیع شده 15 هزار و 840 تن و تسهیلات سرمایه در گردش نیز 970 میلیارد ریال بوده است.
وی گفت: میزان تسهیلات پرداخت شده به گندمكاران به ازای هر هكتار زمین آبی 15 میلیون ریال و هر هكتار زمین كشت شده دیم 10 میلیون ریال بوده است.
دارا بیان كرد: سطح بیمه شده اراضی در سال زراعی جاری در مجموع اراضی زیر كشت آبی و دیم استان 24 هزار هكتار است.
مدیر زراعت جهاد كشاورزی آذربایجان غربی اضافه كرد: دو پروژه تحقیقاتی مهم در حال اجرا در استان در بخش گندم وجود دارد كه شامل اجرای پروژه انتخاب مشاركتی ارقام در بخش گندم آبی و در 2 شهر نقده و میاندوآب و در بخش گندم دیم نیز در چهار قطعه در شهرستانهای بوكان، پیرانشهر، شاهیندژ و سلماس است.
دارا ادامه داد: در اجرای پروژه ساماندهی دیم زارها و یا انتقال یافته نیز در سطح 24 هزار و 500 هكتار از اراضی 9 شهرستان از جمله بوكان، پیرانشهر، اشنویه، ارومیه، تكاب، مهاباد و میاندوآب، نقده و شاهیندژ ارقام گندم كشت شده است كه هدف از این اقدام نیز انجام و كنترل تمامی مراحل كشت به طور دقیق در كشتزارهاست.
وی گفت: اكنون در 30 هزار هكتار از گندم زارهای آبی و در 75 هزار هكتار از گندم زارهای دیم از بذرهای اصلاح شده در كشت بهره گرفته می شود كه شامل 35 درصد گندمزارهای آبی و 25 درصد از دیم زارهای دیم آذربایجان غربی است.
دارا اظهار كرد: بذرهای خود مصرفی كشاورزان نیز در مراكز بوجاری آذربایجان غربی ضد عفونی می شود.
وی افزود: بذرهای اصلاح شده دارای راندمان عملكرد بالا بوده و حتی برخی از این بذرها مقاوم به شرایط كم آبی نیز می باشد و قدرت جوانه زنی بالایی داشته و مقاوم به ریزش بوده و از خلوص بالایی برخوردار است.
دار اظهار كرد: آذربایجان غربی در كشت و تولید گندم خودكفا بوده و به سایر استانها نیز گندم خوراكی مازاد بر مصرف استان را صادر می كند.
وی اضافه كرد: نیاز استان آذربایجان غربی به گندم 450 تا 500 هزار تن است و میزان مصرف سرانه آرد 9 كیلوگرم و مصرف گندم نیز 150 كیلوگرم است كه شامل مصارف صنعتی و خوراكی و سایر مصارف می شود.
وی با اشاره به مشكلات موجود در بخش تولید گندم آذربایجان غربی بیان كرد: میزان در آمد آن نسبت به برخی محصولات مانند آفتابگردان بسیار پایین است ولی فرهنگ كشت آن به علت اینكه گندم جزء قوت لایموت مردم است، به صورت یك فرهنگ در روستاها تبدیل شده و بیشتر كشاورزان حتی زمین اندك خود را به گندم اختصاص می دهند.
مدیر زراعت جهاد كشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: بیشتر در دیم زارها به علت كاهش بارندگی مشكلاتی رخ می دهد و میزان تولید محصول آن با كاهش بارندگی در موعد مناسب كاهش می یابد.
وی بیان كرد: در زمینه كشت گندم جهاد كشاورزی اقدام های شایسته ای در ترویج، تحقیق و آموزش انجام داده و ارقام مناسب در دسترس بوده و خرید نیز در حد مطلوبی است.
دارا گفت: در زمینه بیمه نیز میزان بیمه اراضی از 35 درصد افزایش نیافته و صندوق بیمه 35 درصد سطح زیر كشت را بیمه كرده است.
وی درباره آفت های گندم نیز اظهار كرد: گندم های آذربایجان غربی گندم هایی بدون سن زدگی یا اندك سن زدگی هستند و پیش بینی می شود خسارت سن زدگی نیز بسیار كمتر شود و از 50 هزار هكتار فراتر نرود.
دارا گفت: استفاده از بذرهای اصلاح شده، مكانیزاسیون، استفاده از كودهای موثر، تراكم بوته، زمان كشت و رعایت تاریخ كاشت، آبیاری مزارع در گندم آبی از جمله عوامل موفقیت كشاورزان گندمكار است.
وی بیان كرد: در جنوب استان و برخی شهرستانهای شمال استان گندم كشت می شود و در جنوب استان كشت بیشتر مزارع به شكل مكانیزه است و ابزار زیادی نیز در دسترس است چرا كه تعاونی های كشاورزی و تولیدی بسیاری در این منطقه فعال هستند.
دارا افزود: در ارومیه، بوكان، میاندوآب، پیرانشهر و مهاباد میزان گندم زارها و به تبع آن استفاده از تجهیزات مكانیزه در مزارع گندم بیشتر است.
وی با اشاره به ظرفیت ذخیره سازی گندم در استان نیز گفت: قیمت خرید تضمینی این محصول در سال جاری 12 هزار و 705 ریال اعلام شده است.
مدیر زراعت جهاد كشاورزی آذربایجان غربی بیان كرد: در استان 9 سیلوی بخش خصوصی و چهار سیلوی بخش دولتی با 17 كارخانه آرد در زمینه خرید گندم فعال است و همه خریدها برای شركت خدمات بازرگانی انجام می شود.
وی اظهار كرد: ظرفیت سیلوها 540 تا 817 هزار تن بوده و گندم تولیدی استان در این سیلوها نگهداری می شود.
دارا گفت: از كل گندم تولیدی استان 40 تا 50 هزار تن برای بذر و 60 هزار تن برای سایر مصارف از جمله تهیه بلغور و نشاسته در نظر گرفته می شود و 100 هزار تن از تولید گندم استان نیز صادر می شود.
وی ادامه داد: گندم محصولی مقاوم و كم توقع در مقابل كم آبی است و در مقابل سرمازدگی، بسیار مقاوم و بوده و با اندك بارشی محصول خوب به دست می آید.
مدیر زراعت جهاد كشاورزی آذربایجان غربی افزود: كشاورزان استان به علت نهادینه شدن فرهنگ و آموزشهای داده شده در این زمینه نسبت به كشت گندم علاقه خاصی دارند.
به گزارش ایرنا، در سال زراعی گذشته مجموع سطح زیر كشت گندم آذربایجان غربی حدود 347 هزار هكتار بود كه از این میزان 87 هزار هكتار گندم آبی و بقیه گندم دیم بوده است.
حجم تولید در استان 586 هزار تن بوده و خرید تضمینی گندم مازاد بر مصرف كشاورزان نیز 482 هزار و 500 تن بود.
عملكرد اراضی گندم آبی پارسال در هر هكتار از گندم زارهای آذربایجان غربی سه هزار و 400 كیلوگرم و گندم دیم یكهزار و 120 كیلوگرم بود.
قیمت خرید تضمینی نیز هر كیلو با چهار درصد افت مفید و 2 درصد سن زدگی 11 هزار و 550 ریال بود.
در سال زراعی جاری نیز سطح زیر كشت گندم در آذربایجان غربی در مجموع 358 هزار و 600 هكتار برآورد شده كه به تفكیك گندم آبی 88 هزار و 354 هكتار و گندم دیم 270 هزار و 250 هكتار است.
آذربایجان غربی جزو 10 استان برتر در تولید گندم در ایران اسلامی است.
گزارش از: طاهره نوید آرین
7125/1905
ارومیه - ایرنا - گندمكاران آذربایجان غربی جزء اقشار كم درآمد و زحمتكش جامعه هستند كه اكنون تنها امیدشان به دست های یاریگر مسئولان دوخته شده تا قیمت محصول خریداری شده آنها را به موقع پرداخت كنند.
