كاربردهاي شگفت آور دي.ان.اي از ساخت دماسنج تا نانو ربات درون سلولي

هرچند، محققان، اخيراً به دنبال ذخيره‌سازي اطلاعات روي DNA بوده‌اند اما در كنار آن از اين ماده به عنوان قطعه فيزيكي براي ماشين‌هاي زيستي استفاده مي‌كنند.
چهار باز (آدنين، سيتوزين، تيمين و گوانين) واحدهاي سازنده DNA را تشكيل مي دهند و در صورتي كه اين بازها با توالي از پيش‌تعيين شده چيده شوند، مي‌توان تاخوردگي DNA را مهندسي كرد و شكل از پيش تعيين شده‌اي به وجود آورد.
به گزارش روز دوشنبه ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو،اين فناوري مي‌تواند ما را ياري كند تا فراتر از اهداف ژنتيكي از DNA استفاده كنيم و در واقع همانند بازي لگو (Lego) قطعات DNA را كنار هم بچينيم و يك ساختار با قابليت‌هاي مختلف توليد كنيم و حتي از آن براي ساخت نانوابزارهاي الكترونيكي بهره بگيريم.
از ميان كاربردهاي متنوع DNA مي توان به چند مورد زير اشاره كرد:

**دماسنج مبتني بر DNA: محققان دانشگاه مونترال به تازگي با استفاده از DNA دماسنج نانومقياسي ساختند كه مي‌تواند نقاط گرم نانوابزارها را شناسايي كند و از اين دماسنج مي‌توان براي تعيين دماي داخل سلول هاي زنده نيز استفاده كرد.
در اين دماسنج، تغييرات دما موجب تغيير ساختار مي شود كه اين فرآيند با پيمايشگر نوري قابل شناسايي است.

**نانوپيمايشگر زيستي: محققان دانشگاه هاروارد نيز با استفاده از DNA، روبات نانومقياسي ساختند كه مي‌تواند براي رهاسازي دارو استفاده شود.
اين رشته DNA داراي قابليت شناسايي يك پروتئين ويژه ( نظير پروتئين‌هاي مولد بيماري يا نشانگرهاي بيماري) است.

**زيست‌كامپيوتري درون بدن: از آنجا كه ساختار DNA مي‌تواند به عنوان سوئيچ عمل كند؛ از آن مي‌توان براي ساخت مدار منطقي استفاده كرد زيرا اين ساختار قادر به انجام محاسبات است.
محققان دانشگاه هاروارد از اين ويژگي براي ساخت روبات نانومقياس استفاده كردند كه مي‌تواند درون بدن موجود زنده (نظير سوسك‌) براي كنترل عملكرد مولكول‌هاي دارويي استفاده شود.

**نانوآنتني براي جذب نور: پژوهشگران دانشگاه آريزونا هم ساختاري از جنس DNA با سه بازو ساختند كه مي‌تواند نور را به دام اندازد و آن را همانند فرآيند فتوسنتز به تركيبات ديگر انتقال دهد.
در واقع در اين پروژه تحقيقاتي از DNA به عنوان يك نانوآنتن استفاده مي شود كه نور را دريافت مي كند و به مولكول‌هاي رنگي انتقال مي‌دهد.
بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت كه DNA به عنوان يك واحد سازنده مي‌تواند در آينده، بيش از پيش در حوزه‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گيرد.
* DNA يكي از مولكول‌هاي اعجاب‌آور در طبيعت است كه مي‌تواند اطلاعات وراثتي را با خود حمل كند.
علمي**1055**1776