به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري، يكي از بزرگترين دغدغه‌هاي فعلي بشر، شيوع انواع سرطان است كه سالانه منجر به مرگ ميليون‌ها نفر در سراسر جهان مي شود. ازاين‌رو تحقيقات گسترده‌اي براي شناسايي عوامل ايجادكننده و نحوه درمان اين بيماري مهلك صورت مي‌گيرد.
يون‌هاي نيترات موجود در آب، يكي از عوامل بالقوه ايجاد سرطان و بيماري‌هاي مختلف است كه به علت حلاليت بالا در آب، مي‌توانند موجب آلودگي آب شوند. چنانچه مقدار اين يون در بدن انسان بيش از حد معيني باشد، مي‌تواند يكي از علل سرطان مثانه و سرطان معده باشد؛ بنابراين اطمينان از نبود آلودگي آب و غذاي مصرفي به اين يون خطرناك از اهميت بالايي برخوردار است.
مهندس مريم بنياني محقق دانشگاه شيراز گفت: هدف از اين تحقيق، طراحي حسگري مناسب با استفاده از نانوذرات نقره، براي تشخيص سريع يون‌هاي نيترات موجود در آب است. براي اين منظور نمونه‌هايي از يك نانوكامپوزيت طراحي شده و عملكرد آن در تعيين و اندازه‌گيري ميزان يون‌هاي نقره موجود در آب مورد ارزيابي قرار گرفته است.
وي با بيان اهميت بهبود عملكرد حسگرها در شناسايي يون‌هاي نيترات موجود در آب افزود: غلظت بسيار پايين يون‌هاي نيترات موجود در آب‌هاي مصرفي معمولاً به اندازه‌اي نيست كه بتوان به راحتي آنها را به طور مستقيم مورد آناليز قرار داد. همچنين در شناسايي اين تركيبات، حسگر مورد استفاده بايد از انتخاب پذيري بالايي برخوردار باشد.
بنياني ادامه داد: به اين صورت كه حسگر مورد استفاده بايد فقط به يون‌هاي نيترات حساسيت نشان داده و نسبت به حضور ساير گونه‌هاي تداخل گر همچون يون‌هاي كلر، كلسيم، پتاسيم و سديم موجود در آب، پاسخ قابل توجهي نشان ندهد. ازاين‌رو امروزه بسياري از حسگرهاي موجود به دليل قابليت انتخاب پذيري ضعيف، قابل استفاده نيستند.
طبق نتايج آزمايش‌هاي صورت گرفته به كمك حسگرهاي نانوكامپوزيتي طراحي شده توسط اين محققان، سرعت تشخيص گونه‌هاي نيترات موجود در آب، به دليل افزايش سطح ويژه ناشي از حضور نانوذرات نقره بهبود يافته است يعني ميزان بازده اين حسگرها بيشتر است و سبب كاهش هزينه فرايند در مقايسه با حسگرهاي الكتروشيميايي رايج مي‌شود.
قيمت مناسب، سرعت تشخيص بالا و آلودگي كمتر از ويژگي‌هاي برتر اين حسگرها در مقايسه با نمونه‌هاي رايج است.
اين پژوهش حاصل همكاري مريم بنياني دانش‌آموخته مقطع كارشناسي ارشد رشته مهندسي مواد، علي ميرزايي از فارغ‌التحصيلان اين دانشگاه و پژوهشگراني از دانشگاه مسيناي كشور ايتاليا است.
نتايج اين تحقيق در نشريه Measurement به چاپ رسيده است.
علمي**1023**1834
تهران- ايرنا- پژوهشگران دانشگاه شيراز در همكاري مشتركي با محققان ايتاليايي، موفق به ساخت آزمايشگاهي حسگرهايي با استفاده از نانوذرات نقره شدند كه قابليت تشخيص سريع يون‌هاي نيترات موجود در آب را دارا است و در مراكز تصفيه آب، بيمارستان‌ها و منازل كاربرد دارد.
