نگار سرتيپ زاده روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: در چهلمين كميته ميراث جهاني سازمان يونسكو در شهر استانبول تركيه، قنات قصبه گناباد از خراسان رضوي به همراه قنات هاي بلده خراسان جنوبي، زارچ و حسن‌آباد مشير مهريز در يزد، جوپار كرمان، اكبرآباد و قاسم آباد بروات و ابراهيم‌آباد در استان مركزي به ثبت جهاني رسيد.
وي اضافه كرد: ارسال پرونده قنات قصبه گناباد براي ثبت در فهرست آثار جهاني يونسكو از سالهاي گذشته مطرح بوده و در يك سال اخير با قوت هرچه بيشتر مورد توجه قرار گرفت.
سرتيپ زاده ادامه داد: گروه ارزياب سازمان يونسكو شهريور پارسال براي بررسي اين موضوع از قنات قصبه گناباد بازديد كرد و مراحل نهايي ثبت دائمي و جهاني اين اثر انجام شد.
وي اظهار داشت: ثبت قنات قصبه در فهرست آثار جهاني، نقش بسيار مهمي در توسعه گردشگري پايدار در اين منطقه دارد.
وي تصريح كرد: قنات قصبه گناباد از جنبه هاي گوناگون به خصوص فناوري، مديريتي، فرهنگ عامه و مناظر طبيعي مي تواند به عنوان مهمترين جاذبه گردشگري گناباد و حتي خراسان رضوي يا كشور مطرح باشد و ثبت آن در يونسكو روند اين مهم را تسهيل مي كند.
وي برقراري تعامل و تعادل نظام مند ميان ظرفيتهاي محلي و انتقال و ارتقاي اقتصادي در جهت تامين آينده اي مطمئن و سودمند براي محيط زيست و توسعه كمي و كيفي فرهنگي منطقه را از ديگر مزيتهاي ثبت قنات قصبه گناباد در فهرست آثار جهاني برشمرد.
سرتيپ زاده گفت: ثبت جهاني اين قنات به عنوان يك عامل مهم تامين آب منطقه از 2500 سال پيش تاكنون با وجود تداوم پديده خشكسالي طي سالهاي اخير، كاهش رطوبت، بارندگي و منابع آب سطحي از اهميت زيادي برخوردار است.
قنات قصبه از 2500 سال قبل و در زمان هخامنشيان براي تامين آب شرب در منطقه گناباد ايجاد شده و همچنان در تامين آب اين منطقه نقش آفرين است.
قطعه سفالهاي پراكنده در اطراف دهانه چاههاي اين قنات حاكي از اين است كه رشته قصبه واقع در كانال اوليه اصلي قنات بوده كه در زمان هخامنشيان حفر شده و به دنبال آن رشته هاي ديگر قنات در مواقع خشكسالي حفر شده اند.
ريزش پي در پي قنات پيشينيان را به يافتن راه چاره اي ترغيب كرد كه طي آن در فاصله 683 متري، قنات را به دو شاخه تقسيم كنند تا در صورت ريزش و بسته شدن يكي از كانالها آب از ديگري خارج شده و در داخل انباشته نشود.
قنات قصبه گناباد به لحاظ موقعيت و قدمت آن يكي از بهترين مكانهاي گردشگري اين شهر محسوب مي شود و هر ساله گردشگران بسياري را به خود جذب مي كند.
اين قنات يكي از پديده هاي حيرت انگيز ساخته دست بشر و نمادي از سازگاري انسان با طبيعت است كه از كوي شرقي گناباد، محلي مشهور به برج علي ضامن در داخل رسوبهاي ريزدانه آغاز شده و طول آن به بيش از 33 كيلومتر مي رسد.
اين قنات از يك رشته اصلي و 6 رشته فرعي تشكيل شده كه در مجموع 427 ميله چاه دارد و عميق ترين آنها به حدود 300 متر مي رسد.
معاون اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي نيز گفت: عمق قنات قصبه گناباد 300 متر، به عنوان بزرگترين و قديم ترين قنات جهان منحصر به فرد است كه هم اكنون براي معرفي هرچه بهتر قنات درصدد مرمت قسمتي از آن هستيم كه قابليت حضور گردشگران را دارد.
محمد ركني به خبرنگار ايرنا گفت: مادرچاه اين قنات در دامنه شمالي سياهكوه و مظهر كنوني آن در جنوب محله معروف به قصبه شهر گناباد قرار دارد و عمق مادرچاه اصلي آن در انتهاي رشته دولاب نو حدود 300 متر و ميزان آبدهي آن 130 ليتر در ثانيه است.
قنات قصبه گناباد سال 1379 توسط سازمان ميراث فرهنگي با شماره 2963 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
مركز شهرستان 81 هزار نفري گناباد در فاصله 278 كيلومتري جنوب مشهد واقع است.
استان خراسان رضوي هم اكنون داراي 1500 اثر تاريخي و فرهنگي ثبت شده در فهرست آثار ملي است.
شهرستان 85 هزار نفري گناباد در فاصله 287 كيلومتري مشهد و جنوب استان خراسان رضوي قرار دارد.
2095/7496/5132
گناباد- ايرنا- سرپرست پايگاه قنات قصبه گناباد گفت: بعد از پيگيري هاي مستمر اين قنات به عنوان نخستين اثر در استان خراسان رضوي روز جمعه از سوي سازمان يونسكو در فهرست آثار جهاني به ثبت رسيد.
