دكتر 'سعدالله نصیری قیداری' روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا به روند طولانی و پیچیده بررسی و ثبت پرونده ها در فهرست آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی جهانی اشاره كرد و گفت: برای گرفتن ثبت جهانی یك اثر، هماهنگی و پیگیری های زیادی لازم است زیرا پرونده این آثار در مجامع بین المللی با وسواس و دقت بسیار زیاد مورد بررسی قرار می گیرد و یك اثر برای ثبت باید تاییدیه های بین المللی زیادی را بگیرد.
وی ادامه داد: در تابستان امسال، ژئو پارك قشم را به ثبت خواهیم رساند كه كار بسیار ارزشمندی است و تنها ژئوپاركی است كه از ایران، ثبت می شود و در منطقه هم جایگاه خوبی دارد و یك میراث طبیعی بسیار با ارزش به شمار می آید.
نصیری قیداری خاطرنشان كرد: قبلا ثبت جهانی هامون را داشتیم كه برای كشور ما اهمیت زیادی دارد، همچنین ذخیره گاه تنگ صیاد و سبزكوه را ثبت كردیم و در مجموع تاكنون 12 ذخیره گاه زیستكره را ثبت جهانی كرده ایم و اینها ذخیره های ارزشمندی برای كشور ما هستند و در این حوزه هم ایران در سطح منطقه، جایگاه بسیار خوبی دارد.
دبیركل كمیسیون ملی یونسكو، مدیریت ذخیره گاه های طبیعی را یكی از برنامه های جدی این كمیسیون ذكر كرد و گفت: علاوه بر مدیریت این ذخیره گاه ها در تلاش هستیم كه كارگاه های آموزشی برای كشورهای منطقه به منظور مدیریت ذخیره گاه های طبیعی برگزار كنیم.
به گزارش ایرنا، ژئوپارك قشم با وسعتی افزون بر 300 هزار هكتار كه محدوده غربی جزیره را در برمی گرفت، در سال 2006 (1385) به عنوان نخستین و تنها ژئوپارك خاورمیانه در فهرست شبكه جهانی ژئوپارك ها ثبت شد.
در آن زمان، تنها 19 كشور جهان ژئوپارك ثبت شده داشتند كه ایران نیز به واسطه ژئوپارك قشم یكی از این 19كشور دارای ژئوپارك در شبكه جهانی ژئوپارك ها بود.
سازمان یونسكو، مهلت دو ساله ای برای ژئوپارك قشم درنظر گرفت و از مسوولان این منطقه درخواست كردگه نواقص موجود از جمله نصب تابلو و علائم راهنمایی، احداث راه های دسترسی، ساخت اماكن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در محدوده ژئوپارك را در مهلت تعیین شده، برطرف كنند.
به دلیل برآورده نشدن درخواست های یونسكو، این سازمان پس از اتمام مهلت دو ساله ایران، ژئو پارك قشم را از فهرست شبكه جهانی ژئو پارك های ملی تحت حمایت یونسكو خارج كرد.
براساس ضوابط یونسكو، پیوستن دوباره ژئوپارك قشم به شبكه جهانی ژئوپارك ها تنها درصورت تامین زیرساخت ها و شرایط تعیین شده از سوی این سازمان امكان پذیر می شد.
تلاش جدی برای بازگشت این ژئوپارك به شبكه جهانی طی یكی دو سال گذشته آغاز و پس از ایجاد زیرساخت های لازم در منطقه، پرونده مربوطه در آذرماه 1394 مجددا به یونسكو ارسال شد.
در این مدت، تعدادی از كارشناسان و اعضای اصلی شبكه ژئوپارك های یونسكو با سفر به جزیره قشم، وضعیت ژئوپارك قشم را از نزدیك بررسی كرده اند و بررسی پرونده همچنان ادامه دارد.
به گفته مسوولان ژئوپارك قشم و كمیسیون ملی یونسكو، روند بررسی پرونده این مجموعه ارزشمند طبیعی نشان می دهد كه ژئوپارك قشم تا پایان تابستان امسال به جمع 112 ژئوپارك جهان خواهد پیوست و اولین ژئوپارك در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد بود كه ثبت جهانی می شود.
ژئوپارك براساس تعریف یونسكو، منطقه‌ای است با وسعت كافی كه مرزهای آن به وضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمین شناسی درمحدوده آن قرار گرفته باشد و این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع پیرامونی خود نقش موثری ایفا كند.
ژئوپارك ممكن است علاوه بر پدیده‌های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.
یونسكو طرح ژئوپارك را در پاسخ به نیاز احساس شده به وجود برنامه‌ای بین‌المللی برای بازشناسی مكان‌های دارای جاذبه‌های زمین‌شناختی به راه انداخت.
هدف برنامه 'شبكه جهانی ژئوپارك‌ها' تاكید بر ارزش چنین مكان‌هایی و همزمان ایجاد اشتغال و تقویت توسعه اقتصاد منطقه‌ای است.
یونسكو برای تحقق اهداف این برنامه یك عنوان به رسمیت شناخته از لحاظ بین‌المللی به نام 'ژئوپارك یونسكو' را ایجاد كرد و درنظر دارد كه این عنوان را به 500 ژئوپارك در سراسر دنیا بدهد.
برنامه ژئوپارك یونسكو در هماهنگی با 'مركز میراث جهانی' یونسكو و 'شبكه جهانی ذخیره‌گاه‌های زیستكره' یا 'انسان و زیستكره' (MAB) عمل می‌كند.
ژئوپارك قشم با وسعتی بیش از 36 هزار و 662 هكتار در غرب جزیره قرار دارد و دارای محدوده ای طولی است كه شرق آن روستای طبل – سلخ، غرب آن به روستای گوری – كانی، از شمال به ساحل شمالی و از جنوب به ساحل جنوبی منتهی می شود.
این مجموعه طبیعی ژئوپارك قشم به دلیل موقعیت استراتژیك آن در خلیج فارس و به عنوان نمونه منطقه ای كه در میان ژئوپارك های منطقه ی آسیای شرقی و ژئوپارك های اروپایی قرار گرفته، از وضعیت ویژه و منحصر بفردی برخوردار است.
ژئوپارك قشم تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در كنار تنوع سایت های مختلف را ارائه می كند و علاوه بر این، تنوع اكولوژیكی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد.
این ژئوپارك دارای 8 سایت اصلی شامل تنگه چاهكوه، دره ستاره افتاده، تنگه عالی، دره تندیس‌ها، دره شور، نمكدان، دولاب و كوركوراكوه است.
مجاورت با جنگل‌های حرا واقع شمال جزیره قشم كه دارای پنج عنوان تالاب بین‌المللی، ذخیرگاه زیستكره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش ها و جذابیت های طبیعی ژئوپارك قشم افزوده است.
علمی**1055**2017
تهران- ایرنا- دبیركل كمیسیون ملی یونسكو-ایران از ثبت پرونده ژئوپارك قشم در فهرست جهانی یونسكو و بازگشت مجدد این میراث ارزشمند طبیعی به شبكه جهانی ژئوپارك ها تا پایان تابستان امسال خبر داد.
