به گزارش ايرنا، ضعف فرهنگ ميزباني از زائر سخن بسياري از كارشناسان و مسئولان خراسان رضوي است كه در جلسات و گفت و گوهاي مختلف آن را مطرح مي كنند به طوري كه فرهنگ سازي براي اين بخش را در برنامه هاي راهبردي حوزه زيارت گنجانده اند تا شايد بتوان از اين طريق نسخه اي براي اين درد مزمن پيچيد.
زيارت مهمترين ركن زائرپذيري شهر مشهد و مهمترين موضوع شناخت صحيح و به عبارتي معرفت افزايي در ميان زائران نسبت به حضرت علي بن موسي الرضا (ع) است لذا مسئولان در تلاش هستند زيارت را براي اقشار مختلف مردم تسهيل كنند.
اما در كنار اين موضوع آنچه بيش از همه يك سفر زيارتي را براي زائران خاطره انگيز مي كند، رفتار مناسب ميزبانان براي ايجاد اوقات خوش و خاطره انگيز براي مسافران در طول سفر است و از ساكنين مشهد كه به قطعه اي از بهشت معروف است، رفتار توام با رافت و احترام به زائر امام مهرباني ها مورد انتظار است.
در اين ميان برخي رفتارهاي ناشايست با زائران، گران فروشي، تضييع حقوق مسافرين، عدم رعايت رسوم مهمان نوازي دور از انتظار مي باشد.
كارشناسان و مسئولان زيارت در مشهد در يك جمع بندي علل رفتارهاي به دور از فرهنگ صحيح ميزباني را ناشي از برداشت هاي نادرست از موضوع زائر، نبود توانمندي هاي كافي در جامعه ميزبان براي مواجهه با زائران، درك نادرست از موضوع بهره برداري اقتصادي در حوزه زائران، احساس تبعيض بخشهاي عمده جامعه شهري در زمينه مزاياي اقتصادي ناشي از حضور زائر و سطح پايين شاخص هاي فرهنگ ميزباني مي دانند.
* اخلاق و رفتار زيبا مكمل شهر زيبا
به گفته توليت آستان قدس رضوي داشتن اخلاق و رفتار زيبا از سوي شهروندان، مكمل شهر زيبا است و مهمتر از ايجاد تصاوير زيبا در مقابل ديدگان زائران، نشان دادن تواضع، فروتني، وفا و صفاي برگرفته از اخلاق اسلامي و سيره رضوي به زائران است.
حجت الاسلام و المسلمين سيد ابراهيم رئيسي گفت: بايد به گونه اي رفتار كنيم كه هر وقت زائران، سفر مشهد را به ياد مي آورند، ايثار، گذشت، وفاداري، توكل به خدا، صفا، صميميت و عشق مردم اين شهر و توجه به مهمان در ذهنشان تصوير شود.
وي با تاكيد بر نقش مجاوران حضرت امام رضا (ع) در فرآيند زيارت افزود: نمايش اخلاق كريمه و رفتاري كه نشات گرفته از دلدادگي به امام رئوف (ع) باشد، منافاتي با فعاليت اقتصادي و كسب سود و منفعت ندارد و همه مجاوران مي توانند از اين طريق رضايت زائران را جلب كنند.
وي اظهار كرد: امروز با توجه به نظرات و نيازهاي زائران، يك بازنگري در فرايندهاي خدمت رساني در راستاي كاهش فاصله وضع موجود تا وضع مطلوب ضروري است.
وي گره گشايي و دستگيري از مستمندان و زائران نيازمند و رعايت انصاف در برابر زائران را در فرهنگ ميزباني ضروري خواند و گفت: اگر همه در مشهد مقدس پاي كار بيايند، زيارتي شايسته و ماندگار در ذهن زائران نقش خواهد بست.
* پذيرايي شهروندان عراق از زائران اربعين بهترين الگوي فرهنگ ميزباني
دبير شوراي عالي فرهنگي آستان قدس رضوي نيز در اين باره گفت: فرهنگ ميزباني موضوع مهمي است و بهترين الگو از اين فرهنگ را در گردهمايي عظيم و شكوهمند اربعين حسيني در كربلاي معلي و ميزباني از قدوم مبارك زائران سيدالشهدا (ع) كه از اقصي نقاط كشور بودند، شاهد بوديم.
حجت الاسلام سيد جلال حسيني افزود: مردم مهربان و ولايتمدار عراق هنگام ورود زائران به بهترين نحو و در حد توان خود از زائران حسيني ميزباني نموده و امكانات مورد نياز زائرين از قبيل اسكان، خوراك و امثال آن را فراهم كردند.
وي اظهار كرد: اگر بخواهيم مشكل ميزباني در مشهد به نحو اساسي حل شود، بايد مردم وارد عرصه شوند و خود را نسبت به تكريم زائر و پذيرايي از مهمانان حضرت امام رضا (ع) متعهد و مسئول بدانند.
دبير شوراي عالي فرهنگي آستان قدس رضوي گفت: البته دستگاه هاي اجرايي و فرهنگي بايد به فراخور امكانات و ماموريت هاي خود زمينه را براي حضور مردم فراهم كنند.
حجت الاسلام حسيني افزود: براساس منشور هفت گانه رهبر معظم انقلاب در حكم توليت آستان قدس رضوي، تسهيل زيارت و ارتقاي فرهنگ زيارت در دستور كار اين آستان مقدس قرار گرفته است.
وي بيان كرد: در همين راستا فراهم كردن زمينه زيارت گروهي مستضعفان و محرومان و كساني كه تاكنون موفق به سفر به مشهد مقدس نشده اند، ساخت زائرشهر در 35 هكتار زمين براي اسكان ارزان زائرين در شهرك طرق، توسعه زائرسراهاي ارزان در چهار ورودي مشهد، ساخت هشت زائرسرا يا مجتمع هاي زائرين در نقاط مختلف مشهد از سوي آستان قدس رضوي در حال انجام است.
وي گفت: بسياري از زائران حضرت امام رضا (ع) خارج از كشور هستند و به صورت زميني مشرف مي شوند، لذا آستان قدس رضوي در مبادي ورودي شرق كشور اقدام به ايجاد مجتمع هاي فرهنگي به عنوان مثال براي زائران پاكستاني در مرز ميرجاوه نموده است.
وي با اشاره به اهميت موضوع زيارت در شرايط فعلي كشور، افزود: امروز زيارت قدرت نرم ايران اسلامي در جهان اسلام است و به همان اندازه كه اين موضوع مورد هجمه، و توطئه دشمنان قرار مي گيرد، در فرآيند تربيتي انسان مهم بوده و بسياري از شاخص هاي زندگي منطبق بر موازين ديني و اسلامي با فرآيند زيارت تامين مي شود.
معاون تبليغات و ارتباطات اسلامي آستان قدس رضوي گفت: زيارت حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) نبايد تنها در قالب يك موضوع شهري يا استاني نگريسته شود، بلكه زيارت يك موضوع حياتي براي نظام اسلامي و يك موضوع ملي است و بايد تمام امكانات كشور با محوريت حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) در اين زمينه بسيج شوند تا بتوان امكانات ميزباني در مشهد و مسيرهاي منتهي به اين شهر را فراهم و آن طور كه در شان حضرت امام رضا (ع) است زائر را تكريم نمود.
* اقدام شهرداري در ترويج فرهنگ ميزباني و تسهيل زيارت
شهرداري مشهد جدا از تلاش در حوزه سخت افزاري در قالب زيباسازي شهر، سازماندهي حمل و نقل درون شهري، ايجاد فضاي سبز و بوستان هاي متعدد، كاهش ترافيك و آلودگي هوا، در ساخت زائرسراهاي ارزان قيمت نيز مشاركت نموده كه در بسياري بخشها در حد مطلوب است و از سال جاري در حوزه نرم افزاري نيز فعاليت خود را آغاز كرده است.
شهرداري مشهد در اقدامي جديد به منظور ترويج فرهنگ ميزباني و تسهيل زيارت براي زائران محروم شهر با بهره گيري از فضاي مجازي، پويش مردمي نايب الزياره و تور زيارتي محلات در مشهد راه اندازي كرده است.
مدير امور فرهنگي شهرداري مشهد در اين زمينه گفت: به منظور تسهيل زيارت و ترويج فرهنگ ميزباني از زائر، از نوروز امسال پويش مردمي نائب الزياره و تور زيارتي محلات در مشهد راه اندازي شده است.
علي قناويزچي افزود: هدف از راه اندازي اين پويش، ارتقاي حس مشاركت جويي در بين مسلمانان است و باعث مي شود قلوب عاشقان حضرت علي بن موسي الرضا (ع) در هر جاي دنيا به ضريح منور ايشان گره بخورد.
وي بيان كرد: در اين طرح افرادي به نيابت از كساني كه امكان زيارت براي ايشان وجود ندارد به حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) مشرف مي شوند و حاجت آنان را در محضر آن حضرت مطرح مي كنند.
وي گفت: سامانه اي به همين منظور راه اندازي شده و تاكنون 450 هزار نفر به عنوان عضوي از پويش نايب الزياره در اين سامانه ثبت نام كرده اند.
مدير امور فرهنگي شهرداري مشهد افزود: امكان زيارت به صورت نيابتي در قالب تشرف گروه هاي مختلف در چهارشنبه هاي هر هفته فراهم شده است.
وي اظهار كرد: برنامه هاي فرهنگي و مذهبي در قالب سخنراني و مديحه سرايي با هماهنگي هاي لازم در رواق دار الهدايه براي افراد نايب الزياره اجرا شده و پس از آن هر كدام از زائرين زيارت روضه منوره را به نيابت از طالبان زيارت انجام مي دهند.
قناويزچي گفت: تور زيارتي محلات از برنامه هاي ديگر اين مركز براي زائرين محروم شهر مشهد است.
وي افزود: در تور زيارتي محلات هر هفته يك اتوبوس براي حمل و نقل زائران به صورت گروهي با هزينه بسيار اندك در حاشيه شهر مستقر مي شود و مجاورين را براي زيارت حرم مطهر رضوي يا اماكن مذهبي ديگر منتقل مي كند.
* راهكارها براي تقويت فرهنگ ميزباني
معاون هماهنگي امور زائران استانداري خراسان رضوي نيز در اين باره گفت: يكي از مشكلات و چالش هاي حوزه گردشگري مذهبي در شهر مشهد، ضعف در فرهنگ ميزباني از زائران حضرت امام رضا (ع) است.
محمد حسن واحدي افزود: رسالت سنگين اين معاونت ترويج و تثبيت فرهنگ صحيح ميزباني و تقويت نگاه مهربانانه و رئوفانه حضرت امام هشتم (ع) در بين مردم است.
وي بيان كرد: يكي از بسته هاي اجرايي سند توسعه كمي و كيفي زيارت به ترويج فرهنگ صحيح ميزباني اختصاص دارد كه براي آن راهبرد، برنامه و پروژه تعريف شده است كه اين بسته با كمك صدا و سيما و رسانه ها قابل اجراست.
وي گفت: سند توسعه كمي و كيفي زيارت با در نظر گرفتن همه بخشهاي زيارتي از جمله فرهنگ ميزباني از زائر توسط پارك علم و فناوري تدوين و در سال گذشته به تصويب شوراي برنامه ريزي و توسعه استانداري خراسان رضوي رسيد كه شامل 821 پروژه، 13 برنامه عملياتي، 10 راهبرد و 39 سياست كلان مي باشد و با مشاركت 62 دستگاه اجرايي در خراسان رضوي عملياتي مي شود.
معاون استانداري خراسان رضوي با تاكيد بر اينكه رسانه ها بايد پنجره فرهنگ ميزباني را در خود باز كرده و اين مطلب را در مصاحبه ها به مردم گوشزد كنند، افزود: امروز نگاه مردم به زائر حضرت امام رضا (ع) بايد اصلاح و تبديل به نگاه خدمتي، مهرباني و وظيفه شود.
وي اظهار كرد: ارائه آموزش هاي لازم در حوزه فرهنگ صحيح ميزباني از باب تكريم زائر و تسهيل زيارت براي جامعه هدف كه به طور مستقيم با زائران ارتباط دارند مانند فعالان حوزه خدمت رساني و گروهي از مردم عادي در دستور كار قرار گرفته است.
واحدي ادامه داد: ضرورت آموزش زبان هاي خارجي در بين اقشار خاص و عام و توجه به اين مهم در شهري مانند مشهد با توجه به جايگاه زيارتي آن و نيز انتخاب اين شهر به عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام در سال 2017 ضرورتي انكار ناپذير است.
وي بيان كرد: بيش از 80 درصد گردشگران خارجي ورودي به مشهد را اعراب تشكيل مي دهند اما سطح دانش زبان عربي و مهارت برقراري ارتباط با گردشگران عرب زبان در بين بازاريان و كسبه اطراف حرم مطهر در حد ابتدايي و به منظور فروش كالا و اجناس است.
وي گفت: ناآشنايي با زبان هاي خارجي از جمله عربي و انگليسي، چالش پيش روي صنعت گردشگري خارجي و مردم در مشهد به عنوان دومين كلانشهر مذهبي جهان است.
واحدي افزود: از اين رو آموزش زبان خارجي در حد محاوره به كساني كه ارتباط مستقيم با زائران خارجي دارند اعم از فروشندگان، تاكسي داران، رانندگان اتوبوس، هتلداران، راهنمايان گردشگري و امثال آنها در بسته اجرايي مربوط به فرهنگ ميزباني در نظر گرفته شده است.
معاون استاندار خراسان رضوي اظهار كرد: ترويج سيره حضرت امام رضا (ع) و رافت و مهرباني آن حضرت موضوع خاص در فرهنگ ميزباني است كه ترويج و توسعه آن در جامعه با استفاده از ظرفيتهاي موجود آغاز شده است.
واحدي، تهيه محصولات فرهنگي اعم از كتاب، نرم افزار، مقاله و شناسايي ظرفيت هاي فرهنگي را از ديگر اقدامات اين معاونت در راستاي ترويج فرهنگ صحيح ميزباني از زائر برشمرد.
كلانشهر مشهد سالانه پذيراي 27 ميليون زائر داخلي و خارجي است.
7489 / 6053
مشهد- ايرنا- سالهاست كه شهر مشهد ميزبان هزاران زائر داخلي و خارجي است، اما به رغم افزايش زائران، فرهنگ ميزباني از زائر سير نزولي داشته و آداب مربوط به پذيرايي از مهمانان حضرت امام رضا (ع) دستخوش تغييرات شده است.
