آب شرب كارواش و دو دهه خشكسالي!

در ادامه اين گزارش به قلم نرگس حميدي آمده است: كارواش‌ها را شايد بتوان يكي از آلاينده ترين فعاليت‌هاي انساني برشمرد كه موجب آلودگي منابع آب مي شوند.
اين واحدها به علت استفاده از مواد شوينده باعث تغيير شيميايي كيفيت آب مي‌شوند ضمن اينكه آزمايش‌ها نشان مي‌دهد در پساب اين واحدها، فسفات اغلب بالاتر از حد استاندارد‌هاي محيط‌ زيست است.
منشا ديگر آلودگي فاضلاب كارواش‌ها، شست‌وشوي موتور خودرو‌هاست كه طي آن روغن و گريس همراه با آب شست‌وشو به منابع آبي راه مي‌يابد و موجب آلودگي جدي آب‌هاي سطحي و زيرزميني مي‌شود.
ديگر معضل كارواش ها استفاده از منابع آب شرب شهري است كه با توجه به خشكسالي هاي نزديك به دو دهه در استان و مدت زمان شستشوي يك خودرو كه بطور معمول كمتر از 30 دقيقه زمان نمي برد جاي تأمل دارد بخصوص در شهر بيرجند كه از آب تصفيه شده و شيرين در كارواش ها استفاده مي شود.
** استفاده از آب شرب شهري در كارواش ها
صاحب يكي از كارواش هاي سطح شهر بيرجند ميزان آب مورد نياز براي شست و شوي يك ماشين را در كارواش حدود 5 ليتر عنوان كرد و به خبرنگار ما گفت: ما براي شست و شو از آب شهري استفاده مي كنيم و بطور معمول اگر ماشين در خانه شسته شود بين 30 تا 40 ليتر آب استفاده مي شود كه با توجه به اينكه آب به همراه فشار دركارواش ها براي شستشو استفاده مي شود ميزان مصرف آب كاهش مي يابد.
او ادامه مي دهد: براي شستشوي ماشين از مواد شوينده مثل ريكا، تايد، شامپو فرش و .. استفاده مي شود كه همگي آنها به شبكه فاضلاب ريخته مي شود و محل دفع مجزايي براي كارواش ها تعريف نشده است.
** براي شست و شوي يك ماشين بطور معمول 6 تا 7 ليتر آب استفاده مي شود
يكي ديگر از كارواش داران بيرجندي به خبرنگار ما گفت: براي شستشوي يك ماشين معمولا 6 تا 7 ليتر آب مصرف مي شود و ماهانه حدود 300 تا 400 ماشين در كارواش شسته مي شود كه از آب شهري استفاده مي كنيم و بطور متوسط ماهانه بين 100 تا 120 هزار تومان قبض آب پرداخت مي كنيم.
وي افزود: فاضلاب توليد شده در كارواش ها به فاضلاب شهري هدايت مي شود.
** براي شستن موتور ماشين از گازوئيل استفاده مي كنيم
ديگر كارواش دار بيرجندي كه براي 71 روز مصرف آب 200 هزار تومان پول پرداخت كرده به خبرنگار ما گفت: چون در كارواش ها آب با فشار زياد مورد استفاده قرار مي گيرد آب زيادي مصرف نمي شود ولي ما از آب شرب استفاده مي كنيم.
وي ادامه داد: براي شست و شوي ماشين از انواع مواد شوينده مثل وايتكس ، ريكا ، تايد و ... استفاده مي شود و براي شستن موتور ماشين اگر خيلي روغني و چرب باشد از گازوئيل استفاده مي كنيم.
** 118 اشتراك كارواش در استان داريم
معاون امور مشتركين و درآمد شركت آب و فاضلاب شهري خراسان جنوبي تعداد كارواش هايي كه انشعاب از اين مجموعه دريافت كرده اند را در استان 118 انشعاب عنوان كرد و گفت: در بيرجند 60 اشتراك وجود دارد كه مصرف آنها در سال گذشته 22 هزار و 234 متر مكعب بوده كه بطور ميانگين در هر ماه يك هزار 853 متر مكعب آب مصرف كرده اند.
مهندس نادي افزود: ممكن است برخي از كارواش ها در مكان هاي تجاري كه از قبل انشعاب آب داشته فعاليت داشته باشند كه اين آمار را نداريم.
** آب غير شرب براي استفاده در كارواش ها نداريم
معاون بهره برداري شركت آب و فاضلاب شهري استان نيز به خبرنگار ما گفت: معمولا در كارواش ها از آب كمتري در مقايسه با منازل براي شست و شوي ماشين استفاده مي شود بنابراين استفاده از كارواش ها توصيه مي شود.
مهندس محمدنژاد افزود: كارواش ها معمولا از آب شرب شهري استفاده مي كنند چون ما شبكه مجزايي نداريم و تك شبكه هستيم بجز شهر طبس كه دو شبكه اي است.
وي با اشاره به اينكه ما آب غير شربي نداريم كه در اختيار كارواش ها قرار دهيم، ادامه داد: يك كارواش در بيرجند از سيستم بازيافت آب استفاده مي كند كه هنوز باب نشده است و نياز به فرهنگ سازي دارد.
** انتقال پساب كارواش ها به شبكه فاضلاب
وي اذعان داشت: پساب كارواش ها نيز به فاضلاب بيرجند منتقل مي شود و عملا مشكلي وجود ندارد و در ازمايشگاه بطور مرتب آزمايش پايش صورت مي گيرد و كوچكترين مشكل انعكاس داده مي شود و در مورد پساب كارواش ها نيز حجم مواد شوينده زياد نيست.
** آغاز كار تحقيقي پيرامون فعاليت كارواش ها در بيرجند
مدير امور آب و فاضلاب بيرجند در پاسخ به سوال خبرنگار ما در مورد ميزان مصرف آب در كارواش ها و نحوه دفع فاضلاب آنها و نظارت هاي صورت گرفته در اين حوزه گفت: كار تحقيقي جديدي را آغاز كرده ايم تا ميزان مصرف آب در كارواش هاي بيرجند مشخص شود و اينكه آيا شستن ماشين در كارواش به صرفه است يا نه ؟
** دستگاه پيش تصفيه در خروجي پساب كارواش ها مورد استفاده قرار نمي گيرد
هاشم آبادي در مورد پساب توليد شده در كارواش ها افزود: معمولا پساب توليد شده در كارواش ها به شبكه فاضلاب متصل مي شود كه با توجه به وجود دستگاه هاي پيش تصفيه در بازار مجموعه هايي مانند رستوران ها و بيمارستان ها از آن استفاده مي كنند كه بعيد به نظر مي رسد ازاين سيستم كارواشي استفاده كرده باشد كه در اين كار تحقيقي اين مورد نيز بررسي خواهد شد.
وي ادامه داد: ما مجموعه هايي مانند رستوران ها و بيمارستان را كه پساب خاص توليد مي كنند ملزم به استفاده از دستگاه پيش تصفيه مي كنيم كه كارواش ها نيز بايد ملزم به استفاده از اين دستگاه شوند.
** انتقال پساب كارواش ها به چاه هاي جذبي و جوب كنار خيابان ها در برخي شهرهاي استان
مدير امور آب و فاضلاب فردوس در مورد دفع پساب كارواش ها در اين شهر گفت: با توجه به اينكه شبكه فاضلاب در اين شهر اجرايي نشده معمولا دفع پساب كارواش ها در چاه هايي كه اكثرا جذبي هستند، انجام مي شود.
ندائي جوان افزود: نظارت بر تخليه اين چاه ها نيز بر عهده محيط زيست و ساير ارگان هاي مرتبط است و ما وظيفه اي بر عهده نداريم.
مدير امور آب و فاضلاب قاين نيز به خبرنگار ما گفت: پساب كارواش ها اكثرا در جوب كنار خيابان ها روان هستند يا در چاه جذبي دفع مي شوند كه بايد توسط محيط زيست و يا شهرداري نظارت شود.
** خطرات پساب كارواش ها براي محيط زيست
معاون فني اداره كل حفاظت محيط زيست خراسان جنوبي نيز در گفت و گو با خبرنگار ما در مورد مخاطرات كارواش ها گفت: كارواش‌ها يكي از آلاينده ترين فعاليت‌هاي انساني است كه موجب آلودگي منابع آب مي شود چرا كه اين واحدها به علت استفاده از مواد شوينده باعث تغيير شيميايي كيفيت آب و بالارفتن فسفات در آب مي شوند.
** آلوده ترين بخش پساب كارواشها مربوط به موتور شويي است
اله پور افزود: منشا ديگر آلودگي فاضلاب كارواش‌ها ، شست‌وشوي موتور خودرو‌هاست كه طي آن روغن و گريس همراه با آب شست‌وشو به منابع آبي راه مي‌يابد و موجب آلودگي جدي آب‌هاي سطحي و زيرزميني مي‌شود و به طور كلي آلاينده هاي موجود در پساب كارواش ها را مي توان چربي و روغن، دترجنتها، فسفات ها ومواد شيميايي مانند جوهر نمك و آمونيوم باي فلورايدABF و همچنين حلالهاي مضر براي موجودات زنده برشمرد.
وي ادامه داد: ضمنا هيدروكربورها، روغن‌ها، دوده، ذرات، برخي عناصر سنگينMTBE موجود در بنزين و بنزن، از جمله ديگر آلاينده‌هاي موجود در پساب كارواش‌ها را تشكيل مي دهند كه اين مواد يقينا موجب آلودگي گسترده آب هاي سطحي و سفره‌هاي آب زيرزميني در مناطق پذيرنده پساب مي‌شود.
وي تصريح كرد: مواردي از قبيل موتور شويي، زيرشويي، جارو برقي و واكس زني از درجه اهميت بالاتري برخوردارند. كه در صورتي كه خودرو قبلا واكس يا براق كننده خورده باشد داراي فلزات سنگين نيز خواهد بود.
معاون فني اداره كل حفاظت محيط زيست خراسان جنوبي گفت: آلوده ترين بخش پساب كارواشها مربوط به موتور شويي (موتور و قطعات جانبي آن) است كه با توجه به استفاده از گازوئيل در كنار مواد شوينده آلايندگي زيست محيطي بسيار بالايي را در برخواهد داشت.
** عدم مديريت صحيح فاضلاب كارواش ها
اله پور با تاكيد بر اينكه عدم مديريت صحيح فاضلاب كارواش ها باعث ايجاد آلودگي در آب و خاك مي شود، افزود: بر اساس ماده ١٤ آيين نامه جلوگيري از آلودگي آب تخليه و پخش فاضلاب يا هرنوع ماده آلوده‌كننده از منابع متفرقه به آب‌هاي پذيرنده به ميزان بيش از حد استاندارد ممنوع و جرم محسوب مي گردد.
و چنانچه تخلف از مقررات اين آيين نامه موجب ورود هر گونه خسارت به محيط زيست آبزيان و منابع طبيعي گردد، مراتب از طريق مراجع قضايي پيگيري و به موجب تشخيص مقام قضايي مسئولين مربوطه به پرداخت و جبران خسارت وارده محكوم خواهند شد .
** كارواش ها براي بهره برداري نياز به نظريه محيط زيست ندارند
وي در مورد وضعيت كارواش هاي فعال در استان و نظارت بر آنها ادامه داد: با توجه به اينكه كارواش ها واحد صنفي تلقي مي گردند در احداث و بهره برداري نياز به اخذ نظريه حفاظت محيط زيست نمي باشد بنابراين با توجه به اينكه در شهرستان بيرجند شبكه جمع آوري، انتقال و تصفيه فاضلاب اجرا گرديده است مسئولين كارواشها بايد با نظارت شركت آب و فاضلاب استان به شبكه جمع آوري و تصفيه فاضلاب متصل گردند.
وي اذعان د اشت: چنانچه مديريت صحيحي در كارواش ها صورت نپذيرد ادامه روند فعاليت كارواشها مي تواند با هدر رفت آب شرب شهري و ايجاد آلودگي موجبات آلودگي سفره آب زير زميني را بوجود آورد.
قابل ذكر است كه رئيس مجمع امور صنفي استان تعداد واحدهاي كارواش داراي مجوز در استان را 158 مورد عنوان كرده است.
2047/3215/