آنان نذر كرده اند براي امام حسين بخوانند، آنچنان بخوانند كه اشك بر شنونده جاري شود چونان كه صداي 'قتيل العبرات' از گوشه گوشه هيات ها شنيده شود.
وارد هيات عزاداري جوانان كه مي شوند، شورحسيني بالا گرفته است، جوانان آستين بالا زده اند، و با سينه زدن شور مداحي را بيشتر مي كند.
صداي ريتم 'حسين حسين ' از مداحي ديگر به عنوان زير صداي اصلي مداح شنيده مي شود و شور حسيني در اين دسته عزاداري بالا و بالاتر مي رود.
عده اي از پيرمردها گوشه اي زير ستون هاي چادر هيات ايستاده اند و به آرامي سينه مي زنند اما ريتم تند مداحي باعث مي شود آنها هر از گاهي دست روي سينه بگذارند تا تنها عرض ادبي كرده اند.
صداي صوت كشيدن اكو، باعث مي شود مداح جوان چند بار به همراه صدابردار خود تذكر جدي بدهد و در نهايت ميكروفون را مسوول صدا عوض مي كند.
اما گاهي در مداحي ها و روضه ها از اصالت قيام امام حسين(ع) حرفي به ميان نمي آيد و فقط به شور و حس سينه زني خلاصه مي شود كه به طور مثال در يكي از مداحي ها، مداح فقط واژه ها مي پردازد كه نام 'حسين ' سه نقطه ،اسم 'فاطمه ' يك نقطه دارد اما اسم 'زينب ' پنج نقطه دارد،اما سوال اينجا كه كاربرد اين نقطه دار بودن اسامي چه كمكي به روضه خواني مي كند.
اما در سوي ديگر، مداحان و روضه خوان هايي هستند كه بسان مداحان قديم به خوبي با صداي گرم خود به بيان و تبيين قيام اصلي عاشورا مي پردازند و نوعي آگاهي بخشي را در روضه هاي خود دنبال مي كنند.
اين مداحان با قرائت قرآن مداحي خود را آغاز مي كنند و در نهايت به روايت هاي تاريخي محكم استناد مي كنند و براي عزاداران روضه خواني مي كند.
آيت الله سيد احمد خاتمي عضو هيات رئيسه مجلس خبرگان و از استادان دانشگاه و حوزه در كتاب 'چكامه هايي در شيوه هاي عزاداري ' به صورت علمي و پژوهشي به آسيب شناسي برخي از شيوه هاي مداحي پرداخته است كه 'محافل و مجالس ديني تريبونهاي گسترده مذهبي است كه بايد هر روز بيش از گذشته با نشاط تر و با كيفيت بالاتر برگزار شود به خصوص مراسمي كه مربوط به اهل بيت (ع) است چه عزاداريها و چه شاديها. نبايد اصل عزاداري زير سؤال برود، بلكه آسيبها بايد جدي گرفته شود و كمك شود تا آسيب‌زدايي شده و اين مجالس نوراني هر چه با بركت‌تر و درخشنده‌تر برگزار شود'.
در اين حوزه بخشي از مداحان به درستي به روضه خواني سيد و سالار شهيدان مي پردازند و در نوحه هاي خود گاهي اين مداحان 'زيارت ناحيه ' را نيز قرائت مي كنند كه سوز دل عزاداران در شهادت سيد و سالار شهيدان بيان مي كند.
برخي از مداحان معقتدند كه بايد مداحي براساس اصول باشد و در اين راستا نيز دوره هاي آموزشي از سوي كانون مداحان براي مداحان جوان نيز برپا مي شود.
دو تن از مداحان سرشناس كشور در گفت وگو با ايرنا معتقدند كه بايد در مداحي ها به صورت ويژه قيام و صلابت ائمه اطهار (ع) براي مخاطبان بيان شود.
شعرهاي شورانگيز ماه عزا را مرثيه خوانان و مداحان، هيات به هيات و تكيه به تكيه مي خوانند، تا ميدان دار هميشگي نواي نينوايي باشند.
غلامرضا كويتي پور از آن دسته مداحان اهل بيت عليه السلام است كه نواي او در هشت سال دفاع مقدس ماندگار و بخشي از خاطرات هشت ساله دفاع شد.
وي در ابتداي گفت وگو اصرار دارد كه ˈمداحˈ نيست، بلكه حماسه خوان است و بين اين دو تفاوت مي گذارد و بعد ادامه مي دهد حتي حماسه خوان هم نيست بلكه حماسه هاي ديگران را خوانده است.
غلامرضا كويتي پور در گفت وگو با ايرنا، در پاسخ به اين پرسش كه حضور مداحان پيشكسوت كمرنگ شده، اظهاركرد: اين گونه نيست، مداحان پيشكسوت كنار نرفته اند، بلكه هياهو نمي كنند، فقط رسالتي را كه دارند، انجام مي دهند.
خالق ملودي ˈياران چه غريبانهˈ يادآور شد: اصل در اين زمينه همدلي است كه نبايد اين همدلي از بين برود.
كويتي پور، با گرامي داشت ياد و خاطره مداح بوشهري جهانبخش كردي زاده معروف به ˈبخشوˈ ادامه داد: بخشو با همان صداي ماندگار تنگستاني اش، وقتي مي خواند نيازي به سيستم هاي صوتي نبود، كه بخواهد آن را تنظيم كنند.
وي گفت: بخشو در 10 مجلس جداگانه در رثاي اهل بيت عليه السلام مرثيه مي خواند و نواي او در هر مجلس به گونه اي جداگانه بود، در حالي كه اكنون كمتر از او ياد مي شود.
كويتي پور يادآور شد: در اين زمينه بايد پايبند سنت ها بود، در سنت مرثيه سرايي، جايي براي خودنمايي نيست چرا كه اين جايگاه حرمت دارد و بوي عطر رسول الله را مي دهد.
اين ذاكر اهل بيت عليه السلام و حماسه خوان ادامه داد: خوانندگان دنبال چند ملودي خاص كه مورد پسند برخي از اقشار است، نبايد بروند، نيت بايد درست باشد.
وي، درباره رعايت قانون كپي رايت در انتشار كاست هاي مداحي نيز گفت: مداحي و نواهاي عزاداري بايد شنيده شود و اشكالي ندارد كه نواهاي عزاداري منتشر شود، اما نبايد دست نامحرم باشد.
كويتي پور بيان كرد :كساني كه در خيمه هاي حسيني ورود پيدا مي كنند بايد با معرفت و شناخت وارد شوند.
از سوي ديگر يكي از مداحان و خوانندگان سرودهاي انقلابي معقتد است كه روضه خواني و مداحي بايد صلابت ائمه اطهار را به گوش مخاطبان برساند.
محمد گلريز به مناسبت فرارسيدن ماه محرم افزود: برخي از نوحه خوان ها در ايام محرم و صفر، تحت تاثير موسيقي پاپ قرار مي گيرند، درحالي كه مي توان از رديف هاي ايراني براي ساخت و توليد نوحه ها و عزاداري ها استفاده كرد.
وي گفت: آن قدر نغمه ها و گوشه هاي خوبي در دستگاه هاي موسيقي و آواز ايراني وجود دارد كه مي توان آن را براي نوحه در عزاداري ها به كار برد.
گلريز افزود: اگر آهنگ تقليدي خواننده اي تبديل به نوحه در عزاداري شود، مخاطبان به جاي پرداختن به عزاداري سيد و سالار شهيدان به ياد آن آهنگ اصلي مي افتند كه اين نوحه از روي آن كپي برداري شده است.
خواننده انقلابي سرود 'اين بانگ آزادي' شنيدن صداي' سين' تنها براي نام امام حسين (ع) در عزاداري ها را دردناك خواند و گفت: بايد در نوحه ها صلابت و مظلوميت ائمه اطهار (ع) به گوش مخاطب رسانده شود.
به گزارش ايرنا، توجه به متون نوحه ها و روضه خواني باعث مي شود مخاطبان نسل جوان به قيام عاشورا پيش از بيش توجه داشته باشند.
از رواياتي كه از ائمه اطهار عليهم‌السلام نقل گرديده است، روشن مي‌شود كه در سوگ امام حسين عليه‌السلام گريستن، گرياندن و خود را به گريه واداشتن، پاداش‌هايي عظيم دارد و مايه دستيابي به رحمت الهي، سعادتمندي، و ورود در بهشت جاويدان مي‌شود.
همچنين در برخي روايات آمده است كه پاداش‌هاي مذكور در برابر گريه‌اي اندك، به فرد گريه‌كننده عطا مي‌شود، بي‌گمان اين روايات در برپايي عزاداري امام حسين عليه‌السلام بقا و تداوم آن نقشي فراوان داشته، همواره مايه تشويق سوگواران حسيني بوده است.
2097 /1354
خبرنگار : محمود رئيسي **انتشار دهنده :پروانه اماني
شهركرد-ايرنا- عزاداري سيد و سالار شهيدان براي هر شيعه اي يك وظيفه است آنچنان كه اين عزاداري هاي ماه محرم و صفر را به فرموده امام راحل اسلام را زنده نگهداشته است.
