حمایت دولت از آزادی بیان در مطبوعات/ نگاه سیاسی و اقتصادی روزنامه ها

این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز دوشنبه 17 آبان ماه 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی كرده است.

** تازه ترین گفته های معاون حقوقی رییس جمهوری درباره رسالت رسانه ها
نشست خبری «مجید انصاری» معاون حقوقی رییس ‌جمهوری دیروز یكشنبه شانزدهم آبان ماه در بیست ‌و دومین نمایشگاه مطبوعات برگزار شد. روزنامه های چاپ امروز به مهمترین محورهای سخنان وی در عنوان های نخست خود اشاره كردند.
«آرمان» با اشاره به آن بخش از گفته های انصاری مبنی بر اینكه «با پول مردم علیه مردم توطئه می‌شود» نگاشت: معاون رئیس‌جمهوری یادآور شد كه با كمال تأسف انگار توهین و هتاكی به رئیس‌جمهوری و قوه‌مجریه آزاد است؛ برخی از رسانه‌ها رسالت خود را فراموش كرده‌اند و آزادانه به رئیس‌جمهوری و مقامات پس از وی توهین می‌كنند و همچنان آزاد هستند؛ به‌ویژه برخی رسانه‌ها كه از بیت‌المال استفاده می‌كنند بیشتر توهین می‌كنند كه این باعث تأسف است كه با پول مردم علیه مردم توطئه می‌شود. با پول نظام علیه نظام تخریب صورت می‌گیرد. این رسانه‌ها مدام به مردم القا می‌كنند كه كاری صورت نگرفته و ناامیدی را القا می‌كنند.
«پول مردم علیه مردم» عنوان روزنامه «اعتماد» بود كه در این گزارش می خوانیم: در مرور اتفاقات روزها و ماه‌های اخیر، مجید انصاری فهرستی از اقدامات انجام شده را در دست دارد؛ فهرستی كه با تعامل دولت و مجلس بر سر تغییر سه عضو از اعضای كابینه آغاز می‌شود و با دستاوردهای برجام پایان می‌پذیرد، حمایت‌های گسترده‌ای را هم از رسانه‌ها در میان خود جای می‌دهد. معاون حقوقی رییس‌جمهوری در بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات، اگرچه گلایه‌هایی را از برخی رسانه‌های منتقد دولت عنوان می‌كند و تیترهای آنان را همچون تیترهای منافقین در روزهای اول انقلاب می‌داند، اما از خویشتنداری دولتمردان به عنوان تنها راه خودداری از برخورد با آنها یاد می‌كند. موضوعی كه معاون حقوقی رییس‌جمهوری به آن اشاره دارد، توهین‌هایی است كه گاه و بیگاه به شخص رییس‌جمهور می‌شود؛ توهین‌هایی كه اگرچه از سوی معاونت حقوقی مورد پیگیری قرار گرفته است اما مانع از روند در پیش گرفته شده از سوی رسانه‌ها، نمی‌شود. انصاری باز هم به تیتر‌های روزنامه‌ها اشاره می‌كند كه با رسانه‌های صهیونیستی و معاندین و مخالفان نظام هیچ تفاوتی نمی‌كند و می‌گوید كه «گویا رسالتی برای خود تعیین كرده‌اند كه بذر ناامیدی، كینه، نفرت و بداخلاقی را در جامعه بپاشند.»
روزنامه «ابتكار» سخنان انصاری را زیر عنوان «در برابر محدودكنندگان آزادی و رسانه های می ایستیم» بازتاب داد. وی در این بخش از سخنان خود بیان كرد: معتقدیم كه رسانه‌های آزاد مجاری تنفس جامعه هستند و حضور مطبوعات و رسانه‌های آزاد نشانه زنده بودن، پویایی و حركت رو به جلوی انقلاب و جامعه عزیز ایران است. به همین دلیل ما از همه حقوق قانونی و مشروع رسانه‌ها نه تنها حمایت می‌كنیم، بلكه با تمام قدرت در برابر همه عوامل محدود كننده آزادی آنها نیز می‌ایستیم.
روزنامه «تجارت» زیر عنوان «وظیفه دولت دفاع از آزادی های مشروع رسانه هاست» به سخنان انصاری پرداخت. انصاری در ادامه سخنان خود گفت: معتقدیم كه رسانه‌ های آزاد مجاری تنفس جامعه هستند و حضور مطبوعات و رسانه‌های آزاد نشانه زنده بودن، پویایی و حركت رو به جلو انقلاب و جامعه عزیز ایران است. به همین دلیل ما از همه حقوق قانونی و مشروع رسانه‌ها نه تنها حمایت می ‌كنیم، بلكه با تمام قدرت در برابر همه عوامل محدودكننده آزادی آنها نیز می‌ایستیم. روزنامه «اطلاعات» نیز به همین بخش از گفته های انصاری در گزارش خود اشاره كرد.

** تاثیر انتخابات آمریكا بر بازارهای جهانی
فردا، سه شنبه هجدهم آبان ماه زمان برگزاری چهل و پنجمین انتخابات ریاست جمهوری آمریكا است. از این رو، روزنامه ها به تحلیل آثار برنامه های اقتصادی «هیلاری كلینتون» و «دونالد ترامپ» 2 نامزد دموكرات و جمهوریخواهِ انتخابات، بر وضعیت بازارهای اقتصادی جهان پرداختند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» زیر عنوان «اقتصاد هیلاری؛ اقتصاد ترامپ» تحلیل كرد: بازارهای جهانی در دومین هفته نوامبر بی‌هیچ تردیدی تحت‌تاثیر انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده خواهند بود، انتخاباتی كه نه تنها سیاست یكی از ابرقدرت‌ها و بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا را متاثر خواهد كرد، بلكه سیاست و اقتصاد جهان را نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. هیلاری كلینتون نامزد دموكرات‌ها، رئیس‌جمهور ثبات در نظر گرفته می‌شود؛ چراكه كم و بیش راه باراك اوباما را ادامه خواهد داد. از این رو پیروزی او در انتخابات 8 نوامبر كه نتیجه آن روز بعد معلوم خواهد شد، بازارها را آرام خواهد كرد. از آن سو، دونالد ترامپ نامزد جنجالی جمهوری خواهان، حتی از سوی بسیاری از اعضای این حزب نیز پذیرفته نیست. برنامه‌های سیاسی و اقتصادی او تا حد بسیار كمی شناخته شده است و خود او هم مدعی است می‌خواهد واشنگتن را زیر و رو كند. این‌ها به آن معنا است كه پیروزی او بازارها را به هم خواهد ریخت.
این روزنامه افزود: از روز دوشنبه، شاخص دلار رو به ضعف گذاشت و بورس‌های جهان تحت‌فشار قرار گرفتند. همزمان، پناهگاه‌های سرمایه مانند طلا و ارزهایی چون فرانك سوئیس و ین ژاپن با افزایش شدید تقاضا روبه‌رو شدند. نفت خام نیز به دلیل احتمال تحت‌تاثیر قرار گرفتن فضای اقتصاد جهان از ریاست‌جمهوری میلیاردر آمریكایی با كاهش ارزش روبه‌رو شد.
دنیای اقتصاد سرمقاله خود را به این موضوع اختصاص داد و نوشت: یك محاسبه ساده اقتصادی نیز نشان می‌داد كه خروج از اتحادیه اروپا به ضرر اقتصاد بریتانیا است اما در كمال ناباوری حلقه نخبگان و برخلاف نتیجه آخرین نظرسنجی‌های موسسات معتبر، برگزیت رای آورد تا یكی از دردناك‌ترین واقعیات پیش روی سیاستمداران انگلیسی پدیدار شود. حالا آمریكا با مساله مشابهی روبه‌رو است. در یكسو خانم كلینتون قرار دارد كه سابقه طولانی در سیاست داشته و حمایت افراد برجسته و اثرگذاری از جمله رئیس‌جمهوری فعلی آمریكا را با خود دارد. در سوی دیگر ترامپ قرار دارد كه حتی یك روز هم سابقه كار سیاسی رسمی به‌عنوان سناتور، نماینده یا وزیر نداشته است و در عین حال بسیاری از بزرگان جمهوری‌خواه هم به ترامپ پشت كرده‌اند. به‌نظر پیروزی خانم كلینتون حتمی به‌نظر می‌رسد، اما به دلایلی ممكن است كه این اتفاق نیفتد.
روزنامه «تعادل» نیز به تاثیر انتخابات آمریكا بر بازار بورس ایران اشاره كرد. این روزنامه تحلیل كرد: با توجه به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری امریكا، تعیین استراتژی برای سرمایه‌گذاران و سهامداران نه تنها برای بازار سرمایه ما مهم است بلكه رفتار انتخاباتی بازار سهام در سایر كشورها به‌ویژه ایالات‌متحده نیز تحت‌تاثیر این رخداد قرار دارد و به همین منظور برخی كارشناسان معتقدند یكی از مهم‌ترین بازارهای علمی و كارآمد دنیا به ایالات‌متحده تعلق دارد و این بازار می‌تواند مبنای خوبی برای مقایسه با سایر بازارهای سرمایه باشد. به این خاطر برخی می‌گویند اگر هر یك از نامزدهای كنونی بر صندلی ریاست‌جمهوری امریكا بنشینند تاثیرات متفاوت خود را بر اقتصاد و بازار سرمایه خود و سایر كشورها خواهند داشت؛ چراكه تاكنون در امریكا 19رییس‌جمهور انتخاب شده‌اند و در این مدت بالاترین GDP متعلق به دموكرات‌ها بوده است. به‌علاوه اینكه از 6رییس‌جمهوری كه بالاترین GDP را به خود اختصاص داده‌اند، تاكنون 5نفر دموكرات و یك نفر جمهوری‌خواه بوده‌اند.
«ترامپ مقابل كلینتون: ركود مقابل رونق» تعبیر روزنامه «جهان صنعت» از سیاست های اقتصادی 2 نامزد ریاست جمهوری انتخابات بود. جهان صنعت نگاشت: به باور تحلیلگران، برنامه‌های پیشنهادی ترامپ اقتصاد آمریكا را در معرض ركود قرار می‌دهد در حالی كه برنامه‌های هیلاری كلینتون تاثیر نسبی مثبتی خواهد داشت. در آستانه انتخابات آمریكا، اقتصاددانان آكسفورد در یك گزارش تحلیلی، برنامه‌ها و طرح‌های پیشنهادی دو نامزد انتخابات آمریكا را یك به یك كنار هم قرار دادند و نتیجه آن مساوی بود با اینكه در نهایت هیلاری كلینتون برای اقتصاد آمریكا بهتر است، اگر ترامپ تمام سیاست‌های اقتصادی خود را اجرایی كند در آمریكا تا آغاز 2021، یك میلیارد و چهار میلیون شغل نابود خواهد شد و در مقابل اگر هیلاری كلینتون به تمام سیاست‌هایش جامه عمل بپوشاند، نزدیك به 200 هزار شغل جدید اضافه خواهد شد. اگر طرح پیشنهادی كلینتون تبدیل به قانون شود، رشد اقتصادی آمریكا كه امسال به طور میانگین یك درصد اعلام شده هم اصلاح خواهد شد. رویكرد‌های خاص اقتصادی هیلاری كلینتون و ترامپ كه به صورت موردی در ادامه به آن اشاره می‌شود، طبق نظر اقتصاددانان آكسفورد تنظیم شده است.
سرمقاله روزنامه «ایران» نیز با عنوان «نگرانی جهان از انتخابات امریكا» به این موضوع اختصاص یافت. در این یادداشت می خوانیم: فردا، جهان شاهد نمونه‌ای از این انتخابات در امریكا خواهد بود كه به مدد قدرت اقتصادی، علمی، تكنولوژیك و نظامی، این كشور به نوعی یكی از بازیگران اصلی امنیت جهانی محسوب می‌شود. به همین جهت انتخابات امریكا، نه‌تنها برای مردم این كشور اهمیت دارد، بلكه برای سایر ملل نیز بسیار مورد توجه است. اما این انتخابات در تاریخ امریكا كاملاً بی‌سابقه است زیرا كاندیدایی در آن حضور دارد كه علاوه بر متخصص نبودن گردن نهادن به نتیجه انتخابات را از هم‌اكنون زیر سؤال برده است. همین امر باعث نگرانی در درون و خارج از امریكا شده است و دولتمردان حاضر و سابق امریكا را به تكاپو انداخته كه به هر ترتیب از پیروزی ترامپ جلوگیری كنند،‌زیرا امكان تصمیماتی حساب‌نشده و برخلاف عرف بین‌الملل توسط نامبرده وجود دارد و می‌تواند سرمنشأ ناپایداری و بی‌ثباتی فراوانی در جهان حاضر شود.
این روزنامه افزود: در این راستا رهبران حزب جمهوریخواه امریكا به عنوان یك حادثه استثنایی، به جای پشتیبانی از كاندیدای خود، از رقیب دموكرات یعنی خانم كلینتون حمایت كرده‌اند كه به نوعی خودكشی برای حزب جمهوریخواه به‌شمار می‌رود. به هرحال تا هفته قبل هیلاری كلینتون هم از نظر تعداد آرا و هم از نظر تعداد الكترال در ایالت‌ها از ترامپ جلوتر بود، ولی موضوع 650 هزار ایمیل یكی از دستیاران هیلاری كلینتون باعث شد، بدون توجه به محتوای موضوع، طوفانی سهمگین علیه هیلاری كلینتون در جامعه امریكا وزیدن بگیرد و میزان محبوبیت وی را تا حدودی كاهش دهد.

** تازه ترین پیشروی نیروهای عراقی در نبرد موصل
شماری از روزنامه ها گزارش های خود را به تازه ترین تحولات نبرد آزادسازی شهر موصل در عراق و پیشروی نیروهای عراقی در این منطقه اختصاص دادند.
روزنامه «جمهوری اسلامی» از جنگ خیابانی در موصل خبر داد و نوشت: با ادامه پیشروی نیروهای عراقی در داخل محله‌های موصل، روزبه‌روز بر شدت نبرد و مقاوت اعضای داعش افزوده می‌شود، امری كه باعث شده نیروهای عراقی علیرغم ادامه پیروزی‌ها در طراف شهر، برای اجتناب از دادن تلفات بیشتر از چند محله در داخل موصل به طور تاكتیكی عقب‌نشینی كنند. با گذشت بیش‌ از دو هفته از آغاز مرحله پایانی عملیات آزادسازی موصل، درگیری‌ها اكنون در شرق این شهر متمركز شده و كار به جنگ تن‌به‌تن كشیده شده است. نیروهای عراقی در اطراف شهر و به ویژه در حاشیه جنوبی پیشروی‌های مهمی به دست آورده‌اند. فرمانده پلیس فدرال عراق با اشاره به بازپس گیری 11 روستای اصلی در منطقه حمام العلیل، آخرین خطوط دفاعی داعش در جنوب موصل اعلام كرد نیروهای عراقی به فرودگاه شهر نزدیك شده در حال حاضر در چهار كیلومتری جنوب موصل هستند.
این روزنامه افزود: در بعد انسانی نیز روزبه‌روز بر تعداد آوارگانی كه از جنگ گریخته‌اند افزوده می‌شود. اقلیم كردستان عراق كه به دلیل نزدیكی به شهر موصل میزبان هزاران آواره این شهر شده، اعلام كرده برای پاسخ به نیاز آوارگان درحال احداث دو اردوگاه دیگر در منطقه خاز است و از جامعه جهانی برای این امر درخواست كمك كرده‌است.
روزنامه «فرهیختگان» زیر عنوان «پیشروی در موصل، نبرد در رقه» آورد: پیشروی ارتش عراق در جنوب و شرق موصل برای داعش بسیار گران تمام شده و این گروه تروریستی می‌خواهد جبران كند. حملات داعش شدت یافته است تا جایی كه ارتش برای حراست از جان غیرنظامیان كه فعلا به‌عنوان سپر انسانی در اختیار این گروه تروریستی‌اند و همچنین جلوگیری از تلفات بیشتر فعلا یك گام عقب‌نشینی كرده است. با این حال توانستند به چند قدمی فرودگاه موصل واقع در شرق این منطقه برسند. تحلیلگران بر این باورند كه تصرف فرودگاه موصل برای ارتش عراق برگ برنده است، چراكه به راحتی می‌تواند از سیستم نقل و انتقال آن برای جابه‌جا كردن نظامیان و ادوات جنگی بهره‌مند شود. براساس تصاویر ماهواره‌ای كه در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته، داعش با ایجاد سنگرهای خاكی در تلاش است تا حداقل شرق موصل را از دست ندهد و شكستش در جنوب موصل را جبران كند.
«موج فرار مردم موصل از دست داعش» عنوان گزارش روزنامه «خراسان» از پیشروی نیروهای عراقی در موصل بود. در این گزارش می خوانیم: بسیاری از مردم موصل، شهرك ها و روستاهای اطراف آن پس از عقب نشینی داعش از این مناطق، گروه گروه به سمت نیروهای عراقی می آیند. این مردم با هرچه توانسته اند از خانه هایشان بردارند، می آیند.آنها پس از رسیدن به مناطق تحت سیطره نیروهای نظامی عراق در اردوگاه های نگهداری آوارگان اسكان داده می شوند. سازمان ملل نسبت به بحران انسانی به سبب افزایش تعداد آوارگان هشدار داده است در حالی كه خبر می‌رسد داعش از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی استفاده می‌كند.اكنون تروریست‌های داعش با پیشروی ارتش و بسیج مردمی عراق ناگزیر به سنگر گرفتن در قلب موصل شدند و با بازپس‌گیری «حمام العلیل»، آخرین دژ در اطراف موصل، در كنترل عراقی‌ها قرارگرفته است. با آزادسازی «حمام العلیل» در جنوب موصل نیروهای عراقی به نزدیكی فرودگاه بین‌المللی موصل یعنی دروازه جنوبی شهر رسیده اند.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
خبرنگار: فرشته ذبیحیان** انتشار دهنده: سیدمحمد موسی كاظمی**پژوهشم**9283**9279