افت زیاد سطح ایستابی و روند نامطلوب كمی و كیفی آبدهی چاه‌ها، چشمه و قنات‌ها در اغلب دشت‌ها، به هم خوردن تعادل آبی وبه تبع آن تعادل زیست محیطی حوزه‌های آبخیز، ناپایداری كشاورزی و در نهایت تشدید روند بیابان‌زایی در كشور معلول مستقیم بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیر زمینی است.
تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها به روش پخش سیلاب در دشت‌ها راهكاری است كه تاكنون در خیلی از مناطق كشور اجرا شده است.
در این روش بانفوذ سیلاب به درون آبخوان علاوه برافزایش حجم مخزن و جلوگیری از روند شدید افت سطح آب زیرزمینی سبب كنترل سیل و حفاظت خاك نیز می‌شود.
یكی از راه حل‌های مناسب و كارآمد برای استفاده بهینه از رواناب به ویژه در مناطق خشك و نیمه خشك استفاده از شبكه‌های پخش سیلاب است.
این طرح علاوه بر كاهش خسارت های ناشی از سیل، در افزایش حجم سفره های آب زیرزمینی، احیای مراتع و بیابان زدایی نقش مهمی دارد.
با بررسی‌های انجام شده در چند سال اخیر آب دشت‌های شهرستان كهگیلویه بخصوص دشت كلاچو 10 متر افت كرده است.
به گزارش ایرنا دشت سه هزار هكتاری كلاچو در شهرستان كهگیلویه یكی از دشت‌های حاصلخیزی است كه هر ساله كشت‌های مختلفی در آن انجام می‌شود اما استفاده بی رویه از آب در این منطقه سبب افت سطح سفره‌های زیرزمینی آب شده است.
در این دشت وسیع 975 حلقه چاه وجود دارد كه از این تعداد 154 حلقه چاه غیرمجاز هستند.
سطح منابع آب شهرستان كهگیلویه 950 كیلومتر مربع است كه به صورت بهینه از این آب‌ها برای توسعه كشاورزی استفاده نمی‌شود.
اداره امور آب كهگیلویه با احداث حوضچه‌های تغذیه مصنوعی در دشت كلاچو تا حدود زیادی كاهش محسوس آب سفره های زیرزمینی را به تأخیر انداخته است.
رئیس اداره امور آب كهگیلویه در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: در بالادست روستای دره گلالی در دشت كلاچو با احداث سیل بند آب باران به حوضچه‌ها در دشت كلاچو می‌ریزد.
یعقوب دمساز با اشاره به احداث پنج حوضچه در قسمت شمالی دشت كلاچو بیان كرد: ظرفیت این حوضچه‌ها 2 میلیون متر مكعب است.
وی كنترل و مهار سیلاب‌ها و ذخیره مقدار مازاد آن، به تعادل رسانیدن وضعیت آبخوان‌ها، جلوگیری از پدیده نشت زمین و استفاده از ظرفیت مخزن زیرزمینی برای ذخیره آب مازاد در فصل غیر زراعی را از جمله مزیت های اجرای این طرح‌ها ذكر كرد.
به گفته دمساز حدود 300 حلقه چاه از اجرای این طرح به صورت مستقیم تاثیر می پذیرند و میزان آب آنها بیشتر می شود.
وی افزود: برداشت‌های غیراصولی و بیش از حد مجاز از منابع آب‌های زیرزمینی به همراه حفر چاه‌های غیرمجاز سبب افت شدید كمی و كیفی در این منابع شده كه پیامدهای سوء آن به صورت تخریب كیفی آب زیرزمینی، نشست سطح زمین و افزایش هزینه پمپاژ نمایان می‌شود.
كشت محصولات باغی و زراعی شهرستان كهگیلویه بیش از 50 هزار هكتار است كه از این مقدار تنها پنج هزار هكتار به صورت آبی و سایر زمین ها به صورت دیم كشت می شود.
در كهگیلویه و بویراحمد سالانه از 280 میلیون متر مكعب آب برداشتی از منابع آب زیر زمینی، 210 میلیون متر مكعب در بخش كشاورزی و 70 میلیون متر مكعب آن در بخش آشامیدنی و صنعت مصرف می‌شود.
از حدود 300 هزار هكتار زمین‌های كشاورزی كهگیلویه و بویراحمد حدود 70 هزار هكتار آبی است.
كهگیلویه با 132 هزار نفر جمعیت دومین شهرستان پر جمعیت كهگیلویه و بویراحمد است.
خبرنگار: حسین خدمتی ** انتشار دهنده: سید ولی موسوی نژاد
7531/6110
یاسوج- ایرنا- تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها به روش پخش سیلاب در پهنه دشت‌ها راهكاری مناسب برای افزایش حجم سفره های آب زیرزمینی در كهگیلویه محسوب می‌شود.
