افزايش حمايت از نيروي انساني به عنوان بازوي تحقيقات پزشكي در وزارت بهداشت

به گزارش گروه علمي ايرنا، برنامه هاي حمايتي تحقيقات پزشكي در سال هاي گذشته در معاونت تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت با محوريت نيروي انساني محقق آغاز و همچنان ادامه دارد؛ به گونه اي كه به گفته قائم مقام اين معاونت در سال 1395 بيشترين تاكيد اين معاونت حمايت از نيروي انساني بوده است.
دكتر شاهين آخوندزاده در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا در اين خصوص توضيح داد: معتقديم برگ برنده ما در پژوهش و تحقيقات علمي نيروي انساني است، به همين دليل به اشكال مختلف حمايت از نيروي انساني در سال هاي گذشته به ويژه در سال 95 صورت گرفته است.
وي برنامه پزشك پژوهشگر، برگزاري دوره هاي پسادكترا، تخصيص اعتبارات پژوهشي از طريق موسسه نيماد و تخصيص يك درصد از اعتبارات وزارت بهداشت به حوزه تحقيقات پزشكي را از جمله برنامه هاي حمايتي در اين راستا عنوان كرد.
آخوندزاده همچنين از اختصاص رديف بودجه مستقل براي نخستين بار از سوي سازمان برنامه و بودجه به برنامه هاي تحقيقاتي وزارت بهداشت خبر داد.

** پزشك پژوهشگر
قائم مقام معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت گفت: برنامه پزشك پژوهشگر از برنامه هاي اين معاونت براي حمايت از نيروي انساني محقق در حوزه پزشكي كشور است كه در چهارچوب آن پزشكان متخصص و محقق تربيتي مي شوند كه نسل مديران پژوهشگر آينده كشور خواهند بود.
آخوندزاده افزود: در دوره اول اين طرح (در سال 1393) 13 نفر، در دور دوم (در سال 1394) 10 نفر و امسال نيز 10 نفر جذب اين دوره هاي آموزشي شده اند. به طور كلي هر سال بين 10 تا 15 نفر جذب اين دوره ها خواهند شد.
وي ادامه داد: به طور كلي در يك دوره 8 ساله حدود 100 نفر از پزشكان پژوهشگر جذب اين دوره خواهند شد.

** دوره پسادكترا
آخوندزاده برگزاري دوره پسادكترا را نيز يكي ديگر از برنامه هاي معاونت تحقيقات وزارت بهداشت در راستاي حمايت از نيروي انساني برشمرد و گفت: 40 نفر در قالب دوره پسادكترا، در سال جاري جذب مراكز تحقيقاتي دانشگاه هاي علوم پزشكي سراسر كشور شدند.
وي افزود: در كنار اين دوره ها مراكز تحقيقات پزشكي كشور فعاليت هاي ديگري نيز دارند كه از جمله آن برگزاري كنگره پژوهشي سالانه دانشجويان علوم پزشكي كشور است كه امسال
هفدهمين دوره آن در شهر كاشان برگزار شد.
آخوندزاده تاكيد كرد كه پژوهش بايد در دوره دانشجويي آموزش داده شود و اين همايش ملي دانشجويي شور و نشاطي به دانشگاه ها مي دهد و مي تواند قدم موثري در اين راستاي باشد.

** اختصاص اعتبار پژوهشي از سوي موسسه نيماد
قائم مقام معاون تحقيقات و فناوي وزارت بهداشت اظهار كرد: موسسه ملي توسعه تحقيقات علوم پزشكي كشور (نيماد) فراخوان دوم طرح هاي تحقيقاتي خود را امسال اعلام كرد و 37 طرح تحقيقاتي در فراخوان دوم نيماد مورد حمايت قرار گرفت.
آخوندزاده افزود: اينها پروژه هاي بزرگ ملي هستند كه به مگاپروژه معروفند و در هر كدام از اين پروژه ها تعداد زيادي از اعضاي هيات علمي دانشگاه ها مشغول فعاليت هستند و در نتيجه مي توانند چرخ پژوهش آن دانشگاه را با سرعت بيشتر بچرخانند.
وي ادامه داد: درحال حاضر فراخوان سوم نيماد در حال انجام است و تا قبل از پايان سال جاري بخش قابل توجهي از طرح هاي تحقيقاتي در اين فراخوان تصويب مي شود و اعتبارات پژوهشي خود را از اين موسسه دريافت مي كنند.
آخوندزاده در مورد اعتبارات موسسه نيماد گفت: نيماد هر سال 30 ميليارد تومان اعتبار پژوهشي دارد و در لايحه پژوهشي كه در قالب لايحه بودجه به مجلس شوراي اسلامي ارائه شده است، براي سال آينده نيماد 66 ميليارد تومان اعتبار پژوهشي درنظرگرفته شده است كه رقم قابل توجهي است و در صورت تصويب بسياري از طرح هاي پژوهشي اجرايي خواهند شد.

** تخصيص يك درصد از اعتبار وزارت بهداشت به حوزه پژوهش
آخوندزاده يكي از اقدامات مثبت در سال گذشته را تخصيص يك درصد از اعتبارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به بخش پژوهش پزشكي كشور عنوان كرد و گفت: اعتبار تخصيص يافته معادل 76 ميليارد تومان بود كه براي نخستين بار به اين بخش تعلق گرفت.
وي با بيان اينكه از اين مقدار توانستيم منابع الكترونيك را براي دانشگاه ها تامين كنيم كه 40 ميليارد تومان هزينه داشت، افزود: اين يكي از زيرساخت هاي پژوهشي بزرگ دانشگاه ها است كه امكان دسترسي به مجلات الكترونيك را براي آنها فراهم مي كند.
آخوندزاده ادامه داد: 36 ميليارد تومان ديگر صرف ارتقاي كيفي و كمي تحقيقات در دانشگاه ها شد كه تعداد زيادي از دانشگاه ها مانند گيلان، مازندران، خراسان و تهران مبالغي را از اين بخش دريافت كردند.
وي گفت: همچنين 15 طرح تحقيقاتي بزرگ از منبع يك درصد اختصاصي وزارت بهداشت در دانشگاه ها تامين اعتبار شدند.
آخوندزاده اظهار كرد: چندين سال است كه آزمايشگاه ها و تجهيزات آزمايشگاه هاي دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور به روز نشده اند كه از محل اين اعتبار مبالغي نيز به اين منظور اختصاص يافته است.

** برخي تحقيقات صورت گرفته در وزارت بهداشت
قائم مقام معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت اظهار كرد: تحقيقات در وزارت بهداشت گستره وسيعي دارد كه از جمله آن مي توان به مطالعات كوهورت (هم گروهي بزرگ) در مورد سرطان ها، ثبت بيماري ها و فراورده هاي تراريخته اشاره كرد.
آخوندزاده با بيان اينكه در تمام دانشگاه ها مراكز رشد فناوري وجود دارد كه مي تواند نتيجه تحقيقات آنها به يك پتنت يا توليد دارو منتهي شود، افزود: اكنون در هر دانشگاه حداقل يك مركز رشد و فناوري و تعداد زيادي شركت هاي دانش بنيان وجود دارد.
وي ادامه داد: حداقل 30 درصد از شركت هاي دانش بنيان كشور مختص وزارت بهداشت است و اين بازار خوبي براي وزارت بهداشت به شمار مي رود زيرا وزارت بهداشت خود مصرف كننده دارو و تجهيزات است بنابراين شركت هاي دانش بنيان مي توانند در اين حوزه فعاليت قابل توجهي داشته باشند.

* ثبت بيماري ها
آخوندزاده اظهار كرد: بيش از 40 مطالعه براي ثبت بيماري ها در معاونت تحقيقات وزارت بهداشت به عنوان زيرساخت پژوهشي درحال انجام است كه نتايج آنها طي دو تا سه سال آينده مشخص خواهد شد.

* مطالعات كوهورت
وي در خصوص مطالعات كوهورت وزارت بهداشت نيز اظهار كرد: نتايج مطالعه كوهورت گلستان كه حدود 15 سال پيش آغاز شده، اكنون درحال استخراج است.
آخوندزاده با بيان اينكه نتايج اين تحقيقات هم براي كشور و هم براي مجامع بين المللي قابل توجه است، افزود: يكي از نتايجي كه در سطح بين المللي از مطالعه كوهورت استان گلستان منتشر شده، اين است كه مصرف ترياك و فراورده هاي مشابه آن احتمال بروز سرطان را افزايش مي دهد.
وي اظهار كرد: اين نشان دهنده آن است كه برخلاف تصور عوام كه معتقدند موادمخدر مانند ترياك در كنترل ديابت، فشار خون يا سرطان موثر باشد، اين مواد تاثير زيادي در بروز انواع سرطان ها دارند.
آخوندزاده گفت: اين يافته بزرگ علمي امسال وارد مونوگراف هاي سازمان بهداشت جهاني شده است.
آخوندزاده افزود: مطالعات كوهورت و برنامه ثبت بيماري ها از منبع يك درصد اعتبارات وزارت بهداشت تامين اعتبار مي شوند و از امسال نيز بخشي از دانشگاه هاي علوم پزشكي با اين اعتبار در راستاي ارتقاي كمي و كيفي قدم هاي موثري برداشته اند.
وي ادامه داد: به طور كلي بخشي از محققان در زمينه ملي و بين المللي، برخي در زمينه علوم پايه و برخي ديگر مطالعات اپيدميولوژيك مانند مطالعات كوهورت و برنامه ثبت بيماري ها و يا تحقيقات باليني و كارآزمايي هاي باليني را انجام مي دهند.

* فرآورده هاي تراريخته در حوزه كشاورزي
آخوندزاده در خصوص تحقيقات وزارت بهداشت در زمينه فرآورده هاي تراريخته در حوزه كشاورزي گفت: محصولات تراريخته يك موضوع نسبتا جديد در دنيا است كه نياز به تحقيقات زيادي دارد و وزارت بهداشت مانند هر پديده علمي به آن نگاه مي كند و موافق يا مخالف آن نيست؛ نتايج تحقيقات علمي در آينده نزديك به ما كمك مي كند كه به يك جمع بندي و نتيجه بهتر برسيم.
وي خاطرنشان كرد: چند مركز ازجمله مركز مواد غذايي دانشگاه علوم پزشكي يزد تحقيقات قابل توجهي در اين زمينه در دست انجام دارند.

** اختصاص رديف بودجه مستقل براي مراكز تحقيقات پزشكي
قائم مقام معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت گفت: با كمك سازمان مديريت و برنامه ريزي براي حدود 12 مركز تحقيقات علوم پزشكي كشور در كتاب بودجه سال آينده، رديف بودجه مستقل درنظرگرفته شده است.
آخوندزاده افزود: اين اقدام بسيار موثري است كه براي نخستين بار براي حمايت از مراكز تحقيقاتي كه در حوزه وزارت بهداشت فعال هستند، صورت گرفته است.

** كمبود اعتبارات پژوهشي وزارت بهداشت
قائم مقام معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت با بيان اينكه اعتبارات پژوهشي وزارت بهداشت بسيار محدود است، افزود: در سال جاري نسبت به سال گذشته ميزان اعتبارات پژوهشي معاونت تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت تغييري نكرد و با توجه به مشكلاتي كه دولت داشت تخصيص قابل توجهي نيز نداشتيم.
آخوندزاده ادامه داد: در لايحه بودجه سال 1396 حدود 50 درصد و يك رشد بيش از صددرصدي در اعتبارات بودجه پژوهشي نيماد داريم كه اگر در مجلس شوراي اسلامي تصويب و به صورت قانون درآيد، رشد قابل توجهي در اعتبارات پژوهشي معاونت و نيماد خواهد بود.
وي اظهار كرد: معاونت تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت، فعاليت پژوهشي در دانشگاه ها را در مرحله اول يك امر فرهنگي مي داند و معتقد است كه دانشگاه هايي كه چرخ پژوهش آنها با سرعت بيشتري مي چرخند، قطعا دانشگاه هاي فرهنگي هستند؛ بنابراين سياستگذاران و مجلس شوراي اسلامي ضمن اينكه بايد با اختصاص اعتبارات پژوهشي قابل توجه قدرت رقابت براي محققان ما با محققان بين المللي را فراهم كنند، بايد درنظربگيرند كه اين اعتبارات پژوهشي قطعا كمك بسزايي به مسايل فرهنگي دانشگاه ها خواهند كرد.
هفته پژوهش از 21 تا 28 آذرماه در سراسر كشور با اجراي برنامه هاي متنوع و ارائه گزارش هايي از فعاليت هاي صورت گرفته در يك سال اخير از سوي مراكز پژوهشي كشور گرامي داشته مي شود.
علمي**1834**1440
خبرنگار: ناهيد شفيعي ** انتشار: معصومه گلشن