به گزارش ایرنا، مادر از این وضعیت فرزند بشدت نگران است و می گوید: 2 ماه است پسرم اینقدر ناخن هایش را می جود كه برای كوتاه كردن آنها نیازی به ناخن گیر ندارم.
مادر این حس فرزندش را درك نمی كند و باور اینكه چرا جویدن ناخن ها برایش لذت بخش است، سخت است در حالیكه نمی داند فرزندش به اضطراب دچار شده است.
اختلال اضطراب كودكی پدیده ای گذرا نیست و در صورت عدم توجه و درمان تا سنین نوجوانی و بزرگسالی ادامه می یابد بطوری كه ممكن است موجب افت عملكرد تحصیلی، اجتماعی و شغلی و یا افسردگی و سوء مصرف مواد مخدر و در برخی مواقع مشكلات در روابط با همسر شود.
والدین باید تغییرات رفتاری كودك خود را شناسایی كنند و با تشخیص به موقع و طراحی مداخلات به هنگام می توان از طریق مربیان به كودكان یاد دهند كه چگونه علائم اضطراب خود را كنترل كرده و یك زندگی طبیعی داشته باشند.
** اضطراب چیست؟
كارشناس مسئول دفتر مشاوره امور روانشناختی اداره كل بهزیستی استان ایلام در تعریف اضطراب می گوید: یك حالت خلقی است كه فرد احساس ناخوشایند و اغلب مبهم ترس، نگرانی، دلواپسی یا دلشوره می كند و یا دچار تنش های جسمانی می شود.
مریم كریمی با بیان اینكه بیشتر مواقع كودك قادر به بیان احساس ناخوشایند خود نیست، افزود: حس اضطراب به طور معمول خود به خود رفع نمی شود بلكه تغییر شكل داده و در شكل گیری شخصیت كودك تاثیر بسزایی دارد و افت عملكرد اجتماعی برای كودك ایجاد خواهد كرد.
به گفته وی، اختلال های اضطرابی به طور عمده در نیمی از كودكان مبتلا ممكن است هشت سال یا بیشتر ادامه داشته باشد ضمن اینكه كودك مضطرب عملكرد ضعیفی در زمینه فردی، اجتماعی و خانوادگی دارد و به صورت عمده دارای گرایشی وابسته و از نوعی بیقراری برخوردارند.
** ضرورت توجه والدین به ترس های بیش از سه هفته كودك
وی با بیان اینكه تمام كودكان مقداری ترس، اضطراب و نگرانی را به عنوان بخش طبیعی از فرآیند رشد تجربه می كنند، ترس های رایج در سن پیش دبستانی را شامل ترس از حیوانات، آدم های بد، تاریكی، جدایی از والدین، آسیب بدنی، موجودات فوق طبیعی (ارواح)، صدمه های بدنی، رعد و برق، تنها خوابیدن و تنها ماندن در خانه اعلام كرد.
این كارشناس ارشد روانشناسی بالینی اظهار كرد: چنانچه این ترس های كودكان شدید بوده و یا بیش از سه هفته طول بكشد والدین باید به اضطراب غیر طبیعی فرزندشان توجه كنند.
** والدین منتقل كننده اضطراب كودك
كریمی با بیان اینكه اضطراب پدیده تك عاملی و بلكه چند عاملی است گفت: مسایل ژنتیكی، خلق و خوی كودك، شیوه نادرست فرزند پروری و محیط های آموزشی زمینه ساز رشد اضطراب در كودك خواهند بود.
وی با بیان اینكه ممكن است والدین زمینه ساز اضطراب در كودك باشند، افزود: داشتن پدر و مادر مضطرب و یا باید و
نبایدهای بیش از حد آنان به كودك خود به خود زمینه وجود اضطراب را در آنها بوجود خواهد آورد.
به گفته وی، بر اساس برخی پژوهش ها والدگری مضطربانه، كنترل بیش از حد و طرد عاطفی كودك با افزایش نشانه های اضطرابی همراه است.
** نشانه های اضطراب غیر طبیعی در كودك
وی نشانه های اضطراب را به سه دسته جسمی، شناختی و رفتاری تقسیم كرده و می گوید: در نوع جسمی كودك مضطرب علایمی نظیر تپش قلب، لرزش دست، تعریق، قرمز شدن صورت، انقباض عضلانی، رنگ پریدگی، تكرار ادرار، دلپیچه، احساس ضعف و بی حالی، تنگی نفس، شب اداری، روز ادراری یا عدم كنترل مدفوع، اختلال در خواب و اختلال در تغذیه خواهد داشت.
كریمی نشانه های شناختی كودك مضطرب را شامل اختلال در تمركز و توجه و اختلال در تكلم اعلام كرد و یادآور شد: نشانه های رفتاری در كودك مضطرب نیز شامل بی قراری، پرخاشگری، بهانه گیری، چسبندگی بیش از حد، گوشه گیری، كم تحركی، كاهش كنجكاوی، كاهش تعامل اجتماعی، ترس از غریبه ها و محیط های جدید، مقاومت در برابر تغییر، آسیب زدن به خود نظیر گاز گرفتن، سركوبیدن، زخمی كردن پوست یا ناخن و موكندن است.
** راهكارهای كاهش و رفع اضطراب در كودكان
این روانشناس بالینی در خصوص راهكارهای كمك به كودكان مضطرب گفت: در گام نخست والدین باید به استرس های اخیر كودك توجه و علت ناراحتی و نگرانی كودك را پیدا كنند.
وی اضافه كرد: اضطراب ممكن است در نتیجه رفتن به مدرسه جدید، متولد شدن خواهر یا برادر كوچكتر، نداشتن رابطه نزدیك با اطرافیان، طلاق والدین، مرگ یك یا هر دو والد باشد.
به گفته كریمی، والدین باید در مورد نگرانی های كودك با او حرف بزنند و فقط به آن گوش داده و اجازه دهند احساسات خود را بدون اظهار نظر والدین بیان كنند.
وی افزود: تكرار این جمله كه نگران نباش چیزی نیست به حل مشكل كمك نمی كند بلكه باید كودك را تشویق كنیم تا بر ترس خود غلبه كند.
كریمی گفت: در اضطراب های غیر طبیعی بكارگیری این راهكارها موثر نیست و نیاز است از متخصصان كمك گرفت چرا كه روانشناسان با ارائه خدمات روانشناختی نظیر بازی درمانی، قصه درمانی، آموزش سبك های فرزند پروری از گسترش و تشدید علایم اضطرابی كاسته و فرد را به مسیر طبیعی زندگی سوق می دهند.
این روانشناس بالینی معتقد است: والدین باید به این آگاهی برسند كه هر اختلال و مشكل روانی اگر در كودكی شناسایی شود درمانش نیز راحت تر خواهد بود.
** اجرای طرح غربالگری اضطراب با هدف كمك به والدین ایلامی برای آگاهی از اضطراب كودكان
كارشناس مسئول دفتر مشاوره اداره كل بهزیستی استان ایلام با اشاره به آغاز اجرای طرح غربالگری اضطراب در مركز این استان از ماه جاری گفت: در این طرح یك هزار كودك زیر پوشش قرار می گیرند.
وی هدف از اجرای این طرح را شناسایی زودهنگام اضطراب كودكی، ارجاع به موقع جهت مداخلات تخصصی و افزایش آگاهی والدین در خصوص پیشگیری از اضطراب كودكان برشمرد.
كریمی با بیان اینكه این طرح در 23 مهد كودك منتخب استان ایلام آغاز و به مدت سه ماه اجرا می شود، تاكید كرد: در این زمینه به مهدهای كودك اطلاع رسانی شده و با دعوت از خانواده ها و تكمیل پرسشنامه، كودكان مشكوك به اضطراب شناسایی و برای انجام مشاوره به مراكز مشاوره بهزیستی ارجاع شوند.
كارشناس مسئول دفتر مشاوره اداره كل بهزیستی ایلام افزود: با وجود اینكه 23 مهد برای پوشش این طرح انتخاب شده ولی اولیا كودكانی كه تمایل به انجام تست غربالگری اضطراب فرزندان شان را دارند می توانند به مركز مشاوره اداره بهزیستی شهرستان ایلام نیز مراجعه كنند.
خبرنگار: آزاده خرم ** انتشار دهنده: مجید سلیمانی
7171/9002
ایلام - ایرنا - اینقدر ناخن هایش را جویده كه به پوست انگشتانش رسیده ولی تا نگاه مادر به آن طرف می رود دوباره انگشت هایش را به سمت دهان برده و با جویدن ناخن ها آرامش می گیرد.
