به گزارش ايرنا ، مردم دليجان پختن آش اسفندي را نمادي از سرآغاز تحول در طبيعت و آمادگي براي ورود به فصل بهار مي دانند و هرساله در آخرين ماه زمستان با پختن اين آش، شكرانه سلامت و آمادگي براي تحول دروني در كنار تحول طبيعت را انجام مي دهند.
آش اسفندي يكي از آئين هاي باستاني دليجان است كه به پاس شكرگزاري از نعمات خداوند ،نزولات آسماني و تحولات طبيعت و نمادي از صبر در برابر سختي‌ها و مشقات زمستان و نويد بهار پخته مي شود.
اين آئين كهن يكي از نمودهاي ارزشمند ميراث فرهنگي است كه در آن غذاي سنتي طبخ شده و همراه با آداب و رسوم ويژه اجرا مي شود.
آيين آش اسفندي هر سال در روزهاي آخر بهمن يا اوايل اسفند برگزاري مي‌شود اما، امسال به دليل شهادت حضرت زهرا(س) به بعد اين ايام موكول شد و مردم م به سبك نياكان خود در پارك مصلاي دليجان گردهم جمع شده و آيين شكرگزاري را به جا مي‌آورند.
كارشناس پژوهش اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان مركزي گفت: در دليجان اعتقاد بر اين است كه آش اسفندي با ماجراي اسفنديار ارتباط دارد و سفنديار روئين تن كه با اسب سياه كشته شد، با اسب سفيد مي آيد، اسب سياه او را به جهان زيرين برد و اسب سفيد بازگرداند.
اسماعيل شراهي افزود: باور ديگر در دليجان بر اين است كه ديگي از آش را با تركيبات ويژه از شب تا صبح در تنور مي گذاشتند تا در آن سال تنور خانه هم گرم بماند و آش اسفندي را مي خوردند تا توان پايان زمستان گذراني و رساندن خود به سيا بهاران را داشته باشند.
وي افزود: اين باور ريشه در آخرين ماه سال كه اسفندماه يا سپندار استدارد و در اين باور اسپندار با اسب سياه كنايه از شب، سرما و زمستان به زير زمين رفت و با اسب سپيد كنايه از روز گرما و بهار به زمين بازمي گردد.
شراهي ادامه داد: باور ديگر گرم و زنده شدن زمين در اسفندماه است كه طبيعت سبز و بارور مي شود و بر بنيان اين باور چون زمين نماد باروري و زندگي است، در اين روز زنان جشن مي گيرند و در آئين هاي زنانه نظير پخت اش اسفندي شركت مي كنند.
شهردار دليجان گفت: يكي از رسالت هاي مديريت شهري در حوزه معرفي آداب و رسوم، فرهنگ، باور و اعتقادات مردمي است.
مهدي اسماعيلي گفت: برخي از سنن قديمي مردم دليجان به فراموشي سپرده شده است كه احياء و بازآفريني آن ها دردستور كار قرار گرفته است.
شهردار دليجان با بيان اينكه داشته هاي فرهنگي و سنتي مردم دليجان نشان از اصالت آن ها دارد، بيان كرد: اين داشته ها ابتدا بايد به خود دليجاني ها و سپس به ساير مناطق معرفي شود.
اسماعيلي گفت: امسال به دليل اينكه پايان بهمن ماه و اوايل اسفندماه مصادف با ايام فاطميه شد آيين آش اسفندي كمي با تاخير برگزار شد.
وي، آش اسفندي را يكي از آداب و رسوم كهن مردم شهرستان دليجان دانست و ادامه داد:اين جشنواره در واقع جشن شكرگزاري كه امسال براي دومين سال متوالي با همكاري شوراي اسلامي شهر، فرمانداري، اداره آموزش و پرورش، جمعيت هلال احمر، شبكه بهداشت و درمان، بهزيستي، فرهنگ و ارشاد اسلامي برگزار شد.
نويسنده كتاب تاريخ و فرهنگ دليجان نيز درباره آيين آش اسفندي گفت: مردم دليجان ماه اسفند را آغاز تحولات در طبيعت مي‌دانند و هر سال در نخستين روز از اسفند به منظور شكرگزاري سلامت و بارش نزولات آسماني اين آيين ديرين را برگزار مي‌كنند.
حسين صفري افزود: مردم از اين فرصت براي تحولات دروني نيز بهره مي‌گيرند، چراكه اين تحولات را سرآغاز سعادت مي‌دانند.
وي ،در رابطه با پخت آش اسفندي و سابقه تاريخي آن در دليجان گفت: در ايران باستان در نخستين روز اسفند مردان به زنان هديه مي‌دادند و بانوان نيز به پاسداشت اين هديه آشي تدارك مي‌ديدند.
نويسنده كتاب زبان راجي بيان كرد: وجود اين همه محبت در اين ماه مي‌توان ماه اسفند را ماهي مملو از دوست داشتن، بردباري، فداكاري و فروتني دانست.
صفري تصريح كرد: مردم دليجان به پاس شكرگزاري و پشت سر گذاشتن شب‌هاي بلند و سرد زمستان آش مي‌پزند و نويد فصلي ديگر را در دل خود پرورش و با اميدي مضاعف به استقبال بهار مي‌روند.
وي ادامه داد: نامگذاري آش اسفندي به اين دليل است كه در روزهايي كه برف سنگين و زمستان سخت بر مردم اين نواحي چيره مي‌شد بانوان، آشي مقوي براي افزايش نيروي بدني مي‌پختند تا در برابر سرما و بوران خانواده را حفظ كنند.
صفري بيان كرد: با فرا رسيدن اسفند مردم خود را براي تحولات آماده مي‌كردند، اين جشن به عنوان يكي از نمادهاي ارزشمند و وزين ميراث فرهنگي است.
نويسنده اثر شوغاتيه خالَه زَري ادامه داد: در آيين كهن و تاريخي پخت آش اسفندي بازي‌هاي محلي و بومي دليجان مانند چوب‌بازي، بازي‌هاي هيدله‌وايي انجام مي‌شود، يكي ديگر از برنامه‌هاي اين جشن انجام آيين عروسي به سبك و سياق كهن است كه با اجراي رقص محلي با چوب توسط گروه رقص بومي روستاي راوه دليجان كه پيشاپيش عروس سوار بر اسب حركت مي‌كند، همراه است.
نويسنده كتاب داستان‌ها و زبانزدهاي دليجاني افزود: آش اسفندي با هفت نوع حبوبات طبخ مي‌شود كه اين مواد تركيبي از نخود، لوبياسفيد، لوبيا چشم‌بلبلي، لوبياچيتي يا قرمز، گندم، ماش، عدس است كه به همراه مواد ديگري مانند نخود سياه، مغز گردو، هسته زردآلو، كشمش، چغندر، زردك، سركه، شيره، نمك، زردچوبه، زيره و پياز داغ پخت مي‌شود.
شهرستان دليجان از توابع استان مركزي با 50 هزار نفر جمعيت در مركز كشور و در كمربندي راه ارتباطي استان هاي جنوبي و غربي به تهران و شمال كشور قرار دارد.
47 اثر تاريخي شهرستان دليجان شامل كاروانسرا و پل دودهك، مجموعه بازار نراق، امامزاده سليمان، امامزاده يحيي، امامزاده بي بي زبيده خاتون، غار شگفت انگيز نخجير، كاروانسرا و قلعه و غار كهك، بادگيرها و آب انبارها و منازل تاريخي نراق به ثبت ملي رسيده است.
7277/6013/خبرنگار: افسانه آروند***انتشاردهنده:مژگان حيدري
خمين - ايرنا - آيين كهن پخت آش اسفندي روز جمعه به بهانه شكرگزاري و بردباري با حضور جمعي از مردم مسئولان محلي در دليجان برگزار شد.
