در ادامه اين گزارش مي خوانيم: اگر در دهه 90، ژان ماري لوپن، پدر مارين لوپن، رهبر فعلي جبهه ملي فرانسه به دور دوم راه پيدا كرد و در آن از ائتلاف يكپارچه چپ و راست ميانه شكست خورد، شرايط در اين دوره كاملا تغيير كرده است.
در آن مقطع زماني شكست لوپن همزمان با تشديد فرآيند جهاني شدن پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي بود؛ بهگونهاي كه جريان جهاني شدن به گفتمان غالب در جهان و دنياي غرب تبديل شده بود. در همين مقطع زماني جريان ناسيوناليست و افراطي تقريبا در حاشيه دنياي سياست قرار داشتند. از سوي ديگر حمايت ژوپن، نماينده سوسياليستها از شيراك، كه خود داراي وزن و اعتبار قابل توجهي بود يك پيروزي چشمگير براي شيراك بهوجود آورد و لوپن پدر و حزب او بيش از پيش در قالب گفتمان جهانيگرايي آن زمان به حاشيه رفتند. اما در اين دوره فضاي حاكم بر اروپا و بهخصوص فرانسه دوپارچه شده است.
اگر در بريتانيا برگزيت، آغازگر روند ضدجهانيگرايي شدن بود، پيروزي ترامپ با شعار اول آمريكا، قوت قلب همه طرفداران مليگرايي و ضدجهانيگراها شده است. دومينوي پيروزي مليگراها حالا به فرانسه رسيده است. در حالي كه در بريتانيا، راي مثبت به برگزيت موجب شد حزب محافظهكار دو شقه شود و كامرون طرفدار جهانيشدن استعفا كند، در مقابل ترزا ميبا گرايش هاي مليگرايانه جانشين وي شد تا انعقاد پيمان جديد تجاري با آمريكا به ثمر بنشيند، ترامپ نيز در مقابل قول داد تا با بستن قراردادهاي دوجانبه كمك حال بريتانيايي شود كه قصد خروج از اتحاديه اروپا را دارد.
چنين سناريويي را برخي براي فرانسه هم محتمل ميدانند. يك زن ديگر اينبار از فرانسه ميتواند مليگراها را به عرش برساند تا آنگلا مركل، بهعنوان رهبر جريان طرفدار همگرايي دراروپا تنها بماند و مليگراها در اروپا دست بالاتر را پيدا كنند.
لوپن در اين دوره توانسته است بهترين نتيجه را براي جبهه ملي فراهم آورد و اميدها براي پيروزي وي افزايش يافته است. در فرانسه امروز دو حزب اصلي اين كشور دچار تفرقه شدهاند. حزب اصلي سوسياليستها در دور اول از وزن 6درصدي برخوردار شد و به جاي آن يك افراطي ديگر در جبهه سوسياليستها به نام ملانشون، با 19.58 درصد از آراي مردمي تصوير ديگر و متفاوت با فرانسه دهه 90 ميلادي را به نمايش ميگذارد. به عبارت ديگر جريان افراطي در فرانسه در دو جبهه راست و چپ در مجموع 41درصد از آراي مردمي را بهدست آورده اند. اگر چه اين دو جريان افراطي با دو ايدئولوژي متفاوت به جهان مي نگرند ولي طرفداران هر دو گروه در تمايلات ضد جهان گرايي با يكديگر اتفاق نظر دارند.
برخي كارشناسان ميگويند اين دو پارگي در دو حزب اصلي و دوران بحران كارآمدي دراحزاب كلاسيك فرانسه ممكن است به سود حزب مليگراي لوپن تمام شود و برخي از طرفداران اين دو حزب راي خود را به سود اين جبهه افراطي بريزند. چنانچه در آمريكا نيز در قالب گفتمان ضدجهاني شدن ترامپ، راي كارگرها به سود ترامپ، مولتيميلياردر آمريكايي ريخته شد.
برخي ترامپ را نماينده جمهوري خواهان نميدانند ولي در نهايت همين جمهوري خواهان مجبور شدند با وي كنار بيايند. البته در فرانسه يك اتفاق ويژه ديگري نيز افتاده است. انتخابات اين دوره در فرانسه با دهه 90 يك تفاوت اساسي دارد و همين امر موجب شده است تا نگرانيها درباره دور دوم انتخابات افزايش يابد. براي نخستين بار در دوره جمهوري پنجم فرانسه هر دو حزب اصلي فرانسه نمايندهاي براي دور دوم ندارد؛ نه سوسياليست ها نه جمهوري خواهان، هيچكدام نتوانستند به مرحله دوم بروند و در مقابل اين امانوئل ماكرون، نماينده مستقلها و ليبرالهاي فرانسه است كه توانسته با راي بهتري از لوپن به دور دوم راه يابد.
برخي ميگويند دو حزب اصلي اين كشور يك شكست تاريخي را متحمل شدهاند. هر دو حزب به شدت در نزد مردم فرانسه بدنام شدهاند. شكست سخت را در انتخابات روز يكشنبه حزب سوسياليست فرانسه متحمل شد. بنوا آمون، نامزد حزب سوسياليست، حزب حاكم كنوني، 6.3درصد آراي فرانسويها را كسب كرد. اين بدترين نتيجه در تاريخ اين حزب بود. بنوا آمون شكست خود را «شكست فاحش تاريخي» براي چپ فرانسه خواند. فرانسوا اولاند رئيسجمهور كنوني از حزب سوسياليست است كه بهدليل پايين بودن محبوبيتش نامزد انتخابات نشد و برخي ميگ ويند آينده سوسياليست ها به خطر افتاده است.
آنها ميگويند پس از فرانسوا ميتران 16 سال طول كشيد تا سوسياليست ها بتوانند دوباره كاخ اليزه را در دست بگيرند. با وجود بحران حزبي در فرانسه و شرايط متفاوت اين انتخابات با دهه 90 ميلادي خبرگزاري آلمان به نقل از برخي ناظران سياسي مدعي شد كه رايدهندگان فرانسوي دو هفته ديگر، 7 مه، كليد ورود به كاخ اليزه را به دست امانوئل ماكرون، سياستمدار جوان و ليبرال خواهند سپرد. ماكرون در شب پيروزي خود پس از اعلام نتايج اوليه آرا و مشخصشدن پيشتازي او، در جمع طرفدارانش حاضر شد و گفت: «در انتخابات روز يكشنبه فرانسه برنده شد.» ورود امانوئل ماكرون به سياست فرانسه و با احتمال پيروزي او در دور دوم انتخابات، پايان سيستم دو حزبي در دوره پس از جنگ دوم جهاني در فرانسه است.
**تغيير گفتمان در سياست فرانسه
شكست دو جريان اصلي فرانسه تقريبا قابل پيش بيني بود؛ زيرا نظرسنجي هاي هفتههاي اخير نيز نشان ميداد كه امانوئل ماكرون مستقل و مارين لوپن، رهبر جبهه ملي فرانسه به دور دوم راه خواهند يافت. اين نظرسنجي ها ماكرون را در جايگاه نخست و لوپن را در مقام دوم نشان ميدادند. با اينحال بسياري از فرانسويها نگران اشتباه از آب درآمدن نتايج نظرسنجيها بودند؛ اتفاقي كه در دو سال اخير، نخست در رفراندوم بريتانيا و سپس انتخابات رياستجمهوري آمريكا رخ دادند.
علاوه براين، با وجود تاييد پيش بيني ها، نتايج انتخابات روز يكشنبه فرانسه همچنان شگفتي آور و يك نقطه عطف در تاريخ اين كشور محسوب ميشود. زيرا براي اولين بار در تاريخ جمهوري پنجم (دورهاي كه از رياستجمهوري دوگل آغاز ميشود)، هيچيك از نامزدهاي احزاب سنتي چپ ميانه يا راست ميانه نتوانستند به دور دوم راه يابند. شكست احزاب سنتي از نگاه تحليلگران بهمعناي آن است كه از اين پس در گفتمان سياست فرانسه مواجهه سنتي بلوكهاي چپ و راست، جاي خود را به رويارويي طرفداران جهانيشدن و مخالفان آن خواهد داد. همچنين رسواييهاي اخير دو حزب، به ويژه اتهامات ملي كه به فيون وارد شده بود موجب شد اين دو حزب آراي كمتري به دست آورند.
** مانع لوپن شويد
با دو پاره شدن مردم فرانسه به دو گروه جهانيگرايي و مليگرايي، كابوس انتخابات آمريكا جان گرفته است. در انتخابات آمريكا نيز ترامپ فارغ از شعارهاي دو حزب، مباحث مليگرايي راه انداخت. او با شعار اول آمريكا، توانست حتي راي يقه آبيها را كه اساسا متعلق به دموكرات هاست، جذب كند. ترامپ پيش از انتخابات نيز گفته بود تمامي ارزش هاي جمهوري خواهان را باور ندارد.
داستان ترامپ اما اينبار در فرانسه در حال شكل گرفتن است، با اين تفاوت كه هر دو نامزد راه يافته به دور دوم جزو جريانات اصلي فرانسه به حساب نميآيند و در واقع دو قطبي جهانيگرايي و مليگرايي شكل گرفته است. براي همين زماني كه ماكرون راي بالاتري نسبت به لوپن ميآورد، طرفداران اتحاديه اروپا آواز شادي سر ميدهند. زيرا مارين لوپن دشمني خود را با اتحاديه اروپا ابراز كرده است، پس تعجبي ندارد كه شادي از پيروزي مرحلهاي ماكرون در اين اتحاديه از همه جا بيشتر باشد.
اين در حالي است كه پس از راه يافتن لوپن به دور دوم، در برخي كشورهاي اروپايي كه راستگراهاي افراطي خود را آماده انتخابات در كشورشان ميكنند، جان دوبارهاي گرفتهاند.
با اين حال برخي كارشناسان ميگويند همين كه انتخابات فرانسه به دور دوم كشيد و مارين لوپن پيروز نشد، تسلايي براي اروپا بود كه بلافاصله در بازار مالي نيز بازتاب داشت. نرخ ارز يورو پس از مدتها بالا رفت و در آلمان بورس نفس راحتي كشيد. ارزش سهام در بازارهاي اروپايي روز دوشنبه در پي راه يافتن امانوئل ماكرون به دور دوم انتخابات رياستجمهوري فرانسه افزايش يافت. ارزش يورو نيز در برابر ديگر ارزها تقويت شد.
شاخص داكس در بازار بورس آلمان روز دوشنبه 2.6درصد افزايش يافت. شاخص CAC40 فرانسه نيز 4 درصد افزايش نشان داد. مارتين شفر، سخنگوي وزارت امور خارجه آلمان تاكيد كرد كه كشورش شادي خود را از پيروزي مرحلهاي ماكرون پنهان نميكند. زمامداران اتحاديه اروپا، از ژان كلود يونكر، رئيس كميسيون اتحاديه تا فدريكا موگريني، سرپرست روابط خارجي، پيروزي امانوئل ماكرون را تبريك گفتند و براي او براي دور دوم آرزوي پيروزي كردند. در بريتانيا نيروهاي موافق خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا از رسيدن مارين لوپن به دور دوم شادي كردند، اما منتقدان برگزيت ابراز اميدواري كردند كه دور دوم انتخابات فرانسه با شكست كامل لوپن پايان يابد.
در هلند، خرت ويلدرز، رهبر راستگرايان افراطي، از نتايج انتخابات فرانسه ابراز شادماني كرد و گفت: «انتخابات فرانسه شاهد روزي درخشان براي ميهنپرستان فرانسوي بود كه خواهان حاكميت بيشتر ملت خود و دخالت كمتر اتحاديه اروپا و خارجيها هستند.» لارس راسموسن، نخستوزير دانمارك و بورگ برند، وزير خارجه نروژ، از پيروزي امانوئل ماكرون استقبال و براي او در دور دوم آرزوي موفقيت كردند.
**فراخوان به اتحاد در برابر راست افراطي
در دهه 90 زماني كه لوپن پدر و شيراك به دور دوم انتخابات راه يافتند، تمامي احزاب براي اينكه مانع پيروزي مليگراهاي افراطي فرانسه شوند دست در دست هم دادند و شكست سنگيني براي لوپن پدر رقم زدند. به همين دليل احزاب كلاسيك در فرانسه تلاش ميكنند تاكتيكهاي همان دوره و اتحاد عليه دشمن مشترك، ليبراليسم و جهانگرايي را از دام افراط گرايي و ناسيوناليسم نجات دهند. براي همين در فرانسه احزاب بزرگ و كوچك خواسته اند براي جلوگيري از ورود لوپن به اليزه دست در دست يكديگر دهند و خاطره خوش رياست جمهوري ژاك شيراك را تكرار كنند.
احزاب بزرگ فرانسه، كه در انتخابات اخير اين كشور به طرز باورنكردني از نيروهاي تازهنفس عقب ماندند، اكنون به خود آمدهاند و تلاش ميكنند از بدتر شدن اوضاع جلوگيري كنند. به نظر نيروهاي سياسي واقعبين، به قدرت رسيدن مارين لوپن با گرايش راست افراطي براي كشور فاجعهبار است. بهدنبال اولين دور انتخابات فرانسه دو نيروي بزرگ سياسي كشور يعني اردوي محافظهكاران و حزب سوسياليست كه معمولا برندگان هر انتخاباتي هستند، به خود آمده و از شهروندان فرانسه ميخواهند كه با اتحاد خود از پيروزي مارين لوپن جلوگيري كنند.
امانوئل ماكرون، نامزد مستقل و 39 ساله و با گرايش به چپ ليبرال ناگهان به اميد همه فرانسويان معتدل و واقعبين بدل شده است. بر اساس راي بهدست آمده در انتخابات مقدماتي روز يكشنبه، امانوئل ماكرون اندكي بالاتر از 24درصد آرا و مارين لوپن 21 و نيم درصد آرا را به دست آورده است. برخي ميگويند راي بالاي ماكرون در دور اول نشان ميدهد مردم فرانسه از رسواييهاي دو حزب اين كشور خسته شدهاند. فرانسوا اولاند، رئيسجمهور سوسياليست فرانسه كه مدت زيادي در كاخ اليزه نخواهد ماند، روز دوشنبه فرانسويان را به «وحدت ملي» فرا خواند و از همه خواست براي «متوقف كردن مارين لوپن» به ماكرون راي بدهند. تحليلگران ميگويند فرانسه را خطر راست افراطي تهديد ميكند، اما در برابر با رشد نيرويي تازهنفس كه در نامزدي ماكرون تجسم يافته، اميد به فرانسهاي باز، آزاد و اروپامدار نيز افزايش يافته است.
دور دوم انتخابات فرانسه نقطه عطفي براي سراسر اروپا خواهد بود. ماكرون هوادار «اتحاديه اروپا» است، درحاليكه مارين لوپن شعار خروج از اتحاديه اروپا را سر داده است. در اين شرايط اما مارين لوپن براي اينكه همانند پدر خود شكست تلخي نخورد، به طور موقت از رهبري جبهه ملي كناره گرفته است تا تمركز بيشتري بر انتخابات داشته باشد. به نوشته روزنامه اينديپندنت لوپن روز دوشنبه اعلام كرد براي پيشبرد كمپين خود به طور موقت از رهبري جبهه ملي كناره گرفته است.
اين در حالي است كه برخي ميگويند كناره گرفتن لوپن از رهبري جبهه ملي به اين دليل بوده است تا بتواند آراي بيشتري از مردم فرانسه را جذب كند. او روز دوشنبه در گفتوگو با شبكه 2 فرانسه گفت: من احساس آزادي و رهايي ميكنم و اين براي من غالب بر همه چيز و حتي سياستهاي حزبي است.
او حتي براي اينكه در اين دوره اهداف حزب خود را بالاتر از اهداف جبهه ملي نشان دهد در لوگو و پرچم اين حزب هيچ اشارهاي به نام و چهره پدر خود، ژان ماري نكرد. او روز دوشنبه نيز به صراحت اعلام كرد كه سياستهاي وي فراتر از اهداف جبهه ملي است. او براي اينكه خود را رها از اهداف حزبي نشان دهد به اين شبكه تلويزيوني گفت: من از امروز ديگر نامزد جبهه ملي نيستم. من نامزد رياست جمهوري ام. پيشتر نيز لوپن سعي كرده بود چهره ضدمهاجرتي و ضديهودي اين حزب در افكار عمومي فرانسه را پاك كند. نتيجه به دست آمده از سوي جبهه ملي در دوران رهبري مارين لوپن، بهترين نتيجهاي بوده كه تاكنون بهدست آمده است.
برخي ميگويند اتفاقات اخيري كه داعش در فرانسه رقم زد توانست به كمك لوپن بيايد. لوپن روز دوشنبه نيز بزرگترين تهديد فرانسه را شبهنظاميان افراطي خواند و مدعي شد كه از سال 2015 به اين سو، دستكم 230 نفر از مردم فرانسه به دست همين گروهها كشته شدهاند.
لوپن البته سواي استفاده از تاكتيك اسلامهراسي قصد دارد با يك گروه ديگر نيز ائتلاف كند. وي در اينباره به شبكه 2 فرانسه گفت كه بهدنبال ائتلاف با نيكولاس دوپونت ايگنان است كه در دور اول توانست نزديك به 5 درصد از آرا را به دست آورد. او درخصوص اين ائتلاف تصريح كرد: طرح او به شدت به ديدگاههاي ما نزديك است. ميهن پرستان بايد در كنار يكديگر قرار بگيرند تا مبارزه با جهانيگرايي را به كمك هم پيش ببرند.
*منبع: روزنامه دنياي اقتصاد، 1396.2.6
**گروه اطلاع رساني**9117**9117**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
تهران- ايرنا- روزنامه دنياي اقتصاد با درج گزارشي نوشت: با روشن شدن نتايج مرحله اول انتخابات فرانسه، ملي گراها در اروپا جان تازهاي يافته اند. پيروزي مارين لوپن كه جريان ضدجهانيگرايي را در فرانسه نمايندگي ميكند، كابوسي از جنس ترامپ را براي ليبرال ها و طرفداران اتحاديه اروپا بهوجود آورده است.