در اين مطلب مي خوانيم: 'بسياري بر اين باورند كه هوس هاي غذايي روش ناخودآگاه بدن براي تامين يك نياز تغذيه اي است. آنان فرض مي كنند زماني كه بدن با كمبود يك ماده مغذي خاص مواجه است، به طور طبيعي هوس براي مواد غذايي كه سرشار از آن ماده مغذي است را شكل مي دهد. هوس ها به عنوان آرزوها و اشتياق فراوان، شديد، فوري يا غير طبيعي تعريف مي شوند. نه تنها آنها شايع اند، بلكه يكي از شديدترين احساساتي است كه در زمينه غذا مي توانيد تجربه كنيد. '
در ادامه اين مطلب آمده است: 'برخي بر اين باورند كه هوس هاي غذايي به واسطه كمبود مواد مغذي شكل مي گيرند و آن را به عنوان روش مورد استفاده بدن به منظور اصلاح اين كمبودها در نظر مي گيرند. در مقابل، برخي ديگر معتقدند كه بر خلاف گرسنگي، هوس هاي غذايي بيشتر با خواسته هاي مغز مرتبط است تا با آنچه بدن به واقع نياز دارد.'
اين هفته نامه در بخش 'پيوند ارائه شده بين كمبود مواد مغذي و هوس هاي غذايي' آورده است: ' بسياري بر اين باورند كه هوس هاي غذايي روش ناخودآگاه بدن براي تامين يك نياز تغذيه اي است. آنان فرض مي كنند زماني كه بدن با كمبود يك ماده مغذي خاص مواجه است، به طور طبيعي هوس براي مواد غذايي كه سرشار از آن ماده مغذي است را شكل مي دهد. به عنوان مثال، هوس خوردن شكلات اغلب با سطوح پايين منيزيم پيوند داده مي شود، در شرايطي كه هوس مصرف گوشت يا پنير اغلب به عنوان نشانه اي از سطوح پايين آهن يا كلسيم در نظر گرفته مي شوند. باور بر اين است كه پاسخ دادن به هوس هاي غذايي به بدن در تامين نيازهاي تغذيه اي و اصلاح كمبودهاي تغذيه اي كمك مي كند.'
در ادامه اين مطلب با عنوان 'كمبودهاي تغذيه اي زمينه ساز هوس هاي غذايي' مي خوانيم: ' در برخي موارد هوس هاي غذايي ممكن است بازتاب دهنده نبود دريافت كافي برخي مواد مغذي باشند. يك نمونه خاص 'پيكا' نام دارد كه به عنوان شرايطي كه در آن فرد هوس خوردن مواد غير مغذي مانند يخ، خاك، يا مواد شوينده دارد، تعريف مي شود. پيكا در ميان بانوان باردار و كودكان شايع‌تر است و دليل دقيق شكل گيري آن نامشخص است. با اين وجود، گمان مي شود كمبودهاي تغذيه اي در اين زمينه نقش دارند. مطالعات نشان داده اند كه افراد مبتلا به پيكا اغلب با سطوح پايين آهن، روي، يا كلسيم مواجه هستند. اصلاح كمبودها با مصرف مكمل ها در برخي موارد موجب توقف پيكا شده است. همچنين، مطالعات موارد پيكا كه ارتباطي با كمبودهاي تغذيه اي نداشته اند و همچنين موارد ديگر كه با استفاده از مكمل ها نيز رفتار پيكا متوقف نشده اند را گزارش كرده اند. از اين رو، به طور قطع نمي توان گفت كه كمبودهاي تغذيه اي دليل هوس هاي مرتبط با پيكا هستند.'
هفته نامه امانت در بخشي با عنوان 'كمبود سديم' آورده است: 'سديم نقشي كليدي در حفظ تعادل مايع در بدن انسان ايفا مي كند و براي ادامه بقا ضروري است. به همين دليل، هوس هاي غذايي براي مواد غذايي شور و حاوي سديم بالا اغلب به نظر مي رسد به معناي نياز بدن به سديم بيشتر است. در حقيقت، افرادي كه با كمبود سديم مواجه هستند، اغلب هوس هاي قوي براي مواد غذايي شور را گزارش مي كنند. به طور مشابه، افرادي كه سطح سديم خون آنها به طور هدفمند پايين آورده شده بود، چه از طريق ادرارآورها يا ورزش، نيز به طور كلي هوس افزايش يافته براي غذاها يا نوشيدني هاي شور را گزارش كرده اند. از اين رو، در برخي موارد، هوس هاي نمكي مي توانند به دليل كمبود سديم يا سطوح پايين سديم خون شكل گرفته باشند.با اين وجود، مهم است كه به خاطر داشته باشيد كه كمبود سديم بسيار نادر است. در حقيقت، مصرف بيش از اندازه سديم شايع‌تر از دريافت ناكافي آن است. در نتيجه، هوس غذاهاي شور ممكن است لزوما به معناي كمبود سديم نباشند. همچنين، شواهدي وجود دارند كه نشان مي دهند مصرف منظم مواد غذايي با محتواي سديم بالا مي تواند به شكل گيري ترجيح براي مصرف غذاهاي شور منجر شود. اين مي تواند هوس هاي نمكي در مواردي ايجاد كند كه نيازي به دريافت سديم اضافي غير ضروري است و حتي براي سلامت بدن انسان مضر محسوب مي شود.'
اين نشريه با طرح سوال 'چرا كمبود مواد مغذي ممكن است با هوس هاي غذايي بي ارتباط باشند؟' آورده است: ' هوس هاي غذايي دير زماني با كمبود مواد مغذي پيوند خورده بودند. با اين وجود، هنگامي كه شواهد مد نظر قرار مي گيرند، چندين استدلال مي تواند در برابر اين نظريه قرار بگيرند. استدلال هاي زير قانع كننده‌ترين موارد محسوب مي شوند.'
هفته نامه امانت در بخش ' پيوند محدود بين هوس هاي غذايي و نيازهاي تغذيه اي' آورده است: ' فرضيه اي كه در پس نظريه كمبود ماده مغذي قرار دارد، به اين نكته اشاره دارد آناني كه با دريافت ناكافي برخي مواد مغذي روبرو هستند، احتمال بيشتري دارد هوس خوردن مواد غذايي حاوي آن مواد مغذي را تجربه كنند. با اين وجود، شواهدي وجود دارند كه نشان مي دهند همواره اين گونه نيست. يك نمونه بارداري است. طي دوران رشد نوزاد نياز به برخي مواد مغذي دو برابر شود. بر اساس فرضيه كمبود مواد مغذي، زن باردار هوس غذاهاي سرشار از مواد مغذي به ويژه در مراحل پاياني رشد نوزاد، زماني كه نيازهاي تغذيه اي در بالاترين سطح خود قرار دارند، را خواهد داشت.'
در ادامه اين مطلب مي خوانيم: ' با اين وجود، مطالعات نشان داده اند كه تمايل به هوس خوردن فست فودها، غذاهاي حاوي چربي بالا و يا كربوهيدارت بالا به جاي نمونه هاي سرشار از مواد مغذي طي دوران بارداري وجود دارد. افزون بر اين، هوس هاي غذايي بيشتر در نيمه نخست دوران بارداري شكل مي گيرند و بر همين اساس به نظر نمي رسد نياز افزايش يافته به كالري دليل ظهور آنها باشد. مطالعات كاهش وزن استدلال هاي بيشتري در برابر نظريه كمبود ماده مغذي مطرح كرده اند. طي يك مطالعه، شركت كنندگاني كه به مدت دو سال يك رژيم غذايي كم كربوهيدارت را دنبال كرده بودند هوس بسيار كمتر براي غذاهاي سرشار از كربوهيدارت را نسبت به افرادي كه يك رژيم غذايي كم چربي را دنبال كرده بودند، گزارش كردند. به طور مشابه، افرادي كه رژيم غذايي كم چربي را دنبال كرده بودند، هوس كمتر براي غذاهاي با چربي بالا را گزارش كردند. اگر هوس هاي غذايي واقعا به واسطه دريافت كم از برخي مواد مغذي شكل بگيرند، مواجهه با اثري معكوس از نتايج اين قبيل مطالعات انتظار مي رفت.'
در بخش 'هوس هاي غذايي خاص و فقير از نظر مواد مغذي' اين نشريه نيز آمده است: 'هوس هاي غذايي به طور كلي بسيار خاص هستند و اغلب تنها با خوردن آن چيزي كه هوس كرده ايد و نه ماده غذايي ديگر ارضا مي شوند. با اين وجود، بيشتر مردم به جاي غذاهاي كامل و مغذي هوس مصرف غذاهاي پر كالري يا پر چربي مي كنند. در نتيجه، غذاهايي كه هوس مي كنيد، اغلب بهترين منبع براي تامين مواد مغذي مرتبط با هوس غذايي محسوب نمي شوند. به عنوان مثال، هوس خوردن پنير اغلب به عنوان روش بدن براي جبران مصرف ناكافي كلسيم در نظر گرفته مي شود. با اين وجود، هوس خوردن توفو احتمال بيشتري دارد تا كمبود كلسيم را جبران كند زيرا در يك وعده 28 گرمي دو برابر كلسيم بيشتر نسبت به پنير ارائه مي كند.'
اين نشريه در بخش 'ديگر دلايل احتمالي براي هوس هاي غذايي' آورده است:'هوس هاي غذايي ممكن است به واسطه عوامل ديگري به جز كمبود مواد مغذي شكل بگيرند. در نظر گرفتن غذاهايي خاص به عنوان موارد ممنوعه يا تلاش فعالانه براي سركوب تمايل به خوردن آنها اغلب هوس خوردن اين مواد غذايي را تشديد مي كند. در برخي موارد، مغز خوردن يك ماده غذايي را با زمينه اي خاص مرتبط مي سازد، مانند خوردن ذرت بوداده هنگام تماشاي فيلم. اين مي تواند هوس خوردن غذايي خاص را بار ديگر كه زمينه اي مشابه پديدار مي شود، شكل دهد. همچنين هوس هاي غذايي ممكن است به واسطه خلق و خويي خاص تحريك شوند. به عنوان مثال، هنگامي كه قصد داريد بر خلق و خويي منفي غلبه كنيد، هوس خوردن غذاهاي ناسالم افزايش مي يابد.'
هفته نامه امانت در ادامه آورده است: ' افرادي كه استرس دارند، اغلب بيشتر از افرادي كه استرس ندارند دچار هوس هاي غذايي مي شوند. خواب ناكافي نيز مي تواند در سطوح هورموني اختلال ايجاد كند كه ممكن است احتمال تجربه هوس هاي غذايي را افزايش دهد. همچنين مصرف ناكافي آب يا مايعات ديگر مي تواند افزايش احساس گرسنگي و هوس هاي غذايي را در برخي افراد به همراه داشته باشد. پروتئين و فيبر نيز به كسب احساس سيري كمك مي كنند. مصرف ناكافي آنها ممكن است احساس گرسنگي و هوس هاي غذايي را افزايش دهد.'
در ادامه اين مطلب با عنوان 'چگونگي كاهش هوس هاي غذايي' مي خوانيم: ' براي شروع، ناديده گرفتن يك وعده غذايي يا مصرف آب ناكافي ممكن است به احساس گرسنگي و افزايش هوس هاي غذايي منجر شوند. از اين رو، مصرف منظم وعده هاي غذايي مغذي و آبرساني بدن ممكن است احتمال تجربه هوس هاي غذايي را كاهش دهند. همچنين، خواب كافي و انجام فعاليت هايي مانند يوگا يا مديتيشن كه استرس را كاهش مي دهند مي توانند به كاهش احتمال شكل گيري هوس هاي غذايي كمك كنند. در شرايطي كه يك هوس غذايي شكل گرفته است، شناسايي محرك آن مي تواند مفيد باشد. به عنوان مثال، اگر هوس هاي غذايي روشي براي مقابله با خلق و خوي منفي هستند، تلاش كنيد فعاليتي كه به اندازه غذا خوردن مي تواند خلق و خوي شما را بهبود ببخشد را بيابيد. يا اگر هنگامي كه بي حوصله هستيد به خوردن كلوچه تمايل داريد، خود را درگير فعاليت هايي كنيد كه بي حوصلگي را كاهش مي دهند.'
در بخش پاياني اين مطلب آمده است: 'ملاقات با يك دوست يا خواندن كتاب از جمله مواردي هستند كه مي توانيد مد نظر قرار دهيد، اما بايد گزينه اي را بيابيد كه براي شما موثر است. اگر به رغم تمام تلاش هايي كه براي خنثي كردن هوس غذايي انجام داده ايد، همچنان ادامه دارد، آن را بپذيريد و تلاش كنيد به شيوه اي آگاهانه آن را برطرف كنيد. از غذايي كه هوس كرده ايد لذت ببريد، در شرايطي كه تمام حواس خود را روي تجربه مزه آن متمركز كرده ايد، زيرا اين شرايط ممكن است هوس شما را با مصرف مقدار كمتري از غذا ارضا كند. در نهايت، برخي افراد كه هوس هاي غذايي مداوم را براي غذاهايي خاص تجربه مي كنند، ممكن است با اعتياد به مواد غذايي مواجه باشند. اعتياد به مواد غذايي شرايطي است كه در آن مغز فرد مي تواند به برخي مواد غذايي به روشي مشابه با مغز افراد معتاد به مواد مخدر پاسخ دهد.'
منبع: هفته نامه امانت آذربايجان غربي
7129/2093 ** خبرنگار: توحيد محمودپور** انتشار دهنده: صابر چهرقاني
هفته نامه امانت در جديدترين شماره خود مقاله اي در خصوص دليل هوس‌هاي غذايي منتشر كرده است.
