اقتصادی كردن كشاورزی و دامداری اولویت نخست خراسان شمالی است

به گزارش ایرنا این مسئولان و شماری از كشاورزان خبره با بیان اینكه همزمان با توسعه پیشرفت جامعه لازم است بخش كشاورزی نیز متحول شود و افزایش دانش كشاورزی راهی برای اقتصادی كردن این بخش است اظهار كردند: لزوم عبور از كشاورزی سنتی با اعمال مدیریت مبتنی بر دانش، دانشی كردن كشاورزی حركتی مهم در راستای اقتصادی كردن كشاورزی استان است.
آنان اضافه كردند: بخش كشاورزی این استان كه بیش از 82 هزار بهره بردار دارد ركن اساسی اقتصادی است، بخش اشتغال در این حوزه بیش از دو برابر میانگین كشوری است اما خرده مالكی چالش اصلی است كه این حوزه نیازمند صنعتی شدن است.
به گفته آن ها: صنعت كشاورزی نیز نیازمند الگوی كشت است تا كشاورز بداند چه محصولی را تولید كند كه در آینده بازار و مشتری داشته باشد، بدیهی است وزرات جهاد كشاورزی باید میزان نیازهای مردم را به محصولات كشاورزی بررسی و سپس برای تولید محصول برنامه ریزی كند.
آنان بر اصلاح بذور، بهینه سازی محصول، انتخاب ارقام مناسب از اقلیم منطقه ای، استفاده از ارقام زودرس و میان رس بجای ارقام دیر رس، استفاده از گیاهان كم آب طلب و مقاوم به خشكی، اجرای سیستم های آبیاری نوین، مدیریت نوین مزرعه از نظر مصرف بهینه كود، سموم، بذر و حفاظت از خاك نیز تاكید كردند.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی یكی از مزیت های این استان در حوزه كشاورزی را تولید محصولات سالم و پاك دانست و گفت: شركت هایی كه در حوزه برند و استانداردسازی كار می كنند، به این امر مهم توجه و در راستای صادرات بخشی از محصولات این استان را به خارج از كشور برنامه ریزی كنند، زیرا كه به دلیل شرایط اقلیمی مناسب، مصرف كم مواد شیمایی، كود و سم به خصوص در كشت دیم، این استان از نظر تولید محصول سالم در جایگاه مناسبی قرار دارد كه باید از این ظرفیت برای اقتصادی كردن حوزه كشاورزی بیشتر بهره برداری كنیم.
عبدالله یوسفی با بیان اینكه علاوه بر محصولات پاك و سالمی كه در این استان تولید می شود تولیدات متنوع محصولات مرتعی و جنگلی نیز داریم افزود: استان خراسان شمالی ظرفیت و پتانسیل زیادی در این راستا دارد اما نیازمند سرمایه گذاری داخلی و خارجی در این حوزه ها است.
وی به تولید محصولات باغی پاك و سالم، عسل سالم و با كیفیت، گیاهان دارویی با كیفیت از جمله زعفران و همچنین تولیدات متنوع و سالم گوشت اشاره و اظهار كرد: سالانه بیش از یك میلیون و 500 هزار تن انواع محصول زراعی، باغی و دامی در این استان تولید می شود كه بخش زیادی نیاز است تا به خارج از استان و كشورهای دیگر صادر شود.
وی همچنین در این نشست به توفیقات دولت یازدهم در بخش كشاورزی نیز اشاره ای كرد و گفت: توفیق زیادی در این دولت در بخش كشاورزی حاصل شده است، رشد سه و نیم تا چهار برابری تولید گندم در سال 95 نسبت به سال های ماقبل دولت یازدهم از جمله این امر است.
وی تصریح كرد: پیش از دولت یازدهم 70 هزار تن خرید گندم در خراسان شمالی گزارش شده بود اما سال گذشته 256 هزار تن از این محصول خریداری شد.
یوسفی اظهار كرد: تولید گندم بذری در استان نیز از سه هزار و 500 تن با 14 رقم در سال 92 به 14 هزار تن با 22 رقم در سال 95 رسیده است.
وی تصریح كرد: در چهار سال اخیر هشت رقم جدید از گندم متناسب با شرایط اقلیم و آب و هوای استان اضافه شده است و در شاخص میزان رشد خرید گندم نیز دو برابر رشد داشته ایم.
یوسفی افزود: در سطح كشور میزان خرید گندم در سال گذشته نسبت به سال ماقبل 42 درصد رشد داشته است و در این استان هم شاهد 84 درصد رشد بوده ایم.
این در حالی است كه سطح كشت گندم كاهش یافته است به طوری كه سطح كشتزارهای آبی گندم استان از 55 هزار هكتار در سال 92 به 49 هزار هكتار در حال حاضر رسیده است.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی در بخش دیگر از سخنان خود بر مدیریت منابع آب در استان تاكید و تصریح كرد: به لحاظ محدودیت آبی و اصلاح الگوی كشت اقداماتی انجام شده است و بخشی از كشتزارهای غلات را به كلزا اختصاص داده ایم.
وی با اشاره به توجه ویژه دولت به ارتقای مكانیزاسیون و تقویت ناوگان كشاورزی گفت: در این باره توجه زیادی مبذول شده و در این استان سالانه 160 میلیارد ریال تا 256 میلیارد برای خط مكانیزاسیون مصوب شده است.
یوسفی تصریح كرد: در چهار سال گذشته 750 میلیارد ریال برای توسعه مكانیزاسیون كشاورزی استان هزینه شده و در برخی مواقع نیز ناوگان با نصف قیمت در اختیار كشاورز قرار داده شده است.

* كمباین وارداتی پس از برجام به خراسان شمالی رسید
یوسفی افزود: كمباین وارداتی پس از برجام به خراسان شمالی رسید در این زمینه بیش از 20 میلیارد ریال هزینه شد كه پنج میلیارد ریال یارانه تعلق گرفت و 13 میلیارد ریال نیز اعتبار تسهیلاتی تزریق و مابقی هزینه خرید این ناوگان توسط متقاضی تامین شد.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی با بیان اینكه در دولت یازدهم در زمینه توسعه آبیاری تحت فشار نیز توجه ویژه ای شده است گفت: هر سال بر میزان اعتبار اجرای سامانه های نوین آبیاری افزوده شده است به طوری كه در سال 92، 30 میلیارد ریال، در سال 93، 60 میلیارد ریال و در سال 94، 120 میلیارد ریال و در سال 95 با اعتبار كه دولت مصوب كرد 600 میلیارد ریال به آبیاری نوین كشاورزی استان اختصاص یافت.
به گفته وی در دو سال گذشته 700 میلیارد ریال به سامانه آبیاری نوین كشاورزی استان تزریق شده كه بخشی نقدی و بخشی در قالب اسناد خزانه اختصاص یافته است.
یوسفی اظهار كرد: امسال اجرای سامانه آبیاری نوین در سطح 10 هزار هكتار در دست اقدام است و بیش از سه هزار هكتار اجرا شده است.
وی تصریح كرد: اكنون با این اعتبارات، سطح پوشش طرح اجرای سامانه های نوین آبیاری در زمین های كشاورزی استان به 58 درصد رسیده است، این گام بزرگ و مهم رو به جلو بوده و اجرای این سامانه ها كمك شایانی به صرفه جویی مصرف آب كشاورزی است، در برنامه ششم توسعه نیز برای سامانه های آبیاری نوین اعتبار خوبی دیده شده است.
وی بر دانش بنیان بودن در حوزه كشاورزی تاكید كرد و گفت: میزان تولید عسل در استان به یكهزار و 600 تن در سال رسیده است و با استفاده از دانش بنیان برای تولید ژله رویال و گرده اقدام شده است.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی افزود: تولیدات بخش شیلات و آبزیان نیز از 250 تن سالانه در زمان تشكیل استان به یكهزار و 700 تن در سال در وضعیت كنونی رسیده است.
وی خاطرنشان كرد: در حوزه صنایع تبدیلی و تكمیلی هنوز كمبودهایی هست و باید بیشتر به آن پرداخته شود، در این راستا بزرگترین و پیشرفته ترین واحد فرآوری لنبی استان در دست اقدام است و هم اكنون 50 درصد پیشرفت فیزیكی دارد، تجهیزات و دستگاه ها خریداری شده و تسهیلات نیز مصوب شده است و امید می رود تا هفته دولت به بهره برداری برسد.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی گفت: با بهره برداری از این واحد تولیدی، تمام شیر تولیدی استان در داخل فراوری می شود و از خارج شدن این محصول به صورت خام از استان جلوگیری می شود، هم اكنون شیر تولیدی استان به خارج استان منتقل می شود و در سال های گذشته در فصل پیك تولید، این محصول در دست دامدار و تولیدكننده می ماند.
یوسفی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص خسارت های سفیدك انگور به تاكداران نیز گفت: در سال گذشته خسارت زیادی از بیماری سفیدك انگور به تاكداران وارد شد، در این زمینه اقداماتی انجام شد اما برخی عوامل سبب شد تا این اقدامات ناكارآمد شود.
وی خاطرنشان كرد: با پیگیری هایی كه انجام شد، سموم وارداتی خریداری و تامین شد و آموزش های لازم نیز به تاكداران داده شد.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی گفت: سم كه در سال قبل در اختیار بود كارآیی لازم را نداشت بنابراین برای خرید سم خارجی اقدام شد در مدت كوتاهی مراحل ثبت طی و 6 تن از این سم وارد استان شد.
وی تاكید كرد: اكنون با اقدامات كنترلی سفیدك انگور 100 درصد كنترل شده است و البته باغدارن امسال همكاری خوب داشته و توصیه ها را به كار بسته اند.
وی افزود: سن گندم نیز یك آفت كشوری است كه امسال بحرانی بود اما با اقدامات خوب در این استان مدیریت و كنترل شد.
یوسفی به فصل برداشت غلات نیز اشاره كرد و افزود: تاكنون بیش از 610 تن كلزا، 500 تن جو و حدود 12 هزار تن گندم تحویل مراكز شده است.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی گفت: امسال همایش ملی انگور در این استان چهارم و پنجم شهریورماه برگزار می شود، این همایش قرار بود پارسال برگزار شود اما به علت شیوع سفیدك انگورو خسارت های بسیار آن برگزاری همایش به امسال موكول شد.
وی افزود: این همایش در تلاش است تا علاوه بر ارتقای سطح دانش و آگاهی تولید كنندگان انگور به بازاریابی و ایجاد صنایع تبدیلی مربوط به این محصول نیز كمك كند.
وی با بیان اینكه خراسان شمالی ظرفیت هیای خوبی برای توسعه كشت گیاهان دارویی دارد بیان داشت: با برنامه ریزی انجام شده، سال قبل یك هزار و 500 هكتار به زمین های زیر كشت گیاهان دارویی استان افزوده شده و در مجموع سه هزار و 700 هكتار زیر كشت گیاهان دارویی است كه عمده آن زعفران است و باریجه و سایر گیاهان مرتعی نیز زیر كشت رفته است.
وی با اشاره به اینكه ظرفیت های توسعه كشت گیاهان دارویی به هیات تجاری و سرمایه گذاری آلمان معرفی شد گفت: برای آنان وجود این ظرفیت ها در این استان جالب بود اما حمایت نیاز است تا توسعه این سرمایه گذاری ها محقق شود.
وی تصریح كرد: كمك های فنی و اعتباری و تسهیلات ارزان قیمت در این باره نیاز است زیرا باغداران و كشاورزان به لحاظ تامین نقدینگی ضعیف هستند و اگر حمایت نشوند نمی توان به خوبی به اهداف رسید، باید از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی و هم از محل صندوق كارآفرینی و امید حمایت شود تا با رویكرد صادرات رونق گیرد.
به گفته وی توسعه كشت گل محمدی یكی دیگر از ظرفیت ها در استان است و در سال قبل 130 هكتار به سطح باغ های گل محمدی افزوده شد و سطح این باغ ها به 253 هكتار رسیده است، از هر هكتار باغ گل محمدی یك كیلوگرم اسانس استحصال می شود و این محصول تا 10 هزار دلار ارزش اقتصادی دارد، امید است ایجاد كارخانه اسانس گیری كه در حال پیگیری است به نتیجه برسد.
وی درباره حمایت ها از صنعت نوغانداری در استان نیز گفت: طی دو سال گذشته 40 میلیارد ریال به این صنعت كمك شده است و برای توسعه توتستان ها نیز اقدامات خوب انجام شده و تلاش داریم تا با تكمیل زنجیره تولید در استان ارزش افزوده این صنعت نصیب استان شود.
یوسفی اظهار كرد: در سال 95 حدود سه هزار میلیارد ریال خسارت به كشاورزان اسان وارد شد.
وی بر كمبود نقدینگی كشاورزان این استان اشاره ای كرد و گفت: كشاورزان نیازمند تسهیلات ارزان قیمت هستند تا فعالیت و سرمایه گذاری در این بخش توجیه داشته باشد، در این دولت نرخ سود تسهیلات با سه درصد كاهش از 18 درصد به 15 درصد رسیده است اما این رقم نیز برای سرمایه گذاری و فعالیت در بخش كشاورزی بالا است و برای كشاورز مقرون به صرفه نیست.
وی درباره الگوی كشت گفت: در برنامه ششم توسعه تعیین رعایت الگوی كشت قانون شده است و وقتی این مهم قانون شد، كشاورز ملزم به رعایت آن است و با متخلفان از آن برخورد می شود و همنین خدمات به كشاورزان در صورتی داده می شود كه الگوی كشت رعایت شود.
وی با بیان اینكه تاكنون رویكرد ما در رعایت الگوی كشت اطلاع رسانی و راهنمایی بود و اقدام قانونی نمی توانستیم انجام دهیم اما وفتی قانون شد و ابلاغ شد مشكلات برطرف می شود و می توان اقدام قانونی نیز انجام داد، به طور مثال در استان كشت برنج ممنوع است اما نمی توان با آن برخورد كرد.

* پرداخت یارانه كشمش به بیش از 9 هزار كشاورزان خراسان شمالی
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان شمالی گفت: بیش از 34 درصد یارانه كشمش، كشاورزان خراسان شمالی به حساب آنان واریز شد.
ایرج ناصری مقدم افزود: با توجه به دستورالعمل وزیر جهاد كشاورزی و ابلاغیه سازمان مركزی تعاون روستایی ایران به منظور كمك به باغداران و تولیدكنندگان كشمش، مقرر شد به میزان تولید محصولشان كیلویی 5 هزار ریال یارانه تولید اختصاص یابد.
وی گفت: در این راستا چك لیست مقدار 17 هزار و 243 تن كشمش تولیدی كشاورزان استان در سامانه خرید و فروش محصولات كشاورزی برای پرداخت یارانه ثبت شد كه تاكنون 30 میلیارد ریال معادل بیش از 34 درصد این یارانه تأمین و به حساب 9 هزار و 636 نفر از كشاورزان واریز شد، سهم استان 80 میلیارد ریال است.
وی خواستار تشكیل صندوق كشمش نیز در استان نیز شد افزود: تاكداران استان مشكلات مختلفی دارند كه باید ساماندهی و در جهت رفع آنان باید تلاش شود.
یكی از كشاورزان نیز در این نشست از نداشتن هویت كشاورزان انتقاد كرد و گفت: كشاورزان تنها قشری هستند كه در جامعه هویت ندارند، همه اقشار در جامعه، كارت شناسایی دارند اما كشاورزان كارت شناسایی ندارند تا هویت داشته باشند.
كاووس شادلو درباره مصرف بهینه آب در بخش كشاورزی نیز گفت: كشاورزان تلاش دارند تا مصرف آب بهینه شود اما انگشت اتهام و سرزنش همیشه به سمت كشاورزان است در صورتی كه در صنایع دیگر آب به میزان بشتری مصرف می شود.
وی افزود: كشاورزان در تامین ماشین آلات كشاورزی با مشكل روبه رو هستند و این تولیدكنندگان از نظر اقتصادی و درآمد ضعیف هستند بنابراین توانایی خرید ماشین آلات كشاورزی را ندارند.
وی با انتقاد از فرسودگی بالای ناوگان كشاورزی نیز گفت: برخی از ماشین آلات بیش از 40 سال سن دارند و این امر هزینه ها را افزایش می دهد، خرده مالك بودن كشاورزان نیز سبب می شو تا خرید ماشین آلات توجیه و صرفه اقتصادی نداشته باشد زیرا سرمایه گذاری در خرید تجهیزات مستلزم این است كه بازگشت سرمایه مناسب باشد اما بالا بودن قیمت ماشین آلات و نبود بازگشت سرمایه سبب می شود تا كشاورزان خرده مالك در این میان عقب گرد كنند.
وی گفت: یكی دیگر از دغدغه های كشاورزان، تامین آب كشاورزی است در این باره خواستار برخو د با چاه ها غیرمجاز هستیم، انتظار این است كنترل آب های سطحی توجه شود و چاه های غیرمجاز را كنترل كنند.
عباس داوری تولید كننده انگور نیز در این میزگرد گفت: در سال گذشته خسارت زیادی از ناحیه سفیدك انگور به باغداران تحمیل شد اما این خسارت ها جبران نشد این در حالی است كه در استان هایی مثل مازندران به باغداران خسارت دیده كمك شد، در این استان چیزی دست تاكداران را نگرفت.
به گزارش ایرنا پارسال بیش از 800 میلیارد ریال به تاكستان های این استان خسارت وارد شد كه بخشی از باغ های انگور بین 40 تا 100 درصد از این ناحیه خسارت دیدند.
وی افزود: سرمازدگی پاییزه نیز به گندم و كلزا خسارت زد و زحمات كشاورزان را به باد داد.
وی ضمن انتقاد از قیمت های محصولات كشاورزی در این استان گفت: قیمت ها پایین است و به طور مثال انگور كیلویی هشت هزار ریال عرضه می شود و در این وضعیت تولید برای كشاورز درآمد ندارد، نه وام می دهند و نه كمك می شود، كشاورز نقدینگی ندارند و همیشه در تولید با ترس و لرز همراه است.
مدیر اموز زراعت نیز در این میزگرد بر رعایت الگوی كشت تاكید كرد و گفت: متاسفانه بخشی از محصولات كشاورزان این استان به دلیل رعایت نشدن این مهم در فصل برداشت بدون مشتری می ماند.
محمد تقی كاظمیان افزود: كشاورزان برای تولید محصولات كشاورزی هزینه های زیادی را صرف می كنند و همچنین بخشی از سرمایه كشور در این راستا به مصرف می رسد كه هم اكنون رعایت الگوی كشت یك ضرورت است كه از سوی مسئولان كشور باید به این امر مهم توجه و زمینه های اجرایی شدن آن نیز فراهم شود.
وی افزود: در راستای افزایش درآمد كشاورزان در این استان در سال های اخیر كشت حبوبات به كشاورزان این استان پیشنهاد شده است كه با معرفی ارقام های پر محصول و كم آب طلب از طرف آنان استقبال نیز داشته ایم.
وی اظهار كرد: در راستای اقتصاد مقاومتی، كاهش هزینه های تولید، افزایش عملكرد و بالا بردن نقدینگی كشاورز ارقام های جدید با كیفیت مناسب برای مزارع آبی و دیم به این قشر معرفی كرده ایم كه در سال های اخیر كشت حبوبات در این استان افزایش یافته است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی گفت: سه میلیون و 500 هزار واحد دامی در این استان وجود دارد كه سالانه 21 هزار تن گوشت قرمز، 150 هزار تن شیر، 13 هزار و 750 تن گوشت مرغ، دو هزار و 900 تن تخم مرغ، 100 تن پیله ترم كرم ابریشم، یك هزار و 800 تن عسل در این استان تولید می شود.
علی مباركی با بیان اینكه بیشتر محصولات دامی این استان مازاد بر مصرف تولید می شود افزود: در این امر نیازمند سرمایه گذاری هستیم.
وی یكی از شاخص های مهم و ظرفیت اقتصادی در این حوزه را اسب اصیل تركمن دانست و اظهار كرد: این شاخص در رشد اقتصادی بسیار تاثیر گذار است اما به دلیل نبود پیست سوار كاری، باشگاه و سایر موارد از این مزیت كم استفاده بهره برداری شده است.
وی بر تولیدات محصولات پاك و سالم دامی این استان اشاره كرد و افزود: 21 هزار تن سالانه گوشت قرمز با كیفیت در این استان تولید می شود كه نیاز به سرمایه گذاری برای برند سازی در این راستا در حوزه صادرات این محصول هستیم.
وی به ظرفیت دام عشایر این استان نیز اشاره كرد و افزود: در این استان دو میلیون و 500 هزار تن دام سبك داریم كه به دلیل شرایط اقلیمی و استفاده از مراتع برای چرای دام ها سالانه بیش از 400 هزار راس دام پروار بندی و به بازار عرضه می شود كه از نظر كیفیت بسیار مطلوب و پاك و سالم است كه این امر نیز نیازمند سرمایه گذاری است كه حتی هیات آلمانی نیز از این ظرفیت ها استقبال خوبی داشتند.
وی به عسل تولیدی این استان نیز اشاره كرد و افزود: رتبه این استان از نظر تولید در جایگاه 11 است اما در بهره ری رتبه 6 را دارد، میانیگن تولید عسل از هر كندو 12 كیلوگرم است، عسل تولیدی استان نیز پاك و سالم است كه در این امر نیازمند برند سازی با نام استان هستیم.
وی با بیان اینكه در نوغانداری نیز در سطح كشور در جایگاه مناسبی هستیم افزود: خراسان شمالی در سال گذشته به لحاظ میزان بهره وری در تولید پیله تر، رتبه نخست را از آن خود كرده است به طوری كه پارسال از هر جعبه تخم نوغان، 40 كیلوگرم پیله تر برداشت شده است این در حالی است كه میانگین كشوری این رقم 25 كیلوگرم در هر جعبه استخراسان شمالی 344 هزار هكتار عرصه كشاورزی دارد.
وی بر زنجیره تولید در این راستا تاكید كرد و گفت: این امر به صورت پایلوت در راز و جرگلان در دست اجرا است كه ارزش افزوده در این راستا را بالا خواهد برد.
مباركی بر سرمایه گذاری در حوزه محصولات دامی این استان تاكید كرد و افزود: متاسفانه هم اكنون بیشتر محصولات استان از این حوزه به صورت خام به فروش می رسد كه برای بالا بردن ارزش افزوده باید صنایع تبدیلی و تكمیلی، صنایع بسته بندی و ایجاد زنجیره تولید را رونق دهیم.
3007/ 7185/ 6042 خبرنگاران، ربابه صانعی، كبری علی آبادی** انتشار دهنده: سیدحسین قدسی