به گزارش روز شنبه گروه اخبار علمي ايرنا از مديكال ساينس، محققان داده‌هاي باليني 94 بيمار بستري شده به دليل عفونت تنفسي را بررسي كردند. در اين مطالعه نشانگرهاي ژنتيكي خون بيماران تحليل شد و مشخص شد 11 نشانگر ژنتيكي در خون وجود دارد كه عفونت‌هاي ويروسي و باكتريايي را متمايز مي‌كند. با استفاده از اين روش به راحتي مي‌توان عفونت هاي باكتريايي را از ويروسي تشخيص داد. مطالعات نشان مي‌دهد دقت اين روش 80 تا 90 درصد است.
ژن ها در وقابل ويروس و باكتري واكنش متفاوتي دارند و مي‌توان از اين خاصيت براي تشخيص اين دو حالت استفاده كرد.
بيماري هاي عفوني همواره يك تهديد جدي براي سلامت محسوب مي‌شوند. با كشف آنتي بيوتيك، مرگ ناشي از بيماري‌هاي عفوني كاهش قابل ملاحظه‌اي داشته است؛ ولي با استفاده نابجاي آنتي بيوتيك و مقاومت در برابر آن، اين بيماري ها در حال بازگشت هستند. مطالعات نشان مي‌دهد عفونت‌هاي مقاوم در برابر دارو در حال افزايش هستند و پيش بيني مي شود كه قربانيان آن روز به روز افزايش يابد و تعداد مرگ و مير ناشي از آن در سال 2050 ميلادي، بيشتر از سرطان باشد. ايكولاي (E. coli)، مالاريا و سل در سال جاري حدود 700 هزار قرباني داشتند كه در صورت عدم درمان و اتخاذ راهكارهاي موثر، اين آمار به 10 ميليون نفر مي رسيد.
عفونت هاي مقاوم در برابر دارو نه تنها بيماران بيشتري را به سمت مرگ هدايت مي كند؛ بلكه در سطح جهاني هزينه اي حدود 100 تريليون دلار دربرخواهد داشت. آنتي بيوتيك‌هاي استفاده شده در شاخه كشاورزي، عامل اصلي اين معضل است. همچنين در ادامه آمده است كه در بسياري از كشورها، آنتي بيوتيك‌هاي استفاده شده براي حيوانات، بيشتر از انسان است. ضايعات شركت هاي توليد كننده داروهاي ضد ميكروبي كه اغلب وارد آب مي شوند نيز يكي ديگر از معضلات جدي در اين زمينه است.
مقاومت ضد ميكروبي (Antimicrobial resistance) به مقاومت يك ميكروارگانيسم (شامل باكتري، قارچ، ويروس و انگل) در برابر داروهاي ضد ميكروبي، براي درمان عفونت ناشي از آن گفته مي شود. زماني كه اين ميكروارگانيسم ها نسبت به داروهاي ضد باكتري، ضد قارچ و ضد ويروس مقاوم شوند، داروهاي استاندارد بي اثر مي شوند، عفونت در بدن باقي مي ماند و به راحتي منتقل مي شود. تكامل گونه‌هاي مقاوم يك پديده طبيعي است و زماني رخ مي دهد كه ميكروارگانيسم به اشتباه تكثير شود يا صفات مقاوم بين چند ميكروارگانيسم رد و بدل شود.
آنتي بيوتيك يك منبع با ارزش دارويي است كه براي درمان عفونت هاي باكتريايي مورد استفاده قرار مي گيرد و استفاده از آن تنها با تجويز پزشك و در يك دوره درماني كامل موثر است. استفاده مكرر و نابجا از آنتي بيوتيك، يكي از مهمترين دلايل افزايش باكتري هاي مقاوم به دارو هستند. بايد درنظر داشت كه آنتي بيوتيك فقط قادر به درمان عفونت هاي باكتريايي است و به هيچ عنوان در برابر عفونت هاي ويروسي مانند سرماخوردگي، گلودرد و آنفلوآنزا موثر نيست.
در سال 2012 ميلادي، سازمان جهاني بهداشت گزارشي را مبني بر افزايش مقاومت به داروهاي ايدز ارايه كرد. اين گزارش پيام آور اين مطالب بود كه كنترل اين بيماري مهلك با داروهاي رايج، اثربخشي كمتري دارد و بايد به سمت داروهاي پرهزينه تر حركت كرد. در سال 2013 ميلادي، 480 هزار مورد جديد بيماري سل مقاوم به دارو در 100 كشور گزارش شد كه به معني دوره هاي درمان طولاني تر و اثر بخشي كمتر داروهاي فعلي بود. در بخش هايي از مكونگ در ويتنام، مقاومت به بهترين داروي تركيبي درمان مالاريا گزارش شد كه بزرگترين دستاورد درمان مالاريا را به مخاطره كشاند. بر اساس گزارش سازمان جهاني بهداشت، نسبت بالايي از باكتري‌هاي مقاوم به آنتي بيوتيك كه سبب عفونت‌هاي شايعي مانند عفونت هاي دستگاه ادراري، ذات الريه و عفونت هاي خون مي شوند، وجود دارند. ناكارايي دارو نسبت به عفونت به معناي افزايش نرخ ناتواني و مرگ و تحميل هزينه‌هاي هنگفت در حوزه بهداشت است.
*** مهمترين راهكارهاي مقابله با معضل باكتري هاي مقاوم به آنتي بيوتيك كدام است
-افزايش اطلاعات در زمينه بيماري‌ها، درمان‌هاي رايج و اثر بخشي داروها
براي اولين قدم بايد اطلاعات دقيقي در مورد درمان هاي رايج و اثر بخشي آن به دست آورد تا بتوان موارد نابجاي استفاده از آنتي بيوتيك را تشخيص داد؛ زيرا همانطور كه گفته شد، مصرف نابجا يا خود سرانه آنتي بيوتيك، مهمترين علت مقاومت نسبت به آنتي بيوتيك است.
-توقف استفاده از آنتي بيوتيك در مزارع و دامداري‌ها
استفاده از آنتي بيوتيك در مزارع و دامداري ها، يكي از مهمترين روش‌هاي انتقال به انسان است. در بسياري از كشورها راهكارهايي براي جلوگيري از آنتي بيوتيك در مزارع، دامداري ها و حوضچه هاي پرورش ماهي صورت گرفته است.
-عدم تجويز آنتي بيوتيك در بيماري هاي انگلي، قارچي و ويروسي
-استفاده از دوره كامل آنتي بيوتيك
-توسعه داروهاي مختلف
-رعايت بهداشت شخصي و شستن مداوم دست
نتايج اين مطالعه در نشريه Scientific Reports منتشر شده است.
علمي (6) ** 9259**1440
مترجم: سپيده كاشاني** انتشار: گلشن
تهران – ايرنا – محققان مركز پزشكي دانشگاه روچستر انگليس موفق به توسعه يك روش جديد شده‌اند كه پزشكان را در تجويز آنتي بيوتيك در موارد صحيح ياري مي‌كند.
