موجي از مطالبات در سايه منشور توسعه فرهنگ قرآني شكل گرفت

محمد اسحاقي عصر يكشنبه در حاشيه برگزاري اولين همايش تخصصي بررسي مسائل اساسي فراروي منشور توسعه فرهنگ قرآني به خبرنگار معارف ايرنا گفت: بيش از هشت سال از تصويب و اجراي منشور توسعه فرهنگ قرآني و همچنين تشكيل شوراي توسعه فرهنگ قرآني مي گذرد كه با توجه به فعاليت ها، نيازها، مسائل جديد و آسيب شناسي از نحوه اجرايي شدن اين منشور قرار است يك بازنگري در اين زمينه صورت بگيرد.
وي افزود: كارشناسان و مسئولان دستگاه هاي قرآني و همچنين نخبگان و صاحبنظران قرآني در اين عرصه نظراتي داشته اند كه اين بازنگري بر اساس نظرات اين كارشناسان صورت خواهد گرفت.
اسحاقي اضافه كرد: همچنان كه اسناد راهبردي مثل نقشه جامع علمي، سند مهندسي فرهنگي و سند تحول بنيادين طي هر پنج سال مورد بازنگري قرار مي گيرد، پيشنهاد اصلاح و بازنگري منشور توسعه فرهنگ قرآني چه از منظر اصلاح اهداف، عملكرد و روش ها و همچنين با رويكرد مردم محوري مطرح شده تا با تاكيد بر آموزش هاي نهادينه شده در آموزش و پرورش در سنين پائين تر بتوانيم مجموعه اي از نيازها را بعد از گذشت هشت سال از اجرا برآورده كنيم.

** اتفاق هاي خوب در سايه منشور توسعه فرهنگ قرآني
معاون شوراي عالي انقلاب فرهنگي گفت: در زماني كه منشور توسعه فرهنگ قرآني وجود نداشت، نياز به داشتن چنين منشوري كه بتواند مجموعه فعالان قرآني را كنار هم قرار دهد و به عنوان قرارگاه قرآني كشور فعاليت كند وجود داشت تا موجي از مطالبات را در خصوص فرهنگ قرآني ايجاد كند و اين منشور توانست چنين موجي را بوجود آورد، در حالي كه قبلا چنين چيزي وجود نداشت و با تصويب منشور توسعه اين فضا ايجاد شد.
وي افزود: موضوع هايي همچون شاخص هاي قرآني، رشد فعاليت هاي قرآني، مراكز قرآني، سازمان هاي مردم نهاد قرآني و پژوهش هاي قرآني را مي توان از اتفاق هاي خوب و دستاوردهاي منشور توسعه فرهنگ قرآني دانست كه در سال هاي گذشته شاهد بوديم و با توجه به گذشت زمان و درنظرگرفتن اهداف، راهبردها، راهكارهاي جديد و مشاركت گروه هاي جديد، اين ضرورت براي اصلاح منشور احساس مي شد تا بتوانيم يك منشور متحول و پيشرفته تري داشته باشيم.
عضو هيات علمي دانشگاه تهران درباره اجرا شدن منشور توسعه فرهنگ قرآني در هشت سال گذشته گفت: طبيعي است كه پنج يا هشت سال نياز داشتيم تا منشور و لايه هاي مختلف اجرايي و نهادهاي مردمي را به گونه اي طي كند و مسائل آن مشخص شود و الان نيز با مشاركت نخبگان و صاحبنظران حوزه و دانشگاه و حتي خود مردم يك بازنگري صورت مي گيرد.

** بازنگري با مشاركت مردمي صورت مي گيرد
وي افزود: اگرچه منشور توسعه فرهنگ قرآني همچنان ظرفيت اجرايي دارد ولي با توجه به محيط و تغييرات محيطي و مسائل جديد اين بازنگري ضرورت دارد و همايش بررسي مسائل اساسي فراروي منشور توسعه فرهنگ قرآني گامي مهم در اين زمينه به شمار مي رود و لازم است تا چنين جلساتي به صورت دوره اي در سطح ملي و استاني و حتي بخش هاي كوچكتر صورت گيرد تا امكان جلب مشاركت مردمي به خوبي فراهم شود.
اسحاقي در اين همايش كه در اردوگاه شهيد باهنر برگزار شد در جمع صاحبنظران قرآني به نكاتي درباره بازنگري منشور توسعه فرهنگ قرآني اشاره كرد و خواستار انتشار فراخواني با محوريت بازنگري در زماني مناسب شد تا پس از طي مراحل قانوني، منشور جديد در صحن شوراي عالي انقلاب فرهنگي مطرح و مورد بررسي قرار گيرد.
وي خواستار توصيف و تحليلي جامع از ظرفيت ها و شاخص هاي قرآني در سطح كشور شد و گفت: ما بايد به منشوري دست پيدا كنيم كه بتواند قرآن را براي جامعه در عرصه هاي مختلف از سياست و فرهنگ گرفته تا حوزه هاي اجتماعي و علمي ارائه كند و حتي بتوانيم در سطح جهاني نقش آفريني داشته باشيم.
همايش تخصصي بررسي مسائل اساسي فراروي اجراي منشور توسعه فرهنگ قرآني از صبح ديروز (يكشنبه) در قالب نشست هاي تخصصي شامل كميسيون هاي آموزش عمومي، پژوهش و آموزش عالي و تبليغ و ترويج قرآني برگزار شد و با صدور بيانيه اي به كار خود پايان داد.

** نگاهي به منشور توسعه فرهنگ قرآني
منشور توسعه فرهنگ قرآني طي 10 ماده در 22 ارديبهشت سال 88 در شوراي عالي انقلاب فرهنگي به تصويب رسيد كه در ماده اول به اهداف اين منشور اشاره شده و از جمله مي توان به «ايجاد هماهنگي بين دستگاه هاي دولتي، مؤسسات و گروه‌هاي فعال غيردولتي در جهت هم‌افزايي و ارتقاء فعاليت هاي قرآني در سطح ملي و بين المللي»، «تقويت ايمان و اعتقاد به قرآن كريم و تمسك به تعاليم آن»، «ارتقاء التزام عملي به قرآن كريم در ابعاد فردي و اجتماعي»، «تحقق فرهنگ قرآني در نظام مديريت، تصميم گيري و برنامه ريزي كشور» و «توسعه مهارت هاي روان خواني، صحيح خواني و درك معناي آيات قرآن كريم در ميان اقشار مختلف جامعه به ويژه كودكان و نوجوانان» اشاره كرد.
سياست ها و راهبردهاي توسعه فرهنگ قرآني در ماده دوم آمده كه «توجه جدي به اصل جدايي ناپذيري قرآن كريم و اهل بيت (ع) در كليه فعاليت هاي قرآني»، «اولويت بخشي به توسعه فرهنگ قرآني در مهندسي فرهنگ، مهندسي فرهنگي و مديريت فرهنگي كشور»، «توسعه نظريه پردازي در نظام هاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي مبتني بر فرهنگ و معارف قرآني» و «توسعه مشاركت حداكثري مردم در فعاليت هاي قرآني و تقويت نقش حمايتي و پشتيباني دولت در گسترش فرهنگ قرآني در داخل و خارج از كشور» از جمله اين راهبردهاست.
«تأكيد بر گسترش درك عموم مردم از مفاهيم، زيبايي ها و لذات معنوي قرآن كريم از طريق انس و ارتباط مستمر با آن»، «هدايت فرآيندهاي آموزشي، پژوهشي و تبليغي ترويجي قرآني به سمت كاربردي كردن تعاليم قرآني در زندگي فردي و اجتماعي»، «بهره گيري حداكثري از ظرفيت حوزه هاي علميه در توسعه فرهنگ قرآني»، «ارتقابخشي نظام تعليم و تربيت، نظام رسانه اي، نظام تبليغات ديني و ساير نظام هاي مؤثر، با الهام از تعاليم قرآن كريم» و «ساماندهي و هماهنگ كردن دستگاه ها، نهادها و بخش هاي مؤثر كشور و فراهم كردن زمينه‌هاي يادگيري و رشد سازماني جهت هم افزايي توان، تجربه و ارتقاء سطح آن ها در توسعه فرهنگ قرآني» از ديگر سياست هاي منشور توسعه است.
در ماده سوم آمده است: به منظور پيشبرد و اجرايي شدن اهداف، سياست‌ها و راهبردهاي منشور توسعه فرهنگ قرآني در داخل و خارج از كشور و تحقق عزم ملي براي توسعه تمسك و اعتصام به قرآن كريم در همه عرصه‌ها، شوراي تخصصي توسعه فرهنگ قرآني زيرنظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي تشكيل مي‌شود.
وظايف اين شوراي تخصصي طبق ماده چهارم عبارت است از :
۱- تهيه و تصويب شاخص‌هاي توسعه فرهنگ قرآني و تصويب شاخص‌هاي ارزيابي و نظارت بر فعاليت‌هاي قرآني
۲- بررسي و پيشنهاد چگونگي حاكم كردن اصول و مباني قرآني در برنامه‌هاي توسعه بلندمدت و ميان‌مدت كشور به سازمان‌ها و نهادهاي تصميم‌گير
۳- بررسي و بازنگري مأموريت‌ها و وظايف قرآني دستگاه‌هاي دولتي و عمومي، شوراها و ستادها و ساير مجامع قرآني و ارائه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي به منظور تصويب
۴- زمينه‌سازي و پيگيري تحقق رهنمودها و مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامي در حوزه قرآن كريم
۵- ايجاد ساز و كارهاي لازم‌ براي هماهنگي و تعامل مؤثر در زمينه فعاليت‌هاي قرآني
۶- تأييد طرح‌ها و برنامه‌هاي ملي و فرابخشي در توسعه فرهنگ قرآني
۷- اتخاذ تدابير لازم براي توانمندسازي و جلب مشاركت بخش مردمي و تقويت نقش حمايتي دولت در جهت توسعه فرهنگ قرآني
۸- اتخاذ تدابير لازم براي گسترش فرهنگ وقف در امور قرآني و بهره‌گيري حداكثري از موقوفات كشور در اين زمينه
۹- ارزيابي و نظارت بر عملكرد دستگاه‌ها و نهادهاي دولتي و غيردولتي
۱۰- شناسايي نيازها، محدوديت‌ها و موانع توسعه فرهنگ قرآني و استفاده از ظرفيت‌ها براي رفع آنها از طريق مراجع ذيربط در داخل و خارج از كشور
۱۱- تدوين اولويت‌ها و جهت‌گيري‌هاي كلان بودجه فعاليت‌هاي قرآني و ارائه آن به شوراي عالي انقلاب فرهنگي
۱۲- برنامه‌ريزي براي تأمين و توسعه منابع انساني مورد نياز حوزه‌هاي مختلف امور قرآني و كيفيت بخشي منابع انساني موجود
۱۳- برنامه‌ريزي لازم براي طراحي سامانه‌هاي آماري و شبكه‌هاي اطلاع‌رساني امور قرآني

اعضاي اين شوراي تخصصي را دبير شوراي عالي انقلاب فرهنگي(رئيس)، وزير آموزش و پرورش، وزير علوم، تحقيقات و فناوري، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، رئيس نهادهاي قرآني وابسته به دفتر مقام معظم رهبري، نماينده شوراي عالي حوزه‌هاي علميه، رئيس سازمان تبليغات اسلامي، رئيس دفتر تبليغات اسلامي، رئيس سازمان اوقاف و امور خيريه، رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، نماينده رئيس سازمان صدا و سيما، نماينده كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي و سه نفر از صاحب‌نظران مؤسسات آموزشي، پژوهشي و تبليغي- ترويجي قرآني مردمي تشكيل مي دهند.
بر اساس ماده ششم اين منشور دبيرخانه شوراي تخصصي براي پيگيري تمامي امور مربوط به شوراي تخصصي، در دبيرخانه شوراي عالي انقلاب فرهنگي تشكيل و نمودار تشكيلاتي و سازماني آن توسط رئيس شوراي تخصصي تصويب مي‌شود.
كميسيون‌هاي تخصصي اين شوراي تخصصي شامل كميسيون توسعه آموزش عمومي قرآن، كميسيون توسعه پژوهش و آموزش عالي قرآني و كميسيون توسعه فعاليت‌هاي تبليغي ترويجي قرآني است و مصوبات شوراي تخصصي توسعه فرهنگ قرآني براي كليه دستگاه‌هاي دولتي و عمومي و مؤسسات مردمي لازم‌الاجرا است.
فراهنگ**1003** 1823 خبرنگار: محمدرضا جعفرملك ** انتشار: طاهره نبي اللهي