عملیات نصر7؛ انسداد معبر ضدانقلاب درغرب كشور/ رشادت های سرلشكرشهیدبابایی

به گزارش ایرنا، تابستان سال 1366 كه تا حدودی با درگیری محدود ایران و آمریكا در خلیج فارس همراه بود و از طرفی زمان انجام عملیات در غرب كشور، فرماندهان دوران دفاع مقدس را بر آن داشت كه حركتی را در جبهه های غرب كشور آغاز كنند. طی این مدت عملیات های نصر4، 5 و 7 در جبهه شمالی به اجرا درآمد كه با آزادسازی بلندی های مهمی از خاك عراق همراه بود.
عملیات نصر7 كه به تصرف ارتفاع مهم «دوپازا» و انسداد معبر ضد انقلاب درغرب كشور همراه بود، شامل منطقه ای به وسعت 30 كیلومتر مربع می شد. تهاجم وسیع نیروهای خودی سبب گردید كه علیرغم هوشیاری نسبی دشمن كلیه اهداف عملیات در مرحله نخست بدست آید.
مرحله دوم آن نیز پس از اجرای آتش توپخانه روی مواضع دشمن از دو محور آغاز شد، رزمندگان اسلام پس از سه ساعت درگیری اولین قله از بلندی های ارتفاعات «بلفت» را به تصرف درآورده و جاده آسفالت سردشت در استان آذربایجان غربی به قلعه دیزه در عراق و پاسگاه مرزی بلفت را در دست خود گرفتند.
حضور دشمن روی ارتفاعات منطقه سردشت به ویژه ارتفاع دوپازا نه تنها استقرار نیروهای خودی را در منطقه با مشكلات زیادی مواجه می كرد، بلكه با زیرپوشش قرار دادن عناصر ضد انقلاب، تردد آنها را نیز تسهیل می نمود. بر همین اساس، انجام عملیات بمنظور رفع این معضل در دستور كار فرماندهی سپاه پاسداران قرار گرفت.
در این عملیات غرور آفرین ، شهید سرلشكرعباس بابایی معاونت عملیات نیروی هوایی ارتش، در روز 15 مرداد 66 در پشتیبانی از این عملیات در آسمان سردشت به شهادت رسید و همچنین فرماندهانی همچون شهیدان محسن دین شعاری فرمانده گردان تخریب لشكر 27 محمد رسول الله(ص)، میرمحمود بنی هاشم فرمانده گردان حضرت علی اصغر لشكر 31 عاشورا، اكبر روندی فرمانده گردان حمزه سیدالشهدای تیپ مستقل نبی اكرم كرمانشاه، شهید منصور عابدی فرماندهی گردان ادوات تیپ پیروز 18 الغدیر یزد و روح الله اصل دهقان فرمانده گردان خیبر تیپ مستقل نبی اكرم(ص) كرمانشاه در 15 مرداد همزمان با روز عید قربان، به قربانگاه رفتند و شربت شهادت را نوشیدند.
مراسم گرامیداشت عملیات نصر 7 و یاد و خاطره شهدای این عملیات همه ساله با حضور كاروان های راهیان نور در یادمان شهدای بلفت و دوپازا در شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی برگزار شد.

** اهداف عملیات
- خارج كردن منطقه عمومی سردشت از دید و تیر دشمن.
- ایجاد خط مناسب پدافندی در نوار مرزی .
- زیر دید و تیر قرار دادن شهر قلعه دیزه عراق.
- مهار تردد عناصر ضد انقلاب در محور سردشت.

***موقعیت منطقه
سلسله ارتفاعات دوپازا (2791 متر)، كه از بلندترین ارتفاعات منطقه محسوب می شود، در 13 كیلومتری جنوب سردشت و در نوار مرزی واقع است. این ارتفاعات از شمال به دو ارتفاع اسپیدان وبفلت؛ از جنوب به ارتفاعات لك لك، شهید زین الدین، فرفری وكله قندی؛ از شرق به كوه های رستم آلیان و كانی رش و از غرب به دشت و شهرقلعه دیزه عراق محدود می شود.

** استعداد دشمن
مسئولیت پدافند از این منطقه برعهده تیپ 97 پیاده از لشكر 24 عراق بود كه بعد از عملیات نصر 5، این تیپ با چند گردان از تیپ های 81 و 18 پیاده و نیز گردان 49 تانك كه در احتیاط لشكر 24 بود تقویت شد.
با شروع عملیات، یگان های عراقی زیر نیز وارد منطقه عملیات گردیدند:
- تیپ های 71، 29، 78، 505 و 439 پیاده ، تیپ 17 زرهی، یك گردان كماندویی از سپاه یكم، دو گردان كماندویی از سپاه پنجم، یك گردان كماندویی از سپاه 24، یك گروهان كماندویی از سپاه 28 و همچنین، توپخانه دشمن به استعداد حدود شش گردان بود.

*** سازمان رزم خودی
قرارگاه قدس: لشكر 27 محمد رسول الله (ص) به استعداد 5 گردان، لشكر31 عاشورا به استعداد 3 گردان، تیپ مستقل 18 الغدیر به استعداد 2 گردان،تیپ مستقل 29 نبی اكرم(ص) به استعداد 3 گردان وهمچنین، هفت گردان توپخانه از سپاه و دو گردان توپخانه از ارتش تحت امر قرارگاه قدس بودند.
*** طرح عملیات
عملیات می بایست در حدفاصل ارتفاعات دوپازا و تپه شاه مراد و در دو مرحله انجام شود. در مرحله اول، تصرف ارتفاعات دوپازا و یال های آن، تپه شاه مراد و یال ارتفاعات بلفت واقع در خاك ایران مورد تأكید قرار گرفت.
در مرحله دوم نیز تصرف ارتفاعات بلفت واقع در خاك عراق در دستور كار بود. همچنین، نیروها می بایست از سه محور زیر وارد عمل شوند:
محور 1: شمال تپه شاه مراد.
محور 2: از قله اصلی دوپازا به سمت جنوب.
محور 3: از سمت راست قله دوپازا تا یال بلفت خودی در شمال دوپازا.

*** شرح عملیات
ساعت 24 روز 13/5/1366 یگان های عملیاتی از خط پدافندی خودی حركت كرده و بر اساس طرح مانور می بایست رأس ساعت 2 بامداد روز 14 مرداد 66 درگیری را آغاز نمایند. در ساعت مقرر، به علت پرتاب منور و نیز تیراندازی دشمن درون شیارها هیچ یك از یگان ها برای شروع درگیری آماده نبودند. این وضعیت ادامه داشت تا اینكه در ساعت 30: 2 بامداد عملیات با رمز مبارك «یا زهرا(س)» در محور 3 آغاز شد. پنج دقیقه بعد نیروهای دو محور دیگر نیز با دشمن درگیر شدند.
در حالی كه نیروهای دشمن پس از اندك مقاومتی عقب نشینی می كردند، قوای خودی با موفقیت در سراسر خط به پیش می رفتند. در این میان، نیروهای محور3 ، ساعت 50: 2 بامداد هنوز نتوانسته بودند ارتفاع سمت راست قله اصلی را كه نقطه الحاق آنها با نیروهای محور 2 بود، تصرف كنند. نیروهای محور 1 نیز قسمت عمده ای از اهداف خود را تصرف كرده و در حال پاكسازی بودند.
در ساعت 40: 3 بامداد با تصرف ارتفاعات سمت راست قله دوپازا، الحاق محورهای 2 و 3 انجام شد. این در حالی است كه دشمن روی سه ارتفاع دیگر محور 3 همچنان در حال مقاومت بود. حدود ساعت 6 یكی از ارتفاعات مذكور (چهارمین ارتفاع در منتهی الیه شمال دوپازا) توسط رزمندگان محور 3 تسخیر شد. در همین زمان، قوای محور 1 نیز مابقی اهداف خود را تأمین كرده و سپس روی یال دوپازا مستقر گردیدند.
در ساعت 8 صبح نیز رزمندگان محور 2 ضمن درگیری شدید با دشمن، ارتفاع پشت قله اصلی را به تصرف در آوردند. نیروهای محور 3 نیز توانستند اهداف باقی مانده در جناح راست دوپازا و روی یال بلفت خودی را تأمین كنند.
به این ترتیب، مرحله اول عملیات با موفقیت به پایان می رسد و یگان ها با استقرار روی ارتفاعات به تحكیم مواضع خود می پردازند.
در ساعت 10 صبح روز 14 مرداد 66 ، نیروهای دشمن پس از اجرای آتش سنگین توپخانه، با حمایت تانك ها و بالگردهای خود پاتك كرده و با نیروهای خودی در محورهای 1 و 3 درگیر می شود و نهایت در ساعت 11 ضمن تحمل تلفات عقب نشینی می كنند.
از ساعت 16 مقدمات مرحله دوم آغاز می گردد. در این ساعت، ابتدا روی مواضع دشمن اجرای آتش می شود، سپس در ساعت 18 نیروهای پیاده به صورت آتش و حركت از دو محور جاده و یال بلفت به سمت دشمن حمله ور می شوند. نیروهای عراقی كه تا این زمان زیر آتش پرحجم خودی متحمل تلفات زیادی شده بودند، پس از مقاومت اندكی تسلیم شدند.
به این ترتیب، در اولین ساعات درگیری قله اول بلفت سقوط می كند. ساعتی بعد، پس از اجرای آتش سنگین روی قله اصلی بلفت، نیروهای پیاده پیشروی كرده و ضمن درگیری با دشمن به تدریج منطقه را آزاد می كنند. دشمن كه می دانست با از دست دادن ارتفاع بلفت می بایست خط پدافندی اش را در فاصله دورتری تشكیل دهد، سعی می كرد با اعزام نیروهای احتیاط، پیشروی نیروی مقابل را متوقف كند.
پس از ساعت ها درگیری، نیروهای خودی موفق شدند تا صبح روز بعد آخرین قله بلفت را فتح كرده و آن را پاكسازی كنند. به این ترتیب، مرحله دوم عملیات نیز با موفقیت به پایان می رسد.
با توجه به اهمیت این منطقه، دشمن طی 10 شبانه روز با پاتك های سنگین خود كوشید تا مناطق متصرف را از رزمندگان اسلام بازپس گیرد، لیكن تنها موفق شد در نهمین پاتك، كه در نزدیك های صبح روز 23/5/66 انجام شد، قله اصلی بلفت را تصرف كرده و تا نیمه این ارتفاع پیش رود.
با اقدام به موقع و سریع فرماندهی عملیات جهت تمركز آتش روی قله اصلی، دشمن در ساعت 40: 7 همان روز 23 مرداد با تحمل تلفاتی از این قله عقب نشست. در ساعت 10: 10 مجدداً دشمن با سازماندهی و تقویت سریع نیروهای خودی و با حمایت آتش توپخانه و پشتیبانی چندین بالگرد به قله اصلی بلفت یورش برده و برای دومین بار در این روز قله مذكور را تصرف كرد.
از ساعت 11 الی 30: 11 آتش متمركز خود را روی این قله ریخته و سپس نیروهای پیاده یگانهای سپاه جهت بازپس گیری مجدد قله وارد عمل شدند و در نتیجه، بار دیگر قله اصلی بلفت از تصرف دشمن خارج شد.

*** نتایج عملیات
- تصرف سلسله ارتفاعات دوپازا.
- قطع دید وتیررسی دشمن از منطقه عقبه خودی و متقابلاً در دید و تیررس قرار گرفتن عقبه دشمن.
- دستیابی به میدانی وسیع جهت ادامه عملیات.
- به اسارت درآوردن 259 نفر و كشته و زخمی شدن حدود 7000 نفر از دشمن.
- انهدام 9 انبار مهمات.
- انهدام 10 تانك و چند عراده توپ.
- انهدام 14 خودرو.
وارد آوردن 50 تا 60 درصد خسارت به یگان های دشمن از جمله به تیپ 81 پیاده با 4 گردان، گردان 2 از تیپ 18 (این گردان تحت امر تیپ 97 بود)، تیپ 97 با 4 گردان، تیپ 29 پیاده و گردان كماندویی از لشكر24.

*** رشادت های شهید سرلشكرعباس بابایی
عباس بابایی در سال 1329 در شهرستان قزوین به دنیا آمد . دوره ابتدایی را در دبستان « دهخدا » و دوره متوسطه را در دبیرستان « نظام وفا » گذراند . سال 1348 ، در رشته پزشكی پذیرفته شد ؛ ولی تحصیل در دانشكده خلبانی نیروی هوایی را ترجیح داد . پس از گذراندن دورة مقدماتی خلبانی ، برای تكمیل دوره ، به كشور آمریكا اعزام شد . پس از طی دوره آموزش خلبانی هواپیمای شكاری ، به ایران بازگشت و در پایگاه هوایی دزفول مشغول به خدمت شد . با ورود هواپیماهای پیشرفته (F14) به نیروی هوایی او برای پرواز با آن ، انتخاب شد و به پایگاه هوایی اصفهان انتقال یافت .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، سرپرستی انجمن اسلامی پایگاه هوایی اصفهان را بعهده گرفت . با شروع جنگ تحمیلی ، در مدت كوتاهی توانست با بهره گیری از شور و استعدادش ، نقش ارزنده ای را در عملیات های برون مرزی ایفا نماید . در سال 1360 به درجة سرهنگ دومی ارتقاء یافت و به فرماندهی پایگاه هشتم اصفهان برگزیده شد . در نهم آذرماه 1362 ، ضمن ترفیع به درجه سرهنگ تمامی ، به سمت معاونت عملیات فرماندهی نیروی هوایی ، منصوب شد و به ستاد فرماندهی در تهران عزیمت كرد . روز هشتم اردیبهشت ماه 1366 به درجة سرتیپی مفتخر شد .
و در نهایت در روز پانزدهم مرداد ماه سال 66 در حالیكه به درخواست های پیاپی دوستان و نزدیكانش جهت شركت در مراسم حج پاسخ رد داده بود ، برابر با روز عید سیعد قربان درحین عملیات برون مرزی در عملیات نصر هفت كه با رشادت های این شهید بزرگوار همراه بود به درجه رفیع شهادت نائل شد.
اجتمام / 1095 ** 1418
گزارش : رضا رضائی مجد ** انتشار: مریم برزآبادی