به گزارش روز چهارشنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري، يكي از موضوعات پراهميت در تحقيقات پزشكي دستيابي به راهكاري است كه بتوان ميزان مصرف دارو و به دنبال آن عوارض جانبي ناشي از داروها را در بيماري‌هاي مختلف تا حد ممكن كاهش داد. اين كار به كمك سامانه‌هاي دارويي هدفمند امكان‌پذير است. در درمان سرطان توسط اين سامانه‌ها، دارو تنها به سلول‌هاي سرطاني انتقال يافته و آنها را از بين مي‌برد. بدين ترتيب سلول‌هاي غيرسرطاني سالم مانده و به عملكرد عادي خود ادامه مي‌دهند.
به گفته دكتر رضا كريمي شروداني پژوهشگر دانشگاه اصفهان, در اين طرح يك سامانه هدفمند براي دارورساني و تصويربرداري همزمان از بافت‌هاي سرطاني معرفي شده است.
كريمي در توضيح مواد به كار رفته در ساخت اين نانوسامانه عنوان كرد: در حال حاضر دارورساني به كمك سامانه‌هاي هدفمند شده با فوليك اسيد در دنياي پزشكي در مرحله آزمايش روي انسان است و با توجه به نتايج مثبت آن به نظر مي‌رسد كه اين سامانه‌ها به زودي نقش مهمي را در درمان سرطان ايفا نمايند. به همين دليل ما در اين كار سامانه‌اي متشكل از فوليك اسيد مزدوج شده با دفري‌اكسامين و يون گاليم(III) را در سطح الكترود طلا طراحي نموده و توانايي آن را براي شكار سلول‌هاي سرطاني ارزيابي نموديم. لازم به توضيح است كه در طول آزمايش‌ها، سلول‌هاي سرطان سينه موش 4T1 به‌عنوان مدلي از سلول‌هاي سرطاني حاوي گيرنده‌هاي فوليك اسيد انتخاب شدند.
وي در ادامه افزود: ساخت اين سامانه در حد نانو و در مقياس مولكولي صورت گرفته است. البته مطالعات اوليه و بررسي ويژگي‌هاي شيميايي و فيزيكي سامانه در سطح بستر طلا صورت گرفته و مراحل بعد در مقياس نانوذرات طلا در حال انجام است.
به گفته كريمي از آنجا كه نتايج استفاده از اين نانوسامانه در مقياس آزمايشگاهي رضايت بخش بوده است، چنانچه ساير مراحل را نيز با موفقيت طي نمايد، اميد مي‌رود كه كاربرد آن باعث بهبود عملكرد، كاهش اثرات جانبي سامانه‌هاي دارورساني و تشخيص دقيق‌تر و اختصاصي‌تر بافت‌هاي سرطاني شود.بدين ترتيب نتايج اين طرح در صنعت داروسازي در طراحي سامانه‌هاي هدفمند دارورساني به‌عنوان داروي ضد سرطان قابل استفاده خواهد بود.
عضو هيات علمي دانشگاه اصفهان در خصوص آزمون‌هاي استفاده شده جهت بررسي خواص شيميايي و فيزيكي سامانه طراحي شده گفت: براي اين منظور از روش‌هاي مختلف الكتروشيميايي و تجزيه سطح مانند روش‌هاي ولتامتري، طيف‌سنجي مقاومت ظاهري الكتروشيميايي، طيف‌سنجي تبديل فوريه و پرتو ايكس استفاده شده است. همچنين براي مطالعه اندركنش سامانه با سلول‌هاي سرطاني از روش غيرتخريبي طيف‌سنجي مقاومت ظاهري الكتروشيميايي بهره گرفتيم.
اين تحقيقات با همكاري دكتر رضا كريمي شروداني- عضو هيأت علمي دانشگاه اصفهان- فاطمه يعقوبي و مصطفي ترابي- دانشجويان دكتراي شيمي- و دكتر مرضيه سميعي فروشاني- پژوهشگر پسا دكتراي شيمي دانشگاه اصفهان- انجام شده است. نتايج اين كار در مجله Journal of physical chemistry C با ضريب تأثير 4/5 (جلد 120، سال 2016، صفحات 23212 تا 23220) به چاپ رسيده است.
علمي**1023**
تنظيم:ابوالقاسم تيموري**انتشار: زهره محتشمي پور
تهران- ايرنا- پژوهشگران دانشگاه اصفهان نانوسامانه‌اي دارويي طراحي كرده‌اند كه به طور همزمان قابليت تصويربرداري و درمان بافت‌هاي سرطاني را دارد، در حال حاضر طراحي و ساخت دارو در مقياس آزمايشگاهي موفقيت آميز بوده است.
