مهين نورافروز در همشهري گرگان نوشت: نشستن‌هاي طولاني مدت روي صندلي‌هاي چند بار تعمير شده و چرك، پايين بودن ضريب ايمني در جاده‌ها، سر و صداي آزار دهنده موتور و مشكلات سرمايي و گرمايي داخل كابين از مواردي است كه مسافران را تا رسيدن به مقصد مجبور به تحمل شرايط سخت كرده است.
در چند سال اخير بحث‌هاي زيادي بر سر تعويض و جايگزيني ميني‌بوس‌هاي فرسوده از سوي برخي مسئولان متولي در گلستان انجام شده است، اما به گفته مديركل راهداري و حمل و نقل استان، اجرا شدن اين طرح با حمايت‌هاي تسهيلاتي از رانندگان و مالكان خودروها امكان پذير است.
ميني‌بوس‌هايي بدون توان تردد
مهدي ميقاني با بيان اين‌كه نزديك به 70 درصد مسافران بين شهري با ميني‌بوس‌ها تردد مي‌كنند، به همشهري گفت: سن ميني‌بوس‌هاي موجود در استان به بالاي 30 سال رسيده و ديگر توان و امنيت تردد در جاده‌ها را ندارند.
وي افزود: مستهلك بودن اين خودروهاي مسافربري بين شهري موجب شده تا مسافران، تردد با سواري‌ها را به استفاده از اين وسيله نقليه ترجيح دهند كه موجب كاهش درآمد رانندگان ميني‌بوس‌ها شده است.
اين مسئول ادامه داد: گلستان داراي 500 دستگاه ميني‌بوس است كه رسيدگي به نوسازي اين ناوگان پرتردد يكي از ضرورت‌هاي دستگاه‌هاي اجرايي مرتبط از جمله حمل و نقل است.
وي اضافه كرد: براي جايگزيني ميني‌بوس‌هاي فرسوده با مدل‌هاي جديد، طرحي در قالب اعطاي تسهيلات با بازپرداخت 5 ساله و پيش پرداخت 70 درصدي قيمت خودرو به اجرا درآمده است كه البته تاكنون تعداد كمي از مالكان اقدام به جايگزيني كرده‌اند.
مديركل راهداري و حمل و نقل استان گلستان افزود: استفاده از ظرفيت ناوگان جمعي بين شهري در استان به جاي سواري‌ها و خودروهاي شخصي در كاهش ميزان آلودگي، خسارت به جاده‌ها و بالا رفتن امنيت مسافران بسيار موثر است.
بالا بودن ميزان اقساط خودروهاي جديد
ميقاني با بيان اين‌كه توسعه يافتن جاده‌هاي استان نيازمند وسايل نقليه جديد است، گفت: برخي مواقع وجود وسايل نقليه مستهلك و فرسوده از جمله ميني‌بوس‌ها موجب ايجاد ترافيك‌هاي جاده‌اي و درون شهري مي‌شود كه مشكلات زيادي را براي رانندگان به وجود آورده است.
وي ادامه داد: ميني‌بوس‌هاي فرسوده به‌جاي فراهم آوردن آسايش مسافران، موجب خرابي جاده‌ها و اتلاف وقت مسافران شده‌اند.
مديركل راهداري و حمل و نقل استان با تاييد اين مطلب كه پرداخت اقساط ميني‌بوس‌هاي جايگزين، عاملي براي كندي روند اجراي طرح تعويض ميني بوس هاي فرسوده شده است، گفت: دست اين نهاد براي كاهش پرداخت اقساط بسته است، اما تمام سعي خود را براي حمايت از مالكان ميني‌بوس‌ها به منظور اجراي اين طرح به كار خواهيم بست.
تعداد زيادي از رانندگان ميني‌بوس‌ها مالك آن نيستند
يكي از رانندگان باسابقه ميني‌بوس در گلستان با بيان اين‌كه بسياري از رانندگان ميني‌بوس‌هاي گلستان مالك آنها نيستند، به همشهري گفت: تعداد زيادي از مالكان ميني‌بوس‌ها تمايلي براي جايگزيني ميني‌بوس‌هاي فرسوده ندارند و هنگام اعتراض يا درخواست رانندگان براي جايگزيني ميني بوس ها، به آنها جواب منفي مي‌دهند.
علي لكزايي شرايط رانندگي با اين ميني‌بوس‌ها را براي رانندگان طاقت فرسا عنوان كرد و افزود: خرابي بين جاده‌اي و جابه جا شدن مسافران با ميني‌بوسي ديگر و ضرر مالي ناشي از آن تواني براي رانندگان باقي نگذاشته است.
لكزايي ادامه داد: پرداخت برخي هزينه‌هاي ميني‌بوس به عهده راننده است كه در پايان روز مبلغ كمي به عنوان دستمزد نصيب وي مي‌شود.
ثابت بودن نرخ كرايه ها و بالا رفتن هزينه هاي بيمه
يكي ديگر از مالكان و رانندگان ميني‌بوس با بيان اين‌كه افزايش كرايه سواري‌هاي بين شهري تمايلي براي جايگزيني ميني‌بوس‌هاي نگذاشته است، به همشهري گفت: به دليل حمايت نكردن دستگاه‌هاي مربوطه از طرح جايگزيني براي پرداخت اقساط، خودروهاي سواري گوي سبقت را در جابه‌جايي مسافر از ميني بوس ربوده‌اند.
سيد محمد رضا. ت افزود: پيش پرداخت 70 درصدي قيمت خودرو در توان كدام ميني‌بوس‌دار گلستاني است كه بتواند آن را پرداخت كند؟
وي ادامه داد: هزينه‌هاي ماهانه ميني‌بوس‌ها در كنار پرداخت اقساط، جرات تعويض را از مالكان گرفته است.
اين راننده با بيان اين‌كه برخلاف اتوبوس‌ها، ميني‌بوس‌ها از ساز و كار مشخصي در استان برخودار نيستند، گفت: اتوبوس‌ها تحت نظرات شركت‌هاي مشخص و واحدي فعاليت مي‌كنند و رانندگان آنها نيز از پشتوانه‌هاي حمايتي برخودار هستند.
وي، افزايش بيمه‌ها را يكي ديگر از مشكلات جايگزيني عنوان كرد و افزود: مبلغ نزديك به 2 ميليون تومان بيمه براي پرداخت خسارت سوانح رانندگي و افزايش ساليانه آن در كنار پرداخت اقساط وام 2 ميليون توماني تعويض خودروو نيز مخارج زندگي، انگيزه جايگزيني ميني بوس ها را از مالكان گرفته است.
اين مالك ميني بوس، افزايش نيافتن كرايه‌ها را عامل ديگري بر كاهش درآمد رانندگان ميني‌بوس عنوان كرد و افزود: كرايه سواري‌هاي بين شهري 2 برابر كرايه ميني‌بوس‌هاست و اگر قرار است طرح جايگزيني انجام شود، بايد كرايه‌هاي ميني‌بوس‌ها همزمان افزايش يابد.
اين راننده افزود: تبصره 13 جايگزيني براي پرداخت 10 درصد پيش پرداخت، فقط شامل حال اتوبوس‌ها شد و اين در حالي است كه مالكان ميني‌بوس‌ها كه بالاترين رقم جابه جايي مسافران درون شهري را بر عهده دارند، از اين طرح بازماندند.
به گفته اين مالك و راننده ميني‌بوس، رقم بالاي پرداخت اقساط، نرخ سود بانكي، بيمه و ديگر مخارج روزمره انگيزه‌اي براي جايگزيني ميني‌بوس‌هاي جديد نگذاشته است.
ناايمني وسايل تردد جمعي، احتمال وقوع حوادث جاده اي را افزايش مي دهد. بنابراين به نظر مي رسد اگر قرار باشد جاده هاي استان به درجه مطلوبي از امنيت برسند، يكي از اقدام هاي انجام شده بايد در راستاي نوسازي و ايمن سازي خودروها به ويژه ناوگان ميني بوس راني استان باشد كه بيش از 70 درصد از ترددهاي استان به ويژه مسيرهاي روستايي را به خود اختصاص داده است.
ميني‌بوس‌هاي بي‌رمق و فرسوده گلستان كه در طول روز بالاترين آمار تردد بين جاده‌اي را به خود اختصاص مي‌دهند، بيشتر از اين‌كه وسيله‌اي براي جابه جايي مسافران بين شهري باشند، به دغدغه‌اي بزرگ براي آنان تبديل شده است.
