پسته دامغان؛ نیازمند هدایت علمی در تولید و راهبرد نوین در فروش

به گزارش ایرنا، مصرف پسته در پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی تاثیر بسزایی دارد، برای آرامش و تنظیم ضربان قلب و آرام كردن اعصاب مفید است و كلسترول را كاهش می دهد و مغز پسته به علت داشتن آهن خون ساز است.
در كنار تمام این خواص مفید، پسته از محصولات كشاورزی با ارزش افزوده قابل توجه است كه فقط در نقاط خشك و نیمه خشك كه دارای وزش بادهای موسمی و دائمی است رشد می كند، شهرستان دامغان در استان سمنان یكی از نقاط مناسب برای تولید پسته و در كنار كرمان، از شهرهای نامی در تولید پسته مرغوب است.
ایران در تولید پسته رتبه دوم و در صادرات رتبه اول جهان را دارد، سال گذشته بیش از 170 هزار تن پسته در ایران تولید شد كه از این میزان 135 هزار تن به ارزش 1.2 میلیارد دلار به بازارهای جهانی صادر شد، پیش بینی می شود تولید پسته امسال حدود 235 هزار تن باشد كه بیش از 150 هزار تن آن به ارزش 1.5 میلیارد دلار صادر شود.
شهرستان دامغان با قدمت چندین هزار ساله ، در تولید پسته دارای قدمت بیش از 700 ساله است، رشد محصول پسته در شهرستان دامغان استان سمنان به لحاظ شرایط مناسب اقلیمی، یكی از بهترین و مرغوب ترین پسته را به لحاظ وجود تركیبات ضروری و ارزشمند در بخش های كیفی مختلف داراست.
یكی از راه‌های موثر در جلوگیری از تبدیل شدن پسته به كالای لوكس و افزایش مصرف عمومی با عنایت به تورم‌های جهانی، فرآوری مناسب پسته و تولید محصولات جنبی از آن خواهد بود، و پیش بینی شده است با افت سطح آب منابع زیرزمینی، در آینده ای نزدیك توجه سرمایه گذاران به كشت پسته بیشتر معطوف شود و زمین‌های زراعی بیشتری جای خود را به باغ‌های پسته خواهند داد و تولید حداكثری این محصول نیاز به شرایط مطلوب كاشت، داشت، برداشت، فرآوری، بسته‌بندی و تولید محصولات جانبی را در درجه اهمیت بالایی قرار خواهد داد.
برداشت پسته امسال از باغ‌های استان سمنان به سه تن در هكتار افزایش یافته است و پیش بینی می شود برداشت پسته امسال از 19 هزار هكتار باغات استان به 45 هزار تن برسد.
بیش از ٨0 درصد پسته تولیدی استان سمنان مربوط به دامغان است كه پیش بینی می شود امسال شاهد برداشت 40 تا 45 هزار تن محصول پسته از باغ های این شهرستان باشیم.
به این ترتیب حدود 6 درصد سطح زیركشت پسته كشور در دامغان و بیش از 17 درصد پیش بینی برداشت پسته كل كشور متعلق به باغ های پسته این شهرستان در استان سمنان است.
22 شهریور ماه، چهارمین جشنواره ملی پسته ایران در دامغان آغاز خواهد شد كه برگزاری نمایشگاه ادوات كشاورزی، برگزاری آیین شكرگزاری، كارگاه های آموزشی و اجرای برنامه های شاد از جمله بخش های این جشنواره است.
دست‌اندركاران جشنواره پسته دامغان اراده و تصمیم بر این دارند امسال جشنواره را جامع تر، كامل تر و با شكوه تر از گذشته برگزار كنند تا ثمرات و دستاوردهای بیشتر برای شهروندان به ارمغان آورد، به همین منظور، برای بررسی مشكلات باغداران به سراغ تعدادی از آنان رفتیم و مشكلات آنان را جویا شدیم.
در این گزارش، برخی پسته كاران دامغانی، نبود مشاوره در دوره های حساس، نبود نظارت بر سموم، بی‌تجربگی كشاورزان و كارشناسان، جای خالی مشاوره علمی به كشاورزان، كمك به بهره وری بیشتر آب به ویژه با استفاده از تسهیلات به منظور تجهیز باغ های پسته به سامانه های نوین آبیاری را برخی از مهم ترین دغدغه‌های خود عنوان كردند.
رئیس انجمن پسته ایران به ایرنا گفت: صادرات پسته كشور در نیمه دوم امسال رونق می گیرد و پیش بینی می شود ایران امسال با تولید حدود 235 هزارتن پسته، بتواند حجم صادرات را افزایش دهد و به‌این ترتیب، ركورد تولید پسته از سال 1390 زده خواهد شد.
به گفته محمود ابطحی: در سال های اخیر و به دلیل خشكسالی ها، سطح زیركشت پسته به حدود 350 هزار هكتار باغ نهال و پسته رسید، در حالی كه در دهه ٨0 سطح زیركشت باغات پسته كشور بیش از 400 هزار هكتار بود.
وی با بیان اینكه اكنون پسته در 19 استان كشور تولید می شود، اظهار داشت: بخش عمده خشك شدن باغات این محصول به دلیل قدمت و سابقه طولانی باغات و آبیاری آن به روش سنتی است.
علی صادقی، یكی از باغداران روستای حسن آباد دامغان گفت: سه هكتار باغ پسته دارم كه به دلیل خشكی زمین و نبود آب كافی به دنبال اجرای آبیاری قطره ای هستم.
وی افزود: همه ساله در فصل پسته بیش از هشت تن پسته برداشت می كردم كه امسال به كمتر از 6 تن پسته رسیده است كه علت این كمبود برداشت، كم‌آبی خشكی زمین است.
بانی، از باغداران روستای برم به ایرنا گفت: هر ساله با برگزاری جشنواره پسته در دامغان، كارگاه های آموزشی برای باغداران نیز برگزار می شود و مباحث خوبی در خصوص مدیریت باغات ارائه می شود كه باید با استقبال بیشتر باغداران همراه باشد.
وی، به بالا رفتن سطح دانش خود در جشنواره ملی پسته سال گذشته اشاره كرد و افزود: برگزاری این جشنواره تا حد زیادی سبب بهبود وضعیت كشاورزی شده، كیفیت محصول ما نیز افزایش یافته و نیم هكتار باغ پسته ما نیز مجهز به آبیاری قطره ای شده است.
بانی اظهار داشت: بسیاری از همشهریان و دوستان پسته‌كار دامغانی خود را به حضور در این جشنواره سفارش كردم و امیدوارم در صورت ارایه آموزش‌های این كارگاه ها با استفاده از استادان توانا، وضعیت كشاورزی در دامغان متحول شود.
یكی از باغداران امیریه دامغان گفت: سال گذشته به دعوت جهادكشاورزی در كارگاه آموزشی جشنواره شركت كردم، برخی مشكلات باغداران پسته دامغان با مباحث تئوری حل نمی‌شود و باید مسوولان و كارشناسان متخصص این محصول كشاورزی مهم با بررسی‌ها میدانی برای حل مشكلات پسته‌كاران راهكار عملیاتی ارایه دهند و برای حل كامل مشكلات هم در طول سال پیگیر باشند و مسایل را رهانكنند.
وی اضافه كرد: در نمایشگاه محصولات جشنواره ملی پسته ایران- دامغان در سال گذشته، نوعی سم معرفی شد كه آن را تهیه كردم كه دارای كیفیت مطلوبی بود و منتظر هستم تا با افتتاح نمایشگاه دوباره از محصولات آن برای ارتقای كیفیت و میزان تولید پسته استفاده كنم.
حسین تیموری 57 ساله ساكن شهر امیریه و دارای 6 هكتار باغ پسته كه بیش از 30 سال سابقه كار كشاورزی دارد گفت: بی‌تجربگی كارشناسان جهادكشاورزی یكی از مشكلات ماست و بارها در باغ های خود به مشكل برخوردم و كارشناسان جهادكشاورزی به باغ اعزام شدند اما تجربه كافی نداشتند و تجربه ما در این امر بسیار بیشتر از آنان است.
وی، برداشت سالانه خود را 2 تن در هر هكتار عنوان كرد و گفت: آبیاری تحت فشار شرایط خوبی برای درخت های پسته فراهم كرده و درختان را پربارتر می كند اما متاسفانه به دلیل هزینه بالا و تسهیلات كم این امكان استفاده از این راهكرا نوین آبیاری برای همه باغداران فراهم نیست.
این باغدار باتجربه وجود سم های بی كیفیت را دیگر مشكل پسته‌كاران دامغانی مطرح كرد و گفت: چند سالی است با ورود شركت های خصوصی در امر توزیع و فروش سم های كشاورزی، سم های بی كیفیت وارد بازار شده كه نیاز است نظارت بیشتری در این زمینه شكل بگیرد.
دبیر چهارمین جشنواره ملی پسته ایران- دامغان هم گفت: برگزاری نمایشگاه ادوات و محصولات كشاورزی به منظور شناخت بیشتر باغداران با سم های با كیفیت و چگونگی اداره باغ ها ایجاد شده است كه امیدوارم در طول این چند روز كه نمایشگاه دایر است كلیه باغداران و كشاورزان دامغانی از این نمایشگاه بازدید كنند تا از این ظرفیت به خوبی بهره برداری شود.
رضا زارع زاده اضافه كرد: كارگاه های آموزشی باغداران در 7 بخش در این جشنواره برگزار می شود كه در آن اساتید كشوری، استانی و شهرستانی حضور داشته و به بررسی مشكلات احتمالی باغ و محصول پسته می پردازند كه حضور در این كارگاه ها برای عموم كشاورزان عزیز رایگان است.
وی با اشاره به اینكه دومین تالار بورس پسته كشور در دامغان راه‌اندازی می‌شود، گفت: پسته دامغان پس از پسته كرمان به عنوان دومین تولیدكننده این محصول راهبردی كشور، به تالار بورس كالا وارد می‌شود.
زارع زاده با بیان اینكه به منظور ارتباط تجاری بیشتر ایران برای فروش پسته دامغان و ارایه آسان این محصول، پسته دامغان وارد بورس كالا می‌شود، با اشاره به برگزاری چهارمین جشنواره ملی پسته ایران- دامغان روزهای 22 و 23 شهریور96 در دامغان، اضافه كرد: افتتاح تالار بورس پسته در دامغان یكی از مهم ترین برنامه های چهارمین جشنواره ملی پسته ایران- دامغان است كه در آینده نزدیك عملیاتی خواهد شد.
دبیر چهارمین جشنواره ملی پسته ایران- دامغان گفت: با ورود پسته دامغان به بورس كالا، این محصول از طریق بورس عرضه خواهد شد و با قیمت مشخص از هر مكان كشور قابل خرید است.
وی بیان كرد: در چهارمین جشنواره ملی پسته ایران- دامغان به دنبال انعقاد تفاهم نامه به صورت مستقیم با نظارت دستگاه های مربوطه بین باغداران دامغانی و تاجران داخلی و خارجی هستیم.
دبیر چهارمین جشنواره ملی پسته ایران- دامغان ، از تشكیل 10 كمیته برای برگزاری جامع و كامل این جشنواره به بهترین شكل خبر داد و به برگزاری كارگاه های آموزشی عمومی برای باغداران در این جشنواره اشاره كرد و افزود: به منظور برنامه ریزی بهتر و سرعت عمل در انجام كار 10 كمیته امنیتی انتظامی، ورزشی، فرهنگی هنری، نمایشگاه، دستاوردهای اجرایی و پشتیبانی، آموزش و انتخاب باغداران نمونه، مالی، تبلیغات و امور بین‌الملل و تجارت با بیش از 50 نیروی فعال در فعالیت هستند.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان دامغان هم در گفت و گو با ایرنا افزود: شهرستان دامغان دارای 15 هزار و 900 هكتار باغ پسته است كه 13 هزار هكتار آن را باغ‌های بارده و 2 هزار و 900 هكتار دیگر آن نیز به صورت نهال است.
عباس علیان نژاد اضافه كرد: در سال گذشته 17 هزار تن برداشت پسته در شهرستان دامغان گزارش شد كه طبق پیش بینی برداشت امسال محصول پسته، امیدوار هستیم در سال جاری این میزان برداشت با رشد بیش از 130 درصدی نسبت به سال گذشته روبرو باشد.
وی به اجرا شدن سامانه آبیاری تحت فشار در شهرستان دامغان اشاره كرد و گفت: در سال گذشته در یك هزار و 50 هكتار از باغ های پسته دامغان سامانه آبیاری تحت فشار اجرا شد و در پنج ماهه نخست سال جاری نیز تا كنون در 900 هكتار از باغ های پسته این طرح اجرا شده و یا در حال اجرا است.
علیان نژاد تصریح كرد: در حال حاضر در بیش از چهار هزار هكتار از باغ های این شهرستان سامانه آبیاری اجرا شده است كه با این طرح تا كنون بیش از 25 درصد در مصرف آب صرفه جویی شده است.
وی به ارائه تسهیلات به كشاورزان به منظور استفاده از سامانه آبیاری قطره ای اشاره كرد و گفت: به افراد حقیقی كه قصد اجرای شبكه آب رسانی را داشته باشند، به ازای هر هكتار 70 میلیون ریال و به شركت هایی كه به صورت تجمیعی درخواست اجرای طرح نوین آبیاری داشته باشند به ازای هر هكتار 100 میلیون ریال تسهیلات بلاعوض پرداخت می شود.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان دامغان تصریح كرد: در حال حاضر به كلیه متقاضیان اجرای این سامانه تسهیلات ارایه شده است و در این شهرستان هیچ كشاورز و یا باغداری در صف انتظار دریافت تسهیلات نیست و به محض اعلام آمادگی و مهیا بودن شرایط این تسهیلات پرداخت می شود.
از پیش بینی برداشت 40 هزار تن پسته در دامغان 50 درصد به صورت تازه فروشی و 50 درصد باقیمانده در 105 واحد صنایع تكمیلی این شهرستان فرآوری می‌شود.
9856/6103 گزارش: میثم اسماعیلی ** انتشار دهنده: مصطفی دهقان
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادهای استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@كانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه كنید.