اكنون 39 درصد جمعيت جهان در محدوده 100 كيلومتري درياها و 60 درصد شهرهاي جهان كه جمعيتي بيش از 6 ميليون نفر دارند، در سواحل درياها و يا در نزديكي سواحل قرار دارند.
از طرفي 4 هزار و 764 پايانه آبي در 196 كشور جهان پذيراي 104 هزار فروند كشتي هستند كه با تردد در آبراهه هاي بين المللي اقتصاد جهاني را به گردش در ميآورند تا كارخانجات و مراكز توليدي از حركت باز نايستد.
تمامي اين فرآيند در گرو رنج و مشقتي است كه 1.5 ميليون دريانورد با برگزيدن حرفه سخت دريانوردي گرداننده اصلي اين زنجيره بسيار سخت صنعت حمل و نقل دريايي در جهان هستند.
حمل و نقل دريايي به دليل قابليت جابهجايي كالاها و دستآوردهاي صنعتي و كشاورزي در دهكده كوچك جهاني جايگاه خاص و ويژهاي به خود اختصاص داده است و شناورهاي آهنين سبكبال بر اقيانوسها و درياهاي بيكران بيوقفه تردد مي كنند تا زنجيره اقتصاد جهاني مستحكمتر از هميشه ارتباطات 5 قاره جهان را شكل دهند.
دريانوردان جدا از زندگي عادي در جامعه جهاني، راهي پر مشقت و دشوار برگزيدهاند تا روند زندگي در جوامع مختلف پنج قاره جهان از مسير حركت خود خارج نشود.
آنچه كه گزارش سازمان كنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD) بر آن صحه گذاشته، حمل حدود 9 ميليارد تن كالا از طريق درياها در سال است كه اين رقم خود نشانگر نقش والاي حمل و نقل دريايي را در عرصه تجارت جهاني است و بايد تمام نيازهاي اين بخش مورد توجه جدي قرار گيرد.
فرآيند حمل و نقل دريايي پيوند دهنده ارتباطات اقتصادي و سياسي است و اين به دليل بهرهمند بودن از قابليت حمل بالاي كالاست كه هيچ فرآيند ديگري از حمل و نقل قابل قياس نيست از اين رو صنعت حمل و نقل دريايي نقش حساس و عمدهاي را در شاكله اقتصاد جهاني بر عهده دارد.
ايرانيان همواره از پيشقراولان راهيان درياها بودهاند و اين مهم بيانگر اين واقعيت است كه ايرانيان باستان بزرگ منشي و عظمت اين طليعه الهي را بهخوبي درك كردهاند، چيزي كه دنياي مدرن امروز به آن تاكيد دارد اين است كه درياها و اقيانوسها شريانهاي حياتي و اقتصادي دهكده بزرگ جهاني هستند.
امروزه سوت كشتيهاي بزرگ به ترنم آهنگ دلنوازي براي ساحلنشينان جهان بدل شده است و آهنگي كه خود نمايانگر تلاش و حركت انسانها در توليد و گرداندن چرخهاي اقتصاد جهان است و تردد آنها در پايانههاي آبي باعث شده است كه ميليونها نفر در گوشه و كنار جهان بر سفره پربركت اين طليعههاي الهي بنشينند.
واقعيت اين است كه در كند و كاو پيشرفت اقتصادي كشورهاي نوظهور در صحنه اقتصاد جهاني و بررسي پارامترهاي دخيل در اين تكامل، به يقين در تمامي اين كشورها حمل و نقل دريايي بازيگر اصلي است و هم اكنون بيش از 1.5 ميليون نيروي انساني بيوقفه به اين عرصه تحرك خاصي بخشيدهاند.
** 196 كشور جهان از گردش چرخهاي حمل و نقل دريايي منتفع ميشوند
ايران به عنوان يكي از همين 196 كشور با بهرهگيري از پنج هزار و 800 كيلومتر مرز آبي و قرار گرفتن 7 استان مهم كشور در كنار سواحل سرزميني با بهرهگيري از 250 بندر كوچك و بزرگ اقتصاد ما با دريا به شكلي جداييناپذير عجين شده است.
بهطور ميانگين 22.5 درصد جمعيت كشور در استانهاي ساحلي ساكنند كه اكثريت چه به شكل مستقيم و يا غيرمستقيم از سفره پهن دريا ارتزاق ميكنند.
در پهنهاي وسيعتر در جهان 20 درصد جمعيت جهان در محدوده 25 كيلومتري دريا ، 39 درصد جمعيت جهان در محدوده 100 كيلومتري دريا و 60 درصد شهرهاي جهان كه جمعيتي بيش از شش ميليون نفر دارند در سواحل درياها ويا در نزديكي سواحل واقع شدهاند و پيشبينيها حاكي از اين است كه تا سال 2020 دو سوم جمعيت جهان در محدودههاي ساحلي ساكن خواهند شد.
پرداختن به ارتقاي كيفي و كمي اين فرآيند بار عظيمي است كه بر دوش متوليان صنعت حمل ونقل دريايي است تا با اعمال برنامهها و پروژههاي مهم متناسب با شرايط طبيعي كشور بهرهگيري هر چه بهتر از سواحل و پايانههاي آبي براي ما ايرانيان محقق شود.
پرداختن به شرايط معيشتي دريانوردان چه در بخش سنتي و چه در بخش صنعتي پيشرفته (شركتهاي كشتيراني) ، وظيفهاي است بس خطير كه نبايد بانيان امر از آن غافل شوند، چرا كه شكوفايي سواحل ميتواند نقش كليدي در بهبود شرايط اقتصادي كشور داشته باشد.
.....................................................
* مديرعامل سازمان بنادر و دريانوردي
تهران - ايرنا - بيش از 20 درصد جمعيت جهان در محدوده 25 كيلومتري درياها زندگي مي كنند و پيشبيني مي شود كه تا سال 2020 دو سوم جمعيت جهان در محدودههاي ساحلي در كنار درياها ساكن شوند.