مروری بر نوسانات ارزش پول ملی جمهوری آذربایجان

به گزارش روز دوشنبه ایرنا نوسان ارزش پول ملی جمهوری آذربایجان را مانند سایر كشورهای نفتی باید در نوسان قیمت نفت جست و جو كرد.
در جمهوری آذربایجان كه یك كشور با مشكلات خاص اقتصادهای نفتی است با كاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی مانند اكثر كشورهای صادركننده نفت ، نرخ برابری پول ملی - منات - این كشور نیز در برابر ارزهای خارجی مانند دلار و یورو كاهش چشمگیری یافت و تقریبا ارزش منات در برابر یورو نصف شد. با افزایش اندك قیمت نفت در دو ماه اخیر ارزش منات نیز چهار درصد افزایش پیدا كرده است .
منات ارز ملی جمهوری آذربایجان تا ماه فوریه سال 2015 میلادی به دلیل سیاست های پولی و مالی دولت جمهوری آذربایجان و نیز درآمد های قابل توجه سالهای قبلی این كشور از صادرات نفت ، یكی از ارزهای ملی با ثبات در منطقه به شمار می رفت .
ارزش منات تا اوایل سال 2015 میلادی 0.87 در برابر یك دلار بود ،یعنی ارزش یك منات بیش از ارزش یك دلار بود و این نرخ در طول چند سال تغییر كرد و به رقم یاد شده رسید .
با توجه به این كه بیش از 90 درصد درآمدهای جمهوری آذربایجان از صادرات نفت خام حاصل می شود ، كاهش شدید قیمت این فراورده در بازارهای جهانی تاثیر منفی بر ارزش منات نیز داشت .
در شرایط كاهش شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی در سال 2014 میلادی ، بانك ملی جمهوری آذربایجان در ماه فوریه سال 2015 میلادی ناگزیر به كاهش قابل توجه ارزش منات در برابر دلار آمریكا شد و بنابراین یك دلار آمریكا 1.05 منات شد .
البته قبل از این اقدام ، بانك ملی جمهوری آذربایجان در ماه دسامبر سال 2014 میلادی و اوایل سال 2015 میلادی برای حفظ ثبات ارز ملی بیش از دو میلیارد منات به بازار ارز كشور تزریق كرده بود و به نظر كارشناسان ادامه این روند تا پایان همان سال موجب نابودی كامل ذخایر ارز این بانك می شد .
با ادامه بحران در بازارهای جهانی نفت و كاهش قابل توجه درآمدهای نفتی كه تاثیر منفی در ذخایر ارز جمهوری آذربایجان هم داشت ، دولت این كشور در اواخر همان سال – یعنی در دسامبر سال 2015 میلادی ارزش منات در برابر دلار را برای دومین بار بطور قابل توجه كاهش داد و ارزش رسمی یك دلار آمریكا در بازارهای مالی این كشور 1.55 منات شد .
البته دو بار كاهش قابل توجه ارزش منات ظرف یك سال تاثیر منفی به جایگاه آن در بازارهای مالی داشت .
همچنین سیاست های مالی بانك ملی جمهوری آذربایجان در سال 2014 میلادی كه شامل تزریق ارز به بازار برای حفظ ثبات ارزش منات بود ، تاثیر منفی هم به كل ذخایر ارزی این بانك داشت .
بر اثر این سیاست مجموع ذخایر بانك ملی جمهوری آذربایجان برای ماه نوامبر سال 2014 میلادی 6.2 میلیارد دلار تشكیل داد و این در حالی است ذخایر ارزی این بانك یك سال قبل 15 میلیارد دلار تشكیل داده بود .
بانك ملی جمهوری آذربایجان در سالهای 2016 و 2017 میلادی سیاست پولی جدید مبتنی بر نرخ ارز شناور را در پیش گرفت و در شرایط ادامه قیمت های پایین نفت در بازارهای جهانی روند افزایش ارزش دلار در برابر منات در این كشور ادامه داشت و در اوایل سال جاری میلادی یك دلار 1.7707 منات تشكیل داد .
این روند همچنین تاثیر منفی به فعالیت های برخی بانكهای خصوصی در جمهوری آذبایجان داشته و موجب تعطیلی آنها شد .
به عقیده كارشناسان ، دلیل افزایش اخیر ارزش منات در برابر دلار آمریكا بستگی به بالا رفتن قیمت نفت در یك ماه اخیر در بازارهای جهانی كه موجب افزایش درآمدهای ارزی جمهوری آذربایجان می شود و نیز تلاش های دولت برای بهبود شرایط بازار مالی در این كشور دارد.
در حال حاضر مجموع ذخایر ارز بانك ملی جمهوری آذربایجان بیش از پنج میلیارد و 100میلیون دلار می باشد .
عمده درآمدهای نفتی جمهوری آذربایجان در صندوق نفت این كشور ذخیره می شود كه مجموع ذخایر ارزی این صندوق نیز بیش از 35 میلیارد دلار است .
مرور شاخص‌های اقتصادی 16 كشور نفتی طی سال‌های اخیر نشان می‌دهد، برای عمده این كشورها در مواجهه با كاهش قیمت نفت دو اتفاق رخ داده است؛ یا پول ملی آنها در برابر دلار به شدت تضعیف شده یا كشورهایی كه دارای نرخ برابری ثابت با دلار هستند ناچار به حراج بخش زیادی از منابع عظیم ارزی برای حفظ نرخ برابری شده‌اند.
آساق ** 337** 1579* مرضیه فاتحی**1663**انتشار دهنده: خسرو حسینی