به گزارش خبرنگار ایرنا از لندن، دستگاه دیپلماسی انگلیس این روزها بهشدت مشغول رایزنی در رابطه با حفظ برجام است. موضعگیری مقامات دولتی و اظهارنظر كارشناسان سیاسی مبنی بر اهمیت پایبندی به برجام و اشاره به پیامدهای ناشی از خروج آن، سرخط اكثر رسانههای انگلیسی طی روزهای اخیر بوده است.
روزنامه گاردین روز گذشته در دو مطلب جداگانه عدم تائید برجام از سوی آمریكا را 'اشتباهی بزرگ' و 'خطرناكترین قمار ترامپ' توصیف كرد.
این روزنامه در گزارشی نوشت: تقریباً تنها فردی در دولت [آمریكا] كه فكر نمیكند لغو توافق هستهای اقدامی خطرناك و احمقانه است، خود ترامپ است.
گاردین با اشاره به اینكه وظیفه راستی آزمایی برجام بر عهده آژانس بینالمللی انرژی اتمی است، افزود: نظام بازرسیهای آژانس در برجام، شدیدترین و پیشرفتهترین بازرسیها در تاریخ هستند و این در حالی است كه تاكنون آژانس هفت مرتبه پایبندی ایران به برجام را تائید كرده و تمام طرفهای این توافق ازجمله روسیه و چین از پیشرفتهای صورت گرفته در این رابطه راضی هستند.
این روزنامه در گزارش دیگری نوشت: ریچارد دالتون سفیر پیشین انگلیس در تهران تأكید دارد ترامپ مصر است بهعنوان «یك بازیگر بد، با ایران تعامل كند» كه این شامل پیشنهاد بسته تحریمی به كنگره، تنش سیاسی با متحدان، اعلام سیاست درباره فعالیتهای موشكی یا بازرسی از پایگاههای نظامی و افزودن بر نگرانی بانكهای اروپایی (در تعامل با ایران) میشود.
گاردین به نقل از وی افزود: دور زدن توافق هستهای ایران، نظارت بر برنامه هستهای این كشور را ناممكن كرده و احتمالاً آمریكا را در مسیر درگیری با ایران قرار میدهد.
در همین حال، ویلیام هیگ وزیر خارجه پیشین انگلیس نیز با انتشار یادداشتی در دیلی تلگراف كه روز گذشته منتشر شد عنوان كرد كه اگر دونالد ترامپ برجام را پاره كند، سایر كشورها هرگز نمیتوانند به آمریكا اعتماد كنند.
وی ادامه داد: برجام مانند هر توافقی ضعفهایی دارد، اما از نقاط قوت بسیاری نیز برخوردار است. من بهعنوان فردی كه در مذاكرات هستهای درگیر بوده شهادت میدهم كه این توافق یكی از بهترین معاهدات ممكن در شرایط موجود به شمار میرود.
وزیر خارجه پیشین انگلیس با اشاره به اینكه دونالد ترامپ بایستی هر 90 روز پایبندی ایران به برجام را تائید كند، نوشت: اما او میخواهد به لفاظی های دوره پیش از ریاستجمهوریاش وفادار باشد و اعلام كند كه ایران به برجام پایبند نبوده است. اما واقعیت تلخ برای ترامپ این است كه ایران بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به برجام پایبند بوده است.
وی تصمیم دونالد ترامپ برای عدم تائید پایبندی ایران به برجام را 'اشتباهی بزرگ' خواند و نوشت: او در ذهن خود فكر میكند كه علیه دیكتاتورها و اشاعه دهندگان سلاح هستهای ایستاده است. اما خروج از توافقی كه تمام طرفها صادقانه به آن پایبند بودند، راهش نیست.
هیگ بابیان اینكه 'حتی آمریكا هم برای اقداماتش به اعتماد جامعه جهانی نیاز دارد' افزود: طی روزهای آینده خواهیم فهمید كه آیا رئیسجمهوری این مساله را درك میكند یا خیر.
نشریه خبری ایندیپندنت نیز امروز (چهارشنبه) در گزارشی نوشت: 'ترزا می' طرف اروپایی ها را گرفت و از ترامپ خواست تا توافق هسته ای تاریخی با ایران را ترك نكند.
همچنین روزنامه تایمز در گزارشی ابعاد خروج احتمالی كاخ سفید از برجام را موردبررسی قرارداد و نوشت: بعید است نمایندگان جمهوریخواه در كنگره به اعمال دوباره تحریمها علیه ایران رأی دهند.
این روزنامه انگلیسی عنوان كرد: تصمیم دونالد ترامپ به عدم تائید پایبندی ایران به برجام به معنای از بین رفتن برجام نیست، اما این مساله میتواند به معنای كممحلی ترامپ به نصیحت مشاورانش ازجمله ركس تیلرسون (وزیر امور خارجه) و جیمز متیس (وزیر دفاع) كه هفته گذشته به كمیتهای در مجلس سنا گفته بود رئیسجمهوری بایستی به برجام پایبند باشد، تلقی شود.
در همین حال نخستوزیر و وزیر خارجه انگلیس نیز طی رایزنیهای جداگانهای، بر لزوم حفظ برجام از سوی تمام طرفها تأكید داشتند.
ترزا می نخستوزیر انگلیس دوشنبه گذشته در گفتوگو با بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی گفت كه این كشور به توافق هستهای با ایران پایبند و بر این باور است كه توافق یادشده برای امنیت منطقه حائز اهمیت است.
وی بابیان اینكه برجام باید بهدقت نظارت و اعمال شود، تأكید كرد كه دو طرف بایستی به تعهداتشان پایبند باشند.
او همچنین دیروز در گفتوگوی تلفنی با ترامپ بر تعهد لندن به توافق هستهای با ایران تأكید كرد و گفت كه این (توافق) برای امنیت منطقه اهمیتی حیاتی دارد.
از سوی دیگر، بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس نیز صبح امروز میزبان علیاكبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی كشورمان بود.
وی متعاقباً با انتشار بیانیهای گفت: برجام توافقی حیاتی بود كه تهدید ایران هستهای را خنثی كرد. انگلیس از برجام حمایت میكند و بر لزوم پایبندی تمام طرفها به برجام تأكید دارد.
جانسون تصریح كرد: من در رابطه با دیدگاهم مصمم هستم كه توافق هستهای دستاوردی تاریخی است كه بدون تردید دنیا را به مكانی امنتر تبدیل كرده است.
وزیر خارجه انگلیس افزود: برجام حاصل 13 سال دیپلماسی طاقتفرسا بود كه به افزایش امنیت منطقه و انگلیس منجر شده است. به دلیل همین نتایج امنیتی است كه همچنان آمریكا را ترغیب میكنیم تا آنها را مدنظر داشته باشد.
در بیانیه وزارت خارجه انگلیس همچنین آمده كه مدیر سیاسی این وزارتخانه روز گذشته با همتایان فرانسوی، آلمانی و نمایندگانی از اروپا در رابطه با برجام دیدار داشته است.
این بیانیه اضافه میكند، كیم داروك سفیر انگلیس در آمریكا نیز طی اظهاراتی در شورای آتلانتیك به اهمیت برجام اشارهكرده و به رایزنی با مقامات آمریكایی برای حفظ برجام ادامه خواهد داد.
علیاكبر صالحی شامگاه گذشته (سهشنبه) بهوقت محلی به دعوت رسمی بوریس جانسون وارد لندن شد.
وی در بدو ورودش به خبرنگار ایرنا گفت: 'علاوه بر ملاقات با وزیر خارجه انگلیس، دیدار با نمایندگان مجلس، نشست با تعدادی از نخبگان رسانهای، دیدار با مشاور علمی وزیر خارجه و بازدید از كارخانهای كه در ساخت شتابدهندهها شهرت جهانی دارد؛ مجموعه فعالیتهایی است كه طی یك روز و نیمی كه در لندن هستیم خواهیم داشت.'
دونالد ترامپ توافق هستهای را «شرمساری» برای آمریكا و «بدترین توافق» خوانده است. یك مقام ارشد دولت آمریكا هفته گذشته گفت كه انتظار میرود ترامپ عدم پایبندی ایران به توافق را اعلام كند.
پانزدهم اكتبر (23 مهر) آخرین فرصت درباره اعلام پایبندی ایران به توافق هستهای است. ترامپ باید دراینباره به كنگره گزارش بدهد. برخی منابع گفتهاند كه ترامپ سه روز زودتر یعنی پنجشنبه (20 مهرماه) نظرش را اعلام میكند.
سارا سندرز سخنگوی كاخ سفید سه شنبه گفت كه ترامپ اواخر هفته جاری «راهبرد فراگیر درباره ایران» را كه شامل تایید یا عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای است، اعلام خواهد كرد.
اروپام ** 1908
گزارش: هادی نادری ** ناشر : افشار دارابی
لندن - ایرنا - همزمان با افزایش احتمال عدم تائید پایبندی ایران به برجام از سوی دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریكا، مقامات و رسانههای انگلیسی تلاش خود را برای حفظ این دستاورد تاریخی كه به گفته آنها 'حاصل 13 سال دیپلماسی طاقتفرسا' به شمار میرود، افزایش دادهاند.