بوم گردی ظرفیتی برای توسعه پایدار روستاهای گهگیلویه و بویراحمد

به گزارش ایرنا، بنابر آخرین تعریف ارائه شده توسط جامعه بین المللی اكوتوریسم (TIES : The International Ecotourism Society) در سال 2015 بوم گردی یا اكوتوریسم ،سفری مسئولانه به جاذبه های طبیعی برای لذت بردن و قدر طبیعت را دانستن است.
گردشگر در این سفر حافظ زیست بوم بوده ، به پایداری كیفیت زندگی مردم منطقه كمك كرده و در فعالیت های سودآور اجتماعی-اقتصادی مردم محلی مشاركت دارد.
با پیشرفت های صورت گرفته در صنایع حمل و نقل و فناوری اطلاعات، حتی دورترین و بكرترین نقاط در دسترس علاقه مندان به سفر و گردشگری قرار گرفته و در حال حاضر، گردشگری یا توریسم ، بزرگترین صنعت در دنیا محسوب می شود و شاخه طبیعت گردی نیز رو به رشد ترین بخش آن است.
اقامتگاه بوم گردی جایی است كه انتقال حس ایرانی زیستن و تجربه زندگی ایرانی با اقلیم‌های مختلف با تكیه بر مهمان نوازی و مهر ورزی ایرانی 'گردشگر' را به سمت خود می‌كشاند.
نزدیك به دو دهه از تاسیس این اقامتگاه‌ها در ایران می‌گذرد و با رشد صنعت گردشگری و استقبال گردشگران داخلی و خارجی از گردشگری بومی، تبدیل به یكی از ظرفیت‌های اقتصادی و سیاست‌های كلان كشور شده‌ است.
بوم گردی با ایجاد فرصت پیشرفت و توسعه اقتصادی می تواند به عنوان جایگزینی برای سایر منابع درآمد برای ساكنان مناطق روستایی كهگیلویه و بویراحمد محسوب شده و از روی آوردن محلی ها به راه های دیگر كسب درآمد، مانند فروش زمین های كشاورزی و بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی، جلوگیری كند.
كهگیلویه و بویراحمد در جنوب غرب ایران ایران استانی چهار فصل است، همزمان كه می تواند در یك نقطه دارای جاذبه های زمستانی مانند اسكی در منطقه كاكان بویراحمد باشد در مناطق گرمسیری گچساران ، باشت ،كهگیلویه و بهمئی دارای جاذبه های منحصر به فرد گردشگری بهاری است.
تنوع آب‌ و هوایی، وجود جاذبه‌های طبیعی متنوع ، مناظر بدیع و چشم نواز در كنار تولیدات صنایع دستی، ویژگی های منحصر به فرد روستاهای كهگیلویه و بویراحمد است كه در صورت بهره وری می تواند شرایط را برای توسعه اقتصادی مناطق روستایی فراهم كند.
در میان یك هزار و 750 روستایاین استان صدها روستا با بافت‌های تاریخی، جاذبه‌های طبیعی و آب و هوای متنوع ، بستر مناسبی را برای جذب ایرانگردان و جهانگردان در قالب بومگردی فراهم كرده است.

** نگاهی به برخی روستاهای مستعد توسعه بوم گردی بهاری و تابستانه دركهگیلویه و بویراحمد
در فصل های بهار و تابستان روستای كریك در شهرستان دنا یكی از مهمترین روستاهای هدف گردشگری كهگیلویه وبویراحمد است كه در 35 كیلومتری یاسوج مركز این استان واقع شده است.
بافت كم نظیر پلكانی روستای كریك با سازه‌های گلی و مهندسی جذاب با قدمت دیرینه سبب شده تا سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی روانه این روستای زیبا و دیدنی شوند.
روستای تاریخی میمند با مناظر چشم نواز، قطب صنایع دستی و مزارع برنج چون نگین زیبایی از مناظر چشم نواز در 80 كیلومتری غرب یاسوج سالانه پذیرای گردشگران پرشماری است.
روستای «ده شیخ» دنا از دیگر روستاهای كهگیلویه و بویراحمد است كه كشف غاری منحصر به فرد در مجاورت آن موقعیت این روستا در 55 كیلومتری یاسوج را به یك كانون بومگردی جدید در جنوب كشور تبدیل كرده است.
آبشارتنگ تامرادی از جمله مناطق مهم هدف گردشگری روستایی شهرستان بویراحمد است كه از جاذبه‌های كم نظیر كهگیلویه و بویراحمد و حتی كشور محسوب می‌شود 0این آبشار كه سالانه پذیرای هزاران گردشگر مشتاق طبیعت بوده مكان زیبایی برای ایجاد اقامتگاه های بومگردی است .

**روستاهای مستعد بوم گردی در پاییز، زمستان و بهار
روستای مارین در 30 كیلومتری شمال شهر دوگنبدان مركز گچساران نیز به عنوان ماسوله جنوب با رنگین كمانی از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی یكی از كانون‌های گردشگری در جنوب كهگیلویه و بویراحمد است.
وجود باغ های انبوه گرداگرد خانه‌های كوچك پلكانی ، هر تازه واردی را به حیرت وامی دارد و این طبیعت سحر آمیز ویژگی خاصی به این روستای هدف گردشگری بخشیده است.
آب و هوای مفرح و باغ های میوه‌های رنگارنگ ، مارین را به بهشت گمشده جنوب ایران معروف كرده و این روستا همه ساله در فصل بهار و اواخر زمستان میزبان گردشگران از تمام نقاط كشور است.
روستای بی بی حكیمه میزبان بارگاه نورانی امامزاده بی بی حكیمه (س) خواهر بلافصل امام رضا (ع) به لحاظ وجود چشمه آب گرم و ساختمان بقعه متبركه كه در دل كوه واقع شده از جایگاه خاصی برخوردار است.
سالانه بیش از یك میلیون نفر از حرم مطهر بی بی حكیمه(س) زیارت می‌كنند كه این امر ویژگی خاصی به گردشگری درقالب بومگردی به روستای همجوار این حرم بخشیده است.
دامنه های زیبای كوه خامی در شمال غرب شهر باشت در جنوب استان كهگیلویه و بویراحمد با داشتن مناظر زیبا، مناطق تاریخی، رود رونه، پوشش جنگلی، غارها و ده‌ها جاذبه دیدنی چشم نواز بهشت گمشده بوم گردی در جنوب ایران است.
كوه سه هزار و 172 متری خامی یكی از كوه‌های رشته كوه زاگرس است كه 10 قله بالای سه هزار متر ارتفاع دارد.
منطقه گردشگری رود رونه در دامنه‌های كوه سترگ خامی ،جلوه‌ای از شكوه آفرینش و هنرمندی نقاش چیره دست طبیعت یكیاز مناطق مستعد برای ایجاد امكانات بوم گردی است .
رود رونه كه سه كیلومتر طول دارد، آب آن از برف‌های كوه خامی سرچشمه می‌گیرد و مهمترین جاذبه گردشگری دامنه های این كوه است.
روستای سیاحتی «شوش» در مجاورت پل تاریخی بریم در ورودی شهرستان باشت از محور فارس از جمله روستاهایی است كه میتواند سهم زیادی دربومگردی منطقه داشته باشد.
وجود ساحل با طراوت رودخانه، تلاقی معماری دوپل قدیم و جدید در حالی كه گرداگرد این روستا را باغ‌های انبوه با پوشش گل و گیاه در برگرفته، جلوه كم نظیری از زیبایی‌های خالق هستی را به رخ می كشد.
روستاهای «ده كهند» در مجاور اثر تاریخی «دوگور دوپا»، روستاهای «شاه بهرام»، «شادگان»، «تلچگاه» با طبیعت دلفریب در شهرستان باشت از دیگر قابلیت های بوم گردی این استان است.

**رونق بوم گردی زمینه ساز افزایش درآمد هنرمندان صنایع دستی و كشاورزان
یك فعال تولید و فروش صنایع دستی گفت: رونق بوم گردی می تواند منجر به احیای صنایع دستی شود.
مریم دره شوری با اشاره به اینكه بازار فروش مهمترین مشكل رونق تولید صنایع دستی در كهگیلویه و بویراحمد است افزود: ایجاد بازارچه های فروش صنایع دستی مناطق روستایی می تواند محلی برای ایجاد عرضه این محصولات باشد.
وی با یادآوری اینكه در نمایشگاه نوروز سال گذشته برخی هنرمدان بین 10 تا 100 میلیون ریال محصول فروختند بر راه اندازی اقامتگاه های بوم گردی تاكید كرد.
یك فروشنده مواد غذایی محلی نظیر روغن، عسل، سبزی های خشك شده و نان محلی گفت: ایجاد غرفه های فروش مواد غذایی محلی ضمن ترویج مصرف غذاهای سالم به درآمدزایی برای روستاییان كمك می كند زیرا اهالی روستاها برای فروش محصولات خود ناچار به تامین هزینه های حمل و نقل هستند.
سكینه محمدی افزود: در صورت راه اندازی چنین مراكزی چند روستای در كنار یكدیگر می توانند غذاهای محلی و تولیدات خود را به مسافران عرضه كنند.
وی بیان كرد: رونق اقتصاد روستایی همت می خواهد زیرا هم ظرفیت های طبیعی و هم تلاش اهالی به عنوان زیرساخت های ایجاد اشتغال وجود دارد.

** چشم انداز بوم گردی در كهگیلویه و بویراحمد
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كهگیلویه و بویراحمد گفت كه تا پایان سال جاری 15اقامتگاه بوم گردی در روستاهای این استان راه اندازی می‌شود
محمود باقری اظهار داشت: این طرح ها مجوز دریافت كرده اند و دارای موافقت نامه صندوق كارآفرینی امید هستند.
وی تصریح كرد:این مراكز گردشگری با پرداخت تسهیلات یك میلیارد ریالی با كارمزد پایین احداث می شوند.
تاكنون پنج اقامتگاه بومگردی در شهرستان های دنا و یاسوج راه اندازی شده است.
باقری تصریح كرد: 50 پرونده ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در كهگیلویه و بویراحمد تشكیل و در حال بررسی برای اعطای مجوز و معرفی به صندوف كارآفرینی امید است.
به گفته وی مهم‌ترین هدف راه اندازی این تعداد اقامتگاه بوم گردی در كهگیلویه و بویراحمد دستیابی به توسعه پایدار در جوامع بومی است.
وی افزود: خدمات بوم گردی شامل تولید و عرضه صنایع دستی بومی، پخت و ارائه غذاهای بومی و نوشیدنی‌های محلی، برگزاری مراسم‌های آیینی و سنتی و آشنایی با دیگر ویژگی‌ها و جذابیت‌های گردشگری مناطق روستایی است.
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كهگیلویه و بویراحمد بیان كرد: صنعت گردشگری این استان فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌ گذاری و كارآفرینی دارد.
باقری عنوان كرد: تلاش می‌شود با برنامه ریزی‌، زمینه بهره‌مندی هر چه بیشتر از این فرصت‌ها در راستای درآمدزایی، ایجاد اشتغال و كارآفرینی در كهگیلویه و بویراحمد فراهم شود.
وی گفت:بهره وری از ظرفیت های 14روستای هدف گردشگری و 11 منطقه نمونه گردشگری برای ایجاد اشتغال و درآمد از دیگر برنامه های میراث فرهنگی كهگیلویه و بویراحمد است.
باقری گفت: استفاده از ظرفیت های صنایع دستی، گردشگری و بافت های تاریخی با استفاده از جذب سرمایه گذاران و تامین اعتبار ملی و استانی به ویژه در مناطق روستایی از برنامه های جدی توسعه گردشگری در كهگیلویه و بویراحمد است.
به گفته كارشناسان بخش گردشگری ، توسعه زیرساخت های رفاهی در مناطق روستایی و ترغیب روستائیان بادادن مشوق های لازم برای ایجاد اقامتگاه های بوم گردی ،نقش اساسی در ترغیب آنان به ماندن در روستاها و جلوگیری از مهاجرت به حاشیه شهرها خواهد داشت.
به دلیل نبودن شرایط كسب و كار بسیاری از روستانشینان استان مهاجرت و در حاشیه شهرها سكونت كرده اند .
جمعیت شهری كهگیلویه و بویراحمد از 52 درصد به 54 درصد كل جمعیت این استان در سال های اخیر افزایش یافته كه این امر ضرورت توسعه پایدار روستاها را بیشتر كرده است.
كهگیلویه وبویراحمد با بیش از 16 هزار كیلومترمربع وسعت بین استان‌های فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، اصفهان و خوزستان واقع شده است.
این استان دارای دو منطقه سردسیری و گرمسیری است .
شهرستان های بویراحمد و دنا در منطقه سردسیری قرار گرفته اند و شهرستان های گچساران ، باشت،چرام ، كهگیلویه ، لنده و بهمئی هم در منطقه گرمسیری واقع شده اند.
افزون بر 2 هزار و 600 اثر تاریخی ،فرهنگی و طبیعی در كهگیلویه و بویراحمد وجود دارد كه از این تعداد 750 مورد در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
یك ‌میلیون و 564 هزار و 484 نفر مسافر و گردشگر در تعطیلات نوروز سال جاری از مناطق و جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی این استان بازدید كردند.
گزارشگر: فرزانه شریفی** انتشاردهنده: مسعود علیزاده
/1662/8143