زلزله هایی كه ایران را عزادار كرد

ایران دارای گسل هایی مهمی همچون در زاگرس در كازرون، دنا، میناب، اردل، زردكوه، گسل آغاجاری، گسل مارون، گسل های فعال در ایران مركزی نیز در درونه، بینالود، میامی، ترود، انجیلو ، كلمرد، پشت‌ بادام ، قم- زفره، ایندس، دهشیر، سروستان، شهداد، كوهبنان، جرجافك، گلباف، نایبند و گسل های فعال در مناطق خاور و جنوب خاوری ایران در نهبندان، بشاگرد، هریرود، كشف‌ رود، همچنین در استان های آذربایجان گسل ارومیه - زرینه‌رود، آستارا، تبریز، سلطانیه، همچنین گسل‌ های البرز، سمنان، مشاء - فشم، كندوان، شمال تهران، دامغان، عطاری است.
این گسل ها نیز دلیل اصلی بروز و وقوع زمین لرزه در شهرهای مختلف كشور است كه تاكنون زمین لرزه های فراوانی در طول صد سال اخیر در ایران مشاهده شده است.
ایران به دلیل قرار گرفتن بر روی گسل های فعال همیشه با این پدیده دست به گریبان بوده است اما این دغدغه همیشگی هیچ گاه به برنامه ریزی منجر نشده است، بعد از زمین لرزه آه و افسوس است و چشم های نگران برای زمین لرزه دیگر.
وقوع زلزله در سال 1288 در منطقه سیلاخور لرستان، زمین لرزه ای به بزرگی 7،4 ریشتر بوقوع پیوست كه هشت هزار كشته و 64 تخریب روستا را به همراه داشت.
همچنین در سال 1309 زمین لرزه با بزرگی 7،4 ریشتر سلماس در آذربایجان غربی را لرزاند كه در این زلزله بزرگ نیز 2 هزار و 514 نفر كشته و 60 روستا نیز تخریب شد.
دیگر زلزله ای كه در سال 1339 با 6،7 ریشتر شهر لار استان فارس را لرزاند نیز 400 نفر كشته به دنبال داشت و تخریب 75 درصدی این منطقه را به دنبال داشت.
زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت 7،2 ریشتر در سال 1341 با حدود 10 هزار نفر كشته به وقوع پیوست.
در سال 1347 نیز زمین لرزه ای به بزرگی 7،4 ریشتر دشت بیاض در استان خراسان را لرزاند كه منجر به كشته شدن 10 هزار و 500 نفر و تخریب 61 روستا شد.
دیگر زلزله های اخیر در سال 1351 منطقه قیر در استان فارس با 6،9 ریشتر و چهار هزار كشته، در سال 1356 خورگو در استان هرمزگان با شدت هفت ریشتر و با 128 نفر كشته، زلزله طبس با شدت 7،7 ریشتر در سال نیز 19 هزار و 600 كشته و تخریب 16 روستا را به دنبال داشت.
همچنین در سال 1358 هم قائن در استان خراسان جنوبی با شدت 7،1 ریشتر لرزید كه در اثر آن 130 نفر جان باختند.
یكی دیگر از زلزله های بزرگ در سال 1360 منطقه سیرچ استان كرمان با شدت 7،4 ریشتر كه براثر آن یك هزار و 300 نفر كشته و 85 درصد شهر تخریب شد.
زلزله رودبار و منجیل در سال 1369 با شدت 7،4 ریشتر با 35 هزار كشته یكی از بزرگترین زلزله ها در كشور به شمار می رود.
در بیرجند هم در سال 1376 با شدت 7،3 ریشتر و یك هزار و 500 نفر كشته، در سال 1381 آوج استان همدان در اثر زمین لرزه با خسارات زیاد در شهر و روستاها روبه رو شد و شدت زلزله نیز 6،6 ریشتر بود.
زلزله بم در سال 1382 با قدرت 6،5 ریشتر كه موجب مرگ 41 هزار نفر شد، حتیاین شهر را با خاك یكسان كرد.
زلزله بعدی در سال 1383 در فیروزآباد استان فارس با شدت 6،3 ریشتر رخ داد كه این زلزله منجر به ریزش كوه و خسارات زیادی شد، البته زرند كرمان هم در سال 1383 با شدت 6،4 ریشتر لرزید و 612 نفر در آن كشته و 10 روستا تخریب شد.
در فروردین سال 85 چندین زمین ‌لرزه كه بزرگترین آن 6،3 ریشتر بود دورود در حوالی استان لرستان را لرزاند، این زمین ‌لرزه 84 كشته و یك هزار و 246 مجروح برجای گذاشت و موجب تخریب 30 تا 100 درصدی حدود 330 روستا از شهرستان‌ های دورود، بروجرد، خرم‌آباد و الشتر استان لرستان شد.
در سال 1389 نیز زمین لرزه ‌ای با شدت 4،9 ریشتر در شهرستان دورود رخ داد و بر اثر آن تعدادی واحد مسكونی در دورود دچار خسارت شدند و بیش از 100 زخمی برجای گذاشت.
دیگر زمین لرزه های بزرگ در ایران مربوط به 21 مرداد ماه سال 91، به بزرگی 6 و 6،2 ریشتر در اعماق درونی زمین شهرستان‌ های اهر، ورزقان و هریس در استان آذربایجان شرقی رخ داد كه 245روستا را لرزاند و بیش از 300 كشته و بیش از پنج هزار زخمی و مجروح داشت.
21 فروردین 1392 زلزله ای به بزرگی 6،1 ریشتر استان بوشهر را لرزاند، همچنین بزرگترین زلزله نیم قرن گذشته زلزله 7،8 ریشتری در سراوان در 28 فروردین 1392 بود كه برای این زمین لرزه 100 كشته و زخمی اعلام شد.
براساس آمارها حدود 21 مورد زلزله بزرگ در 100 سال اخیر در ایران رخ داده است كه زمین لرزه شب گذشته كرمانشاه با قدرت 7،2 ریشتر می تواند به این آمار اضافه شود.
براساس آخرین اعلام سازمان پزشكی قانونی در پی وقوع زلزله 7.2 ریشتری شب‌گذشته در مرز ایران و عراق، تاكنون 207 جسد توسط پزشكی قانونی استان كرمانشاه معاینه و برای آنان جواز دفن صادر شده است.
تا این لحظه تعداد اجساد معاینه شده در شهرستان سرپل ذهاب 142، اسلام آباد غرب 22، ثلاث باباجانی 15، كرند غرب 14 و قصر شیرین نیز 14 نفر بوده است كه در مجموع به 207 تن می رسد.
شب گذشته در فاصله ساعت 21 تا 22 مناطق مرزی غرب كشور دو بار لرزید كه زلزله دوم به بزرگای 7.3 ریشتر بود؛ در اثر این زمین لرزه مسیر ارتباطی سرپل ذهاب مسدود و خسارات زیادی به این مناطق بویژه روستاهای قصرشیرین، ازگله، تازه آباد، ثلاث باباجانی و سرپل ذهاب وارد شد كه در این میان تعدادی از هموطنان كشته شده اند. همچنین در همین زمان زلزله ای در منطقه كردستان عراق هم روی داد و حتی این زلزله بیشتر مناطق كشور ایران و كشورهای همجوار را هم لرزاند.
همچنین آمار تعداد مصدومان از سوی وزارت بهداشت تاكنون 2 هزار و 504 نفر اعلام شده است.
به امید روزی كه دیگر شاهد وقوع چنین زلزله هایی در ایران نباشیم.
اجتمام** 7268 ** 1418
گزارش: مهناز بیرانوند ** ناشر: مریم برزآبادی