پرداخت51 هزارمیلیارد ریال تسهیلات اشتغالزایی صندوق كارآفرینی در دولت یازدهم

به گزارش ایرنا، رفع مساله بیكاری و ایجاد اشتغال همیشه به عنوان مهمترین دلمشغولی دولتمردان مطرح بوده و هر یك از روسای دولت با ارائه نسخه های متفاوت برای درمان این درد مزمن تلاش كرده اند.
در این چارچوب شناسایی دغدغه ها و موانع پیش روی فعالان این حوزه با راهبردهایی همچون تصویب قوانین مختلف، ارائه تسهیلات سرمایه در گردش، بخشودگی جرائم و دیركردهای بانكی و پرداخت تسهیلات كم بهره، از رویكردهای دولتمردان برای رونق در حوزه تولید و اشتغال بشمار می رود.
در همین ارتباط صندوق كارآفرینی امید با وجود اینكه سرمایه اندكی در اختیار متقاضیان راه اندازی طرح كسب و كار قرار می دهد، اما بر اساس آمارها، نقش محوری در توسعه اشتغال به ویژه در مناطق روستایی و كم برخوردار داشته است.
به همین منظور خبرنگار اقتصادی ایرنای همدان برای بررسی نقش و خدمات صندوق كارآفرینی امید در ایجاد اشتغال با «اصغر نوراله زاده» مدیرعامل صندوق كارآفرینی امید كشور به گفت وگو نشست.

*ایرنا: شاخص های كیفی این صندوق در چهار سال گذشته چه تغییراتی داشته است؟
**نوراله زاده: فعالیت های صندوق كارآفرینی امید در سالهای 92 تا 96 مبتنی بر شاخص های كمی و كیفی قرار گرفت و در راستای بهبود شاخص های كیفی، اقدام به برنامه ریزی راهبردی و برای محورهای بااهمیت برنامه اجرایی طراحی شد.
با توجه به همزمانی اجرای برنامه راهبردی با ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی در سال 92، سیاست های صندوق كارآفرینی امید مبتنی بر این دستور العمل تدوین شد تا بتوان بحث حمایت از تولیدات داخلی، شبكه توزیع و رویكرد زنجیره ای به فرایند تولید و توزیع را مد نظر قرار داد. در همین چارچوب حمایت و ایجاد شبكه توزیع برای آن دسته از محصولاتی كه تولید انبوه آن در كارگاه های كوچك امكان پذیر بود، در دستور كار قرار گرفت.
همچنین با توجه به اینكه صندوق كارآفرینی امید بدون مجوز بانك مركزی فعالیت می كرد، برای اینكه در بازار پولی فعالیت صندوق را قانونمند كنیم مجوز لازم از بانك مركزی دریافت شد و از این رو ماهیت حقوقی صندوق كارآفرینی امید تعیین تكلیف شد، چراكه صندوق از سالهای گذشته به شكل های مختلف فعالیت می كرد و چندین بار ادغام آن مطرح شده بود. بنابراین لازم بود ماهیت آن شفاف سازی شود كه با كمك مسئولان این مهم نیز محقق شد.
در این میان فعالیت كمی صندوق كارفرینی امید موجب جلب توجه دولت و مجلس به این نهاد و در نهایت انتخاب این صندوق به عاملیت پرداخت تسهیلات از محل منابع صندوق توسعه ملی شد، و ما این موضوع را با جدیت پیگیری كردیم.

*ایرنا: منابع دولتی صندوق كارآرینی امید چه میزان است؟
** نورالله زاده: در چهار سال گذشته هیچ اعتبار دولتی به صندوق پرداخت نشده است و این صندوق تنها از محل بازگشت اقساط منابع قبلی مدیریت می شود، در حالیكه در سالهای 88 تا 92 در قالب كمك به افزایش سرمایه صندوق بیش از 6 هزار و 800 میلیارد ریال به آن تزریق شده بود.

*ایرنا: شاخص پرداخت تسهیلات با وجود تزریق نكردن اعتبار از سوی دولت تغییری داشته است؟
** نورالله زاده: در شاخص پرداخت تسهیلات با 83 درصد رشد مواجه هستیم؛ با این توصیف كه در چهار ساله 88 تا 92 حدود 28 هزار میلیارد ریال صندوق كارآفرینی امید تسهیلات پرداخت كرده بود اما در سال 92 تا 96 این آمار به 51 هزار میلیارد ریال رسید، همچنین در این مدت زمان سالانه به طور متوسط به 160 هزار متقاضی تسهیلات پرداخت شده است.

* ایرنا: وضعیت صندوق در زمینه وصول اقساط چگونه است؟
** نورالله زاده: در زمینه وصول اقساط نیز به هیمن شكل عمل شده است؛ یعنی چهار ساله دولت دهم 93 درصد انتظار وصول اقساط این صندوق محقق شد اما در مدت چهار ساله 92 تا 96 با پنج درصد رشد به 98 درصد رسیده و از 42 هزار و 700 میلیارد ریال انتظار وصول كه داشتیم 41 هزار و 770 میلیارد ریال وصول شده است. بی تردید اگر صندوق می خواهد پایا و ماندگار باشد و بتواند خدمات بیشتری ارائه دهد برای وصول اقساط فكر اساسی كند چون صندوقی كه با ماهیت قرض الحسنه و چهار درصد كارمزد فعالیت می كند، اگر نتواند اقساط خود را به موقع دریافت كند به طور حتم با شكست مواجه می شود.
برخی بر این باورند كه صندوق در ارائه تسهیلات سختگیری می كند در حالیكه این سخت گیری نیست بلكه اطمینان از بازگشت اقساط برای پایا ماندن و ارائه خدمات بیشتر به مردم است.

* ایرنا: آیا توانسته اید مطالبات را كاهش بدهید؟
** نورالله زاده: قطع یقین اگر نتوانیم اقساط را وصول كنیم توان وام دهی نیز كاهش می یابد، بنابراین در چهار سال گذشته تلاش شد كه نه تنها از سیر صعودی مطالبات جلوگیری شود بلكه میزان آن نیز درصدی كاهش یابد.
میزان مطالبات صندوق كارآفرینی امید 2 هزار و 800 میلیارد ریال است كه این میزان مطالبات توان صندوق را برای پرداخت تسهیلات كاهش داده است هر چند در طول چهار سال 92 تا 96 با رشدی كه در وصول اقساط داشتیم اجازه ندادیم مطالبات رشد پیدا كند.
علت به وجود آمدن این مطالبات در دولت قبل را می توان دریافت ضمانت های بانكی نامناسب و ارزیابی نادرست و ساماندهی نامناسب طرح ها برشمرد. در حالیكه طی چهار سال گذشته پس از طراحی برنامه های راهبردی سعی شد طرح ها را به نحو مطلوب ارزیابی كنیم و پس از بررسی اهلیت متقاضی، تسهیلات پرداخت كنیم.
همچنین برای جلوگیری از شكل گیری مطالبات معوق، فرایند پرداخت تسهیلات اصلاح شد ولی برخی اشكال می گیرند بر این موضوع در حالیكه این اقدام منجر به افزایش پایایی صندوق كارآفرینی امید شده است.
البته باید به منتقدان اعلام كرد كه در صورت اصلاح نكردن فرایندها و در پیش گرفتن روالی كه در دولت گذشته در پیش گرفته شده بود، با در نظر گرفتن این موضوع كه دولت پولی به صندوق نمی دهد و ما نیز وصولی مناسب نداشته باشیم، به طور حتم باید منتظر ورشكسته شدن صندوق كارآفرینی امید باشیم.

* ایرنا: در زمینه جذب سپرده های مردمی اقدامی كرده اید؟
** نورالله زاده: پس از دریافت مجوز فعالیت از بانك مركزی در زمینه جذب سپرده های مردمی، با رشد خوبی مواجه بودیم و مردم از سپرده گذاری در این صندوق استقبال كردند و این موجب شد ما بتوانیم از محل منابع مردم به مردم تسهیلات پرداخت كنیم.
طبق داده های آماری در پایان سال 91 حدود 2 هزار و 500 میلیارد ریال میزان سپرده مردمی این صندوق بود ولی در پایان سال 95 با حدود 2.5 برابر افزایش این رقم به 6 هزار و 300 میلیارد ریال افزایش یافت.

* ایرنا: برای چابك سازی صندوق چه اقدامی انجام دادید؟
** نورالله زاده: برای چابك سازی و افزایش بهره وری در منابع انسانی به عنوان مهمترین اولویت های دولت تدبیر و امید از سال 92 تاكنون نه تنها با افزایش نیرو روبرو نبودیم، بلكه شمار نیروها سیر نزولی داشته است و نیروی انسانی صندوق كارآفرینی امید از یك هزار و 317 نفر با 10 درصد كاهش هم اینك به یك هزار و 207 نفر رسیده است.
تعدادی از نیروهای صندوق كارآفرینی امید دارای مدرك تحصیلی دیپلم و زیردیپلم بودند، بنابراین برای اینكه سطح خدمات صندوق افزایش یابد این قشر را تشویق به حضور در عرصه كارآفرینی و ایجاد كسب و كار كرده و تسهیلاتی نیز در اختیار آنها قرار گرفت.

* ایرنا: در پرداخت تسهیلات به بخش های كم برخوردار و روستاها چه اقدامی صورت گرفته است؟
** نورالله زاده: با توجه به اینكه سیاست های صندوق كارآفرینی امید در چارچوب سیاست های اقتصاد مقاومتی طراحی شده است، ما بیشترین رشد پرداخت را در بخش صنایع داریم،به ویژه صنایعی كه در روستاها مستقر شدند.
طبق امار در چهار سال گذشته پرداخت تسهیلات به بخش صنعت حدود 3.5 برابر رشد داشته است و میزان تسهیلات پرداختی به این بخش از 2 هزار و 880 میلیارد ریال در دولت دهم به 13 هزار میلیارد ریال در سالهای 92 تا 96 رسیده است.
از این 13 هزار میلیارد ریال، حدود پنج هزار میلیارد ریال به صنایع مستقر در محیط های روستایی اختصاص یافته است؛ یعنی صنایع و كسب و كارهای كوچك صنعتی، صنایع دستی و دیگر صنایع مورد حمایت مالی صندوق قرار گرفته و سعی در تقویت و دایر كردن آنها داشته ایم.

* ایرنا: صندوق كارآفرینی در بخش خدمات نیز فعال بوده است؟
** نورالله زاده: این صندوق در بخش خدماتی كه سرویس به بخش تولید می دهند، فعالیت خوبی داشته است. به عنوان مثال بخش لجستیك با حمایت صندوق كارآفرینی و هماهنگی سازمان راهداری كشور در روستاها ساماندهی شد.
بخش خدمات به طور عمده سرویس دهنده بخش تولید است، بنابراین صندوق كارآفرینی در برنامه های خود سعی در حمایت شبكه ای دارد؛ هر چند طرح هایی كه در قالب این شبكه ها نبودند نیز از تسهیلات صندوق بهره مند شدند.
آمارها گویای این است كه عملكرد صندوق كارآفرینی امید متناسب با تغییر راهبردهای نظام تغییر كرده و این مجموعه در تحقق اقتصاد مقاومتی موفق عمل كرده است.
7526/2090
مصاحبه كننده : علیرضا جهانگیری** انتشار دهنده: سعید زارع كندجانی