فاضلاب های خانگی بلای جان رودخانه ها در مازندران

به طور كلی ابهای 9 رودخانه بزرگ در استان مازندران به دریای خزر می ریزد كه از غرب به شرق شامل چالك رود، چشمه كیله، سرداب رود، چالوس، هراز، بابل رود، تالار، تجن و نكا هستند.‌این رودخانه‌ها از ارتفاعات بالای 3000 متر سرچشمه گرفته و در مسیر خود پس از عبور از مناطق جنگلی ارتفاعات و دامنه‌ها و دشت‌های ساحلی به دریا می‌ریزند.
دریای خزر با 6 هزار و 379 كیلومتر طول خطوط ساحلی بزرگترین دریاچه جهان است كه كشورهای روسیه، ایران، قزاقستان، آذربایجان و تركمنستان در حاشیه آن قرار گرفته اند و حدود 1000 كیلومتر آن مربوط به خطوط ساحلی ایران است.
این دریا در كنار رشته كوههای البرز در جنوب آن موجب پیدایش، شرایط زیست محیطی ویژه برای پیدایش جنگل های هیركانی شده و از سوی دیگر كشاورزی و صنعت گردشگری منطقه ساحلی شمالی كشور نیز به بقای این دریاچه وابسته است.
پروین فرشچی معاون سازمان حفاظت محیط زیست اخیرا اعلام كرده بود كه ۱۰۰ درصد فاضلاب خانه‌های ساحلی بدون تصفیه وارد دریای خزر می‌شود كه این امر موجب آلودگی میكروبی آبزیان شده و در زنجیره غذایی تاثیر گذاشته است.
**فاضلاب خانگی مهمترین عامل الودگی رودخانه ها
رئیس اداره حفاظت محیط زیست چالوس به ایرنا اظهار داشت: در حال حاضر ورود فاضلاب خانگی مهمترین عامل آلودگی رودخانه های منطقه و دریای خزراست.
ابوالقاسم محمدپور افزود: بیشتر واحدهای مسكونی به ویژه آپارتمان ها فاقد سیستم سپتیك هستند و فاضلاب وارد رودخانه و دریا شده و آلودگی میكروبی آب دریا را به همراه دارد.
وی خاطرنشان كرد: هم اكنون 30 درصد خانه های شهر چالوس مجهز به اكو هستند و این در حالی است كه خیلی از واحدهای مسكونی به دلیل هزینه ای كه دارد به آن متصل نیستند.
محمدپور با اشاره به وجود 2 رودخانه حفاظت شده در چالوس اظهار داشت: برخی از كارگاههای تولید شن و ماسه با وجود دارا بودن سیستم تصفیه در ساعات شب از آن استفاده نمی كنند كه موجب آلودگی صنعتی آب رودخانه ها و به تبع آن دریا می شود كه به آنها تذكر داده شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست چالوس به جدیت این اداره در برخورد با عاملان آلودگی محیط زیست تاكید كرد و گفت: كار گروه ویژه ای در شهرستان شامل شهرداری، محیط زیست، بهداشت و درمان، شورای شهر و نیروی انتظامی برای برخورد با متخلفان واحدهای آلوده كننده تشكیل شده است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نوشهر نیز به ایرنا گفت : آلودگی در دریای خزر در حوزه كشورهای آذربایجان و تركنستان نفتی است، ولی در قسمت ایران مشكلات آلودگی ناشی از فاضلاب به ویژه خانگی، استفاده سموم در حوزه كشاورزی و شیرابه زباله است.
كامبیز محسن سلطانی تصریح كرد: با بررسی های صورت گرفته تاكنون آلودگی نفتی در سواحل منطقه دیده نشده است ولی باید فاضلاب و زباله ساكنان شهرهای ساحلی و گردشگران كه همه ساله با تعداد زیاد به این منطقه سفر می كنند هرچه زودتر ساماندهی شود.
وی با اشاره به راه اندازی نیروگاه زباله سوز نوشهر تا پایان امسال افزود: با فعال شدن این نیروگاه مشكل زباله و شیرابه های آن بر طرف خواهد شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نوشهر بر ضرورت تكمیل شدن اكو فاضلاب شهری در نوشهر با توجه به بالا بودن سطح آب تاكید كرد و گفت: در حال حاضر حدود 20 درصد از حوزه شهری تحت پوشش اكو هستند.
**كاهش ذخایر ابزیان به علت ورود فاضلاب ها به رودخانه ها
رئیس اداره شیلات شهرستان های نوشهر، چالوس و كلاردشت به ایرنا گفت: ورود فاضلاب های خانگی و كارگاه های شن و ماسه به رودخانه ها ، تغییر اكو سیستم آبزیان دریا را به همراه داشته است.
پاشا زانوسی افزود: در فصل مهاجرت ماهیان استخوانی خزر( 15 اسفند تا 15 اردیبهشت) ورود انواع فاضلاب های خانگی،‌ كشاورزی و صنعتی و برداشت غیرمجاز شن و ماسه وضعیت رودخانه ها را نابسامان و موجب كاهش آبزیان دریای خزر به ویژه نسبت به 10 سال گذشته شده است.
كارشناسان آبزی پروری آلودگی رودخانه ها و آلودگی آب دریای خزر را یكی از مهم ترین دلیل كاهش ذخایر ماهیان استخوانی می دانند كه باعت كاهش صید ماهیان استخوانی در دریای خزر به یك سوم در سال های اخیر شده است.
یك كارشناس آبزی پروری در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت : ادامه روند آلودگی رودخانه های منتهی به دریا موجب اختلال بیش از پیش در روند تكثیر طبیعی آبزیان دریایی خزر خواهد شد و در آینده نزدیك شاهد انقراض آبزیان دریای خزر خواهیم بود.
حسن حبیب نژاد افزود: آلودگی های ناشی از فاضلاب ها به ویژه خانگی و شیمیایی ناشی از سموم كشاورزی علاوه بر كاهش ذخایرآبزیان باعث مرگ هزاران قطعه ماهی تخم گذار از جمله انواع ماهی استخوانی كفال، سفید و كپور و خاویاری می شود.
وی خاطر نشان كرد: تكثیر بیش از 95 درصد آبزیان به صورت طبیعی وابسته به رودخانه های شیرین منتهی به دریا است و 90 درصد تخم ریزی های صورت گرفته از این طریق به دریا باز می گردند ولی در تكثیر مصنوعی آبزیان دریای خزر به طور مثال ماهی سفید تنها 7 تا 10 درصد ماهی با توجه به فراهم بودن شرایط مناسب به ذخایر ماهی سفید دریا افزوده می شود.
** اجرای تنها 50كیلومتر شبكه فاضلاب در نوشهر
مدیر امور آب و فاضلاب شهری نوشهر به ایرنا اظهار داشت: درحال حاضر 50 كیلومتر شبكه فاضلاب اصلی و فرعی در شهر نوشهر ایجاد شده است كه بعد از شهر ساری بیشترین میزان است.
سید شكرالله موسوی تصریح كرد: شهر نوشهر با توجه به داشتن 320 كیلومتر شبكه آب نیاز به همین مقدار شبكه فاضلاب اصلی و فرعی دارد.
وی گفت :امسال با اجرای 5 قرارداد با اعتباری حدود 80 میلیارد ریال از محل تملك ودارایی و درآمد داخلی ،‌11 كیلومتر، حدود 25 درصد به شبكه فاضلاب شهری نوشهر افزوده خواهد شد.
مدیركل حفاظت محیط زیست استان مازندران هم به خبرنگار ایرنا گفت : با توجه به وجود واحدهای مسكونی زیاد در حاشیه رودخانه ها و بالا بودن سطح آب های زیر زمینی در این مناطق و عدم پوشش سیستم فاضلاب بسیاری از فاضلاب های مسكونی به رودخانه ها ریخته می شود.
حسینعلی ابراهیمی با اشاره به پالایش شناگاه های دریایی سواحل از سوی محیط زیست در سال جاری گفت : ورود فاضلاب های واحدهای مسكونی و حتی برخی از شیرابه های زباله این واحدها به رودخانه ها، امسال موجب آلودگی 12 شناگاه در استان شد.
مدیركل حفاظت محیط زیست استان مازندران بر ضرورت هرچه زودتر راه اندازی سیستم جمع آوری فاضلاب و تصفیه آن در شهرهای بزرگ و كوچك با جمعیت‌های مختلف و حتی روستاهای حاشیه سواحل دریای خزر و رودخانه‌های منتهی به آن تاكید كرد.
حسینعلی ابراهیمی تصریح كرد: با عاملان آلوده كننده رودخانه ها و محیط زیست در مازندران برخورد قاطع صورت می گیرد و در این راستا تیم های با همكاری شهرداری، فرمانداری و شبكه بهداشت و درمان شهرستان ها تشكیل و پرونده های متعددی را به مراجع قضایی ارسال شده است.
مدیرعامل شركت مهندسی آب و فاضلاب كشور به ایرنا گفت: موضوع محیط زیست و آب و فاضلاب جزو اولویت های ریاست جمهوری در برنامه ششم است و در این زمینه نیز اعتبارات خوبی از سوی دولت تعیین شده است و طرح های خوبی در قالب مشاركت بخش خصوصی در دسترس اجرا داریم.
حمیدرضا جانباز ادامه داد: علاوه بر این سعی داریم تا با استفاده از اعتبارات صندوق منابع بانك توسعه اسلامی اجرای پروژه های فاضلاب در مازندران در كمترین زمان ممكن اجرایی شود.
وی بر ضرورت مشاركت مردم در اتصال به انشعاب فاضلاب در محل های پوشش تاكید كرد و افزود: پروژه فاضلاب با توجه به افزایش جمعیت و احداث نقاط جدید مسكونی در كشور به ویژه مازندران ادامه دارد.
خبرنگار: سیدمحمد اكبرموسوی**انتشار دهنده: محسن حسن نیا
1295/1899