سیاست های اشتغالزایی دولت و صادرات غیرنفتی

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، در كنار توسعه صادرات غیرنفتی، جذب سرمایه گذاری خارجی و تقویت تولید ملی و خوداتكایی نمایانگر تحقق و عملیاتی شدن بخش مهمی از اهداف اقتصاد مقاومتی است. این گزارش بخشی از مهمترین تحلیل رسانه ها در یك هفته گذشته را در زمینه عملكرد دولت در اجرایی سازی سیاست های اقتصاد مقاومتی مورد بررسی قرار داده است.

** سیاست های اشتغالزایی دولت
بند نخست ابلاغیه سیاست های كلی اقتصاد مقاومتی بر تامین شرایط و فعال‌سازی كلیه امكانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی كشور به منظور توسعه كارآفرینی و به حداكثر رساندن مشاركت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی است.
در همین زمینه «سیدكمال‌الدین میرهادی» معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی استان اصفهان گفت: 1600 میلیارد تومان تسهیلات اشتغالزا امسال در قالب طرح توسعه كسب و كار اشتغال پایدار (تكاپو) برای بخش خصوصی اختصاص یافته است. این تسهیلات برای ایجاد، توسعه و سرمایه در گردش به شركت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی بخش خصوصی پرداخت می‌شود.
وی با بیان اینكه در این طرح 13 رسته‌ فعالیت با قابلیت سرمایه‌گذاری در روستاها و شهرهای استان شناسایی شده است، افزود: این تسهیلات در رسته‌های تولید محصولات گلخانه‌ای و گیاهان دارویی، صنایع غذایی، تبدیلی و تكمیلی كشاورزی، خدمات گردشگری، صنایع‌دستی، خدمات حمل‌ونقل بین شهری، فناوری اطلاعات، دوخت و تولید پوشاك، قطعه سازی و مجموعه‌سازی، فرش دستباف، زیورآلات، صنایع معدنی، صنایع پایین‌دستی پتروشیمی و همچنین صنایع مرتبط با تولید برق از انرژی‌های خورشیدی پرداخت می‌شود.
میرهادی به پرداخت تسهیلات طرح تكاپو با نرخ 12 تا 16 درصدی اشاره و اضافه كرد: در این طرح، 6 درصد دیگر از سود تسهیلات از محل اعتبارات یارانه‌ها پرداخت می‌شود.
معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی استان اصفهان با بیان این كه رویكرد اصلی طرح تكاپو كه برای استان‌ها و مناطق مختلف به ‌صورت مجزا تهیه و اجرا می‌شود، اظهار كرد: اجرای طرح تكاپو از سال 94، در 6 استان به شكل آزمایشی و سپس از سال گذشته در سایر نقاط كشور اجرا شد. اجرای طرح توسعه كسب‌وكار اشتغال پایدار(تكاپو) در رسته فعالیت‌های فناوری اطلاعات، گیاهان دارویی، پوشاك و گردشگری و تعیین رسته فعالیت‌های دارای اولویت ایجاد اشتغال در تمام استان‌های كشور از برنامه‌های توسعه اشتغال در كشور است.

** جذب سرمایه گذاری خارجی
بر‌اساس قانون برنامه ششم توسعه، دولت برای حوزه معدن به جذب 30 میلیارد دلار سرمایه خارجی نیاز دارد تا بتواند تحول لازم را در بخش معدن به وجود آورد و این محور مهم اقتصادی در توسعه كشور را به جایگاه خود بازگرداند.
كشورهای معدن‌خیز برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی از مشوق‌های مختلفی استفاده می‌كنند. در واقع هر دلار سرمایه‌گذاری در اكتشاف مواد معدنی، حداقل ارزش افزوده‌ای بیش از 2. 8 دلار ایجاد می‌كند و به ازای یك اشتغال مستقیم در حوزه معدن میانگین برای 3 نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد می‌شود.این بخش علاوه بر اینكه می‌تواند مستقیم تولید ارزش افزوده و اشتغال بالا كند، می‌تواند زمینه تحرك سایر بخش‌های اقتصادی را نیز فراهم آورد.
در تازه‌ترین آمارهای وزارت صنعت، شمار معادن فعال ایران 6 هزار معدن با استخراج سالانه بیش از 400 میلیون تن مواد معدنی اعلام شده است.در افق سال 1404 اما میزان استخراج سالانه مواد معدنی باید از500 میلیون تن فراتر رود.افزایش اكتشاف‌ها و ظرفیت‌های بالقوه بخش معدن، توجه بیش از پیش به قابلیت‌های صنایع معدنی را انكارناپذیر می‌كند، همین عوامل ضرورت جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و استفاده از فناوری‌های روز را برای توسعه این صنایع دوچندان می‌كند.
با وجود این، آمار و ارقام تولید همین طور صادرات نشان از رشد دارد، در همین زمینه «محمدرضا بهرامن» رئیس خانه معدن ایران می‌گوید: با ژاپنی‌ها و ایتالیایی‌ها، در بحث سرمایه‌گذاری مستقیم مذاكره داشتیم كه البته در زمینه طلا موجب چندین سرمایه‌گذاری شده است.ارزش ذخایر معدنی ایران حدود 700 میلیارد دلار برآورد می‌شود، اما برخی‌ها می‌گویند با اكتشافاتی كه در بخش‌های طلا، زغال سنگ، آلومینیوم و حتی فولاد شده، این رقم ارزشی دو برابری می‌یابد و به 1400 میلیارد دلار می‌رسد.
ایران هم اكنون پانزدهمین تولید‌كننده فولاد و نهمین تولید‌كننده سیمان است،همچنین رتبه دهم تولید سنگ آهن، رتبه بیست و چهارم تولید آلومینیوم، رتبه نهم در تولید مس و دومین تولید‌كننده سنگ‌های تزئینی جهان به ایران اختصاص دارد. قرار است ظرفیت تولید فولاد كشور در برنامه ششم توسعه به 50 میلیون تن، تولید مس كاتد به 400 هزار تن و آلومینیوم به 700 هزار تن افزایش یابد و پیش‌بینی می‌شود بخشی از برنامه‌های دولت در مسیر اشتغال و توسعه كشور با سرمایه‌گذاری در بخش معدن محقق شود.

** تقویت تولید ملی و خوداتكایی
یكی از اهداف اصلی اقتصاد مقاومتی تكیه بر دستاوردهای تولید داخلی و تلاش برای خوداتكایی است. در همین زمینه «تورج زارع» مدیرعامل شركت آلومینای ایران، از توسعه صادرات،‌ رشد تولید و افزایش ذخایر كشف شده این شركت خبر داد. او افزود: پیش‌تر تنها تاجیكستان مشتری آلومینای ایران بود اما از اوایل سال جاری كشور آذربایجان نیز از ما خرید داشته است. بر این اساس تاكنون 20 هزار تن صادرات به این 2 كشور انجام شده است.
وی در مورد تولید این شركت اظهار كرد: گزارشی كه تا 19 آبان تهیه شده حاكی از آن است كه 154 هزار تن آلومینا تولید شده است كه نسبت به سال گذشته 3.3 درصد افزایش تولید را شاهد بوده‌ایم. برنامه سال جاری تولید 245 هزار تن آلومینا است كه با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته محقق خواهد شد.
زارع در مورد برنامه اكتشافی شركت آلومینای جاجرم گفت: از سال گذشته اكتشافاتی كه در شركت آلومینای ایران انجام شد و براساس آن حدود 16 هزار متر حفاری اكتشافی صورت گرفت. حاصل این برنامه 16 میلیون تن ذخیره قطعی بوكسیت بود.
مدیرعامل شركت آلومینای ایران ادامه داد: با احتساب ذخایر قبلی هم‌اكنون میزان ذخایر بوكسیت این شركت به 36 میلیون تن رسیده است. به گفته زارع، برنامه سال جاری نیز حفاری اكتشافی به میزان 20 هزار متر است كه از این میزان 50 درصد حفاری‌ها انجام گرفته است. تا پایان سال نیز مابقی آن انجام خواهد گرفت كه براساس آن ذخیره شركت افزایش پیدا می‌كند. انتظار می‌رود میزان ذخایر قطعی بوكسیت توسط این شركت به حدود 50 میلیون تن افزایش یابد.

** توسعه صادرات غیرنفتی
توسعه صادرات غیرنفتی از جمله راهبردهای مهم در زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی بوده كه باید براساس اسناد بالادستی از جمله سند توسعه صادرات غیرنفتی كشور و برنامه ششم توسعه تدوین شود. یكی از مهم‌ترین بند‌های سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی بر تولید صادرات‌ محور تاكید دارد.
تجربیات بعد از انقلاب نشان می‌دهد كه اقتصاد وقتی رونق و شكوفایی را تجربه خواهد كرد كه تولید بر صادرات متكی باشد. از طرف دیگر برون‌گرایی همراه با درون‌نگری كه در سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی مورد تاكید قرار گرفته است، نشانه دیگری از لزوم توجه به محوریت صادرات در اقتصاد است.
آخرین آمار حجم صادرات محصولات بخش معدن و صنایع معدنی كه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شده، نشان می‌دهد میزان صادرات محصولات بخش معدن و صنایع معدنی در هفت ماهه امسال، از نظر وزنی و ارزشی به ترتیب 5. 5 درصد و 1. 3 درصد افزایش داشته است. همچنین در این مدت 4. 5 میلیارد دلار محصول صادر و 4.2 میلیارد دلار محصول معدنی و صنایع معدنی وارد كشور شده است.
از ابتدای فروردین تا پایان مهر 1396، 39 میلیون و 105 هزار و 900 تن محصولات معدنی و صنایع معدنی به ارزش 5 میلیارد و 417 میلیون و 700 هزار دلار صادر شد كه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزنی 5. 5 درصد و از نظر ارزشی 1. 3 درصد رشد نشان می‌دهد.
همچنین در هفت‌ماهه امسال، 3 میلیون و 157 هزار و 200 تن محصولات معدنی و صنایع معدنی به ارزش 2 میلیارد و 444 میلیون و 800 هزار دلار وارد شده كه از نظر وزنی 3. 14 درصد كاهش و از نظر ارزشی 7. 4 درصد افزایش نشان می‌دهد. عمده كشورهای مقصد واردات محصولات معدنی و صنایع معدنی ایران هم شامل چین، امارات متحده عربی، تركیه، هند، كره‌جنوبی، سوئیس، آلمان، ایتالیا، روسیه، سوئد، بلژیك، اسپانیا، استرالیا، بلغارستان، قزاقستان، اندونزی، ژاپن و تایوان بوده است.

پژوهشم**458**1601**خبرنگار: محمد ستاری**انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.