یك مسئول بورس:تعیین سقف نرخ بازدهی برای صندوق های سرمایه گذاری فاقد توجیه است

راضیه صباغیان رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: فرهنگ غالب سرمایه گذاری در ایران، سرمایه گذاری در دارایی هایی است كه مشابه سپرده های بانكی، سود ثابتی را نصیب سرمایه گذار می كنند كه همین مساله سبب استقبال بالا از صندوق های سرمایه گذاری موجود، به ویژه صندوق های سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت شده است.
وی با اشاره به ساز و كارهای موجود در این صندوق ها افزود: ساز و كار درنظر گرفته شده در طراحی صندوق های مزبور به گونه ای است كه می توانند بیش از 70 درصد ارزش دارایی های خود را به سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت و مابقی را به سرمایه گذاری در سایر انواع اوراق بهادار از جمله سهام شركت ها اختصاص دهند.
رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس تصریح كرد: تركیب دقیق دارایی های انواع صندوق ها در امیدنامه صندوق و باتوجه به آخرین مقررات ابلاغی توسط سازمان تعیین می شود و این مساله كه قسمتی از دارایی های صندوق ها، به سرمایه گذاری در سپرده های بانكی اختصاص می یابد امری كاملا بدیهی است.
وی افزود: مطابق مقررات موجود این حد نصاب در مورد صندوق های سرمایه گذاری 'در سهام'، 'مختلط' و 'در اوراق بهادار با درآمد ثابت' نباید به ترتیب از 15 درصد، 25 درصد و 50 درصد مجموع ارزش دارایی ها تجاوز كند.
رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس خاطرنشان كرد: بازار مالی متشكل از بازار پول و سرمایه است و عملاً باتوجه به درهم تنیدگی این دو بازار، امكان جدا كردن آنها وجود ندارد، در صورتی كه نرخ سود سپرده های بانكی كاهش یابد، توجه سرمایه گذاران به ابزارهایی كه نرخ های بالاتر بازدهی را نصیب آنان می كند، جلب می شود و با توجه به وضعیت فعلی، كشور ما نیز از این قضیه مستثنی نیست.
صباغیان گفت: با درنظر گرفتن روند افزایش ارزش صندوق های سرمایه گذاری و حجم رو به رشد درخواست صدور واحدهای سرمایه گذاری این شائبه تقویت شده است كه صندوق های سرمایه گذاری به ابزاری جهت دور زدن مقررات بانك مركزی تبدیل شده اند، این در حالی است كه ماهیت صندوق های سرمایه گذاری متفاوت از ماهیت سپرده های بانكی است .
وی افزود: باتوجه به اینكه بازدهی صندوق های سرمایه گذاری تابعی از بازدهی اوراق بهادار موجود در پرتفوی صندوق است، تعیین سقف نرخ بازدهی برای صندوق های سرمایه گذاری فاقد توجیه بوده و در صورتی كه صندوق، دارای پرداخت دوره ای باشد، ملزم است پس از كسر هزینه ها از جمله كارمزد اركان، بازدهی كسب شده را متناسب با میزان سرمایه گذاری هر سرمایه گذار، میان سرمایه گذاران تقسیم كند.
رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس تصریح كرد: در آن دسته از صندوق هایی كه پرداخت سود دوره ای ندارند، ارزش خالص دارایی های صندوق نشان دهندۀ ارزش اوراق بهادار موجود در پرتفوی و سودهای كسب شده است، بنابراین لازم است در زمان ابطال واحدهای سرمایه گذاری به سرمایه گذار پرداخت شود.
به گفته وی، در حال حاضر حجم عمده ای از سرمایه گذاری صندوق ها به سرمایه گذاری در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، شامل انواع صكوك، اوراق مشاركت و حتی سپرده های بانكی (با تاریخ افتتاح حساب قبل از تاریخ كاهش سود سپرده های بانكی یعنی قبل از تاریخ یازدهم شهریورماه 1396 و انواع اوراق مشاركت طرح های دولتی (سخاب) و ... اختصاص یافته است.
رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس خاطرنشان كرد: باوجود این حجم سرمایه گذاری بدیهی است كه حداقل بازدهی كه عمدتاً بالاتر از سقف نرخ های سود تعیین شده توسط بانك مركزی است را نصیب سرمایه گذاران كند.
وی افزود: در صورتی كه صندوق اقدام به سرمایه گذاری در سهام كند و در انتخاب سهام موجود در پرتفوی صندوق بررسی های لازم و دقت كافی صورت پذیرفته باشد، انتظار كسب بازدهی به مراتب بیشتری وجود خواهد داشت كه قابل مقایسه با نرخ های تعیین شده در بازار پول نیست و لذا از این لحاظ این ابزار سرمایه گذاری را نمی توان با سپرده های بانكی مقایسه كرد.
رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس باتوجه به ساختار شفاف اطلاعاتی در صندوق های سرمایه گذاری گفت: متولیان این صندوق ها ملزم به افشای صورت های مالی در مقاطع سه ماهه هستند، ضمن اینكه مقررات اخیر در خصوص الزام افشای اطلاعات پرتفوی و جزئیات درآمدی صندوق در مقاطع ماهانه، فرآیند سرمایه گذاری و نحوۀ كسب درآمد در صندوق های سرمایه گذاری به راحتی و بصورت شفاف در اختیار سرمایه گذاران قرار می گیرد.
صباغیان ادامه داد: این امر در مقایسه با سپرده های بانكی كه نحوۀ مصارف وجوه حاصل از سپرده گذاری سرمایه گذاران و نحوۀ كسب درآمد بانكها از محل این وجوه براحتی مشخص نیست، از جمله نقاط مثبت در صندوق های سرمایه گذاری محسوب می شود؛ به خصوص برای آن دسته از سرمایه گذارانی كه نحوۀ كسب درآمد نهاد سرمایه پذیر از دغدغه های آنان محسوب می شود، نكتۀ پراهمیتی است.
رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس با اشاره به روند افزایشی ارزش صندوق های سرمایه گذاری در جهان و در نظر گرفتن استقبال چشمگیر سرمایه گذاران از این ابزار سرمایه گذاری گفت: آینده ای بسیار روشن برای صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد و باتوجه به نیاز اقتصاد كشور به استفاده از ابزارهای جایگزین سیستم بانكی به منظور تأمین مالی بنگاهها و پروژه ها، امید می رود كه دست اندركاران با طراحی و توسعه انواع ابزارها تنوع زمینۀ سرمایه گذاری را فراهم تا سرمایه گذاران و عموم مردم بتوانند از بهره جویند.
به گزارش ایرنا، صندوق سرمایه گذاری، یك شركتی است كه پول سرمایه گذاران مختلف را جمع آوری كرده و سپس با تجمیع این سرمایه های خرد، اقدام به سرمایه گذاری در سهام و اوراق بورسی می كند.
سرمایه گذاران در اصل، سهام صندوق سرمایه گذاری را می خرند كه هر واحد، نشانه سهم سرمایه گذار از مالكیت و درآمدهای صندوق است.
بدین ترتیب، افراد، اوراق بهادار را به طور مستقم معامله نمی كنند، بلكه صندوق های سرمایه گذاری مشترك اقدام به داد و ستد سهام و اوراق می كنند.

اخبار اقتصادی ایرنا در تلگرام: IRNAeco@
اقتصام 2022** 6075
خبرنگار: میثم طاهری* انتشار: زهرا هجینی نژاد