سامانه خدمات بانكی نابینایان طراحی شد

بر اساس آمار انجمن نابینایان، نزدیك به 120 هزار نابینای كامل و 500 هزار كم بینا در كشور وجود دارد و همچنین بر اساس آمارهای متفاوت حدود یك هزار نابینا در مقاطع تحصیلات تكمیلی دانشگاه ها در حال تحصیل هستند.
نابینایان و كم بینایان همچون دیگر اعضای جامعه به استفاده از خدمات مختلف اماكن عمومی، كتابخانه ها، پارك ها، موزه ها، بیمارستان و حمل و نقل شهری نیاز دارند و بعضی خدمات مانند خدمات بانكی برای آنها در دنیای امروز گریزناپذیر است.
در سراسر آمریكا، 100 هزار خودپرداز بانك های مختلف به نابینایان این كشور كه سه درصد جمعیت یا سه میلیون و 400 هزار نفر را در بر می گیرد، خدمات ارائه می دهند؛ خودپردازهایی كه برای خدمت به نابینایان گویا شده اند.
شاید با مشاهده یك فرد نابینا پرسش هایی به ذهن خطور كند: در جامعه ما یك فرد نابینا به تنهایی قادر به طی مراحل مختلف استفاده از این خدمات هست یا به همراه و فرد امین نیاز دارد؟ آیا خودپردازها كه امروزه استفاده از آنها برای همه ما معمول است به نابینایان و كم بینایان خدمات می دهند؟
در این میان، طراحی و عرضه سامانه خدمات بانكی نابینایان از سوی شركت دانش بنیان پكتوس كه جایزه فاب طلایی را نیز در پنجمین همایش مدیران فناوری اطلاعات كشور كسب كرد، نابینایان را در استفاده از خدمات بانكی تا حد زیادی مستقل می كند.

***سامانه خدمات بانكی نابینایان در شعب
مدیر عامل این شركت روز جمعه در مورد انگیزه طراحی سامانه به خبرنگار علمی ایرنا گفت: خدمات بانكی نابینایان در شعب در پی بخشنامه بانك مركزی در سال 91 پا گرفت؛ مبنی بر اینكه نابینایان برای افتتاح حساب نیاز به امین و همراه ندارند، تا قبل از این بخشنامه باید فردی را به عنوان امین در دفترخانه معرفی می كردند و هر بار در مراجعه به شعبه بانكی، وی را همراه می بردند.
سعید صادق پور ادامه داد: بنابراین با توجه به دشواری پر كردن فرم های بانكی برای نابینایان، تنها راه استفاده از فناوری اطلاعات است كه به صورت بریل و صوتی فرم ها را پر كنند و این سامانه با همكاری انجمن نابینایان ایران جلو رفت.
وی توضیح داد: برای این كار از دستگاه برجسته نگار بهره گرفتیم كه شامل كیبورد (صفحه كلید) و مانیتور بریل است، یعنی فرد نابینا روی مانیتور بریل سوال و پاسخ ها را می شنود و روی فرم با كیبورد بریل پر می كند، در كنار این امر باید فرم های بانك های مختلف در این سامانه طراحی و پیاده سازی می شد.
صادق پور گفت: در این سامانه، هر فرم را كه كاربر وارد می شود، با استفاده از نرم افزار تبدیل متن به گفتار فرم برای نابینایان با استفاده از دو سیستم بریل و صوتی خوانده می شود و در پایان فرم برای فرد قابل خواندن است و می تواند در شعبه با استفاده از هدفون این كار را انجام دهد تا حریم خصوصی او رعایت شود و بعد از اینكه پر كردن فرم پایان یافت، به چاپگر تحویلدار باجه ارسال و چاپ می شود.
وی گفت: در كنار این، ما روی خدمات دیگر مانند اینترنت بانك، موبایل بانك و تلفن بانك برای توسعه خدمات صوتی به ویژه تبدیل متن به گفتار فارسی كار كرده ایم، همچنین برای خودپردازها كاملا آماده هستیم كه این سامانه با همكاری بانك ها برای نابینایان مناسب سازی و دسترس پذیر شود.
صادق پور در مورد تعداد شعبه هایی كه این خدمات را در اختیار نابینایان قرار می دهند نیز گفت: 13 بانك و حدود 20 شعبه بانك های مختلف در تهران خدمات را ارائه می دهند، از ابتدا درخواست انجمن نابینایان این بود كه در مركز هر استان، یك بانك در مرحله اول این سامانه را داشته باشد و بعد از دریافت واكنش ها افزایش یابد ولی هنوز در بعضی استان ها مثل بوشهر، سمنان، بندرعباس و ایلام، هیچ بانكی تجهیزات لازم را نصب نكرده است.
وی در مورد هزینه تجهیزات این سامانه توضیح داد: هزینه تجهیزات 16 میلیون تومان است و قسمت عمده آن بخش سخت افزاری مانیتور بریل است كه در آن فلزات حافظه دار استفاده شده و های تك/high tech قلمداد می شود، قیمت نمونه ایرانی این تجهیزات 60 درصد ارزان تر از نمونه های خارجی است؛ ضمن اینكه پوشش فارسی بریل صوتی را مختصرا ما در دنیا داریم و همین پیشرفته بودن تجهیزات، هزینه ها را بالا برده است ولی در مقایسه با پروژه های بانكی چندان زیاد نیست.

***سامانه موزه ها برای نابینایان
وی در مورد سامانه موزه ها ویژه نابینایان نیز كه دستاورد دیگر این شركت دانش بنیان است، توضیح داد: این سامانه دو بخش است؛ یك بخش كه راجع به اشیا و خود موزه به نابینا اطلاعات می دهد و از فناوری بریل و برجسته نگار كسب شده است و در بخش دوم، فرد می تواند با لمس شیء مورد نظر در مورد آن شیء اطلاعات لازم را به دست آورد كه در موزه ایران باستان این سامانه نصب شده است و به طور كلی برای موزه ها و اماكن گردشگری مختلف می توان آن را طراحی كرد.
صادق پور در مورد دلیل طراحی سامانه موزه ها نیز یادآور شد: مدیر سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خواستار طراحی بروشور بریل برای موزه ها شده بود و همین امر به ما انگیزه داد تا این سامانه را مرداد 94 ارائه دهیم كه سال 95 تایید و نصب شد و به واقع، هزینه این سیستم پایلوت را سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تامین كرد.
پنجمین همایش ملی مدیران فناوری اطلاعات به همت پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداك) با همكاری نهاد ریاست جمهوری، وزارت كشور، سازمان نظام صنفی رایانه ای، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در 8 گرایش یكشنبه (5 آذر) در برج میلاد تهران برگزار شد.
این همایش با شعار «حكمرانی داده‌ها و دولت الكترونیكی از دیدگاه علوم و فناوری اطلاعات» شامل محورهای مختلف دولت الكترونیكی، سلامت الكترونیكی، بانكداری الكترونیكی، بازرگانی الكترونیكی، بیمه الكترونیكی، عدالت الكترونیكی، یادگیری الكترونیكی و مطالعات اجتماعی فناوری اطلاعات بود و در آن به سه محصول برتر در زمینه فناوری اطلاعات، جایزه فناوری اطلاعات برتر (فاب) داده شد.
علمی**9157**1055
خبرنگار: منصوره شوشتری**انتشار: زینب كارگر
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me