شب يلدا؛ روند صعودي قيمت ميوه و خشكبار و سوء استفاده برخي كسبه

ايين سنتي و ايراني شب يلدا يا چله با خريد ميوه و خشكبار آغاز و با شب نشيني و دورهمي فاميل و خانواده ها تا پاسي از شب ادامه مي يابد و سرانجام با فال حافظ ختم مي شود اما در اين ميان افزايش قيمتها در روزهاي پاياني فصل پاييز گاها ناشي از سوء استفاده برخي كسبه از گرمي بازار و افزايش تقاضاي مصرف برخي اقلام از جمله انار، هندوانه، آجيل و شيريني در اين روزها است.
طبق آيين باستاني ايران زمين شب يلدا يا شب چلّه كه يكي از طولاني ترين شب هاي سال است خانواده ها با جمع شدن و تناول انواع خوراكي هاي رنگين اين شب طولاني را سپري مي كنند.
براساس قيمت هاي بازار، سفره شب يلدا شامل فقط ميوه و خشكبار براي يك خانواده چهارنفره حداقل نزديك 250 هزارتومان هزينه دارد، حال اگر به سنت پيشينيان بزرگان فاميل بخواهند محفل يلدايي براي ديگر اعضاي فاميل تدارك ببينند اين ارقام به صورت تصاعدي بالا مي رود.
ياداوري اين نكته خارج از لطف نيست كه بسياري از خانواده هاي ايراني در اقصي نقاط كشور براي نو عروسان بايد سفره يلدايي و هديه ويژه شب يلدا تدارك ببينند كه هزينه هاي بيشتري را به خانواده ها تحميل مي كند.

'مريم حيدري' يكي از خريداران ميوه در گفت و گو با ايرنا ضمن گلايه از بالا بودن قيمت هاي ميوه و خشكبار در آستانه شب يلدا گفت: قيمت انواع ميوه در هفته اخير به شدت افزايش پيدا كرده به طوري كه دو تا سه برابر شده است.
وي اظهارداشت: اين درحاليست كه ميوه ها از كيفيت لازم برخوردار نيست و اگر اندكي كيفي باشد داراي قيمت هاي بالاست به طور مثال انار بين 80 تا 120 هزارريال، هندوانه بين 20 تا 30 هزارريال، پرتقال از 35 تا 80 هزارريال، نارنگي بين 50 تا 60هزارريال، انار به 138 هزارريال سيب درختي به 50 تا 60 هزارريال رسيده است.
وي اضافه كرد: قيمت هركيلوگرم آجيل شيرين نيز بين 650 تا 800 هزارريال به فروش مي رسد.

'طهورا شهرياري' يكي از خريداران آجيل شب يلدا گفت: متاسفانه همزمان با برگزاري چنين ايامي برخي فروشندگان با سودجو اقدام به عرضه محصولات غيركيفي با قيمت هاي بالا مي كنند.
وي افزود: برخي مي گويند آجيل به دليل كيفيت شامل قيمت هاي متفاوت مي شود اما آيا ميوه نيز از كيفيت هاي متفاوت برخوردار است كه داراي قيمت هاي نجومي است.
اين مصرف كننده عدم نظارت دستگاه هاي نظارتي همچون سازمان تعزيرات، اتاق اصناف و اتحاديه را ناشي از اين سواستفاده هاي فروشندگان در خرده فروشي ها دانست و افزود: متاسفانه به دليل نبود نظارت و كنترل قيمت ها هر فروشنده اي به هر قيمتي كه مي خواهد اجناس خود را مي فروشد حتي با اتيكت( فاكتور يا برچسب) قيمت كه اين امر نشان مي دهد خرده فروشي ها ترسي از ناظرين قيمت ها ندارند.

'هنگامه همتي' يكي از مشتريان خريد شب يلدا گفت: در حال حاضر برخي رستوران ها و كافي شاپ ها در اين شب اقدام به ارايه بسته هاي يلدايي در اين آيين مي كنند كه براي هر نفر حداقل نزديك 300 هزارتومان تمام مي شود.

با اين وجود به نظر مي رسد براساس قانون و مقررات نظام صنفي، كميسيون نظارت استان ها با همكاري اتحاديه و مجامع امور صنفي بايد براي شب چله نيز محصولات فروشي داراي نرخ منطقي و برچسب قيمت باشند.

** انار شب يلدا تامين است/قيمت منطقي هر كيلو انار درجه يك 70 هزارريال
مديركل دفتر ميوه هاي گرمسيري و نيمه گرمسيري وزارت جهاد كشاورزي توليد انار امسال را 800 هزار تن عنوان كرد و گفت: با وجود كاهش توليد انار ساوه به دليل سرمازدگي، انار مورد نياز كشور تامين است و كمبودي در اين زمينه نداريم.
'ابوالقاسم حسن پور' افزود: طبق اعلام سازمان ميادين ميوه و تره بار هر كيلوگرم انار درجه يك براي شب يلدا 39 هزار تا 41 هزار ريال و در خرده فروشي ها 50 هزار تا 70 هزار ريال قيمتگذاري شده و نرخ هاي بيش از اين اجحاف به توليدكنندگان و مصرف كنندگان است.
حسن پور گفت: تشديد نظارت هاي دستگاه هاي نظارتي مي تواند قيمت ها را در بازار شب يلدا كنترل كند.

** عرضه 110 هزار تن هندوانه براي سفره يلدا آماده است
«حسين اصغري» مديركل دفتر امور محصولات علوفه اي و جاليزي معاونت امور زراعت با تاكيد بر اينكه كمبودي در تامين هندوانه شب يلدا نداريم، گفت: از اواخر آذرماه و براي شب يلدا ١١٠ هزارتن هندوانه به بازار عرضه خواهد شد.
وي پيش بيني كرد: توليد هندوانه در فصل پاييز امسال بيش از ١٣٧ هزارتن در سطح زير كشت 4 هزار و ٩٨٧ هكتار باشد كه بيشترين عمده توليد مربوط به استان هاي بوشهر، خوزستان، هرمزگان و فارس است.
به گفته وي، البته بخشي از هندوانه ها نيز مربوط به سردخانه ها است كه در بازار شب يلدا عرضه خواهد شد.

** قيمت شيريني خشك يلدايي 180 هزارريال
«علي بهره مند» رييس اتحاديه قنادان تهران گفت: نرخ شيريني شب يلدا طبق نرخ مصوب ارديبهشت ماه سالجاري به شرط خالص فروشي عرضه مي شود و با وجود افزايش قيمت تخم مرغ، هيچ تغيير قيمتي نخواهيم داشت.
وي با تاكيد بر اجراي خالص فروشي در قنادي ها افزود: قيمت انواع مختلف شيريني براساس كيفيت تعيين مي شود، به طوري كه قيمت هر كيلوگرم شيريني تر و خامه اي درجه يك به شرط خالص فروشي 215 هزارريال، شيريني زبان و پاپيوني 180 هزارريال، شيريني برنجي 180 هزارريال، شيريني دانماركي يا گل محمدي 175 هزارريال و كيك يزدي 130 هزار ريال تعيين شده است.
وي تصريح كرد: اين نرخ گذاري در صورت خالص فروشي انواع شيريني به ويژه كيك يزدي است كه بايد بدون احتساب قيمت جعبه محاسبه شود.
وي با اشاره به اين كه قيمت انواع باسلوق به دليل نوع كيفيت قيمت ثابتي ندارد، اظهارداشت: قيمت هر كيلوگرم باسلق لوله اي ساده و باسلق لقمه اي گردويي بستگي به نوع مواد اوليه، استفاده از گردو و كيفيت توليد آن متغير است.

** قيمت هر كيلو آجيل شب يلدا 42 تا 60 هزار تومان اعلام شد
«مصطفي احمدي»رئيس اتحاديه آجيل و خشكبار تهران با بيان اين كه آجيل نرخ مصوبي ندارد، گفت: قيمت هر كيلوگرم آجيل شب يلدا با احتساب 10 درصد افزايش براي خرده فروشي ها و با توجه به كيفيت محصول بين 420 تا 600 هزارريال است.
وي با بيان اين كه هيچ كمبودي در زمينه آجيل و خشكبار شب يلدا نداريم ،افزود: طبق نظر كارشناسي قيمت عمده فروشي آجيل شب يلدا بين 380 تا 550 هزارريال تعيين شده كه براي خرده فروشي ها با 10 درصد افزايش نرخ محاسبه مي شود.

مسئولان حوزه اصناف نيز اعلام كرده اند كه بازرسان آنها به همراه بازرسان هر اتحاديه صنفي مربوطه تا آنجا كه امكان دارد، بر عرضه محصولات و قيمت هاي صنفي نظارت دارند، اما با اين حال برخي كسبه در اين روزها سواستفاده كرده و برخي اقلام خود را گران مي كنند.
اصناف تاكيد دارد كه مردم بايد در اين مواقع با پل ارتباطي 124 سامانه دريافت شكايت‌هاي اصناف و اتحاديه‌ها در مورد گرانفروشي، كم فروشي، احتكار، تقلب، عدم صدور فاكتور و درج قيمت تماس بگيرند تا امكان پيگيري شكايت وجود داتشته باشد.
مصرف هر ميوه در آيين باستاني شب يلدا بيانگر نمادي است به طوري كه هندوانه به عنوان يكي از ميوه هاي سفره شب يلدا، يادآور گرماي تابستان و حرارت است به طوري كه باور مردم باستان بر اين بود اگر مقداري هندوانه در شب يلدا بخورند در سراسر زمستان طولاني، سرما و بيماري بر شما غلبه نخواهد كرد و اين باور، با خواص هندوانه كه سرشار از ويتامين هاي A و B و C است، مطابقت دارد.
انار در سفره شب يلدا نماد شادي و زايش است كه به دليل داشتن ويتامين ث و آهن موجب تقويت سيستم ايمني بدن و افزايش انرژي و خون سازي در بدن مي شود.
آجيل شب يلدا شامل پسته، بادام، گردو، فندق و در برخي مناطق كشور ميوه هاي خشك، به عنوان سالم ترين تنقلات شناخته شده و داراي فيبر بالا، انواع ويتامين هاي گروه E و B، روي، كلسيم، فسفر و پتاسيم، منيزيوم، ويتامين A و پروتئين است كه باعث افزايش قدرت مي شود.

اقتصام**9186** 6075
گزارشگر: هما همت خواه** انتشار: زهرا هجيني نژاد