به گزارش ایرنا، سهم بودجه آموزشی در لایحه بودجه 1397 كه از سوی رئیس جمهوری به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است،562 هزار و 539 میلیارد و 229میلیون ریال است كه از این میزان فقط 1.35درصد یعنی هفت هزار و 593 میلیارد و 642میلیون ریال سهم سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور است.
در بودجه آموزشی كشور سهم وزارت آموزش و پرورش 63.97 درصد، دانشگاه جامع علمی – كاربردی 0.46 درصد، دانشگاه فنی و حرفه ای 1.32 درصد، وزارت علوم،تحقیقات و فناوری بدون دانشگاهها 2.43 درصد و دانشگاههای كشور 30.48 درصد است.
این در حالیست كه در بند «ز» ماده 4 قانون برنامه ششم دولت مكلف شده است برای رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی بر پایه عدالت نسبت به اعمال سیاست های اشتغال زایی، مهارت افزایی و ارتقای دانش حرفه ای و حمایت از مشاغل كوچك خانگی و دانش بنیان مبتنی بر سند ملی كار شایسته حداكثر تا پایان سال اول اجرای قانون برنامه تهیه و اجرایی كند.
همچنین در بند «ت» ماده چهار قانون برنامه ششم آمده است: افزایش مهارت و تخصص نیروی كار به ویژه تا مقاطع كارشناسی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی با ارائه آموزشهای مهارتی، تخصصی و فنی و حرفه ای با استفاده از ظرفیت های خدمت زیر پرچم و كارورزی دانشجویان دولت مكلف است در سه ماهه اول هر سال گزارش اجرای این بند را به كمیسیون های برنامه و بودجه و محاسبات و آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی ارائه كند.
در جزء هفت بند «الف» ماده 27 قانون یاد شده آموزش 100 هزار نفر از روستاییان و عشایر به عنوان پیشرو و تسهیل گر در زمینه برنامه ریزی محلی، توسعه فعالیت های اقتصادی و برنامه های فرهنگی، بهبود خدمات رسانی، جلب مشاركت های مردمی و نظارت بر اثر بخشی طرحهای دستگاههای اجرایی مورد تاكید قرار گرفته است.
همچنین در بند «ب» ماده 65 قانون برنامه ششم دولت موظف شده است به منظور افزایش سهم مهارتی در نظام آموزشی كشور با رویكرد تحقق اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش بنیان در طول اجرای قانون برنامه از طریق بازنگری و اصلاح ساختار نظام اداری دانشگاهها و مراكز آموزش عالی و افزایش منابع و تجهیزات نسبت به افزایش سهم دانشگاه فنی و حرفه ای و دانشگاه جامع علمی-كاربردی در نظام آموزشی كشور اقدام و تجهیزات آموزشی هنرستانها ,آموزشكده ها و دانشكده های فنی و حرفه ای را به روز كند.
به نظر می رسد اهداف برنامه های ششم توسعه حقیقت رسیدن به شرایط مطلوب به لحاظ افزایش آموزش های مهارتی را ترسیم كرده است اما واقعییت های بودجه پیشنهادی 97 نمی تواند این مهم را تحقق بخشد.
تردیدی نیست، كه آموزش های مهارتی مبتنی بر فناوری است و تا زمانی كه ابزاری نباشد نمی توان این آموزش ها را راهبری كرد.
**سرانه آموزش های مهارتی در كشورها
بررسی های نشان می دهد سرانه آموزشی در كشورهای آفریقای جنوبی 2386 دلار، مالزی 2914 دلار، روسیه 4281 دلار، كانادا 8018 دلار، امارات 8682 دلار، آلمان 15062 دلار، ژاپن 19595 دلار و سوئد 30364 دلار است.
همچنین سرانه آموزشی در كشور تركیه 3600 دلار و در كشورهای اروپایی 10هزار دلار است.
با این حال سرانه آموزش در ایران شامل كارآموزان سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور 15 میلیون ریال، آموزش های شاخه نظری آموزش و پرورش 20 میلیون ریال، دانش آموزان هنرستان های فنی و حرفه ای آموزش و پرورش 40 میلیون ریال، دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری 65میلیون ریال است.
مقایسه رقم های یاد شده بین ایران و دیگر كشورها نشان می دهد كه چقدر تفاوت معناداری میان سرانه آموزش در ایران با دیگر كشورها داریم.
در خوشبینانه ترین حالت سرانه آموزش های مهارتی در ایران 350دلار و در آموزش عالی حدود 1600 دلار است.
مقایسه ارقام یاد شده با سرانه ارقام آموزش در دیگر كشورها نشان می دهد متاسفانه موضوع آموزش در ایران نه تنها ضعیف بلكه مورد غفلت واقعی قرار گرفته است و آموزش های مهارتی نیز در سطحی به مراتب ضعیف تر قرار دارند و پگونه می توان با چنین سرانه ای به مهارت آموزی نیروی كار پرداخت و امید داشت كه از این وادی نیز اشتغال سامان یابد.
تردیدی نیست،هیچ جامعه ای نمی تواند به توسعه بیاندیشد وقتی كه موضوع آموزش را در اولویت های آخر خود قرار دهد.
نگاه به موضوع آموزش در كشور به ویژه آموزش های مهارتی ضعیف است در حالی كه مهارت آموزی می تواند بخشی از ضعف های آموزشی كه سال ها آن را در حوزه های آموزشی دیگر گذرانده ایم، جبران كند.
اكنون بیش از 50 درصد از جویندگان مهارت را دانشجویانی به خود اختصاص می دهند كه طی چهار سال با وجود آموزش در دانشگاه های كشور هنوز برای ورود به بازار كار آماده نیستند.
پیش بینی منابع مورد نیاز جهت تحقق نیازهای آموزشی در طول برنامه ششم برای تحقق رشد اقتصادی و بهره وری نشان می دهد در صورتی كه بخواهیم برای 22 میلیون شاغل آموزش های مهارتی را انجام دهیم به ازای هر نفر 50 ساعت به 110هزار میلیارد ریال منابع نیاز است.
این آموزش برای چهار میلیون شاغل به ازای هر نفر 25 میلیون ریال می شود 100هزار میلیارد ریال و آموزش خانواده ها(20میلیون خانوار) هر خانوار 10ساعت حدود یكهزار میلیارد ریال خواهد شد.
همچنین آموزش های مهارتی برای سكونتگاههای غیر رسمی برای 200 هزار نفر مبلغی معادل یكهزار میلیارد ریال نیاز دارد.
تا زمانی كه به لحاظ تامین هزینه آموزش های مهارتی در كشور پی نبرده باشیم سخن از مهارت آموزی و اهمیت آموزش مهارت در ایجاد شغل معنایی ندارد.
آموزش مهارت نیاز به ابزارهای لازم دارد و تردیدی تیست بسیاری از رشته های پرهزینه كه نیاز به فناوری های نوین دارد، از عهده بخش خصوصی خارج است و هزینه آن باید از سوی بخش دولتی تامین شود.
سرمایه گذاری نیروی انسانی بازگشت سرمایه را به دنبال دارد؛ اگر می خواهیم آینده ای بهتر داشته باشیم، با مهارت آموزی زمینه اشتغال جوانان را فراهم كنیم و اگر می خواهیم زمینه های بروز آسیب های اجتماعی را كاهش دهیم، از امروز باید نگرش خود را به موضوع آموزش تغییر دهیم.
با تخصیص سهم 1.35درصدی بودجه آموزشی به آموزش های مهارتی در سال آتی، در حقیقت این سرمایه انسانی است كه نادیده انگاشته می شود.
اخبار اقتصادی ایرنا در تلگرام: IRNAeco@
اقتصام*2025
گزارش: زهره دریغ گفتار*ناشر: لیلا جودی
تهران- ایرنا- با اینكه سهم مهارت آموزی در ایجاد اشتغال بر كسی پوشیده نیست اما سهم آن از بودجه آموزشی سال آینده كشور فقط 1.35 درصد است.
