شهرها و شهرداری های استان یزد از ابتدا تا امروز / تاسیس شهرداری جدید شاید ممنوع!

یزد به عنوان هشتمین استان پهناور و چهارمین استان صنعتی ایران با 10شهرستان ، 21بخش ، 45دهستان ، سه هزار و 955پارچه آبادی شامل هزار و 121 آبادی دارای سكنه و 2هزار و 834 آبادی خالی از سكنه و نیز 21 كانون شهری است.
قدیمی ترین شهر استان ، یزد است كه سال 1305 صاحب شهرداری شد و هم اكنون با درجه 11 به عنوان تنها شهر ایران است كه تیرماه امسال در فهرست میراث جهانی ثبت شده است.
جدیدترین شهر استان نیز ، بفروئیه و از توابع شهرستان میبد است كه در سال 1387، دارای شهرداری شد.
پایین ترین درجه شهرداری كه درجه یك است ، متعلق به خضرآباد در شهرستان اشكذر است و بالاترین درجه شهرداری كه 11 است با 529 هزار و 673 نفر جمعیت بر اساس سرشماری سال 95 متعلق به شهر یزد است.
در این میان بعد از شهرداری یزد، قدیمی ترین ایجاد شهرداری مربوط به اردكان در سال 1312 خورشیدی است و بعد از آن ابركوه قرار دارد كه در سال 1314صاحب شهرداری شد كه از لحاظ تقسیمات جغرافیایی در آن زمان بخشی از استان فارس بود.
شهرداری های تفت ، بافق ، مهریز ، اشكذر ، زارچ ، میبد ، مروست ، بهاباد ، هرات ، نیر، شاهدیه ، حمیدیا، احمدآباد ، ندوشن ، مهردشت ، خضرآباد ، عقدا و بفروئیه به ترتیب و در ردیف های بعدی در زمان تاسیس شهر قرار دارند.
ضریب جمعیت روستایی استان سال 1355، یعنی 2 سال مانده به پیروزی انقلاب یعنی حدود 40 سال قبل 42 درصد بود و در مقابل 58 درصد جمعیت شهرنشین.
بر اساس سرشماری سال 95 هم اكنون جمعیت روستایی استان 14.7درصد در برابر 85.3 درصد جمعیت شهرنشین است .
همین رشد جمعیت موجب شده 12 شهرداری استان با كاهش جمعیت روستایی و مهاجرت مردم به مناطق شهری در فاصله سال های 1360 به بعد تاسیس شود.
این در حالی است كه از سال 1344 تا سال 1361 هیچ شهرداری در استان تأسیس نشد.
این بدان معناست از ابتدای استان شدن یزد تا سال 1344 تنها 9 شهرداری تأسیس شد ولی در موج دوم تأسیس شهرداری ها تنها در طول 30 سال (از سال 1357شروع انقلاب تا سال 1387 ) 12 شهرداری در استان فعالیت خود را آغاز كرد.
از سوی دیگر از 971 هزار جمعیت شهرنشین استان یزد یعنی 86 درصد در شهرهای قدیمی ( كه قبل از سال 1344 تاسیس شد) ساكن هستند و بقیه در شهرهایی با شهرداری های تازه تأسیس زندگی می كنند.
در میان شهرهای استان ، شهرداری میبد با درجه هشت و جمعیت 80 هزار و 712 نفر بعد از یزد در رتبه دوم قرار دارد و مهریز نیز با درجه هفت در رده سوم شهرداری ها قرار دارد.
به هر حال امیدواریم با رسیدگی بیشتر مسئولان به روستاها و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری كه از محوری ترین مواد لایحه بودجه دولت تدبیر و امید است دیگر شاهد تأسیس شهرداری جدید در استان نباشیم بلكه هر روز شاهد اشتیاق ساكنان شهرهای كوچك به بازگشت به روستاها باشیم.
1968/2047 یادداشت: محمودرضا رحمانی ** انتشار: عباسقلی اشكورجیری
@irnayazdd