سرمایه گذاری خارجی در كهگیلویه و بویراحمد، اقدام‌ها، چالش‌ها و راهكارها

یاسوج- ایرنا- كهگیلویه و بویراحمد با جستجو و كشف منابع نفتی در گچساران در سال 1302 توسط كنسرسیوم دارسی از نخستین استان‌هاست كه با فعالیت اقتصادی خارجی‌ها در ایران آشنا شد، اما در یك قرن گذشته نتوانست برای جذب سرمایه خارجی‌ها موفقیت‌های بزرگی كسب كند.

به گزارش ایرنا بنابر تحلیل كارشناسان اقتصادی، دولت نمی‌تواند نقش كارفرمای بزرگ را در اقتصاد ایفا كند، بنابراین راهی جز سرمایه گذاری خارجی برای رونق اقتصادی كشور وجود ندارد، از این رو فضاسازی مناسب برای سرمایه گذاری خارجی امری اجتناب ناپذیر است.
ایجاد تحول در روابط بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و خنثی سازی پروژه ایران هراسی به‌ویژه پس از برجام، نه تنها سایه تهدید و تحریم علیه كشور را كنار زد، بلكه رویكرد بین‌المللی به سمت همكاری با جمهوری اسلامی ایران جهت گرفت به‌گونه‌ای كه هیات های سیاسی، اقتصادی و بازرگانی از كشورهای مختلف برای سرمایه گذاری در كشور اعلام آمادگی كردند.
كهگیلویه و بویراحمد در سال‌های اخیر برای جذب سرمایه گذاری خارجی تلاش‌هایی كرده اما این تلاش‌ها ثمره زیادی نداشته است ولی اكنون با اجرای برجام كه شرایط بین‌المللی را به سود ایران تغییر داده است می‌توان از این فرصت برای جذب سرمایه گذاری خارجی استفاده كرد.

**وضعیت كنونی سرمایه گذاری خارجی در كهگیلویه و بویراحمد
*جذب 23.62 میلیون دلار سرمایه گذاری خارجی از 92 تاكنون
مدیركل امور اقتصادی و دارایی كهگیلویه و بویراحمد گفت: سرمایه گذاری خارجی جذب شده از سال 89 تا سال 92 حدود 24 میلیون دلار و در فاصله سال‌های 92 تا 6 ماهه نخست سال جاری 23.62 میلیون دلار بود.
ابراهیم كشاورز افزود: تنها طرح و واحد دارای سرمایه گذار خارجی در استان طرح سیمان مارگون متعلق به شركت بین‌الملل توسعه گستر هلال خاورمیانه بوده كه شركای سرمایه گذار آن از كشور لبنان است.
وی بیان كرد: این طرح از سال 1385 جواز تأسیس اخذ و از سال 1389 شروع به فعالیت كرد.
كشاورز عنوان كرد: در سال 1395 در جریان سفر ریاست جمهوری به استان، فاز نخست آن بهره برداری شد و در هفته دولت سال 1396 فاز تكمیلی آن طی سفر جهانگیری معاون اول ریاست جمهوری به بهره برداری رسید.
مدیركل امور اقتصادی و دارایی كهگیلویه و بویراحمد بیان كرد: از سال 92 تا 95 در كارخانه سیمان مارگون 21 میلیارد دلار سرمایه گذاری شده كه این امر گام خوبی برای اجرای كامل این طرح بوده است.
وی بیان كرد: موافقت اولیه سرمایه گذاری سه هزار میلیارد دلاری شركت خارجی هلال پترو درزمینهٔ نفت و گاز صورت گرفته كه مراحل تكمیلی آن در حال پیگیری است.
معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت كهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: پس از برجام، شركت سیمان سپوی دهدشت یك قرارداد فاینانس با یك شركت چینی منعقد كرده است.
دارا فرامرزی افزود: این فرایند در حال حاضر نزد بانك ملی ایران در حال انجام است.
معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت كهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: طرح سیمان سپوی دهدشت دارای حدود 25 درصد پیشرفت فیزیكی بوده كه این پیشرفت و ساخت و ساز توسط سرمایه گذار داخلی انجام شده است.
وی تصریح كرد: حدود هشت هزار و 700 میلیارد ریال مجموع اعتبار طرح سیمان سپو بوده است.

*چاپ كتاب فرصت‌های سرمایه گذاری در كهگیلویه و بویراحمد به 3 زبان
معاون اقتصادی مدیركل امور اقتصادی و دارایی كهگیلویه و بویراحمد گفت: این استان در معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی رتبه چهارم را در كشور داراست.
طاهر شریف پور اظهار داشت: از 98 فرصت سرمایه‌گذاری معرفی شده از سوی ستاد مركز خدمات سرمایه‌گذاری كهگیلویه و بویراحمد 9 فرصت آن از سوی سازمان سرمایه‌گذاری كشور به‌عنوان فرصت سرمایه‌گذاری خارجی و بین‌المللی تأیید شده است.
وی افزود: این 9 فرصت سرمایه‌گذاری در سامانه بین‌المللی سرمایه‌گذاری كشور به ثبت رسیده‌اند.
شریف پور بیان كرد: مركز خدمات سرمایه گذاری در استان فعال بوده و هم‌اینك این مركز تمام زیرساخت‌های لازم به لحاظ فیزیكی و امكانات را برای ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران داراست.
وی عنوان كرد: این مركز از كارشناسان خبره در حوزه اقتصادی، مترجمی زبان خارجی و سرمایه‌گذاری بهره می‌برد.
شریف پور تصریح كرد: 9 فرصت سرمایه‌گذاری بین‌المللی كهگیلویه و بویراحمد به زبان‌های انگلیسی، فارسی و روسی به چاپ رسیده‌اند.
وی افزود: از جمله اقدامات مركز خدمات سرمایه‌گذاری این استان تهیه كتاب فرصت‌های سرمایه‌گذاری، نقشه راه سرمایه‌گذاری و راهبردهای سرمایه‌گذاری است.

*شناسایی 100 فرصت سرمایه گذاری در استان
استاندار كهگیلویه و بویراحمد گفت: 100 فرصت جدید سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف از جمله كشاورزی، گردشگری، صنایع دستی، گیاهان دارویی، انرژی، نفت، پتروشیمی، صنعت و معدن در این استان شناسایی شده است.
علی محمد احمدی اظهار داشت: 9 مورد از این تعداد فرصت جدید سرمایه گذاری خاص و ویژه است.
وی افزود: جزئیات بیشتر این 100 فرصت جدید سرمایه گذاری در نشست‌های اقتصادی كهگیلویه و بویراحمد و به‌صورت تدریجی مطرح می‌شود.
استاندار كهگیلویه و بویراحمد بیان كرد: سعی می‌شود كه در این نشست‌ها تمامی مسائل استانی و ملی 100 فرصت جدید سرمایه گذاری استان مورد بررسی همه جانبه قرار گرفته و بستر لازم برای اجرای آنها فراهم شود.
احمدی عنوان كرد: برخی از چالش‌ها مربوط به دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها بوده كه نمونه بارز آن نیاز طرح‌های پتروشیمی و نفت به تأمین خوراك است و باید از طریق مركز پیگیری شود.
وی ابراز داشت: تعدادی از فرصت‌های جدید سرمایه گذاری كهگیلویه و بویراحمد شامل طرح‌هایی است كه مشكلات مالی و یا ضمانت برای سرمایه گذاران خارجی دارند.
بر اساس شاخص‌های توسعه از جمله بر تولید ناخالص داخلی، وضعیت بهداشت، تولید دانش و استاندارد زندگی، این استان در زمره استان‌های محروم و كمتر توسعه یافته ایران قرار دارد.

** تصویب 9 فرصت ویژه سرمایه گذاری خارجی
مدیركل امور اقتصاد و دارایی كهگیلویه و بویراحمد گفت: تاكنون 9 طرح مهم اقتصادی كهگیلویه و بویراحمد در حوزه سرمایه گذاری خارجی در ستاد سرمایه گذاری وزارت اقتصاد و دارایی و ظرف چهار سال گذشته به تصویب رسیده است.
سید ابراهیم كشاورز، برخی از مهمترین این طرح‌ها را شامل طرح تولید فرآورده‌های نفتی (پالایشگاه) در گچساران، طرح تولید پلی‌اتیلن سنگین شركت پتروشیمی دهدشت، احداث تله كابین و مجموعه‌های فرهنگی و تفریحی در یاسوج و طرح تولید فرآورده‌های نفتی از گاز طبیعی (شركت پتروسازان زاگرس) ذكر كرد.
وی گفت كه 9 طرح مركز خدمات سرمایه گذاری این استان در سازمان سرمایه گذاری و كمك‌های فنی و اقتصادی كشور در سال 95 به تصویب رسید.
كشاورز اظهار داشت كه جذب سرمایه گذاری برای این طرح‌ها به توسعه اقتصادی و اشتغالزایی در این استان كمك می‌كند.

**چالش‌های فراروی سرمایه گذاری خارجی در كهگیلویه و بویراحمد

كارشناس سرمایه گذاری اداره كل امور اقتصاد و دارایی كهگیلویه و بویراحمد گفت: نبود زیرساخت‌های لازم از جمله فرودگاه بین المللی و نبود دسترسی به بازارهای خارجی از جمله مشكلات پیش روی سرمایه گذاری خارجی استان دانست.
حبیب آذر افزود: از سرمایه گذاران خارجی كه وارد شهرهای محروم شده حمایت مطلوبی نمی‌شود.
وی تصریح كرد: برخی زمین خواران به بهانه سرمایه گذاری داخلی و خارجی مجوزهایی را اخذ می‌كنند اما بعد از اتمام طرح و تغییر كاربری صاحب زمین‌های مرغوبی در استان می‌شوند ولی در نهایت سرمایه گذاری صورت نمی‌گیرد.
آذر عنوان كرد: مركز خدمات سرمایه گذاری كهگیلویه و بویراحمد از سال 1390 به‌منظور جذب سرمایه گذار خارجی و روند اخذ مجوز برای سرمایه گذار در استان فعال شده است.
وی بیان كرد: بزرگ‌ترین مشكل پیش روی سرمایه گذاران خارجی در كهگیلویه و بویراحمد ضمانت نامه‌ای است كه در قبال سرمایه گذاری از وزارت اقتصاد و دارایی باید اخذ كنند.
فرامرزی، معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت كهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: از موانع سرمایه گذاری خارجی در استان تأمین منابع مالی، معارضان محلی، نبود مشوق خاص سرمایه گذاری، نوپا بودن استان و نبود زیر ساخت‌های حمل و نقل زمینی و هوایی است.

راهكارهای جذب سرمایه گذاری خارجی در استان
مدیركل اقتصاد و دارایی كهگیلویه و بویراحمد از راهكارهای جذب سرمایه گذار خارجی در كهگیلویه و بویراحمد را تصویب ابزارهای تشویقی و ترجیحی برای استان (مناطق كمتر توسعه یافته) كه شامل تعرفه هزینه حامل‌های انرژی در استان‌های كمتر توسعه یافته نسبت به سایر استان‌های برخوردار، الزام شركت‌های دولتی به‌عنوان شریك داخلی برای سرمایه گذاران خارجی در مناطق كمتر توسعه یافته و كاهش نرخ مالیاتی برای سرمایه گذاران خارجی عنوان كرد.
كشاورز بیان كرد: از دیگر راهكارهای آن به مهیا كردن زیر ساخت‌ها در استان توسط دولت و افزایش پنج برابری اعتبارات سرمایه‌ای استان به مدت پنج سال در قانون بودجه سالانه و افزایش اعتبار یك در هزار بودجه هزینه‌ای مركز خدمات سرمایه گذاری استان است.
مدیركل امور اقتصادی و دارایی تصریح كرد: مشوق‌های خوبی برای جذب سرمایه گذاری در كهگیلویه و بویراحمد پیشنهاد شده است كه این امر استقبال از سرمایه گذاری را افزایش خواهد داد.
ابراهیم كشاورز، اعطای ابزار تشویق برای حمایت از سرمایه گذاری مناطق كمتر توسعه یافته مانند كاهش تعرفه حامل‌های انرژی، پیش بینی شریك‌های داخلی با شریك خارجی و توسعه زیرساخت‌ها و افزایش سطح تسهیلات بانكی كهگیلویه و بویراحمد را از راهكارهای افزایش سرمایه گذاری در استان برشمرد.

**مزیت‌های سرمایه گذاری در كهگیلویه و بویراحمد
معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت كهگیلویه و بویراحمد گفت: این استان دارای پتانسیل‌های مطلوبی درزمینهٔ صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع معدنی، صنایع غذایی و آشامیدنی است.
دارا فرامرزی افزود: با توجه به وجود معادن معدنی گسترده از جمله معدن سیمان، گچ، بوكسیت، سیلیس، فسفات و سیلیستین امكان جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی بسیار است.
فرامرزی ابراز داشت: از مزیت‌های این استان می‌توان همسایگی با چهار شهر صنعتی بزرگ، موقعیت توپوگرافی ویژه استان به لحاظ پدافند غیرعامل، نزدیكی به بنادر جنوب كشور، دسترسی به نیروی كار مناسب و فراوان، امكان تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز و هم‌كوشی مدیران ارشد استانی برای حمایت از سرمایه گذاری‌ها و رونق اقتصادی اشاره كرد.
نزدیكی به بنادر جنوبی برای صدور كالاهای تولیدی، داشتن منابع عظیم نفت و گاز، آب، جنگل، مراتع و سایر ثروت‌های طبیعی امكان سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف در استان كهگیلویه و بویر احمد فراهم است.
حمایت‌های ویژه دولت در كاهش 50 درصدی سود تسهیلات بانكی می‌تواند مشوق خوبی برای ترغیب سرمایه گذاران به فعالیت اقتصادی و سودآور در این استان باشد.
تولید سالانه حدود 11 میلیارد متر مكعب روان آب در 2 حوضه مهم آبی، تعداد پرشماری رودخانه پرآب و چشمه سارهای بزرگ در كهگیلویه و بویراحمد امكان سرمایه گذاری كارآفرینی و تولید در زمینه‌های مختلف صنعت، كشاورزی، دامپروری و پرورش آبزیان را در این استان فراهم كرده است.
كهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از 400 گونه گیاه دارویی یكی از مستعدترین استان‌های كشور در این زمینه است.
این استان دارای 46 گونه گیاه آندومیك و سه گیاه دارویی كمیاب دنیا شامل باریجه، آنغوزه و گزانگبین است كه به‌وفور در ارتفاعات این استان یافت می‌شود.
روزانه یك میلیارد و 200 میلیون فوت مكعب گاز و 600 هزار بشكه نفت در گچساران تولید می‌شود.
شركت نفت و گاز گچساران یكی از پنج شركت بهره بردار بزرگ در ایران است كه 20 درصد نفت كشور را تولید می‌كند.
شركت بهره برداری نفت و گاز گچساران مجهز به 10 واحد بهره برداری، 13 ایستگاه تقویت فشار، سه مجتمع گاز مایع، 750 حلقه چاه و 6 هزار و 700 كیلومتر خطوط انتقال لوله است.
این منابع خدادادی امكان سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی پتروشیمی را نیز فراهم كرده است.
حدود 100 فرصت جدید سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف از جمله كشاورزی، گردشگری، صنایع دستی، گیاهان دارویی، انرژی، نفت، پتروشیمی، صنعت و معدن در این استان شناسایی شده است.
كهگیلویه و بویراحمد قابلیت‌هایی برای سرمایه گذاری در بخش‌های نفت، گاز و پتروشیمی، گردشگری، صنعت و معدن، كشاورزی، گیاهان دارویی، باغداری، آب و منابع طبیعی دارد.
این استان با 713 هزار نفر جمعیت، یك درصد وسعت و یك درصد جمعیت ایران را در اختیار دارد.
براساس شاخص‌های توسعه از جمله بر تولید ناخالص داخلی، وضعیت بهداشت، تولید دانش و استاندارد زندگی، این استان در زمره استان‌های محروم و كمتر توسعه یافته ایران قرار دارد.
در مجموع به نظر می‌رسد مزیت‌های سرمایه گذاری در كهگیلویه و بویراحمد توان جذب سرمایه گذاران خارجی را دارد اما شرایط زیرساخت‌هایی مانند حمل و نقل، نیروی انسانی، منابع بانكی، معرفی فرصت‌ها و دیوانسالاری به‌گونه‌ای است كه جلوی آن سد شده است.
از این رو برخی راهكارها مانند تصویب ابزارهای تشویقی و ترجیحی برای استان می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.
گزارشگر: فهیمه قهرمانی**انتشاردهنده: سید ولی موسوی
9868/6110