دكتر محمد اماني روز جمعه در گفت و گو با خبرنگارعلمي ايرنا اظهار كرد:هرچند به سختي مي توان مانع بروز بعضي از استرس ها شد، اما مي توان آن را مديريت كرد و از محيط هاي پراسترس خارج شد.
وي به بيماراني كه داراي درد معده هستند توصيه كرد كه به پزشك مراجعه كرده تا تحت بررسي هاي دقيق قرار گيرند و در صورت لزوم آندوسكوپي از آنها انجام شود.
وي با اشاره به اينكه معمولا زخم هاي معده با دارو بهبود مي يابند، گفت: بيماري كه دچار زخم معده است، نياز به بررسي پاتولوژي دارد و 2 ماه بعد هم بايد بررسي با اندوسكوپي از نظر بهبود زخم انجام دهد.
** سيگار، قليان و ترياك مي توانند عامل ايجاد زخم معده باشند
وي به آسيب ها و مضرات متعدد مواد دخاني و مخدر اشاره كرد و گفت: مصرف مواد دخاني مانند سيگار و قليان و همچنين ترياك مي توانند عامل ايجاد زخم در معده باشند.
فوق تخصص گوارش و كبد ادامه داد: اين مواد از طريق كاهش خونرساني به زخم و توليد مواد سمي مي توانند بهبود زخم را طولاني كرده و باعث تشكيل زخم هاي مزمن و گاها عامل ايجاد سرطان هاي معده باشند.
وي ادامه داد كه وجود سابقه زخم در بين اعضاي خانواده، علامت مهمي است. ديده شده ميكروب معده كه شايعترين علت زخم است، مي تواند در بين اعضاي خانواده منتقل شود.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران افزود: سابقه جراحي هاي معده از ديگر عوامل موثر در ايجاد زخم و سرطان معده است و هرگونه جراحي در معده مي تواند اين خطر را افزايش دهد.
** رژيم غذايي خاصي عامل ايجاد زخم معده نيست
وي تاكيد كرد كه رژيم غذايي خاصي عامل ايجاد زخم معده نيست اما نكته اي كه وجود دارد برخي مواد غذايي با افزايش اسيد معده باعث ريفلاكس و برگشت اسيد به دهان مي شوند كه اين موضوع مي تواند مشكلاتي را براي معده فراهم كند.
فوق تخصص گوارش و كبد افزود: هرچند در ايجاد زخم معده عوامل تغذيه اي مانند مصرف ترشي يا فلفل نقشي ندارند اما مي توانند باعث تشديد ريفلاكس و علايم همراه بيماري شوند.
اماني به شيوع چاقي در كشور اشاره كرد و گفت: شيوع چاقي براساس آخرين آمار بالاي 30 درصد است و اگر اضافه وزن را هم در نظر بگيريم اين مقدار به 60 درصد مي رسد و اين نشان مي دهد رفتار هاي تغذيه اي، فعاليت و تحرك جسماني در جامعه كم شده است.
** عفونت هليكو باكتر پيلوري مهمترين علل ايجاد زخم معده
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران، عفونت هليكو باكتر پيلوري را مهمترين علل ايجاد زخم معده دانست و گفت: داروهاي مصرفي عامل بعدي در ايجاد اين بيماري است.
وي افزود: عفونت هليكو باكتر پيلوري به پوشش محافظتي معده و روده كوچك آسيب مي رساند و موجب بروز زخم در اثر تماس مستقيم اسيد با مجراي گوارشي مي شود و همچنين اين باكتري مي تواند موجب تحريك معده و التهاب اين بافت مي شود كه گاستريت يا ورم معده گفته مي شود.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران اظهار كرد: اين باكتري همچنين يكي از فاكتورهاي خطر بسيار شايع در ابتلا به سرطان معده است.
وي افزود: براساس بررسي هاي انجام شده وجود اين باكتري در 80 درصد بيماران زخم اثني‌عشر، 60 درصد بيماران زخم معده و در 70 درصد سرطان‌هاي معده ديده مي شود.
اماني افزود: در ايران معمولا در سنين كودكي و در تماس مستقيم با آلودگي به بدن منتقل مي‌شود. اين ميكروب مي‌تواند از طريق مواد غذايي آلوده وارد بدن شده، باعث التهاب در معده و به خصوص در قسمت انتهايي آن شود.
وي بيان كرد: شيوع اين باكتري در افرادي كه از لحاظ بهداشتي در سطح پايين هستند يا در كساني كه به طور جمعي زندگي مي‌كنند بيشتر ديده مي شود. شيوع هليكوباكتر در درجه اول به سن و منطقه جغرافيايي وابسته بوده و همچنين شيوع آن در مردان و زنان يكسان است.
اماني با اشاره به اينكه بنظر مي رسد شيوع آن در مناطقي از ايران تا 60 و حتي تا 80 درصد هم برسد، افزود: اين باكتري از انسان به انسان و از راه دهاني – مدفوعي قابل گسترش است. به عبارت ديگر اين باكتري از فرد آلوده و از طريق مدفوع منجر به آلودگي آب و مواد غذايي شده و با مصرف مواد غير بهداشتي منتقل مي شود.
وي افزود: شناسايي و درمان اين ميكروب در كساني كه شواهد زخم معده يا علايم سو هاضمه دارند يا افرادي كه سابقه خانوادگي سرطان معده دارند يا كسانيكه بهر دليلي قرص هاي ضد التهابي مثل بروفن يا آسپرين مصرف مي كنند لازم است.
وي افزود: آسانترين راه تشخيص هليكوباكتر پيلوري انجام يك آزمايش خوني است. اما اشكال اين تست اين است كه نمي تواند عفونت حاد يا بهبود يافته را افتراق دهد. يعني اگر فردي عفونت گرفته بهبود يافته باز آزمايش مثبت است و در كشور ما ارزش زيادي ندارد. انجام آزمايش خون ميكروب معده ارزشي ندارد و فقط باعث دلهره و نگراني بيمار مي شود. بهترين راه شناسايي آنتي ژن مدفوعي يا تست تنفسي است.
اماني ادامه داد: آزمون جديدتر ميزان پروتئين هاي باكتري را در نمونه مدفوع شناسايي مي كند. حدود 94 درصد بيماران داراي عفونت فعال هليكوباكتر پيلوري آزمايش مدفوع مثبت است، و اگر درمان موفقيت آميز باشد، نتيجه آزمايش تقريبا همه اين افراد يك تا چهار هفته پس از درمان منفي مي شود.
وي گفت: آزمايش ' تنفسي اوره ' شيوه سريع و مطمين براي شناسايي هليكوباكتر پيلوري است و از آنجايي كه تنها باكتري هاي فعال را شناسايي مي كند ، مي تواند براي آزمايش معالجه باكتري به كار رود.
وي ادامه داد: از بين بردن عفونت هليكوباكترپيلوري كمي مشكل است و براي اين كار لازم است چندين دارو، به طور همزمان مصرف شود. خيلي به ندرت ممكن است فردي كه عفونت هليكوباكترپيلوري در او ريشه كن شده، دوباره به اين عفونت دچار شود.
وي مهم ترين علت عدم موفقيت در درمان را مصرف نكردن داروها به طور مناسب دانست و گفت: امروزه به دليل رعايت بهداشت، آلودگي با ميكروب هليكوباكتر پيلوري و شيوع زخم هاي معده و اثني عشر در كشور روز به روز كمتر مي شود.
زخم معده به جراحات دردناكي گفته مي شود كه در جداره داخلي معده يا قسمت آغازين روده كوچك كه اثني عشر ناميده مي شود وجود دارد. هرگاه تعادل بين اسيد معده و سد دفاعي مخاط معده بر هم مي خورد، زخم معده ايجاد مي شود.
مردم بايد علايم زخم معده را بشناسند و در صورت بروز علايم خطر يا شواهد بيماري خطرناك از آن آگاه شده و سريعا براي درمان اقدام كنند. درد معده در ذهن بيماران همراه با بيماري خطرناك، وجود زخم و گاها بدخيمي است كه معمولا اين افراد نگران و مضطرب مي كند.
علمي ** 1201 ** 1418
خبرنگار: عبدالكريم جبارپور ** ناشر: مريم برزآبادي
تهران - ايرنا - عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران برلزوم كنترل و مديريت استرس و فشار رواني تاكيد كرد و گفت: استرس عامل زخم نيست اما نشانه ها و علائم زخم معده را تشديد مي‌كند.
