به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، بنیاد نخبگان استان تهران در راستای پاسداشت، تكریم و نكوداشت مقام شامخ نخبگان این مرز و بوم و با حضور جمعی از شخصیت های علمی و دانشگاهی كشور شامگاه سه شنبه میزبان استاد دكتر مهدی محقق بود.
دكتر مهدی محقق متولد سال 1308 نویسنده، علامه، ادیب، فقیه، مجتهد، شارح، نسخه پژوه و پژوهشگر تاریخ پزشكی اسلامی و دارای عناوین دیگری از این قبیل است، هر چند این استاد و پژوهشگر نامدار كشورمان بیشتر راغب است مردم او را به عنوان یك معلم بشناسند.
وی در خانواده‌ای روحانی مقیم مشهد به‌دنیا آمد و تا سن 9 سالگی در آن شهر بود، تا آن‌كه در سال 1317 به قصد ادامه تحصیل وارد تهران شد. از سال 1323 تحصیلات حوزوی خود را آغاز كرد و موفق به اخذ درجه اجتهاد در محضر آیت‌الله كاشف الغطاء و آیت‌الله سیدمحمدتقی خوانساری شد.
طبق گزارش ها این استاد فرهیخته در زمان جوانی یعنی بین سال های 1326 تا 1332 لباس روحانیت نیز بر تن داشت و در سال 1330 هنگامی كه در دبیرستان ابومسلم در خیابان ابوسعید به تدریس ادبیات فارسی وعربی به استخدام آموزش و پرورش درآمده است، به توصیه بزرگان و برای راحتی خدمت در حوزه علم، لباس شخصی را انتخاب می كند.
محقق در سال 1327 وارد دانشگاه تهران شد و دوره دكتری الهیات را در سال 1337 به‌پایان رساند. در سال 1338 موفق به اخذ درجه‌ی دكتری در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی از همان دانشگاه شد.
تدریس در دانشگاه‌های تهران، مشهد[فردوسی] ، امام صادق (ع)، شهید مطهری، تربیت مدرس و دانشگاه‌های لندن، مك گیل كانادا و مالزی از جمله سوابق آموزشی او هستند.
بنیان‌گذاری و تأسیس انجمن استادان زبان و ادب فارسی و مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مك گیل كانادا، شعبه تهران از دیگر فعالیت‌های او هستند.
مهدی محقق تاكنون به پاس خدمات فرهنگی، سوابق آموزشی و تألیفات خود از سال 1349، موفق به كسب 14 نشان، مدال و تقدیرنامه شده است، كه از جمله آن‌ها به جایزه بهترین كتاب سال در سالهای 49 و 69، لوح تقدیر و استادی ممتاز در سال 72 از دانشگاه بین‌المللی مالزی، و لوح تقدیر و جایزه در سال 77 در دوازدهمین جشنواره خوارزمی می‌توان اشاره كرد.
كسب نشان دانش در سال 79، جایزه پیشكسوتان در سال 80، جایزه چهره‌های ماندگار در سال 80، فرمان‌های عضویت در مجمع اللغه العربیه مصر، فرهنگستان علوم اسلامی هندوستان و مجمع اللغه العربیه دمشق، عضویت در فرهنگستان علوم اسلامی در سال 67 و مشاور علمی بین‌المللی بیت الحكمه پاكستان در سال 74 از دیگر موفقیت‌های محقق بوده است.
تصحیح دیوان ناصر خسرو، تألیف تحلیل اشعار ناصرخسرو، تصحیح و انتشار كتاب‌های وجود قرآن تفلیسی و لسان التزیل در زمینه‌ی علوم قرآنی، شرح منظومه سبزواری به عربی و ترجمه به انگلیسی، انتشار پرسش و پاسخ‌های ابوریحان و ابن سینا، الهیات شفای ابن سینا و رساله الحكومه، شرح باب حاوی عشر، فیلسوف محمد بن زكریای رازی و مفتاح الطب ابن هندو و بستان الاطباء ابن مطرن از جمله تألیفات محقق در حوزه‌های علوم قرآنی، فلسفه، كلام و ادبیات هستند.
دكتر سهراب پور مشاور عالی رئیس بنیاد ملی نخبگان بعنوان نخستین سخنران این آئین با بیان این كه امروز برای بزرگداشت مرد بزرگی اینجا جمع شده ایم به سالهای دوری اشاره كرد كه در دبیرستان البرز افتخار شاگردی استاد محقق را داشت و گفت: مرحوم دكتر محمدعلی مجتهدی كه سال ها رئیس دبیرستان البرز بود و در عین حال استاد دانشكده فنی دانشگاه تهران از اساتیدی همچون دكتر گلشن، سعادت و محقق به ترتیب برای تدریس دروس فارسی، انگلیسی و عربی دعوت كرده بودند.
وی با تاكید براین كه دكترمحقق دارای شخصیت چند بعدی و تراز اول در ادبیات فارسی، ادبیات عربی و تاریخ پزشكی می باشد، اظهاركرد: ایشان در عین حال كه استاد دانشگاه تهران بودند درجه اجتهاد نیز از اساتید بزرگ حوزه علمیه همچون آیت الله كاشف الغطا و آیت الله خوانساری داشتند و یك شخصیت بین المللی شناخته شده هستند و برگزاری چنین آئینی برای شناساندن دانشمندان و بزرگان حوزه علم و ادب كشور به جوانان این مرز و بوم برای الگو گرفتن است.
در ادامه این آئین كه با حضور جمعی از شخصیت های علمی و دانشگاهی همراه بود، دكتر حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در سخنانی با اشاره به جایگزینی خود از سال 1392 به سمت ریاست این انجمن كه پیش از این برعهده دكتر محقق بوده است، اظهاركرد: بنده همواره اعلام كرده ام كه دركنار دكتر محقق قرار گرفته ام نه به جای ایشان، ضمن اینكه دكتر محقق كه همواره بهترین صفت خویش را معلمی می دانند در حال حاضر ریاست معنوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی راعهده دار هستند و این باعث افتخار ماست.
وی با تاكید براینكه، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی از دیرپاترین انجمن های فرهنگی كشور محسوب می شود و از سال 1304شمسی فعالیت رسمی خود را آغاز كرده است، افزود: به دلیل اینكه یك درصد عوارض سیمان كشور مستقیم به این انجمن اختصاص یافت، لذا خدمات شایانی در دوران قبل و پس از انقلاب اسلامی داشته است به طوری كه به این انجمن امكان ساخت بناهای بسیار مهمی از جمله طوس، مقبره ابوعلی سینا، مقبره حافظ، خیام ، سعدی را پیدا كرد، ضمن اینكه كتاب های بسیار مهمی نیز منتشر ساخت.
وی افزود: این انجمن همچنین بزرگداشت ها و هزاره های بزرگی را مانند هزاره فردوسی و كنگره عظیم ابن سینا كه قبل از انقلاب برگزار شد، بعد از انقلاب نیز كه كار مجدد خود را از سال 1373 شروع و سال 1378 دكتر محقق رئیس این انجمن شد و این دوران غیر از یك مقطع چهار ساله تاكنون ادامه داشته است. در این مدت نیز كارهای بسیار مهمی انجام شده است كه برگزاری 170 بزرگداشت مفاخر این مرز و بوم در دوران بعد از انقلاب از جمله این خدمات محسوب می شود.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ادامه داد: در واقع دكتر محقق در طول چند سال خدمت خویش در انجمن خدمات عظیمی را به فرهنگ ایران و اسلام داشته اند و نام این انجمن تا امروز به اسم دكتر محقق پیوند خورده است.
دكتر كامران فانی عضو فرهنگستان هنر و ادبیات فارسی نیز در ادامه این آئین كه ضمن سخنانی در خصوص فعالیت های دكتر محقق در نشر فرهنگ و فقه شیعه در خارج از ایران با بیان اینكه در سال 1343 در دانشگاه تهران مدت كوتاهی درس عربی را از محضر استاد محقق تلمذ كرده است اظهاركرد: در واقع شیوه تدریس استاد محقق به خصوص درس عربی همراه با شعر و معانی و بسیار جذاب بود.
دكترفانی با بیان اینكه، دكتر محقق در سال 1344 به همراه همسرشان سركارخانم انصاری عازم كشور كانادا شدند و بنده نیز توفیق داشتم در خدمت ایشان باشم و در واقع ایشان بودند كه برای اولین بار غرب را فتح كردند.چراكه با اینكه می توانستند بدون زحمت تنها با تدریس یك حقوق دلاری دریافت كنند و بعد به ایران بازگردند اما در طول سال هایی كه در آنجا بودند پایه گذار یك مركز اسلام شناسی و شیعه شناسی شدند كه از مهمترین موسسات مطالعات اسلامی محسوب می شد.
وی افزود:ضمن اینكه دكتر محقق علاوه بر سفرها و چاپ كتاب های متعدد، پروفسور ایزوتسو را بعنوان بزرگترین شرق شناس، اسلام شناس و ایران شناس را به ایران آوردند و با مجامع عربی نیز یك رابطه نزدیك ایجاد و به طور معمول عضو فرهنگستان های مهم كشورهای عربی بوده است. چهره منحصر به فردی نماد شناخت ایران بوده است و بیش از همه ایران شناسان ایشان را می شناسند و مانند ایشان تكرار نخواهد شد.
اما دكتر مهدی محقق در بخش پایانی این آئین كه با تشویق ایستاده حضار و دعوت از وی برای ایراد سخن همراه بود، ضمن قدردانی از بنیاد ملی نخبگان برای برگزاری چنین آئینی اظهاركرد: سعی بنده همواره این بوده است كه تنها طالب علم باشم.
وی یكی ازسعادت های خویش در عالم علم را بهره مندی از اساتید بزرگ همچون آیت الله وحید خراسانی و ادیب نیشابوری در مشهد و همچنین استاد خوانساری در مسجد سیدعزیزالله تهران دانست.
دكتر محقق ضمن اظهار تاسف از كمرنگ شدن نظام طلبگی در محافل علمی گفت: ضمن اینكه تاكنون نیز نتوانسته ایم جایگزینی برای آن داشته باشیم.
وی با اشاره به برپایی آئین بزرگداشت بسیاری از بزرگان علم و ادب این مرز و بوم در بخش حوزه و دانشگاه در طول تصدی 17 سال مسئولیت خویش در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی گفت: برگزاری این بزرگداشت ها برای الگو گرفتن دختران و پسران جوان این كشور بوده است. ضمن اینكه ایران دارای 80 میلیون جمعیت است و داشتن حتی 10 بنیاد نخبگان و انجمن آثار مفاخر نیز برای آن كم به نظر می رسد.
دكتر محقق در ادامه با بیان اینكه، در حال حاضر كشورمان برای پرورش جسم یا همان بدن حیوانی دارای استادیوم های صدهزار نفری است در عین حال افزود: این درحالی است كه انجمن آثار مفاخر بایستی در چنین جای محدودی آئین خود را برگزار كند كه به طور حتم این فضا برای آشنایی جوانان كشورمان با حوزه علم و ادب بسیار ناكافی است.
درادامه این آئین دكتر علی موسوی گرمارودی چندین بیت شعر در وصف دكتر محقق سرود.
همچنین در ادامه این مراسم لوح تقدیر بنیاد ملی نخبگان به امضاء سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری ریاست این مركز و به پاس قدرانی از فعالیت های ناب علمی در طول سالیان مدید به نمایندگی از جامعه نخبگان به دكتر مهدی محقق اهدا شد.
همچنین در ادامه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، دانشگاه تهران و سازمان اسناد كتابخانه ملی نیز به پاس بیش از نیم قرن فعالیت های علمی، آموزشی و پژوهشی از دكتر محقق تجلیل بعمل آورند.
آئین نكوداشت مقام علمی و فرهنگی استاد دكتر مهدی محقق به همت بنیاد نخبگان استان تهران و با همكاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شامگاه سه شنبه باحضور جمعی از شخصیت های علمی و دانشگاهی از جمله حجت الاسلام سید هادی خامنه‌ای، حجت الاسلام سید محمود دعایی، دكترسعدالله نصیری قیداری، دكتر سعید سهراب پور، دكتركامران فانی و دكترحسن بلخاری شامگاه سه شنبه در سالن اجتماعات بنیاد نخبگان استان تهران برگزار شد.
علمی ** 1836 **
خبرنگار:یوسف درویشی*انتشار: محتشمی
تهران– ایرنا – به همت بنیاد ملی نخبگان، آئین تجلیل و نكوداشت مقام شامخ استاد دكتر «مهدی محقق» به پاس بیش از نیم قرن فعالیت های علمی، آموزشی و پژوهشی برگزار شد.