رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره كل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی روز یكشنبه در حاشیه رهاسازی این قوها به خبرنگار ایرنا گفت: پنج بال از این قوها از نوع ' گنگ /Cygnus olor' و یك بال از نوع فریادكش/Cygnus Cygnus/ هستند.
امید یوسفی با اشاره به كمیابی این گونه ها، اظهار كرد: این قوها از شكارچیان متخلف در كشور كشف و به سازمان محیط زیست كشور منتقل شده بودند.
وی افزود: این پرندگان كه بیمار و ضعیف شده بودند، پس از رفع نقاهت به مهاباد منتقل و در تالاب بین المللی كانی برازان رهاسازی شدند.
یوسفی با اشاره به اینكه این تالاب از مهمترین زیستگاه های پرندگان در كشور محسوب می شود، بیان كرد: تالاب كانی برازان سالانه شاهد فرود هزاران قطعه پرنده مهاجر از جمله قو است.
وی با تاكید بر اینكه امسال به طور متوسط هر هفته چهار تا پنج پرنده در آذربایجان غربی رهاسازی شده، ادامه داد: حدود 70 درصد پرندگان رهاسازی شده شكاری و بقیه كبك و پرندگان زینتی مثل' سهره طلایی' بود.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد نیز به ایرنا گفت: تالاب بین المللی 'كانی برازان' جزو مسیر مهاجرت قوهاست و امسال 20 بال قو در این تالاب فرود آمده است.
'فاروق سخنور' اظهار كرد: به علت كم آب بودن دریاچه ارومیه و تالاب های دیگر آذربایجان غربی، پرندگان مهاجر بیش از پیش در تالاب 'كانی برازان' فرود می آیند.
وی افزود: گونه های دیگر حفاظت شده مثل اردك 'سرسفید' و حمایت شده جهانی مثل اردك ' مرمری' نیز در این تالاب زیست می كنند.
وی بیان كرد: در طول فصل مهاجرت، پرندگان متنوعی وارد این تالاب می شوند و امسال حدود 30 هزار قطعه پرنده در كانی برازان و سایر تالاب ها و رودخانه های مهاباد لانه گزینی كرده اند كه 15 اسفند /در مهاجرت معكوس/ به محل قبلی خود در سیبری، اروپا، آفریقا و هندوستان بازمی گردند.
وی یادآور شد: تالاب كانی برازان سالانه میزبان حدود 6 هزار قطعه پرنده مختلف بومی و مهاجر است و 75 گونه آبزی و كنارآبزی و 180 گونه خشك زی در این تالاب لانه دارند.
** قوها بزرگترین پرندگان دارای توانایی پرواز
قوها از لحاظ بدنی بزرگ جثه‌ترین عضو خانوادهٔ اردكیان هستند و جزو بزرگترین پرندگان دارای توانایی پرواز به شمار می روند؛ جثهٔ قوهای 'گنگ' و 'فریادكش' می‌تواند به 1.5 متر طول و 15 كیلوگرم وزن برسد و طول بال‌های بازشدهٔ آنها به سه متر می‌رسد.
قوها در مقایسه با غازها، اندازهٔ بزرگتری دارند و دارای پاهای بزرگتر و گردن درازتر هستند؛ پوشش پر روی بدن هر 2 جنس نر و ماده یك شكل است و با این حال نرها از لحاظ جثه و وزن بزرگتر از ماده‌ها هستند.
قوهای 'گنگ' از جمله بزرگ جثه‌ترین قوها هستند؛ طول بدنشان میان 1.45 تا 1.6 متر بوده، طول بال‌های باز شده آنها به 2 متر می‌رسد و رنگ همه پرهایش سفید است.
جثه قوی گنگ به اندازه قوی فریادكش ولی بزرگ تر از قوی كوچك است و نشانه تشخیص آن، منقار نارنجی با قاعده برآمده و سیاه است؛ قوی 'گنگ' چون نسبت به سایر گونه ها صدای كمتری تولید می كنند به این نام موسوم شده است.
قوی ' فریاد كش' هم 140 تا 165 سانتی متر طول دارد و از لحاظ جثه به اندازه قوی گنگ اما از لحاظ چهره همانند قوی كوچك است؛ با این تفاوت كه گردن و منقارش بزرگتر و زردی روی منقارش بیشتر است.
منقار این پرنده دارای قاعده زردرنگ و سر منقارش به رنگ سیاه است؛ این نوع قو به علت نداشتن برآمدگی روی پیشانی به راحتی از گونه‌های دیگری چون قوی گنگ تشخیص پذیر است.
گردن را راست نگه می‌دارد و در پائین گردن خمیدگی ویژه‌ای دارد؛ آواز تولیدی توسط آن پرطنین‌تر از قوی كوچك است؛ بدن این قو حالتی مربع شكل دارد، پروازش آرام و بی صداست اما مانند قوی گنگ بال زدن محكمی دارد.
این نوع قو در كشورهایی چون ایسلند، نروژ، سوئد، فنلاند، روسیه، سیبری، كانادا، آلاسكا، و نیز جزایر ژاپن و برخی از نواحی آسیای مركزی زندگی كرده و در زمستان به سوی مناطق جنوبی كوچ می كند.
** تالاب ' كانی برازان'، نخستین سایت پرنده نگری ایران
تالاب بین المللی 'كانی برازان' مهاباد از مهمترین قطب های صنعت اكوتوریسم در كشور محسوب می شود كه همه ساله در ایام مختلف سال شمار زیادی از علاقه مندان به طبیعت بویژه دوستداران پرندگان را به سوی خود جذب می كند.
این تالاب كه در زبان كردی به معنی چشمه گرازهاست با 927 هكتار وسعت در 30 كیلومتری شمال مهاباد و در شمال و شرق روستای قره داغ واقع شده كه به دلیل گوناگونی و فراوانی گونه های زیستی از سوی كمیته ملی طبیعت گردی كشور به عنوان نخستین سایت پرنده نگری در ایران معرفی شده است.
تالاب كانی برازان در تمام فصول سال امكان مشاهده پرندگان وحشی و كمیاب را به علاقه مندان می دهد و این موضوع از منحصر بفردترین ویژگی های این زیستگاه آبی در كشور است.
مهاباد با 237 هزار نفر جمعیت در جنوب آذربایجان غربی واقع بوده و دارای ظرفیت های گردشگری متعدد طبیعی و تجاری است.
3093 /3072
** خبرنگار: پیمان پاكزاد ** انتشاردهنده: علیرضا فولادی
مهاباد- ایرنا- 6 بال قو (Cygnus) از گونه پرندگان حمایت شده و حفاظت شده جهانی توسط مسئولان محیط زیست در تالاب بین المللی ' كانی برازان' مهاباد رهاسازی شد.
