به گزارش روز دوشنبه بخش عربی بی بی سی، ممكن است تا وقتی كه اتیوپی در خصوص سد النهضة كه در حال ساخت آن بر روی رود 'نیل' است، به توافقی با مصر و سودان نرسد، زمینه برای وقوع جنگ آب، فراهم شود.
این رسانه در گزارش خود به چند و چون احداث این سد و داستان اختلافات پیرامون آن پرداخته است.
بسیاری می گویند كه جنگ جهانی بعدی بر سر آب خواهد بود. البته مناطق كمی در جهان وجود دارد كه مانند رودخانه نیل، شاهد این میزان تنش در خصوص آب باشد.
اختلاف شدیدی درباره سد النهضه بین مصر و اتیوپی حاكم است.البته سودان نیز در میانه این اختلاف، حضور دارد. از این رو یك تحول ژئو پلتیك در امتداد طولانی ترین رودخانه جهان در حال وقوع است.
در ادامه این مطلب آمده است: سال ها صبحت از ساختن سد بر روی نیل بود، اما وقتی اتیوپی ساخت سد النهضه را كلید زد، انقلاب های موسوم به بهار عربی آغاز شده بود و مصر در آن هنگامه، مشغول امور داخلی اش بود.
**بلند پروازی های اتیوپی درباره آب
بی بی سی نوشت: فراعنه مصر از قدیم می گفتند 'مصر هدیه نیل است'، حتی مصری های باستان نیل را به عنوان یك الهه، عبادت می كردند. با گذشت هزاران سال و در عصر جدید، مصر با حمایت اشغالگران انگلیسی، نفوذ سیاسی خود را بر روی رودخانه نیل افزایش داد اما بلندپروازی های اتیوپی برای ساختن سد، همه معادلات را تغییر داد.
تعداد كمی از كشورهای قاره آفریقا طرحی برای تعامل با افزایش دو برابری ساكنان این قاره طی سی سال آتی دارند.
با وجود چالش های سیاسی و میزان آزادی های محدودی كه در قاره آفریقا وجود دارد، اتیوپی درصدد ساخت مناطق صنعتی است و می كوشد خود را در صف كشورهای دارای درآمد متوسط، جای دهد. از این رو برای تامین نیازهایش، نیاز به برق دارد.
این گزارش می افزاید : در همین راستا، چون 85 درصد از آب رودخانه نیل از اتیوپی عبور می كند، مصر نگران است كه اتیوپی كنترل جریان آب آن را به دست بگیرد.
وزیر آب، آبیاری و برق اتیوپی در این باره می گوید: ساخت النهضه یكی از مهمترین پروژه های اتیوپی به شمار می رود.
وی افزود: ساخت این سد به منظور كنترل جریان آب رودخانه نیست، بلكه تنها فرصتی به ما می دهد كه از طریق توسعه انرژی، بتوانیم زمینه پیشرفت خود را فراهم كنیم. البته كه احداث این سد، فواید بسیاری برای سایر كشورها هم دارد.
**استقبال سودان از احداث سد النهضه
در این گزارش آمده است: سد بزرگ النهضه تنها چند كیلومتر از مرز فاصله دارد و اقدامات لازم برای بهره برداری انرژی در آن صورت گرفته و اكنون در انتظار تولید برق ارزان و تجدید پذیر است.
اختلاف سطح بالا و پایین آبی كه از رود نیل وارد سودان می شود، هشت متر است و این مسئله مدیریت پروژه های گسترده آبیاری در كشور را دشوار كرده، از این رو با تكمیل ساخت این سد، این اختلاف تنها به دو متر می رسد. همچنین آب رودخانه در طول سال در سودان جاری خواهد بود.
'اسامه داوود عبد اللطیف' صاحب شركت 'دال' كه مدیریت پروژه های آبیاری را به عهده دارد، احداث این سد را برای سودان مفید و آن را بهترین اتفاق طی سال های اخیر خواند.
وی همچنین گفت كه نگرانی های مصر درباره آب را درك می كند؛ زیرا سازمان ملل پیش بینی كرده كه مصر در سال 2025 میلادی دچار كمبود آب شود.
به نوشته بی بی سی، عبد اللطیف افزود: نیل به مثابه ریسمان نجات برای مصری هاست. نمی گوییم آنها از موضوع ساخت سد بر روی نیل وحشت كرده اند، اما در قبال هر گونه اقدامی كه دیگران درباره نیل انجام می دهند، به شدت نگران هستند.
**هرگونه تهدید آب های مصر، تهدید حاكمیت این كشور است
این گزارش می افزاید: 'راویه توفیق' پژوهشگر مصری در آلمان در این باره می گوید: قوانین بازی در حال حاضر به طور كامل تغییر كرده است. سیستم جدیدی وجود دارد كه در حال تثبیت شدن در سراسر منطقه است.
وی افزود: این نخستین بار است كه اتیوپی در حال تقویت قدرت مادی خود است و می تواند به طرق مختلف، جریان های ورودی آب نیل را كنترل كند. این كشور با تكیه به قدرت اقتصادی و منابع داخلی خود، در حال ساخت و تكمیل سد النهضه است.
به نوشته بی بی سی، 'محمد عبد العاطی' وزیر منابع آبی و آبیاری مصر كه به شدت از ساخت سد النهضه خشمگین است، نیز می گوید: ما مسئول كشوری هستم كه 100 میلون نفر در آن ساكن هستند. اگر دو درصد از آب های مصر كاهش یابد، حدود 200 هزار فدان (هر فدان معادل 4200 متر مربع) از زمین های كشاورزی كشور از بین خواهد رفت.
هر یك (فدان)، غذای دست كم یك خانواده را تامین می كند. متوسط تعداد هر خانوار در مصر نیز 5 نفر است. از این رو در صورت كاهش آب و بروز مشكلات كشاورزی، حدود یك میلیون نفر شغل خود را از دست می دهند.
این مسئول مصری ادامه داد: از این رو مسئله ساخت سد، مرتبط با امنیت ملی كشور است.
در ادامه این گزارش آمده است: رودخانه نیل در شهر 'اسوان' مصر در مسافت 920 كیلومتری جنوب قاهره پایتخت، واقع شده است.
اتیوپی و سودان تمایل دارند هر چه زودتر برق مورد نیاز خود را تولید كنند. اما این مسئله تا پر شدن كامل مخازن سد، به زمان نیاز خواهد داشت. مساحت مخازن این سد، بزرگتر از شهر لندن ۱۶۰۷مایل (۱۵۷۲كیلومتر مربع) است.
در صورتی كه مخازن سد در طول 3 سال پر شود، تغییر قابل ملاحظه ای در سطح آب نیل مشاهده خواهد شد اما اگر در طول 6 تا 7 سال پر شود، تاثیر چندانی بر روی سطح آب، نخواهد گذاشت.
بی بی سی می نویسد: با این وجود، مذاكرات میان مصر و اتیوپی، به خوبی پیش نمی رود و گفت و گوها در مرحله دست یابی به توافق برای چگونگی ارزیابی اقدامات مربوط به سد، متوقف شده است.
** اتیوپی جا پای مصر گذاشت
این مطلب می افزاید: مصر در دهه 60 میلادی با ساخت سد 'العالی' در اسوان بر روی رود نیل، دقیقا همان كاری را كرد كه اتپوپی اكنون در حال انجام آن است.
مصر پس از عبور از مرحله استعمارگری، به این دستاورد ملی خود (ساخت سد) افتخار می كرد. اكنون اتیوپی نیز همین احساس را درباره سد النهضه دارد.
اتیوپی تمایل دارد كه هزینه های احداث سد را از منابع داخلی خود و بدون كمك بین المللی به اتمام برساند.
پس از گذشت 5 سال، حدود یك سوم سد النهضه تكمیل شده و عملا رودخانه نیل را به دو بخش تقسیم كرده است.
مصر نمی تواند جلوی احداث این سد را بگیرد، مگر اینكه دست به اقدام نظامی بزند كه بسیار خطرناك خواهد بود.
از این رو، دیپلماسی و همكاری تنها راه حل این مسئله میان دو طرف است.
بی بی سی نوشت : در پایان اینكه، می توان از بروز اولین جنگ آب در جهان در حوضه آبی رودخانه نیل اجتناب كرد. چه بسا حل این مسئله، الگویی برای حل سایر اختلافات پیچیده بر سر آب باشد.
اما این مسئله نیاز به تلاش فراوان برای دست یابی به توافق میان اتیوپی، سودان و مصر دارد.
خاورم**9329** 1064
تهران-ایرنا- شبكه خبری 'بی بی سی' در گزارشی به اختلافات آبی موجود میان مصر و اتیوپی در رودخانه نیل پرداخت و نوشت : در صورت حل نشدن این اختلافات ممكن است احداث سد النهضه بر روی رودخانه نیل، باعث بروز نخستین جنگ آب در جهان شود.
