به گزارش ایرنا؛ بیستون در 30 كیلومتری شرق كرمانشاه از مناطق كهن ایران محسوب می شود كه آثار تاریخی به جا مانده از این منطقه امروز یكی از مناطق دیدنی و گردشگری كشور محسوب می شود.
در عرصه محوطه ی تاریخی، فرهنگی و طبیعی بیستون 28 اثر ثبت شده ملی وجود دارد و تاكنون در حریم آن نیز بیش از 150 اثر تاریخی شناسایی شده كه از این تعداد 88 اثر آن در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
پایگاه پژوهشی میراث جهانی بیستون نیز در سال 1379 تاسیس شده است.
حریم ثبت ملی اثر از شمال غرب و جنوب غربی به كوه های'نِژی وَران'،'بیستون'، از جنوب به سه چك، كوه لاره و كوه ایل دره، از شرق و جنوب شرق به شیزر محدود است كه حدود 50 هزار هكتار وسعت دارد.
عرصه ثبت ملی از شمال به تپه نادری، از شمال غرب به روستای سنقرآباد، از غرب به كوه بیستون، از جنوب به كشتارگاه صنعتی و از شرق در فاصله 200 متری به رودخانه گاماسیاب و روستاهای چمبطان بالا و چمبطان پایین محدود است كه حدود هزار و 300 هكتار وسعت دارد.
محدوده عرصه جهانی و حریم بلافصل جهانی بیستون در عرصه ملی آن قرار دارد، محدوده ثبت جهانی حدود 340 هكتار را در بر می گیرد و حریم منظری آن حدود 34 هزار هكتار است.
آن گونه كه از شواهد و مدارك باستان شناسی برمی آید انسان ها، اولین بار در دوره پارینه سنگی میانی در غارها و پناهگاه های صخره ای دشت بیستون ساكن شدند كه غارهای شكارچیان، مَرتاریك، مَردودر، مَرآفتاب، مَرخِر و پناهگاه های صخره ای چرخِلان و زرده بیوچِك شواهدی بر این مدعا هستند.
وجود تپه ها و آثار فراوان موجود در دشت بیستون نشان می دهد كه این منطقه در پیش از تاریخ از مهمترین مناطق سكونتی منطقه زاگرس و به طور كلی ایران بوده است.
قداست كوه بیستون، شرایط مطلوب آب و هوایی، نزدیكی این محل به بین النهرین و واقع شدن بر سر راه های مهم (جاده ماد به بابل در دوران هخامنشی و سلوكی- جاده ابریشم در روزگار اشكانی و ساسانی) سبب شد تا در دوران تاریخی شاهان و فرمانروایان بیشماری به این منطقه توجه كنند و از خود آثار و یادگارهای بی بدیلی در دل و دامنه كوه بیستون بر جای بگذارند.
برخی از این آثار به حق در ردیف با ارزش ترین مدارك تاریخی عصر خویش قرار داشته و بیانگر واقعه ای تاریخی هستند كه از آن میان می توان به كتیبه و نقش برجسته داریوش (دوره هخامنشی)، نقش برجسته هركول (دوره سلوكی) و نقش برجسته های اشكانی مهرداد دوم و گودرز دوم اشاره كرد.
بعضی دیگر از این آثار، نشان دهنده سطح بالای فن آوری و دانش مهندسی سازندگان خویشند كه پل خسرو (دوره ساسانی) و پل بیستون (دوره ساسانی) از آن جمله اند.
با مطالعه و بررسی آثار دیگر بیستون می توان پاره ای از ابهام های موجود در رابطه با هنر، معماری، شهرسازی و حتی مسایل اجتماعی و مذهبی دوران مختلف را روشن نمود كه پرستشگاه مادی (دوره ماد)، دژ مادی (دوره ماد)، نقش برجسته بلاش (دوره اشكانی)، پرستشگاه پارتی (دوره اشكانی)، كاخ خسرو (دوره ساسانی)، فرهاد تراش (دوره ساسانی)، شهر پارتی (دوره اشكانی)، كاروانسرای ایلخانی (دوره ایلخانی)، كاروانسرای شاه عباسی (دوره صفوی) و وقف نامه شیخ علیخان زنگنه (دوره صفوی) از آن جمله هستند.
استان كرمانشاه با 2 میلیون نفر جمعیت دارای 32 شهر و 2 هزار و 600 روستا است.
در استان كرمانشاه تاكنون بیش از چهار هزار اثر تاریخی شناسایی شده كه 2 هزار و 200 اثر آن ثبت ملی شده است.
كتیبه و سنگ نوشته داریوش هخامنشی در بیستون تنها اثر جهانی ثبت شده استان كرمانشاه است.
3033
كرمانشاه- ایرنا- مجموعه تاریخی بیستون در جنوب غربی شهر بیستون واقع شده و در 22 تیر ماه سال 1385 به شماره ثبت 1222 در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است.
