اقتصاد لبنان؛ دوگانه رشد و بدهی

به گزارش ایرنا، در كنفرانس موسوم به «سیدر» كه با مشاركت هیات هایی از لبنان، 41 كشور جهان و 10 سازمان بین المللی جمعه گذشته در پاریس برگزار شد، مبلغی در حدود یك میلیارد دلار به لبنان هدیه شد و حدود یازده میلیارد دیگر نیز به صورت وام های مشروط به این كشور اختصاص داده شد.
بخشی از وام ها به لبنان در كنفرانس پاریس، بدین ترتیب بودند: بانك جهانی 4 میلیارد دلار، بانك سرمایه گذاری اروپا 800 میلیون یورو، صندوق توسعه كویت 500 میلیون دلار، بانك اروپایی بازسازی و توسعه 1.1 میلیارد یورو، بانك توسعه اسلامی 750 میلیون دلار، قطر 500 میلیون دلار و فرانسه 400 میلیون یورو.
پرداخت این وام ها به اصلاحات اقتصادی از سوی دولت لبنان مشروط شده است. از این رو برخی از ناظران سیاسی از دستاوردهای كنفرانس انتقاد كردند و آن را با اهداف انتخاباتی در راستای منافع «سعد الحریری» نخست وزیر عنوان كردند.
منتقدان این مبالغ را موجب افزایش بدهی های لبنان و خدشه دار كننده استقلال لبنان و موجب مداخله بیگانگان می دانند.
سعد الحریری كه در راس یك هیات بلندپایه در پاریس حضور یافته بود، بلافاصله پس از كنفرانس شامگاه جمعه در تماس های جداگانه با «میشل عون» رئیس جمهوری و «نبیه بری» رئیس مجلس، خبر موفقیت چشمگیر كنفرانس سیدر را به آنها اعلام كرد.
هیاتی اقتصادی به ریاست سعد الحریری طی ماه های اخیر برنامه ای 10 ساله را برای احیای بخش خصوصی و زیرساخت های لبنان ترسیم كرد. این هیات پیش بینی می كرد در این كنفرانس، موفق به جذب 6 تا 7 میلیارد دلار خواهد شد، اما تقریبا دو برابر این پیش بینی ها عاید لبنان شد.
این برنامه در 2 مرحله (2018 ــ 2021) و (2022 ــ 2025) برنامه ریزی شده و برای اجرای آن مبلغ 17 میلیارد و 253 میلیون دلار نیاز است. نخست وزیر لبنان معتقد است این برنامه باعث ایجاد 900 هزار شغل می شود.
این در حالی است كه طبق گزارش های رسمی، لبنان پس از ژاپن و یونان سومین كشور بدهكار جهان است و بدهی عمومی این كشور تا پایان ماه ژانویه گذشته به رقم 80.4 میلیارد دلار رسید.
برخی رسانه ها به الحریری انتقاد كردند كه چرا عامل بدهی ها و مشكلات مالی را به گردن بحران سوریه می اندازد.
وی در سخنرانی ابتدای این كنفرانس گفته بود: در سه سال نخستی كه بحران سوریه بروز كرد، اقتصاد ما شاهد رشدی با میانگین سالانه 8 درصد بود كه با اوج گرفتن این بحران و سیل آوارگان و پناهجویان سوری به لبنان، این رقم سقوط كرده و تنها به یك درصد رسید.
روزنامه الاخبار نوشت: چنین ادعایی صحیح نیست چرا كه طبق گزارش های بانك جهانی میانگین رشد در بین سالهای 1997 تا 2006 به زیر 2 درصد رسید و در سال 1999 ركود اقتصادی را شاهد بودیم كه به منفی نیم درصد رسید. این یعنی معضل كاهش رشد، به دلیل زیرساخت هاست و از زمان شكست در سرمایه گذاری های طرح سازندگی در نیمه دهه نود بود.
این روزنامه همچنین از دولت انتقاد كرد كه چرا می خواهد به تعبیر این روزنامه با طناب صندوق بین المللی پول در چاه برود و برای كاهش هزینه ها و افزایش 5 درصدی تولید ناخالص ملی به مبلغ 3 میلیارد دلار، طبق نسخه آنان عمل كند. از نظر این روزنامه قربانیان این سیاست خانوارهای فقیر و متوسط جامعه هستند.
«سیدحسن نصرالله» دبیركل حزب الله نیز در آخرین سخنرانی خود در روز یكشنبه از این مساله انتقاد كرد. وی گفت: ما در برابر وضع مالیات های جدید بر فقرا و قشر كم درآمد می ایستیم و حتی اگر مجبور باشیم به خیابان می آییم و به این وضعیت اجتماعی برای قشر كم درآمد جامعه كه توان مالیات ندارند، اعتراض می كنیم.
دبیركل حزب الله لبنان با اشاره به بدهی 80 میلیارد دلاری لبنان گفت كه این بدهی ها با وام های جدید به رقم 100 میلیارد دلار خواهد رسید. وی افزود: در پرونده مالی اگر به همین وضعیت ادامه دهیم، همه به سمت یك فاجعه خواهیم رفت.
وی قاطعانه گفت: هیچ كسی نباید برای حل مشكلات شخصی، بر بدهی ها بیافزاید. كسی حق ندارد همواره مغز مردم را بخورد و بگوید كه از راه این بدهی ها وضعیت لبنان تغییر خواهد یافت.
همچنین تارنمای حزب مسیحی «جریان المرده» به رهبری «سلیمان فرنجیه» از جسارت وزیر خارجه فرانسه به دخالت در امور لبنان و شرط گذاشتن برای این كشور و صحبت از سلاح حزب الله به شدت انتقاد كرد.
«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه گفته بود كه لبنان باید برای دریافت این وام ها اقدام به اصلاحات كند. وی در بخش دیگری از سخنرانی خود در كنفرانس سیدر اظهار داشت كه همه نیروها و گروه های لبنانی باید موضع بی طرفی شان را حفظ كنند و در درگیری های منطقه ای مداخله نكنند.
در این باره روزنامه فرامنطقه ای «الشرق الاوسط» هم نوشت: جامعه جهانی به لبنان چك سفید امضا نداده است و لبنان برای دریافت این مبالغ باید دست به اصلاحات بزند و سازمانی برای پیگیری و نظارت ایجاد كند.
روزنامه «اللواء» لبنان نیز خبر از درنظر گرفتن یك ابزار اجرایی برای هماهنگی سازمان های مربوط و مقام های بیروت داد و نوشت: نشست های پیگیری به شكل دوره ای بین مسئولین بلندپایه پایتخت ها و مقرهای اصلی برگزار خواهد شد تا این روند پیگیری شود.
این روزنامه لبنانی از راه اندازی یك پایگاه اینترنتی برای شفافیت در سرمایه گذاری ها و اجرای طرح ها خبر داد.
«ولید جنبلاط» رهبر حزب سوسیالیست ترقی خواه لبنان و از سیاستمداران معروف این كشور با نگاهی مثبت به این كنفرانس نگریسته و در صفحه توئیتر خود نوشت: در كنفرانس پاریس هدیه ای زیبا به لبنان داده شد كه مشروط به اصلاحات است.
وی البته این سوال را نیز مطرح كرد كه آیا ما به خواسته مورد نظر عمل می كنیم یا این كنفرانس هم مانند كنفرانس های مشابه تمام شده و در طبقات بایگانی وعده ها و فساد و فراموشی می رود؟
خاورم**390**2054