به گزارش ايرنا، كاهش سزارين و ترويج زايمان طبيعي در كشور طي پنج سال گذشته چشمگير بوده است و در اين ميان دانشگاه علوم پزشكي مشهد كه يك دهم از مواليد كشور را زير پوشش دارد با كاهش بيش از 10 درصدي سزارين، بالاترين رتبه را در كشور كسب كرده است.
به گفته كارشناسان، ايران پس از برزيل دومين كشور به لحاظ فراواني زايمان هاي سزارين در جهان است و اين در حالي است كه بر اساس تاكيد سازمان بهداشت جهاني، سزارين نبايد بيش از 15 درصد كل زايمان ها را شامل شود.
پيشينه سزارين به تولد 'ژوليوس سزار'، قيصر روم و تولد رستم در شاهنامه برمي گردد كه اين 2 به علت بزرگي جثه با جراحي از شكم مادر بيرون آورده شدند كه در غرب به اين روش 'سزارين' گفته اند و در ايران برخي معادل 'رستمينه' را براي آن برگزيده اند.
به گفته پزشكان از آنجا كه زايمان به صورت سزارين با درد كمتري براي زن باردار همراه است و از سوي ديگر پزشكان متخصص زنان براي انجام آن با محدوديت كمتري رو به رويند، اين روش همچنان طرفداران زيادي در ايران داشته و دارد.
در حالي كه برخي پزشكان به انتقاد از عوارض زايمان طبيعي پرداخته اند، اخيرا وزير بهداشت، درمان و آموزشي پزشكي در واكنش به آنان اظهار كرد كه 'موضوع افزايش عوارض زايمان طبيعي در زنان دروغ است'.
دكتر سيدحسن قاضي زاده هاشمي افزود: در شرايطي كه وزارت بهداشت به دنبال ترويج زايمان طبيعي است، برخي به اشتباه تهمت مي زنند كه عوارض زايمان در كشور افزايش پيدا كرده و اين اظهارات دروغ است، درحالي كه نه تنها عوارض زايمان طبيعي بيشتر نشده، بلكه كاهش پيدا كرده است و به طور قطع سزارين عوارض بيشتري دارد.
*سهم سزارين نبايد از 15 درصد كل زايمان ها فراتر رود
استاد زنان و زايمان دانشگاه علوم پزشكي مشهد گفت: طبق توصيه و تاكيد سازمان بهداشت جهاني سزارين بايد حدود 15 درصد از كل زايمان ها را شامل شود زيرا خطر مرگ و مير مادر در جريان عمل سزارين 2 برابر زايمان طبيعي است.
دكتر مليحه حسن زاده افزود: خونريزي، عفونت، تاخير در بهبودي و بازگشت به زندگي عادي، زخم ناشي از جراحي، عوارض مثانه، روده و چسبندگي ها در عمل سزارين بيشتر از زايمان طبيعي است.
وي خاطرنشان كرد: در زايمان طبيعي فشاري كه روي قفسه سينه نوزاد وارد شده و مجموعه حركاتي كه در فرآيند زايمان ايجاد مي شود، به تكامل ريه نوزاد كمك مي كند بنابراين نوزادي كه با زايمان طبيعي به دنيا مي آيد، مشكلات تنفسي كمتري دارد.
اين پزشك متخصص زنان و زايمان، ترس از زايمان طبيعي را از علل گرايش به سزارين دانست و افزود: تمايل به سزارين در بين زنان باردار ايراني بسيار بالا است، در حالي كه آنان از فوايد زايمان طبيعي و عوارض سزارين آگاهي كافي ندارند.
حسن زاده افزود: زايمان نوعي فرآيند طبيعي است كه بيشتر زنان مي توانند آن را طي كنند، اما در مواردي مثل آمدن نوزاد با پا يا شانه و يا افت ضربان قلب جنين، حتما بايد سزارين انجام شود چراكه زايمان طبيعي براي مادر و نوزاد خطرساز است.
وي بيان كرد: طي چند سال گذشته اگرچه توفيقات خوبي در كاهش سزارين هاي بي رويه در كشور حاصل شده است اما از طرفي اجبار بر انجام طبيعي برخي زايمان ها هم اشتباه است.
دكتر حسن زاده كه داديار سازمان نظام پزشكي مشهد است، افزود: طي سالهاي اخير موارد شكايت و آسيب هاي وارده به جنين و مادر، به دليل اصرار بر زايمان طبيعي افزايش داشته است.
وي كمبود نيروي انساني ماما، عدم آگاهي كافي مردم در مورد عوارض سزارين و فوايد زايمان طبيعي و كمبود تجهيزات پزشكي مورد نياز زايمان طبيعي را از موانع ترويج زايمان طبيعي عنوان كرد.
*كاهش 11 درصدي سزارين در حوزه دانشگاه علوم پزشكي مشهد
مدير واحد مامايي دانشگاه علوم پزشكي مشهد گفت: ترويج زايمان طبيعي و ايمن يكي از بسته هاي طرح تحول نظام سلامت است كه از سال 1393 در سطح كشور و بيمارستان هاي زير پوشش اين دانشگاه در حال اجراست.
فريده فرخي افزود: به دنبال اقدامات انجام شده، شاخص زايمان طبيعي در مناطق زير پوشش دانشگاه علوم پزشكي مشهد در خراسان رضوي در حال رشد است، به طوري كه هم اكنون بيش از 55 درصد زنان باردار زير پوشش اين دانشگاه در بيمارستان هاي دولتي و خصوصي به روش طبيعي زايمان مي كنند.
وي بيان كرد: اين در حالي است كه پيش از اجراي طرح تحول نظام سلامت، 56 درصد از زايمانها در مناطق زير پوشش دانشگاه علوم پزشكي مشهد به روش سزارين انجام مي شد.
وي تاكيد كرد: دانشگاه علوم پزشكي مشهد در طول سالهاي اخير موفقيت زيادي در كاهش ميزان سزارين ها كسب كرده است، به طوريكه ميزان سزارين از ابتداي طرح تحول نظام سلامت تاكنون در اين دانشگاه 11 درصد كاهش يافته، و حال آنكه اين ميزان در كشور تنها پنج درصد كاهش داشته است.
وي با بيان اينكه سزارين اولي ها كاهش مطلوبي داشته اند، اظهار كرد: اكنون تنها 15 درصد از زنان باردار خراسان رضوي در نخستين زايمانشان سزارين مي شوند و حدود 30 درصد از آنان، سزارين تكراري دارند.
مدير واحد مامايي دانشگاه علوم پزشكي مشهد گفت: براي زناني كه نخستين زايمانشان به روش سزارين انجام شده، امكان انجام زايمان هاي بعدي به روش طبيعي به دليل مشكلات چسبندگي، مشكل آفرين و خطرناك است.
وي با اشاره به راه اندازي تخت هاي زايمان ايمن (ال.دي.آر) در دانشگاه علوم پزشكي مشهد بيان كرد: ايجاد 100 تخت زايمان ايمن در بيمارستان هاي زير پوشش از برنامه هاي در حال اجرا، با هدف كاهش سزارين و ترويج زايمان طبيعي است.
فرخي افزود: هم اينك اتاق هاي زايمان ايمن براي زايمان طبيعي در همه بيمارستان هاي 13 شهرستان زير پوشش دانشگاه علوم پزشكي مشهد راه اندازي شده و تنها در شهرستان هاي كاشمر و قوچان هنوز اين اتاقها بهره برداري نشده است.
وي گفت: اين اتاقها همراه با تجهيزات كامل پزشكي براي انجام زايمان طبيعي است و امكان حضور همسر زن باردار نيز در اين اتاقها پيش بيني شده است.
* پزشكان زنان علاقه اي به زايمان طبيعي ندارند
يك ماماي با سابقه و رئيس سابق جمعيت مامايي خراسان رضوي گفت: هم اكنون مقاومت هايي براي نهادينه سازي زايمان طبيعي در جامعه وجود دارد كه بخشي از آن به ناآگاهي مردم و بخشي از آن به پزشكان متخصص زنان و زايمان مربوط است.
فروغ برهاني كه مروج و مربي زايمان طبيعي است، افزود: با آموزش و گسترش روش هاي زايمان بي درد مانند ماساژدرماني، زايمان درآب، دارو و گازهاي بي دردي و آموزش هاي يوگا، مي توان ترس از زايمان طبيعي را در مادران باردار كاهش داد.
وي گفت: زايمان يك روش فيزيولوژي طبيعي است و فقط در موارد خاص كه جان بيمار و مادر در خطر است بايد سزارين انجام شود.
وي بيان كرد: در سالهاي اخير 100 'ماما همراه' كه ماماهاي تحصيل كرده هستند براي كمك به فرايند زايمان در مشهد آموزش ديده اند كه متاسفانه حضور آنها در حين زايمان طبق هماهنگي با زنان باردار با محدوديت ها و موانعي از سوي بيمارستان ها مواجه شده است.
وي با بيان اينكه اغلب پزشكان زنان علاقه اي به زايمان طبيعي ندارند، افزود: مهارت كمتر پزشكان در مورد تشخيص زايمان طبيعي نسبت به ماماها، راحت بودن انجام جراحي سزارين با تعيين وقت قبلي و محدوديت در وقت از پيش تعيين شده در زايمان طبيعي و سختي هايي كه پزشك از اين بابت متحمل مي شود، از علل گرايش پزشكان به سزارين است.
*ايران دومين كشور با سزارين بالا است
رئيس اداره مامايي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي گفت: هم اينك ايران پس از كشور برزيل بالاترين ميزان سزارين جهان را به خود اختصاص داده است.
دكتر فرح بابايي افزود: طبق مستندات بين المللي ارائه شده از سوي سازمان بهداشت جهاني، ميزان سزارين در ايران 35 درصد از كل زايمانها را در سال 1379 شامل مي شد كه اين ميزان در سال 92 به 56 درصد افزايش يافت.
وي ميانگين سزارين در جهان را حدود 18 درصد عنوان و بيان كرد: اين ميزان در كشورهاي پيشرفته و اسكانديناوي حدود 10 درصد است كه ايران فاصله زيادي با آن دارد.
وي ادامه داد: برنامه كاهش سزارين از سال 1393 با توجه به عوارض و مضرات آن در ايران آغاز شد و هم اكنون ميزان سزارين در سطح دانشگاههاي علوم پزشكي روند كاهشي طي مي كند و دانشگاه علوم پزشكي مشهد از دانشگاههاي موفق در اين زمينه است.
وي گفت: هم اينك ميزان سزارين در سطح كشور به حدود 50 درصد كاهش يافته و كاهش آن به 30 درصد طبق يك برنامه 10 ساله در حال اجرا و پيگيري است.
وي ناآگاهي مادران از عوارض سزارين و ترس از زايمان طبيعي را از عوامل افزايش ميزان سزارين در ايران ذكر و بيان كرد: كلاسهاي آموزش رايگان ترويج زايمان طبيعي و ساخت اتاقهاي ويژه زايمان از برنامه هاي در حال اجرا به همين منظور است.
پنجم مي مصادف با 15 ارديبهشت ماه، روز جهاني ماما نامگذاري شده است.
3027/5132
مشهد- ايرنا- ترويج زايمان طبيعي و ايمن يكي از بسته هاي طرح تحول نظام سلامت است كه وزارت بهداشت دولت تدبير و اميد با هدف پيشگيري از آمار بالاي سزارين در كشور، بر نهادينه سازي آن تاكيد ويژه اي داشته و دارد.
