به گزارش ایرنا، یكی از بحران ها و چالش هایی كه در دهه های اخیر با وقوع تغییرات اقلیمی كشور ما را درگیر خود كرده، كاهش نزولات آسمانی و در نتیجه افت منابع آبی بوده كه راهكارهای آنچنان موثری برای آن ارائه و اجرایی نشده است.
بدون شك در برخورد با بحران كم آبی كه خسارت های زیادی نیز در سالیان گذشته بر محصولات و زمین های كشاورزی و مزروعی وارد ساخته راهكارها و برنامه های جامع و مدونی همچون برخی از سایر كشورهای جهان كه با این پدیده روبرو هستند، وجود دارد كه باید به طور جدی به آنها پرداخته شود.
در این راستا، میزگرد بررسی راهكارهای كاهش خسارت ناشی از سرمازدگی در بخش كشاورزی در پی بروز خسارات بی سابقه به باغ های قزوین كه در فروردین ماه امسال اتفاق افتاد، توسط خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) این استان برگزار شد.
در این میزگرد، روش راه های پیشگیری و كاهش خسارت ناشی از سرمازدگی به محصولات كشاورزی، به ویژه در امور باغی مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت.
كشت ارقام مقاوم به سرما و گرما و دیرگل ده،لزوم تجهیز باغ ها به وسایل كنترل و تنظیم دما،اختصاص اعتبار به منظور بهسازی وضعیت باغ ها و اصلاح آنها، بازنگری در برخی دستورالعمل های مرتبط با بیمه، فرهنگ سازی برای گسترش پوشش بیمه محصولات كشاورزی و فراگیر شدن بیمه پایه از جمله مسایل و موضوعات عنوان شده در این میزگرد خبری بودند.
این میزگرد خبری با حضور علی كلانتری مدیر صندوق بیمه محصولات كشاورزی استان قزوین،علی اكبری مدیر امور باغبانی سازمان جهاد كشاورزی قزوین، علی همت زاده مسئول مدیریت بحران سازمان جهاد كشاورزی قزوین و رضا ردایی كارشناس مسئول مدیریت بحران استانداری قزوین برگزار شد.
** سرما، خسارت بی سابقه ای به كشاورزی قزوین وارد كرد
مدیر مدیریت بحران سازمان جهاد كشاورزی قزوین در این میزگرد گفت: سرمای اواخر فروردین ماه خسارت بی سابقه ای به كشاورزی استان وارد ساخت و در سطح كشور نیز 22 استان را تحت تاثیر خود قرار داد.
علی همت زاده افزود: برآوردها نشان می دهد سرمای اخیر یك هزار و 881 میلیارد تومان به كشاورزان استان خسارت وارد كرده كه از این میزان یكهزار و 745 میلیارد تومان مربوط به بخش باغی و بقیه نیز مربوط به بخش زراعی بوده است.
وی اضافه كرد: بیشترین خسارت با 727 میلیارد تومان مربوط به تاكستان است و پس از آن قزوین با 622 میلیارد تومان، البرز 141 میلیارد تومان، بویین زهرا با 141 میلیارد تومان،آبیك با 96 میلیارد تومان، آوج با 87 میلیارد تومان و البرز با 71 میلیارد تومان در ردیف های بعدی قرار گرفتند.
همت زاده گفت: به لحاظ محصول نیز بیشترین خسارت مربوط به باغ های انگور، گیلاس، گردو، هلو،شلیل، فندق و ذغال اخته و بادام بوده است.
این مسئول یادآور شد: سرمازدگی در 15 سال اخیر بیشترین میزان خسارت را به بخش كشاورزی استان وارد كرده كه البته آسیب های امسال در این رابطه بیش از سال های قبل گزارش شده است.
وی در خصوص تمهیدات صورت گرفته به منظور كاهش خسارت سرمازدگی به بخش كشاورزی در قزوین و امكان پیش بینی بلایای طبیعی، گفت: در سال های گذشته با همكاری با سازمان هواشناسی، مركز پیش بینی ویژه هواشناسی كشاورزی در استان راه اندازی شد تا داده های مربوط به آب و هوایی به شكل مرتبط و از 3 تا 5 روز قبل برای اقدام لازم به منظور پیشگیری و یا كاهش خسارات به كشاورزان ارایه شود.
همت زاده اظهار كرد: در خصوص سرمازدگی اواخر فروردین نیز هشدار و اطلاعیه های لازم به كشاورزان استان ارایه شد اما شدت زیاد سرما، اقدامات انجام شده در این خصوص را كم رنگ و یا بی اثر ساخت.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان پس از سرمازدگی و بروز خسارت، كشاورزان باغ ها و مزارع خود را رها نكنند، افزود: مقابله با سرمازدگی محصولات كشاورزی به جهت حفظ اشتغال موجود در این بخش و همچنین تامین امنیت غذایی و جلوگیری از وابستگی به بیگانگان موضوع مهمی است كه نباید به سادگی از آن عبور كنیم.
همت زاده با بیان اینكه سیاست دولت برای جبران خسارت وارده به بخش كشاورزی استفاده از ظرفیت صندوق بیمه است، اظهار كرد: دولت سالانه در این خصوص اعتبارات قابل توجهی تخصیص می دهد كه البته به نظر می رسد با توجه به افزایش بی سابقه خسارت ناشی از سرمازدگی در این خصوص باید شاهد ابتكارات و تصمیمات جدیدی نیز باشیم.
وی افزود: با اقدام های یاد شده باید ضمن تقویت مكانیزاسیون و مدرن سازی باغ ها، مقاومت آنان را در مقابل بلایایی چون سرمازدگی و خشكسالی افزایش دهیم.
**پیش بینی 560 هزار تن افت محصول در باغ های قزوین به دلیل سرمازدگی
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد كشاورزی قزوین نیز گفت: براساس برآورد 85درصد از باغات استان اعم از محصولی و درختی در پی سرمازدگی اواخر فروردین امسال دچار خسارت شده اند.
علی اكبری با بیان اینكه استان قزوین از 73 هزار و 388 هكتار باغ برخوردار است، افزود: میزان تولید محصولات باغی استان در شرایط عادی 590 هزار تن برآورد می شود كه به دلیل سرمازدگی امسال پیش بینی می كنیم این رقم 560 هزار تن افت داشته باشد و امسال از باغات استان می توان تنها حدود 30 هزار تن میوه برداشت كرد.
وی اظهار داشت: البته از سوی سازمان جهاد كشاورزی قزوین و ستاد تنظیم بازار تمهیداتی اندیشیده شده تا به دلیل كاهش بی سابقه تولید میوه، با وارد كردن آن از نقاط دیگر تغییر محسوسی در بحث قیمت ها نداشته باشیم.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد كشاورزی اضافه كرد: متاسفانه سال آینده نیز با مشكل باردهی درختان روبرو هستیم زیرا سرمازدگی امسال بر تولید میوه باغ های استان در سال بعد نیز تاثیر منفی خواهد گذاشت.
اكبری اضافه كرد: یكی دیگر از چالش بعدی ما این است كه در چنین وضعیتی كه باغ های استان میوه ندارند و كشاورزان از داشتن محصول بی بهره هستند باید مراقبت های بیشتری از درختان خود داشته باشند كه این موضوع مستلزم صرف هزینه است.
وی بیشترین خسارت سرما را مربوط به باغات انگور دانست و گفت: با توجه به جوانه های جدید و ثانوی بوته این محصول می توان امیدوار بود تا با مراقبت های ویژه امسال از محصولات آن بهره برداری كنیم اما این مساله برای سایر محصولات باغی امكان پذیر نخواهد بود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد كشاورزی قزوین در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینكه روش هایی در دنیا وجود دارد كه با به كارگیری آنها می توان تا 70 درصد خسارات ناشی از سرمازدگی در بخش كشاورزی را كاهش داد،افزود: استفاده از هیترهای پشت تراكتور، ماشین های مولد باد، چاهك معكوس و متحرك، آبیاری در زمان سرما، مه پاشی آب گرم از روش هایی است كه در كشورهای پیشرفته به منظور مقابله با سرمازدگی محصولات از آنها استفاده می كنند.
**مدرن سازی باغ های كاهش دهنده خسارات سرمازدگی
اكبری، مدرن سازی باغ ها را در كاهش خسارت سرمازدگی موثر دانست و ادامه داد: داربستی كردن باغات انگور و استفاده از روش های آبیاری مدرن می تواند در این راه بسیار تاثیرگذار باشد.
وی اضافه كرد: هم اكنون از 32 هزار هكتار باغ های انگور استان كه بیشتر آنها در شهرستان تاكستان قرار دارند، چهار هزار و 500 هكتار آن داربستی شده و در این زمینه نیازمند هدایت كشاورزان به سمت مدرن سازی باغ ها هستیم.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد كشاورزی با بیان اینكه زودگل ده بودن درختان و گرم شدن هوا در اسفند ماه و سرد شدن در فروردین عامل اصلی در ایجاد خسارات است، اظهار كرد: بنا داریم تا با تامین مالی از محل اعتبارات حوادث غیرمترقبه برای باغداران قزوینی وسایل و دستگاه هایی چون كاهنده سرما و ماشین های مولد باد تهیه كنیم و همچنین باغداران را به ارقام مقاوم و دیرگل ده مجهز كنیم تا آسیب دیدگی استان در برابر سرما كاهش یابد.
وی با اشاره به ابتكار تشكیل بیمه پایه محصولات كشاورزی برای چند محصول استراتژیك، اظهار كرد: به نظر می رسد این این امر باید دامنه بیشتری به خود بگیرد تا كشاورزان بیشتری امكان استفاده از این نوع را داشته باشند.
وی در پاسخ به سوال ایرنا در رابطه با اینكه چرا نسبت به كل جمعیت باغداران عده كمی از آنها نسبت به بیمه نمودن محصول و درختان خود اقدام می كنند، اظهار كرد: برای جا انداختن فرهنگ بیمه بین كشاورزان باید مشوق هایی را مانند كاهش پرداخت حق بیمه پس از چندسال مانند بیمه خودرو در نظر گرفت و همچنین غرامت كشاورزان نیز به موقع و سروقت پرداخت شود.
**مدیریت بحران در بخش كشاورزی نیازمند ترویج فرهنگ بیمه
یك كارشناس مسئول اداره كل مدیریت بحران استانداری قزوین نیز در این میزگرد گفت: پس از سرمازدگی بی سابقه فروردین ماه گذشته و با توجه به عمق فاجعه وارد شده به محصولات كشاورزی، بلافاصله مدیریت ستاد بحران استان جهت ارزیابی میزان خسارت های وارد شده و تمهیدات لازم برای پرداخت غرامت به محصولات بیمه شده، تشكیل شد.
رضا ردایی با بیان اینكه مدیریت بحران در بخش كشاورزی نیازمند ترویج فرهنگ بیمه است، اظهار كرد: علاوه بر پرداخت غرامت به محصولات بیمه شده می توان با ارایه تسهیلات كم بهره و استمهال بدهی به كشاورزان آنان را برای احیاء باغ ها و مزارع خود كمك كرد كه در این خصوص باید منتظر تصمیم مسئولان كشوری ماند كه البته در این رابطه اعتباراتی از محل صندوق توسعه ملی در نظرگرفته شده است.
ردایی گفت: در هشت سال گذشته حوادث غیرمترقبه زیادی در استان مانند سیل، زلزله و رانش زمین حادث شده اما رقم خسارت های وارد شده كمتر از خشكسالی و سرمازدگی به بخش كشاورزی بوده است.
كارشناس مدیریت بحران استانداری قزوین از بیمه پایه به عنوان یك ابتكار بسیار خوب برای پرداخت غرامت به محصولات كشاورزی استراتژیك باغی و زراعی در كشور یاد كرد و گفت: امیدواریم با تلاش برخی دستگاه های ذیربط مانند جهاد كشاورزی و تلاش رسانه ها بتوانیم شاهد ترویج این نوع بیمه در بین كشاورزان استان باشیم.
وی اظهار كرد: در صورتی كه بیمه پایه، فراگیر و نهادینه شود در مواقعی چون بروز خسارات سنگین ناشی از خشكسالی و سرمازدگی كشاورزان دغدغه چندانی در خصوص وارد شدن خسارت و آسیب به خود را نخواهند داشت.
ردایی اظهار كرد: در حال حاضر بیمه پایه مربوط به چند محصول اساسی است اما این بیمه می تواند حالت منطقه ای نیز داشته باشد تا محصولاتی كه در یك منطقه و استان دارای مزیت هستند نیز از خدمات این بیمه بهره مند شوند.
این كارشناس مدیریت بحران جبران خسارت ناشی از برخی حوادث غیرمترقبه در جهان را با مشاركت دولت، بیمه و بهره بردار دانست و گفت: متاسفانه این نگاه در كشور ما چندان مرسوم نبوده تا جایی كه هنگام بروز بلایا همگان از دولت انتظار جبران خسارت ها را دارند.
كارشناس مدیریت بحران استانداری قزوین با بیان اینكه برای جبران خسارات ناشی از حوادث غیرمترقبه در دنیا سه ضلع دولت، بیمه و بهره بردار مشاركت دارند،افزود: در كشور ما این تصور چندان مرسوم نیست و در هنگام بروز بلایا همگان از دولت انتظار دارند تا تمامی خسارات را جبران كند.
وی با تاكید بر كشاورزی مدرن جهت كاهش خسارت ها در زمان وقوع حوادث و نیز افزایش بهره وری، افزود: باید با برنامه ریزی های اقتصادی دقیق و اصولی و توجیه بهره برداران حوزه كشاورزی مبنی بر تخصیص بخشی از درآمدهای خود به بیمه محصولات، شركت های بیمه ای را نیز متعهد به انجام وظایف خود در كمترین زمان ممكن كنیم تا هنگام بروز حوادث با مشكلات اساسی و بحرانی روبرو نشویم.
وی با بیان اینكه باید به سمت كشاورزی مدرن برویم تا خسارات مربوط به این بخش كاهش یافته و بهره وری در این حوزه افزایش یابد، اظهار كرد: اگر برنامه ریزی اصولی و پیش بینی مناسبی در فعالیت های اقتصادی از جمله كشاورزی وجود داشته باشد، بهره برداران باید بخشی از درآمد خود را صرف بیمه كنند و شركت های بیمه ای نیز به تعهدات خود به طور كامل عمل نمایند تا در هنگام بروز حادثه به مشكلات اساسی و بحرانی برنخوریم.
ردایی با بیان اینكه نباید تنها هنگام بروز حوادث در فكر جبران خسارت ها باشیم، اظهار كرد: برای پیشگیری از وقوع خسارت ناشی از سرمازدگی و خشكسالی به نظر می رسد استفاده از متخصصان و نخبگان جهت ارائه راهكارهای جدید می تواند راهگشای بسیاری از معضلات و مشكلات حوزه كشاورزی ما باشد.
**15 درصد محصولات باغی قزوین بیمه هستند
مدیر صندوق بیمه محصولات كشاورزی استان قزوین نیز در این میزگرد گفت: در حال حاضر 15 درصد محصولات باغی و 25 درصد محصولات زراعی استان تحت پوشش بیمه قرار دارند.
علی كلانتری در خصوص خدمت جدید این صندوق با راه اندازی بیمه پایه، گفت: این صندوق در سال زراعی 96-97 با بهره گیری از طرح و پیشنهاد قزوین بیمه جدیدی را به نام بیمه پایه را ابداع و راه اندازی كرد.
وی، بیمه پایه را تنها مربوط به محصولات شاخص كشاورزی دانست و یادآور شد: با توجه به اینكه سهم پرداخت دولت در بیمه پایه 75 تا 80 درصد است، این بیمه برای جبران خسارت در مواقع حساس كمك حال بسیار خوبی برای بخش كشاورزی محسوب می شود.
وی اضافه كرد: در شرایطی كه كشاورزان با خسارت های سنگین و كمرشكن ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل، خشكسالی و سرمازدگی روبرو می شوند، بدون حمایت های لازم قادر به ادامه فعالیت و احیای باغ هاو مزارع خود نخواهند بود.
وی با بیان اینكه این نوع بیمه برای مواقعی كه خسارات قابل توجه و بسیار زیادی به كشاورزان وارد می شود تهیه شده است،افزود: در چنین شرایطی كشاورز بدون حمایت های لازم قادر به ادامه فعالیت و احیای باغات یا مزارع خود را نخواهد داشت بنابراین نیاز به حمایت بیمه ای خاصی دارد كه آنرا در قالب بیمه پایه تعریف كرده ایم.
كلانتری با بیان اینكه بیمه پایه فعلا به محصولات باغی كه تولید آنها در كشور عمده و بالا هستند اختصاص دارد، اضافه كرد: در شرایطی كه خسارات وارد شده به كشاورز بیش از 70 درصد باشد پس از تایید ارزیابی ها و كارشناسی ها واجدان شرایط در سه محصول باغی انگور، سیب و پسته كه به شكل كشوری تعیین شده اند، غرامت پرداخت می شود.
وی، بیمه پایه را حاصل تجربیات بدست آمده در حوزه بیمه كشاورزی دانست و اظهار كرد: در محصولات زراعی گندم و همچنین در حوزه دام صنعتی و روستایی و طیور نیمچه گوشتی و مادر گوشتی و تخم گذار نیز شاهد ارایه خدمات بیمه پایه به فعالان و بهره برداران بخش كشاورزی هستیم.
كلانتری با اشاره به پرداخت 334 میلیارد ریال به 21 هزار بهره بردار بیمه شده بخش باغی استان، گفت: امسال به ازای هر هكتار باغ انگور 750 هزار ریال حق بیمه تعیین شده بود كه در صورت وارد شدن هرگونه خسارت براساس تعاریف بیمه پایه، 51 میلیون ریال غرامت به كشاورز باید پرداخت شود
مدیر صندوق بیمه محصولات كشاورزی استان قزوین ادامه داد: در حوزه زراعی نیز 88 هزار هكتار از اراضی استان تحت پوشش قرار دارند كه در خصوص پرداخت خسارات مربوط به این حوزه بررسی ها در حال انجام است.
كلانتری اظهار كرد: در مجموع 44 محصول باغی و زراعی می توانند تحت پوشش بیمه قرار بگیرند كه از این میان در سطح استان قزوین بیشتر محصولات بیمه شده مربوط به گندم آبی و دیم، كلزا، انگور، زیتون، پسته، گردو، گیلاس و سیب محدود می شود.
**تمهیدات لازم برای پرداخت غرامت به كشاورزان قزوینی اتخاذ شده است
وی با بیان اینكه تدابیری اندیشیده شده تا پرداخت غرامت به كشاورزان خسارت دیده زودتر انجام شود، اظهار كرد: در خصوص خسارات مربوط به تنه درختان باغ های استان مربوط به سرمازدگی فروردین ماه نیز در حال ارزیابی و برآورد هستیم.
مدیر صندوق بیمه محصولات كشاورزی قزوین با بیان اینكه باید ترویج بیمه در بین كشاورزان همچنان دنبال شود،از افزایش استقبال باغداران و مزرعه داران استان از پوشش بیمه ای محصولات خود خبر داد و گفت: سال گذشته هشت هزار و 800 هكتار باغ در استان تحت پوشش بیمه قرار داشت كه این رقم در سال زراعی جاری به 13 هزار و 300 هكتار افزایش یافته است.
كلانتری اظهار كرد: در كنار تقویت پوشش بیمه می توان برای پیشگیری از كاهش خسارات به باغداران از شیوه های نوین در حوزه كشاورزی استفاده كرد كه بهره گیری از دستگاه های مولد باد برای جلوگیری از خسارات ناشی از سرمازدگی موثر است.
3013/6012
قزوین-ایرنا-مدیران و كارشناسان حاضر در میزگرد ایرنا قزوین، پیشروی به سمت كشاورزی مدرن و توجه به حوزه پیشگیری را بهترین راهكار برای كاهش خسارات ناشی از سرمازدگی و همچنین خشكسالی عنوان كردند.