به گزارش خبرنگار ايرنا ، كارشناسان دانشگاه علوم پزشكي شيراز با ارائه توصيه ها و پيشنهادهاي كارشناسانه به روزه داران كوشيده اند روشي اصلاحي براي آنكه چه بخوريم، چگونه بخوريم، چه موقع بخوريم ارائه داده اند ، دراين توصيه هاي كارشناسي همچنين برخي از مواردي كه مي تواند به سلامت تن و روان روزه داران لطمه بزند گوشزد شده است.
يك كارشناس تغذيه در دانشگاه علوم پزشكي شيراز ماه مبارك رمضان را فرصتي براي تحكيم و تثبيت تندرستي افراد دانست و گفت: افراد روزه دار در زمان افطار بايد آب ولرم را به صورت آهسته و نشسته بنوشند.
مهديه فريد گفت: نوشيدن مايعات فراوان در زمان غذا خوردن موجب كاهش دسترسي آنزيم هاي گوارشي به مواد غذايي مي شود كه برخي بيماري ها و نارسايي هاي گوارشي را درپي خواهد داشت.
او با معرفي راهكارهايي براي كاهش تشنگي در طول روز، ادامه داد:كاهش حجم غذاي سحري، خودداري از مصرف مواد غذايي با پروتئين بالا و پرادويه كه سبب تحريك تشنگي در ساعات اوليه روز مي شود، محدود كردن مصرف نمك در وعده هاي افطار و سحر، استفاده از ميوه و سبزي كافي در فاصله افطار تا سحر، پرهيز از ورزش هاي شديد و يا استفاده از حمام و سوناي داغ در طول روز از جمله راه هايي است كه تشنگي را در طول روز كاهش مي دهد.
اين كارشناس تغذيه با بيان اينكه روزه داري براي افرادي كه بيماري خاصي ندارند، نه تنها مضر نيست بلكه مفيد است گفت: روزه داري حتي در كساني كه لاغر و داراي وزن طبيعي هستند نيز به بدن فرصت مي دهد تا با سوزاندن چربي ها، پس از پايان دوره روزه داري، چربي تازه و مناسب تري را جايگزين كنند.
او براي افراد داراي ذخيره چربي بالا، توصيه كرد: روزه داري براي اين افراد نيز فرصت مناسبي است تا مقداري از آن چربي ها را براي توليد انرژي به مصرف برسانند و از اضافه وزن خود بكاهند.
كارشناس تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي شيراز بيان كرد: در اين ايام بايد بكوشيم از پرخوري و زياده روي در مصرف غذاهاي پرچرب و شيرين مانند نان خامه اي، زولبيا، باميه و حلوا پرهيز كنيم زيرا سوزش سردل، اضافه وزن و نيز عطش شديد به همراه دارد و اين تشنگي را با نوشيدن مقدار زياد نوشيدني هاي سرد جبران بايد كرد.
***روزه داري آسان تر با مصرف سبزي ها و نان سبوس دار
مديرگروه بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي شيراز نيز از جمله مشكلات رايج در زمان روزه داري را يبوست دانست و گفت:از علت هاي ايجاد اين مشكل، مي توان به مصرف زياد غذاهاي تصفيه شده مثل نان تهيه شده از آرد سفيد و كاهش مصرف آب، ميوه و سبزي اشاره كرد.
رضيه شناور افزود: براي جلوگيري از بروز اين مشكل و حل آن توصيه مي شود روزه داران در فاصله افطار تا سحر، مصرف نان هاي سبوس دار و افزايش مصرف ميوه و سبزي و همچنين آب و ميوه هاي خشك مانند آلوي خيس شده را در برنامه غذايي خود جاي دهند.
او همچنين از افت فشار خون به عنوان يكي ديگر از ديگر مشكلات رايج در ماه رمضان نام برد كه از دلايل ايجاد آن مي توان به مصرف كم مايعات و املاح كافي اشاره كرد و افزود: با خنك نگه داشتن بدن فرد و افزايش مصرف مايعات و املاح كافي در وعده سحري، مي توان از اين مشكل پيشگيري كرد.
شناور با بيان اين مطلب كه سوء هاضمه ، مشكلي است كه به دليل مصرف زياد غذاهاي چرب، سرخ كردني و ادويه دار، غذاهايي مثل تخم مرغ، كلم، عدس و نوشابه هاي گازدار ايجاد مي شود گفت: همچنين بروز سردرد به علت عادت به كافئين و تنباكو و قطع آن و ايجاد خستگي و عدم استراحت و خواب كافي به علت فعاليت زياد يا افت فشار خون در فرد روزه دار ظهور مي كند، بنابراين بهتر است از يك تا دو هفته پيش از ماه مبارك رمضان، مصرف مواد حاوي كافئين و نيكوتين را كاهش دهيم.
مدير گروه بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه براي حل مشكل افت قند خون نيز توصيه كرد روزه داران از مصرف غذاها و نوشيدني هاي حاوي قند ساده و شيريني ها در وعده سحري پرهيز كنند،، زيرا اين مواد باعث افزايش ترشح انسولين و افت قند خون در طول روز مي شود.
اين كارشناس ارشد تغذيه با بيان اينكه سوزش سردل و ورم معده ، به دليل افزايش اسيد در معده خالي اتفاق مي افتد و با مصرف غذاهاي ادويه دار، نوشابه هاي گازدار، قهوه و غذاهاي چرب تشديد مي شود، اضافه كرد: فرد مبتلا به اين مشكلات لازم است براي كاهش سطح اسيد معده، زير نظر پزشك درمان شود.
** دانستني هايي درباره وعده هاي غذايي ماه مبارك رمضان
مديرگروه بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي شيراز، توصيه كرد: افراد روزه دار همانند زماني كه روزه نيستند، لازم است سه وعده غذا بخورند كه اين وعده ها شامل افطار، شام و سحر است و صرف غذا كمتر از دو بار، در سال هايي كه ماه مبارك رمضان در فصل تابستان است، توصيه نمي شود.
شناور با بيان اينكه مصرف غذا در وعده سحري به عنوان مهمترين وعده غذايي در ماه رمضان، بايد به صورت كامل باشد، افزود: پس از اين وعده، ساعات روزه آغاز مي شود و بدن انرژي ديگري دريافت نمي كند به همين دليل بهتر است از غذاهاي ديرهضم مانند نان و غلات كامل و سبوس دار، حبوبات، سبزي ها و ميوه هاي تازه استفاده شود.
** مصرف مواد غذايي شيرين در وعده سحري توصيه نمي شود
وي ادامه داد: مصرف مواد غذايي شيرين در وعده سحري توصيه نمي شود زيرا مصرف مواد غذايي شيرين با تحريك انسولين موجب ورود قند خون به داخل سلول ها و در پي آن كاهش قندخون مي شود به اين ترتيب، مصرف مواد غذايي شيرين و حاوي قندهاي ساده مثل شيريني و شكلات در وعده سحري، موجب مي شود تا شخص زودتر گرسنه شود.
توصيه ديگر مديرگروه بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه براي وعده سحري، پرهيز از مصرف كله پاچه و سيرابي، غذاهاي سرخ كرده و چرب، غذاهاي كنسروي، سوسيس و كالباس، نوشابه گازدار و غذاهاي آزار دهنده بود.
شناور همچنين از روزه داران خواست از مصرف زياد قند، شكر، شيريني ها، شكلات، زولبيا، باميه و شله زرد و نوشيدني هايي مانند شربت، قهوه و چاي در وعده سحري خودداري كنند.
وي مصرف متعادل سبزي ها مانند سبزي خوردن، سالاد، كاهو، خيار، گوجه فرنگي، ماست و خيار و نعناع همراه با غذا را جايگزين مناسبي براي اين مواد عنوان كرد.
** پيشنهادي براي يك وعده سحري كامل
وي افزود: دو تا سه تكه نان كه بهتر است نان سنگك باشد، به همراه پنير و خرما و سبزي يا ماست و خيار و سبزي، يا برنج با خورش كدو يا آلو اسفناج، كرفس يا يك تكه مرغ، همراه با يك بشقاب سالاد را مي توان به عنوان سحري ميل كرد.
اين كارشناس ارشد تغذيه با بيان اينكه در هنگام افطار، دستگاه گوارش در حالت استراحت كامل است گفت: در اين زمان بايد از مواد غذايي استفاده شود كه به طور ناگهاني به دستگاه گوارش فشار وارد نشود.
***نان و پنير و سبزي يكي از عادات خوب غذايي ايرانيان
توصيه مديرگروه بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه براي وعده افطار، مصرف غذاهاي سبك و مختصر شامل گروه هاي غذايي شير و لبنيات مانند شير و ماست و پنير، ميوه و سبزي، نان و غلات مانند برنج و نان براي افزايش قندخون بود و افزود: نان و پنير و سبزي، يكي از عادات خوب غذايي هموطنان در اين ايام است؛ علاوه بر آن، مصرف شير گرم، فرني و شيربرنج در هنگام افطار مناسب است.
شناور همچنين استفاده از مواد غذايي آبكي مثل سوپ كم چرب، آش كم حبوبات، حليم بدون روغن به عنوان يك منبع خوب از مواد نشاسته اي، فيبر، پتاسيم و منيزيم، همچنين مايعات به هنگام افطار و سحر را موجب حفظ تعادل آب و مواد معدني فرد روزه دار عنوان كرد و گفت: استفاده از سبزي ها و ميوه ها در هنگام افطار و همچنين در فاصله بين افطار تا سحر، به دليل اين كه منبع خوبي از آب و فيبر هستند، براي دستگاه گوارش بسيار مفيد است و مانع بروز يبوست مي شود؛ سبزي ها با دارا بودن مواد مغذي مختلف و آب، علاوه بر تأمين ويتامين ها و مواد معدني موردنياز بدن، از تشنگي فرد در طول روز جلوگيري مي كنند.
***روزه داران از مصرف غذاهاي چرب و شور در وعده سحري خودداري كنند
يك كارشناس تغذيه دانشكده تغذيه و علوم غذايي شيراز هم گفت: بسياري از افراد اعتقاد دارند هنگام سحري بايد از مواد غذايي كه انرژي بالايي دارند استفاده كنند تا در مدت روز احساس گرسنگي نكنند، به همين دليل خوردن غذاهاي چرب را ترجيح مي دهند، اما بايد متوجه باشند كه مصرف مواد غذايي خيلي چرب، تشنگي شديد و مشكلات بسياري را به همراه دارد.
عاطفه كهنسال به افرادي نيز كه مواد قندي را ترجيح مي دهند، يادآوري كرد كه مصرف مواد قندي و شيريني به مقدار زياد و در يك وعده، باعث افزايش ناگهاني هورمون انسولين در خون مي شود.
او ادامه داد: با توجه به اين كه هورمون انسولين قند خون را كاهش مي دهد، ممكن است عوارضي مانند سرگيجه، بي حالي، پرخاشگري، عصبانيت و ضعف ناگهاني براي فرد به وجود آيد.
اين كارشناس تغذيه ادامه داد: بنابراين بهتر است در وعده غذايي سحري، از مواد غذايي استفاده كنيم كه بتواند هم انرژي روزانه را تامين و هم از اُفت ناگهاني قند خون جلوگيري كند و مهمتر از همه اين كه باعث ايجاد تشنگي شديد نشود.
توصيه اين كارشناس براي جلوگيري از گرسنگي و تشنگي در مدت روز، استفاده از تمام گروه هاي غذايي در وعده سحري بود.
**ميوه و سبزي را در ماه مبارك رمضان فراموش نكنيم
كهنسال گفت:مصرف ميوه و سبزي تازه علاوه بر تامين ويتامين ها و مواد مغذي، مقدار فيبر بالايي را نيز به بدن مي رساند كه از يبوست جلوگيري و قسمتي از آب موردنياز بدن را نيز تامين مي كند.
استفاده از مواد داراي كلسيم مانند پنير و شير، همچنين نان هاي سبوس دار براي وعده سحري، ديگر توصيه هاي اين كارشناس تغذيه به روزه داران بود.
وي همچنين تهيه سالادي حاوي سبزي هاي برگ سبز مانند كاهو، خيار و سبزي هاي معطر، گوجه فرنگي، فلفل دلمه، ليموترش و همچنين هويج رنده شده يا جوانه گندم همراه با مواد غذايي داراي ويتامين C به همراه يك يا دو عدد گردو يا اندكي روغن زيتون را براي تامين مواد موردنياز بدن در وعده سحري، پيشنهاد داد.
كارشناس تغذيه دانشكده تغذيه و علوم غذايي شيراز با اشاره به اينكه نوشيدن زياد چاي، موجب افزايش دفع ادرار و از دست رفتن املاح معدني بدن مي شود گفت: نوشيدن مقدار زياد چاي در وعده سحري از ترس تشنگي به هيچ وجه توصيه نمي شود؛ براي جلوگيري از بروز تشنگي، مصرف آب، چاي كمرنگ، آبميوه، ميوه ها و سبزي هاي آبدار و به ويژه شير كم چرب در افراد سالمندي كه روزه مي گيرند، بسيار اهميت دارد.
6113 /1876
شيراز - ايرنا - ماه مبارك رمضان علاوه بر فضايل معنوي و رحماني كه در روح و جان روزه داران بر جاي مي گذارد ، اثرات ارزشمندي در اصلاح رفتارهاي غلط نيز دارد كه اصلاح آداب غذايي و ارتقاي شيوه هاي درست خوردن و درست نوشيدن از فضايل اين ماه است.