به گزارش روز شنبه ایرنا از ستاد توسعه علوم و فنآوری های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مجری یك طرح به كارگیری فناوری در حوزه توانبخشی اظهار داشت: 'رباتیك اجتماعی و شناختی' به عنوان یك مفهوم جدید در ادبیات پژوهشی رباتیك، از ربات هایی سخن به میان می آورد كه با انسان ها تعاملات عاطفی، كلامی، شنیداری و یا بینایی داشته و به عنوان دوست، همدم، دستیار معلم و یا كمك درمانگر وارد زندگی افراد، به خصوص كودكان با نیازهای ویژه یا سالمندان می شوند.
دكتر علی مقداری با اشاره به این كه امروزه از ربات های اجتماعی در حوزه های مختلف تحقیقاتی، سرگرمی، آموزش و همچنین كمك به انسان ها در جهت ارتقای برخی ضعف ها و كاستی ها ناشی از ناتوانی های جسمانی استفاده می شود، گفت: با كمك ربات های اجتماعی و شناختی و برقراری تعامل مناسب، می توان به افراد با نیازهای ویژه نظیر افراد مبتلا به بیماری اتیسم، ناشنوایان و نیز سالمندان دارای بیماری آلزایمر كمك چشمگیری كرد.
به گفته این محقق علوم شناختی، نتایج پژوهش ها در حوزه رباتیك اجتماعی و شناختی نشاندهنده آن است كه با استفاده از این حوزه می توان روند آموزش و درمان افراد با نیازهای ویژه در سطح كشور را سرعت بخشید و هزینه های تحمیلی بر جامعه را كاهش داد.
دكتر مقداری كه اجرای طرح به كارگیری فناوری 'رباتیك و سامانه های هوشمند' در توانبخشی افراد مبتلا به بیماری اتیسم را به عهده دارد، در این خصوص گفت: كودكان مبتلا به اتیسم با وجود عدم توانایی شان در برقراری ارتباط با كودكان همسن، معمولاً به صورت طبیعی با تكنولوژی ها درگیر می شوند و ربات ها و سامانه های واقعیت مجازی از جمله بارزترین این تكنولوژی ها هستند كه نسبت به اسباب بازی های غیرهوشمند و كم تحرك، جذاب تر و توانمندتر بوده و در عین حال از انسان ها و سایر موجودات اجتماعی به عنوان منابع ایجاد سردرگمی و استرس برای كودكان طیف اتیسم پیچیدگی كمتری دارند.
وی ادامه داد: نتایج تحلیل های اولیه، نشان از ارتقای مهارت های اجتماعی و كاهش نشانگان اتیسم در آزمودنی ها دارد و مشاهده شد كه فنآوری واقعیت مجازی نیز این ظرفیت را دارد تا به عنوان یك ابزار مناسب برای آموزش و توانبخشی كودكان طیف اتیسم به خصوص كودكان با عملكرد بالا مورد استفاده قرار گیرد.
مجری این طرح پژوهشی اظهار داشت: هدف از انجام این پژوهش، استفاده عملی از ربات های انسان نمای واقعی و مجازی در مداخلات بالینی و تدوین آیتم های درمانی مناسب در قالب بازی های آموزشی-درمانی در جهت ارتقای مهارت های تقلیدی، توجه اشتراكی و اجتماعی كودكان مبتلا به اتیسم است.
وی گفت: این طرح به بررسی تأثیر فناوری های رباتیك و سامانه های هوشمند به عنوان دستیار درمانگر در توانبخشی و آموزش كودكان مبتلا به اتیسم به عنوان یكی از اولین گروه های به كارگیرنده این فنآوری در ایران می پردازد.
دكتر مقداری خاطرنشان كرد: در این طرح كه چهار محقق دیگر هم در آن مشاركت دارند، ابتدا مقبولیت سه تكنولوژی رباتیك، واقعیت مجازی و همچنین تبلت روی كودكان اتیستیك مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج به دست آمده در این پژوهش، حاكی از مقبولیت 70 درصدی ربات های واقعی، 65 درصدی ربات های واقعیت مجازی و 100 درصدی بازی اندرویدی در اولین تعامل كودكان اتیستیك با این وسایل است.
وی اضافه كرد: در ادامه اجرای این برنامه با كمك هر یك از این سه نوع فناوری، سناریوها و بازی های آموزشی- درمانی مختلفی با تكیه بر مهارت های تقلیدی و توجه اشتراكی در حوزه رباتیك و سیستم های واقعیت مجازی تدوین شد و در قالب برنامه های مداخلات بالینی جلسات خط پایه، آموزش و پیگیری بر روی تعدادی آزمودنی مبتلا به اتیسم انجام شد.
به گفته مقداری، كودكان طیف اتیسم تمایل كمی به ایجاد برقراری ارتباط با كودكان عادی همسن خود دارند، اما به نظر می رسد بتوان از ربات های واقعی یا واقعیت مجازی به عنوان دوست یا كمك درمانگر، جهت آموزش مهارت های مختلف اجتماعی و شناختی تقلیدی، توجه اشتراكی، نوبت گیری و نظریه ذهن استفاده كرد و این درحالی است كه كودك عادی به واسطه ارتباط با كودكان و بزرگسالان دیگر مهارت هایی را در سال های اولیه زندگی خود می آموزد.
علمی (1) ** 1201 **2017
تهران- ایرنا- رباتیك اجتماعی و شناختی از مفاهیم جدید در ادبیات پژوهشی رباتیك است كه براساس آن، ربات با انسان تعامل برقرار می كند و به عنوان كمك درمانگر وارد زندگی افراد می شود؛ این حوزه در كشورمان هم مورد توجه قرار گرفته است.
