انتقال هدفمند دارو به بافت سرطاني با نانو الياف مغناطيسي

به گزارش روز شنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري، با توجه به شيوع سرطان در بين جوامع بشري و تلاش‌هاي گسترده جهت مقابله با اين بيماري، همواره تلاش محققان در جهت كاهش اثرات جانبي و افزايش اثربخشي داروهاي ضدسرطان است. يكي از راهكارهاي مطرح در اين زمينه، طراحي سيستم‌هاي هوشمند انتقال دارو به منظور رهاسازي كنترل شده‌ داروهاي ضدسرطان در بافت هدف است.
به همين منظور در اين طرح نيز تلاش شده تا نانوالياف مغناطيسي حساس به pH طراحي شود كه بتوان از آن جهت رهاسازي كنترل شده و آهسته‌ داروي ضدسرطان در بافت سرطاني استفاده كرد.
دكتر محمد ايراني محقق دانشگاه صنعتي امير كبير در معرفي كار انجام شده و لزوم پژوهش صورت گرفته اظهار داشت: در جهان يكي از كشنده‌ترين سرطان‌ها، سرطان ريه است.
داروهاي طراحي شده جهت درمان اين سرطان، زمان نيمه عمر پاييني دارند كه اين امر منجر به اثربخشي پايين دارو و مصرف آن در دوزهاي بالا مي‌شود كه خود عوارض جانبي بالايي به همراه دارد. رهاسازي آهسته‌ اين دارو در محل هدف مي‌تواند منجر به افزايش اثربخشي دارو و كاهش اثرات جانبي آن شود.
استفاده از حامل نانوليفي حساس به pH، مغناطيسي و آنتي باكتري ساخته شده در اين طرح مي‌تواند در جهت تحقق اين امر مؤثر باشد.
ايراني در ادامه به نحوه‌‌ ساخت و عملكرد اين نانوالياف پرداخت و گفت: در اين طرح، از نانوالياف پلي لاكتيك اسيد / كيتوسان و حساس به pH، جهت رهاسازي آهسته داروي ضدسرطان دوكسوروبيسين(نوعي داروي ضد سرطان) استفاده شده‌است. از طرفي از نانومواد اكسيدگرافن به عنوان ماده‌ مغناطيسي جهت مسيررساني مناسب دارو به سلول‌هاي سرطاني و دي اكسيد تيتانيوم جهت افزايش مرگ سلول‌هاي سرطاني ريه به صورت موضعي در ساخت اين نانوالياف استفاده شده ‌است.
در واقع مي‌توان گفت كه اين نانوالياف به عنوان يك نانوكپسول حمل دارو عمل مي كنند. شايان ذكر است كه اين نانوحامل دارويي نانوليفي با استفاده از فرآيند الكتروريسي، سنتز شده‌است.
به گفته اين محقق، با توجه آزمايش‌هاي صورت گرفته، بازده بالاي 90 درصد بارگذاري دارو ،رهاسازي پيوسته و آهسته‌ دارو از نانوالياف طي دو هفته، رهاسازي بيشتر دارو در pH اسيدي نسبت به pH خنثي و مرگ 80 درصدي سلول‌هاي سرطاني A549 طي 4 روز، از مهم‌ترين نتايج مربوط به كاربرد اين نانوالياف است.
اين نتايج نشان دهنده‌ پتانسيل بالاي نانوالياف مغناطيسي و آنتي باكتريال حساس به pH سنتز شده، در مرگ سلول‌هاي سرطاني در مقايسه با داروي خالص دوكسوروبيسين است. در اين تحقيقات از آزمون‌هاي TES و MTT به ترتيب جهت تعيين اندازه نانوذرات و ميزان مرگ سلول‌هاي سرطاني استفاده شده‌است.
اين تحقيقات حاصل تلاش‌هاي دكتر محمد ايراني- دانش‌آموخته‌ دكتراي مهندسي شيمي از دانشگاه صنعتي اميركبير و همكارانش است. نتايج اين كار در مجله‌ International Journal of Biological Macromolecules با ضريب تأثير 3/67 ( جلد 110، سال 2018، صفحات 416 تا 424) منتشر شده‌است.
علمي**1023**1440