به گزارش خبرنگار ایرنا، این روزها هنگام گذر از جاده های مازندران دود غلیظ ناشی از سوزاندن كاه شالی نه تنها در شالیزارهای اطراف قابل دیدن است، بلكه برای لحظاتی افق دید رانندگان را تیره و تار كرده و در صورت باز بودن پنجره خودروها، مهمان ریه هایشان می شود.
تكرار اشتباه آتش زدن كاه و كلش در حالی است كه در چند سال اخیر نسبت به تبعات منفی این كار بر محیط زیست با نگاه های متفاوت كارشناسی در رسانه های مختلف اطلاع رسانی شده است، اما این موضوع همچنان مورد بی توجهی كشاورزان قرار می گیرد.
كارشناسان كشاورزی از بین رفتن سنت نگهداری دام توسط كشاورزان و رونق كشت دوم برنج را مهم ترین عامل در ادامه آتش كشیدن كاه و كلش با وجود خطره های آن می دانند.
بیشتر كشاورزان مازندرانی تا یك دهه پیش در طویله های روستایی خود دستكم یكی دو راس دام نگهداری و كاه شالی را برای تعلیف دام هایشان جمع آوری و انبار می كردند.
برداشت مكانیزه شالی هم سبب می شود تا كاه و كلش به صورت مخلوط شده از كمباین مخصوص درو شالی خارج شود كه در این صورت برای تغذیه دام ها قابل استفاده نیست.
در روش برداشت دستی، كشاورزان بخشی از ساقه شالی را كه از نشا تا رسیدن در آب قرار داشت و حالت پوسیدگی پیدا كرد در زمین باقی می گذارند كه به آن كلش می گویند و تنها قسمت سالم ساقه را جدا می كنند و به همین دلیل هم كاه آن قابل استفاده برای دام است.
رعایت نشدن سطح برش ساقه در برداشت مكانیزه سبب می شود تا زحمت و هزینه جمع آوری كاه و كلش برای كشت دوم بیشتر شود و شالیكار بدون توجه به مضرات خاك و محیط زیست، آتش زدن را به عنوان ساده ترین روش انتخاب كند.
همچنین در برداشت سنتی، ساقه شالی پس از جدا شدن به مدت سه روز در هوای آفتابی نگهداری می شود تا خشك شود و سپس با جمع آوری در كنار مزرعه خرمنكوبی می شود كه نتیجه آن به دست آمدن كاه خالص است.
** ترجیح منافع زودگذر
كارشناسان كشاورزی می گویند كه سوزاندن كاه و كلش بعد از برداشت شالی، میكرو ارگانیزم و مواد آلی خاك را از بین می برد، آلودگی زیست محیطی داشته و به حاصلخیزی خاك نیز صدمه جدی وارد می كند.
بر اساس بررسی های كارشناسان جهاد كشاورزی، به طور متوسط از هر یك هزار متر مربع زمین شالیزاری بیش از 80 بسته كاه 20 كیلویی تولید می شود.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از كشاورزان برنجكار استان خواست برای حفظ مواد آلی خاك، از آتش زدن بقایای ساقه، كاه و كلش شالی برنج در شالیزارها خودداری كنند.
عزیرالله شهدی فر گفت: باوجود این كه در باره آتش نزدن كاه و بقایای ساقه شالی هر سال به اندازه كافی اطلاع رسانی می شود، اما باز هم شاهد آتش سوزی در شالیزارها پس از برداشت برنج هستیم.
وی با تاكید بر این نكته كه سوزاندن بقایای ساقه و كاه در شالیزارها سبب از بین رفتن مواد آلی خاك می شود، از كشاورزان خواست تا كاه و كلش باقی مانده در شالیزارها را بسته بندی و برای استفاده بعدی از آنجا خارج كنند.
بر اساس نظر كارشناسان خارج كردن كاه شالی از اراضی شالیزاری برای اینكه مامنی برای آفت برنج از جمله كرم ساقه خوار نشود، ضروری است؛ اما سوزاندن سبب از بین رفتن خاك می شود.
برداشت شالی برنج در مازندران از دو هفته پیش از زمین های شالیزاری غرب و مركزی استان مازندران آغاز شده است.
امسال 208 هزار هكتار از زمین های كشاورزی این استان زیر كشت برنج رفته است.
6990/1654
ساری - ایرنا - با آغاز فصل برداشت برنج و با وجود هشدارهای فراوان كارشناسان حفظ محیط زیست و جهاد كشاورزی، آتش زدن كاه و كلش در شالیزارهای مازندران همچنان ادامه دارد .
