كنگو، مرگ آفرين اما قابل كنترل

به گزارش ايرنا، تب خونريزي ‌دهنده كريمه - كنگو يك بيماري حاد تب ‌دار و خون ‌ريزي دهنده است كه از طريق گزش كنه يا تماس با خون، ترشحات، لاشه دام و انسان آلوده منتقل مي‌ شود، اين بيماري نخستين بار در سال 1944 در كريمه اوكراين شرح داده شد و نام تب خون‌ ريزي دهنده براي آن اعلام شد.
در سال 1969 معلوم شد عامل بيماري ‌زا و ايجاد كننده تب خون ‌ريزي دهنده در كريمه مشابه همان بيماري است كه در سال 1956 در جمهوري دموكراتيك كنگو مشاهده شده ‌است و از اين رو با توجه به مشابهت نشانه ‌ها در هر 2 مكان به اين بيماري نام كنوني داده شد.
تب كنگو مي تواند از طريق گزش كنه آلوده، له كردن آن بر روي پوست و يا تماس مستقيم با خون، ترشحات، لاشه گوشت دام آلوده و حتي خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ فرد مبتلا به بيماري انتقال يابد.
تب خونريزي ‌دهنده كريمه كنگو در انسان بيماري شديدي همراه با مرگ و مير حدود 30 درصد ايجاد مي‌ كند و شيوع بيمارستاني آن نيز بسيار بالاست.

**راه هاي انتقال و علائم باليني
مخزن و ناقل ويروس در طبيعت اصولا كنه ‌ها هستند و گاو، گوسفند، بز، خرگوش، خرگوش صحرايي و جوجه ‌تيغي و حتي جوندگان مثل موش نيز به عنوان ناقل شناخته مي ‌شوند اما انواع پرندگان به جز شتر مرغ در برابر اين بيماري مقاوم هستند.
اين ويروس از طريق تماس مستقيم با خون يا ترشحات بيمار، لاشه حيوان آلوده (انتقال به قصاب يا پوست ‌كن) سبب ايجاد همه ‌گيري ‌هاي ناگهاني مي ‌شود.
در جنوب آفريقا، پادتن ويروس تب خونريزي ‌دهنده كريمه - كنگو از سرم خون زرافه، كرگدن، گاو كوهي، بوفالوي آمريكايي، گورخر، يا سگ جدا شده ‌است.
اين ويرس در نشخوار كنندگان اهلي مانند گاو، گوسفند و بز به مدت يك هفته پس از آلودگي باقي مي‌ ماند.
بيماري در حيوانات اهلي هيچ گونه علائم مشخصي ندارد و خطر انتقال بيماري در انسان در هنگام ذبح يا يك دوره كوتاه پس از ذبح حيوان آلوده (به دنبال تماس با پوست يا لاشه حيوان) وجود دارد، همچنين با وجود اينكه پرندگان (به غير از شترمرغ) به اين بيماري مقاومند اما مي ‌توانند با پخش كنه‌ هاي آلوده باعث ايجاد شيوع بيماري شوند.
همچنين تماس با خون و بافت بيماران به ويژه در مرحله خون ‌ريزي يا انجام هر گونه عملي كه منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ آن ‌ها شود باعث انتقال بيماري مي ‌شود، به همين دليل مواردي در بين اعضاي خانواده بيمار و پرسنل پزشكي بعد از آلودگي با خون يا ترشحات بيمار مشاهده شده است بنابراين توصيه مي ‌شود پس از درمان يا فوت تمام وسايل و لباس‌هاي فرد بيمار آتش زده يا نابود شود.
بيمار در مدتي كه در بيمارستان بستري است مي‌ تواند به لحاظ انتقال بيمارستاني به شدت ديگران را آلوده كند و عفونت ‌هاي بيمارستاني بعد از آلودگي با خون يا ترشحات بيماران نيز شايع است.

*** توصيه هاي بهداشتي براي پيشگيري از ابتلا به تب كنگو
• گوشت مصرفي خود را تنها از مراكز و قصابي هاي معتبر و زير نظر اداره دامپزشكي تهيه كرده و از خريد لاشه هاي بدون مهر اداره دامپزشكي (كشتار غير مجاز) خودداري كنيد.
• هنگام هر نوع تماس با دام يا لاشه آن در قصابي، كمك به زايمان دام، خرد كردن گوشت تازه، تيمار كردن، پشم چيني ، تميز كردن آغل يا طويله حتما از وسايل حفاظتي شامل كلاه، ماسك، عينك، دستكش، روپوش، پيش بند پلاستيكي و چكمه استفاده كنيد.
• قبل از خرد كردن، دستكاري و مصرف گوشت تازه دام ذبح شده بايد حداقل به مدت 24 ساعت و احشاي آن مانند جگر، دل و قلوه به مدت 48 ساعت در يخچال و در دماي 4 تا 8 درجه نگهداري شود.
• از مصرف جگر و گوشت دام به صورت خام يا نيم پز خودداري كنيد
• در مناطقي كه احتمال گزش كنه وجود دارد (مانند محل نگهداري دام) از لباس هايي به رنگ روشن و مواد دور كننده حشرات استفاده كنيد و هر 2 تا 4 ساعت بدن و لباس خود را از لحاظ وجود كنه بررسي كنيد.
• هرگز كنه را با دست جدا يا له نكنيد و براي اين كار روغن وازلين را به سطح پشتي كنه بماليد تا تنفس اين حشره قطع شده و توانايي اتصال به پوست را نداشته باشد.

**بيشترين آمار واگير كنگو و كمترين مرگ در سيستان و بلوچستان
سيستان و بلوچستان به عنوان پهناورترين استان كشور به سبب گستردگي جغرافيايي و قرار گرفتن در همسايگي 2 كشور افغانستان و پاكستان ميزان شيوع بسيار زيادي از اين بيماري را دارد اما در سال هاي اخير به دليل توجه خاص به بيماري تب كنگو ميزان مرگ و مير ناشي از آن كاهش چشمگيري داشته است.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان به خبرنگار ايرنا گفت: بيشترين موارد بيماري واگيردار تب كريمه كنگو كشور و كمترين مرگ و مير ناشي از اين بيماري مربوط به سيستان و بلوچستان است.
دكتر سيدمحمد هاشمي شهري اظهار داشت: اقدامات كادر درماني بيمارستان بوعلي زاهدان در رابطه با تب كريمه كنگو بسيار موفقيت آميز بوده است و بزودي نيز آزمايشگاه فوق تخصصي اين بيماري در اين مركز راه اندازي مي شود.
وي افزود: به طور ميانگين مرگ و مير ناشي از بيماري تب كريمه كنگو 10 تا 30 درصد است كه با اقدامات درماني خوب در حال ارائه اين آمار در بيمارستان بوعلي زاهدان به زير يك درصد رسيده است.
هاشمي شهري تصريح كرد: سال گذشته در بيمارستان بوعلي زاهدان 61 مورد مظنون به بيماري تب كريمه كنگو بودند كه 10 مورد محتمل و 56 مورد قطعي اعلام شد.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي زاهدان ادامه داد: ورود دام و شرايط مرزهاي سيستان و بلوچستان و چگونگي انجام اقدامات قرنطينه اي توسط دستگاه هاي مرتبط نقش مهمي در شيوع بيماري تب كريمه كنگو دارد.
رئيس گروه بيماري هاي واگير دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان نيز به خبرنگار ايرنا گفت: امسال با تلاش تيم هاي سلامت، مشاركت سازمان ها و مردم موارد قطعي تب خونريزي دهنده كريمه كنگو در مناطق زير پوشش اين دانشگاه در سيستان و بلوچستان نسبت به پارسال 70 درصد كاهش يافته است.
دكتر محمد كياني اظهار داشت: شايع ترين نوع بيماري هاي مشترك بين انسان و دام در حوزه دانشگاه علوم پزشكي زاهدان شامل تب خونريزي دهنده كريمه كنگو (CCHF )، سالك، تب مالت و هاري و حيوان گزيدگي است كه در سالهاي گذشته تاكنون اقدامات موثر و پيشگيرانه تيم هاي سلامت دانشگاه براي كنترل اين بيماري ها به نحو مطلوبي اجرايي شده است.
وي افزود: با وجود اينكه حدود 10 تا 40 درصد از موارد بيماري تب خونريزي دهنده كريمه كنگو در ساير نقاط جهان فوت مي كنند اما به دليل شناسايي فوري بيماران و انجام اقدامات درماني به موقع و مشاركت خوب سازمان ها، نهادها و همكاري مردم مرگ و مير ناشي از اين بيماري در مبتلايان به كمتر از پنج درصد در سال گذشته رسيده است.
رئيس گروه بيماري هاي واگير دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان گفت: با توجه به فصل گرما و افزايش فعاليت ناقلين به ويژه كنه ها و خطر وقوع طغيان هاي ناشي از بيماري هاي منتقله توسط ناقلين به ويژه تب خونريزي دهنده كريمه كنگو كارگاه آموزشي با حضور متخصصان گروه بيماري هاي عفوني، كارشناسان بيماري ها و بهداشت محيط مراكز بهداشتي و درماني شهرستان هاي تابعه اين دانشگاه در سراوان برگزار شد.
گرچه تب كريمه كنگو بيماري خطرناكي محسوب مي شود اما مي توان با انجام اقدامات مناسب و نيز پيشگيري ميزان شيوع و مرگ و مير اين بيماري را تا حد زيادي كاهش داد.
7311**3213